Νίκος Γρηγοριάδης

wings · 257 · 171119

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης (1931-2012)


[Πηγή για τη φωτογραφία: bookreadert-3: Το ιστολόγιο της Λέσχης Ανάγνωσης της ΕΡΤ3: 2014]

Ο Νίκος Γρηγοριάδης γεννήθηκε το 1931 στην Κορυφή του Κιλκίς. Τελείωσε το γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε κλασική φιλολογία στο ΑΠΘ. Εργάστηκε ως καθηγητής και σχολικός σύμβουλος στη δημόσια εκπαίδευση. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το ποίημα «Φεύγει ο χρόνος», σε παραδοσιακό στίχο, στην εφημερίδα «Μακεδονία» το 1949, και σε ελεύθερο στίχο με το ποίημα «Πρώτη αίσθηση», στο περιοδικό «Νέα Πορεία» το 1956. Πέθανε στην Αθήνα στις 4 Οκτωβρίου του 2012.

Ποιητικές συλλογές:
«Το βάθος της ληκύθου», εκδ. Διαγώνιος, Θεσσαλονίκη, 1963
«Δειγματοληψία Α'», Αθήνα, 1981
«Ο κήπος και η πύλη», Αθήνα, 1982
«Τα μέτρα και τα σταθμά», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1983
«Η απουσία και ο λόγος», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1985
«Ίσκιοι», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1987
«Το αθέατο μέσα μας», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1988
«Βουστροφηδόν | Το σύνταγμα της ζωής», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1988 (με το ψευδώνυμο Νικόλας Ταλμάν)
«Flora Mirabilis. Ο πίθος και το φανάρι», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1992
«Μαύρες ακτές», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1994
«Δειγματοληψία Β'», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1996
«Η φωτογραφία μαζί με το τελευταίο μήνυμα», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 1998
«Ανάβαση», εκδ. Κώδικας, Αθήνα, 2002
«Και στρεβλές ρίμες», Αθήνα, 2006
Συγκεντρωτική έκδοση «Ποιήματα [1963 - 2005], εκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα, 2007

Ανθολογημένα ποιήματα:



[ Επιστροφή στο ευρετήριο της ανθολογίας «Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα» ]
« Last Edit: 08 May, 2022, 17:03:36 by spiros »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


banned

  • Sr. Member
  • ****
    • Posts: 1094
    • Gender:Male
Σήμερα το πρωί είδα τον Νίκο Γρηγοριάδη σε μια καφετέρια του κέντρου. Ύστερα από περίπου τριάντα χρόνια που είχαμε συναντηθεί στην Αθήνα. Ήταν γλυκός όπως πάντα με ένα φως στα μάτια, περισσότερο νοσταλγικός και κάπως λυπημένος. Θυμηθήκαμε πολλά και διάφορα, μου έδωσε και τη συγκεντρωτική έκδοση Ποιήματα (1963-2005). Έτσι, σύντομα θα έχουμε πολλά ωραία ποιήματά του ακόμα. Το κρασί που μας μεθούσε και μας μεθάει πάντα.

Λίγο πιο κάτω στον δρόμο ύστερα, ακούσαμε στο θυροτηλέφωνο την χαρούμενη φωνή της κοινής μας φίλης, Μαρίας Αγαθοπούλου, που αιφνιδιάστηκε από την παρουσία του Νίκου. Εκείνος ανέβηκε, εγώ έφυγα με υποσχέσεις αλληλογραφίας. Δεν ξέρω αν θα τον ξαναδώ.

Επιβιώνει, πάντως, μια αγάπη ανάμεσά μας, παρά το χάσμα του χρόνου και της απόστασης. Ο Νίκος είναι γνήσιος ερωτικός ποιητής, γνήσιος υπαρξιακός ποιητής και γνήσιος κοινωνικός ποιητής. Γεγονός που αποδεικνύει πόσο επισφαλείς είναι αυτού του είδους οι διαχωρισμοί. Ήταν ένα παιδί που περπατούσε 20 χιλιόμετρα για να πάει στο σχολείο σ' ένα χωριό του Κιλκίς, που εργάστηκε σκληρά και έμαθε πόση αξία έχουν τα απλά πράγματα στη ζωή. Έτσι είναι και ο ίδιος, απλός και εγκάρδιος.  
« Last Edit: 11 Sep, 2009, 12:41:59 by wings »



wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Μα, ο κόπος, η σκληρή δουλειά και τα απλά πράγματα είναι κι η ουσία της ζωής μας - για όσους μπορούν να το καταλάβουν, βέβαια, και κυρίως για όσους τα έχουν ζήσει. Άμα από παιδί νιώθεις περήφανος για κάθε βήμα σου στα 20 αυτά χιλιόμετρα που σε οδηγούν πιο κοντά στη γνώση και στα όνειρά σου, αλλιώς μαθαίνεις να εκτιμάς τα πράγματα και τους ανθρώπους και δεν αλλάζεις μια ζωή.
« Last Edit: 11 Sep, 2009, 12:42:11 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Καμιά ομορφιά
 
Γράφω το ποίημα που γεννήθηκε από σένα.
Το λούζω, το χτενίζω να μοσχοβολά.
Ύστερα χαϊδεύω την κρουστή του σάρκα.
Όμως καμιά ομορφιά δεν αντικαθιστά
άλλη ομορφιά. Κανένα ποίημα
δε σκορπά την ευωδιά σου.

