Γιώργος Θέμελης

wings · 293 · 354381

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

I

Τα μάτια μου είναι από πηλό κι ανταύγεια.

Δεν το ’ξερα πως είναι τόσο ωραίο το φως.
Μέσα σε τόση λάμψη τόση απάτη.

Βουνά βουνών και δέντρα δέντρων,
Δέντρα βουνά, καθρεφτισμένα
Σαν μες σε μια αντανάκλαση.
Ετοιμόρροπα σπίτια, μυθικά φυτά.

Βλέπε το φως, ψυχή μου.

Είναι ωραίο, πολύ ωραίο,
Ένα ωραίο ψέμα αληθινό.

Το φως το αμφίβολο, το απόκρημνο.

Το ’χεις απάνω σου, το περπατείς,
Στα ρούχα σου, στη σάρκα, το σηκώνεις.
Το γεύεσαι, μάτια και χείλη, τ’ ανασαίνεις.

Αισθάνομαι να ’μαι από σκιά και φως, αντανακλώ.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)
« Last Edit: 06 Apr, 2018, 19:38:21 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou


Γιώργος Πολυχρονιάδης & Γιάννης Μαρίνος, Μ’ ένα χαμόγελο
(τραγούδι: Γιώργος Πολυχρονιάδης / δίσκος: Μου λείπει κάτι (1976))


Γιώργος Θέμελης, Συνοδεία

[Ενότητα Κινήσεις]

Αυτό που περιμένουμε από στιγμή σε στιγμή,

(Κάτι σα να ’χουμε ξεχάσει – κάτι γυρίζει μες στον νου.
Κοιτάζουμε παντού, παιδεύουμε την ανάμνηση,
Ανάβουμε φως να βλέπουμε και να βλεπόμαστε).

Αυτό που περιμένουμε μέσα στο αύριο,
Στο κάθε επόμενο άνθισμα των αριθμών,
Μπορεί να ’ναι μια χειρονομία ή ένα χαμόγελο,
Που έρχεται κι είναι παρόν στο δρόμο που πηγαίνουμε,
Όταν κινούμε πρωί απ' το σπίτι μας μέσα στη μέρα,
Όταν γυρίζουμε πίσω κυρτοί απ’ τον άνεμο.

Μπορεί να ’ναι σε κάθε στάση που στεκόμαστε,
Στην κάθε πόρτα που χτυπάμε να μας ανοίξουν.
Στο ποτήρι που πίνουμε, στο κάθισμα που καθόμαστε.

Χαμογελάτε καθώς διαβαίνετε ανάμεσα στα πράγματα.

Μπορεί να είστε ο ήλιος που περιμένουν ή ένας ενάλιος θεός
Που έρχεται μες απ’ την πάχνη να τα κυλήσει
Σε νέες κοίτες, σε καινούργιους αριθμούς.
Μπορεί να πηγαίνετε και να γυρίζετε μέσα στην μνήμη τους.

Χαμογελάτε ο ένας στον άλλο, χαμογελάτε στον εαυτό σας.

Όταν συναπαντιέστε μονάχοι, όταν σωπαίνετε,
Όταν προσεύχεστε, θυμάστε, ή αφουγκράζεστε.

Χαμογελάτε στον ξενιτεμένο και στον άγνωστο,
Χαμογελάτε στους νεκρούς που προπορεύονται.

Από τη συλλογή Συνομιλίες (1953)
« Last Edit: 02 Sep, 2019, 23:52:05 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Θέμελης, Χώμα

Τα φτερά με τρομάζουν

Αγαπώ το απαλό χώμα
Τη ζεστή σκόνη της κάθε ημέρας
Περπατεί μέσα στον άνεμο
Μας μαθαίνει να βλέπουμε τους ίσκιους των άστρων
Τα κλαδιά και τα μάτια που μας περίμεναν

Ένα περιστέρι εμπιστεμένο στον κόρφο του ήλιου
Φύλλο που αφέθηκε σαν ένα φτερό
Νερό που τρέχει
Εγκάρδιος ουρανός
Η τρυφερότητα της γης

Ποιος ξέρει
Γλήγορα γλιστρούμε απ’ τον κόρφο τ' ουρανού
Από βυθό σε βυθό
Πιο κάτω από τα ζώα
Μέσα στη νύχτα

Ξεχάσαμε και δεν το ξέρουμε
Η καρδιά μας ξεπερνά
Θάλασσα φορτωμένη ανάστροφο ύψος
Έρωτα των αγγέλων

Ποιος μπορεί να σταθεί στην ακτή και στον άνεμο
Στην ίσια γραμμή π’ ανοίγεται το ταξίδι

Από τη συλλογή Γυμνό παράθυρο (1945)
« Last Edit: 23 Jun, 2017, 15:03:07 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou


Ελένη Καραΐνδρου, Eternity theme (δίσκος: Eternity and a day (1998))

Γιώργος Θέμελης, Είχα βάψει το μέτωπο

[Ενότητα Στα ίχνη των πουλιών]

Είχα βάψει το μέτωπο με δυσμορφία
Στο βάθος ενός ανήλιαγου δρόμου
Γυρεύοντας το κλαδί και το έμβλημα