Από τη συλλογή Δειγματοληψία Β' (1996)
« Last Edit: 23 Dec, 2008, 17:22:30 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, To βάθος της ληκύθου
 
Είμαι η λήκυθος που σε περιέχει∙
ανάβλυσες μέσα μου σα μυστική πηγή,
ψηλάφησες ένα ένα όλα μου τα τοιχώματα,
ανέβηκες∙ εκτόπισες την κάθε αφή και μνήμη.
 
Όπου αγγίζω μέσα μου σε βρίσκω∙ με πότισες
ως τον τελευταίο μου πηλό.
 
Τώρα πυκνώνεις σ’ όλο μου το βάθος.

Από τη συλλογή Το βάθος της ληκύθου (1963)
« Last Edit: 04 Jun, 2017, 17:48:52 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Τελειώνεις μες στη σάρκα μου
 
Έρχεσαι και μου ανοίγεις σιωπηλά τις βρύσες∙
κελαηδούν μέσα μου τα νερά∙
γδύνεις την αίσθηση, πετάς τα χρωματιστά ρούχα∙
αφήνεις τα στήθη σου στο διάφανο νερό∙
πλησιάζεις με το κάθε κύμα.

Τελειώνεις μες στη σάρκα μου.

Από τη συλλογή Το βάθος της ληκύθου (1963)
« Last Edit: 10 Aug, 2008, 19:47:42 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Τυχαία ή μήπως σκόπιμα;
 
Να γίνεται τυχαία τάχα ή μήπως σκόπιμα;
Εκδίδονται μελέτες ειδικές, γράφονται
μικρά, μεγάλα αφιερώματα
για τους ποιητές της Θεσσαλονίκης,
εσύ, με ανθισμένο τον πρώτο σου έρωτα εκεί,
με την πρώτη ποιητική σου συλλογή
(αφήνω τους πρώτους στίχους, κορφολογημένους
απ’ τη σαλονικιώτικη καρδιά σου) απουσιάζεις.

Κι όμως, χωρίς μεμψιμοιρίες και παράπονα
εκεί διαρκώς γυρνάει ο νους σου,
στη Χαριλάου, στο Βότση, στην Καλαμαριά.
Κουρνιάζεις στο Ντεπό, χτίζεις το σπίτι σου
στα σταροχώραφα,
συλλέγεις έναν έναν τους μεστούς σου στίχους,
παραδίνεσαι αφανής στην αγκαλιά της,
παντοτινός της εραστής.

Τυχαία ακόμη και σκόπιμα
κανείς δε θα σε απαλείψει από τη μνήμη μου,
αγάπη μου, ωραία Σαλονίκη.

Από τη συλλογή Δειγματοληψία Β' (1996)
« Last Edit: 04 Jun, 2017, 17:49:30 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Παράκληση
 
Παππούλη Προμηθέα,
μας λιάνισαν οι Δέκα Εντολές.
 
Δίδαξέ μας και πάλι
την κλεψιά.

Από τη συλλογή Δειγματοληψία Α' (1981)
« Last Edit: 12 Aug, 2008, 13:25:29 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Τι θες να κάνω
 
Τι θες να κάνω
που όλα έχουν τη φροντίδα τους∙
να φέρω βόλτα όλο το σπίτι,
να δώσω χέρι και του γείτονα.

Τι θες να κάνω
που έχω να διαλέξω ποιος ο φίλος μου
και ποιος ανάμεσά τους ο εχθρός μου.

Κι έπειτα δεν είναι που διαλέγω εγώ,
θα πρέπει και να με διαλέξουν.

Τι θες να κάνω
που όλα θέλουν αφοσίωση
– να είσαι απόλυτα δικός τους.
Κι ακόμα,
να μπορείς να τ’ αποδείξεις.

Από τη συλλογή Δειγματοληψία Β' (1996)


Αφιερωμένο σε όλους τους φίλους και γνωστούς μου εντός και εκτός φόρουμ...
« Last Edit: 04 Jun, 2017, 17:50:01 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854071
    • Gender:Male
  • point d’amour
Ευχαριστώ για αυτόν τον καθημερινό πλούτο ψυχής και συναισθημάτων. Λείπει από πολλούς. Η ρηχότητα βλέπεις είναι πολύ εύκολη λύση και ικανοποιεί άμεσα. Κάτι σαν στιγμιαίος καφές.

Με άλλα λόγια είναι αυτό που λέμε «Θεέ μου, φύλαξέ με από τους φίλους μου γιατί από τους εχθρούς μου φυλάγομαι μόνος μου».

Πάντως, συνήθως, δεν αργεί να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Και παραφράζοντας τον T.S. Eliot:

Will there be time to prepare a face to meet the faces that we meet?
« Last Edit: 07 Oct, 2009, 19:39:27 by wings »


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Χειροπέδες
 
Άοπλοι,
μ’ ένα κλωνάρι
ωδικά πουλιά
στα χέρια –
τρυφερά, γυμνά χέρια
κατάλληλα για
χειροπέδες.

Από τη συλλογή Ίσκιοι (1987)
« Last Edit: 04 Jun, 2017, 17:50:41 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Διογένης
 
Στους δρόμους του Ευξείνου Πόντου
απρόσμενα συνάντησα τον Διογένη,
καθώς περνούσε το στόμιο της Σινώπης,
άνθρωπο να ζητά με το φανάρι του.
 
Κι ως μ’ είδε, «Χρόνια και χρόνια ψάχνω», είπε
«να συναντήσω άνθρωπο. Εδώ λυκάνθρωποι
ουρλιάζουν μόνο. Όλοι οι λεβέντες χάθηκαν
στα βάθη της Μικρασίας.»
«Τον Στράβωνα,», του λέω απορώντας, «τον μέγα
γεωγράφο και τον πολύ τον Βησσαρίωνα
δεν απαντέχεις; Τον Μιθριδάτη τον Ευπάτορα,
και τους γενναίους Κομνηνούς, τον Άγιο Αθανάσιο
και τον Δωρόθεο, τον Διγενή Ακρίτα και τους Υψηλάντες,
τον Νίκωνα προπάντων τον Μετανοείτε;»
«Αυτόν ναι, αυτόν τον συναντάω. Συχνά
τα λέμε καθισμένοι στα γυμνά τα βράχια,
όμως κανένας δεν μετανοεί, κανένας
δε θέλει άνθρωπος να γίνει», είπε
κι έσβησε το φανάρι μουρμουρίζοντας
«ανώφελο για πάντα,
ανώφελο.»

Από τη συλλογή Μαύρες ακτές (1994)
« Last Edit: 05 Jul, 2019, 14:19:49 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Κυκλοφορείς μέσα μου
 
Κυκλοφορείς μέσα μου
πιο ζεστή κι από το ίδιο μου το αίμα.

Στην κυκλική ροή τα ίχνη σου
απομακρύνονται και πάλι επιστρέφουν∙

αποτυπώνουν την παρουσία σου
– κολάζ από ανεξίτηλες
φωτογραφίες.

Από τη συλλογή Δειγματοληψία Α' (1981)
« Last Edit: 04 Jun, 2017, 17:51:54 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou


Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας, Για ένα κομμάτι ψωμί (δίσκος: Ζεστά ποτά (1985))

Νίκος Γρηγοριάδης, Αυτογνωσία
 
Με μια φέτα ψωμί, λίγο τυρί ή μια ελιά πήραμε
μπόι και τρομάξαμε τον χάρο.
Από τραχύ μονοπάτι βγήκαμε σε σκιερής πηγής
μυστική ανάβρα.
Φυτρώσαμε, όπως δέντρο σε σχισμή βράχου. Έτσι
ολιγαρκείς βάλαμε το δίκιο στη ζωή για φάρο,
λιτοί κι απέριττοι με την κόμη αμολητή
στης φτερωτής φαντασίας την αύρα.
Μ’ ένα κερί και σκοτεινό αλφάβητο γνωρίσαμε
τη σκέψη του παππού Σωκράτη.
Βαδίσαμε αγκομαχώντας τον τραχύ δρόμο
με τον θείο Χριστό για τον Κρανίου Τόπον.
Και με τα κρύα του χειμώνα δίπλα στο τζάκι
του γείτονα Μαρξ του λαοκράτη
παλέψαμε για τα ιδανικά: το δίκιο και τη λευτεριά
των συνανθρώπων.
Κι όσοι δεν ξέρουν γελούνε και χλευάζουνε που
κυνηγούσαμε το μακρινό αστέρι
με βόλια λιγοστά, μα πίστη ακλόνητη
και την καρδιά φλογισμένη
προσμένοντας να φανεί μέσα στη θύελλα με κλαδί
ελιάς το περιστέρι
κι ας έχουμε περάσει πια στ’ αζήτητα σαν γέροι
ναυτικοί παροπλισμένοι.

Από τη συλλογή Και στρεβλές ρίμες (2006)
« Last Edit: 29 Oct, 2019, 16:50:17 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73898
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Νίκος Γρηγοριάδης, Άρχισες κι ανασαίνεις

Συλλαβίζεις τον έρωτα στα χείλη μου,
διαλέγεις τις αφές. Μέρα τη μέρα
έρχεσαι πιο κοντά μου, λιώνει το ατσάλι∙
απλώνεις και μετριέσαι στα μέλη μου.

Είσαι μια ψίχα μουσκεμένο ψωμί.
Πότισες για καλά, άρχισες κι ανασαίνεις.

Από τη συλλογή Το βάθος της ληκύθου (1963)
« Last Edit: 13 Apr, 2013, 01:16:15 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


 

Search Tools