Ατέλειωτα σκαλοπάτια

Μα η φωνή σου μου ’γινε μήνυμα ήλιου
Από ηχερές βαθμίδες
Για να ξυπνήσω πλάι στη θάλασσα

Επιθυμία δέντρο παλαιό
Στήθος ζεστό γλυκύτατη γνώση
Στήθος απαλό η φρεσκάδα των τάφων
Βυθισμένη πατρίδα

Περπατήσαμε κρατημένοι πλάι στα κύματα
Θα κοιμηθούμε μαζί ανάμεσα στις πέτρες
Μαλακές και ζεστές από φωτιά και μνήμη

Οι πεθαμένοι έχουνε τύψεις
Όσοι δεν γύρισαν απ’ την άλλη μεριά
Όσοι δεν γνώρισαν τη διπλή γωνιά τους

Όμως εγώ θα σε ξαναβρώ
Ένας ίσκιος δίχως ρωγμή
Μέσα σε μια αιωνιότητα

Όπου δυο χέρια κι ένα φιλί
Ανάβουν τον ήλιο

Από τη συλλογή Άνθρωποι και πουλιά (1947)


Άλλαξα διάθεση, άλλαξα και γνώμη και δεν πήγα στη συλλογή Φωτοσκιάσεις. Ξαναγύρισα στα Ίχνη των πουλιών και κατέληξα σ' ένα σχετικά «δύσβατο» ποίημα του Γιώργου Θέμελη. Μερικές φορές πρέπει και να κουραζόμαστε λίγο όταν διαβάζουμε και να μη ζητάμε μασημένη τροφή μονάχα.

Κατά την άποψή μου, το ποίημα αυτό έχει ορισμένες ασάφειες που σπάνια εμφανίζονται στο έργο του Γιώργου Θέμελη, μα θαρρώ πως κάθε ποιητής αυτού του «διαμετρήματος» δικαιούται να του συμβεί σε κάποια σημεία ενός ποιήματός του ή και σε ολόκληρα ποιήματα. Είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό.

Πάντως, μετά τις σχετικά «δύσκολες» στιγμές που περνάει ο αναγνώστης στις πρώτες στροφές αυτού του ποιήματος, ο Γιώργος Θέμελης ανακάμπτει και μας δίνει έναν θαυμαστό επίλογο:


Όμως εγώ θα σε ξαναβρώ
Ένας ίσκιος δίχως ρωγμή
Μέσα σε μια αιωνιότητα

Όπου δυο χέρια κ' ένα φιλί
Ανάβουν τον ήλιο
« Last Edit: 13 Jan, 2018, 01:49:08 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



banned

  • Sr. Member
  • ****
    • Posts: 1094
    • Gender:Male
Να σημειώσουμε επίσης ότι ένα ποίημα δεν μπορεί να είναι ομοιόμορφα δυνατό σε όλη την έκτασή του. Πιστεύω ότι δεν είναι καν επιθυμητό. Αρκεί να ρέει ομαλά και να τελειώνει με ένα κρεσέντο, όπως στη συγκεκριμένη περίπτωση.


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Ναι, έτσι είναι. Το ομοιόμορφα δυνατό ποίημα (όταν μιλάμε για ποίηση υψηλού επιπέδου) υπάρχει περίπτωση να εξουθενώσει τον αναγνώστη.

Αλλά δεν εννοούσα αυτό. Είναι από τις λίγες φορές που σε κάποια σημεία των πρώτων στροφών ειλικρινά δεν είμαι απόλυτα σίγουρη ότι καταλαβαίνω σωστά τι λέει (κι όχι τι θέλει να πει) ο Γιώργος Θέμελης παρόλο που το συγκεκριμένο ποίημα δεν είναι απόσπασμα κάποιου άλλου μεγαλύτερου. Αλλά μου δίνει αυτή την αίσθηση. Ότι κάπου αλλού έχει πει αυτά που είχε κατά νου κι ότι εδώ έχουμε τη συνέχεια, άρα ξέρουμε περί τίνος πρόκειται. Ενδέχεται, βέβαια, να κάνω λάθος και να είναι μια δικιά μου πολύ κακιά στιγμή ως αναγνώστη. Γιατί κι αυτό είναι ανθρώπινο και φυσιολογικό. Με λίγα λόγια δεν ρέει ομαλά μέσα μου σε κάποια σημεία.

Στον επίλογο, πάντως, μου κόβει την ανάσα μ' αυτά τα τόσο απλά λόγια που κρύβουν όλη τη φλόγα της ζωής (τον ήλιο) κι όλη τη δύναμη ενός σπουδαίου ποιητή.
« Last Edit: 07 Mar, 2008, 03:35:19 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


Anastasia

  • Anastasia Giagopoulou
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 2365
    • Gender:Female
  • Set goals, Work hard!
Η αλήθεια είναι ότι άρχισα να διαβάζω το ποίημα και δεν μπορώ να πω ότι καταλάβαινα απόλυτα αυτά που θέλει να μας δώσει ο ποιητής (όχι ότι καταλαβαίνω απόλυτα όλα τα ποιήματα που διαβάζω. Δεν έχει πολύ καιρό που γνωριστήκαμε με την ποίηση). Στο τέλος, όμως, έμεινα έκπληκτη. Τι δύναμη, τι φωτιά βγάζουν οι λέξεις! Πραγματικά, πολύ δυνατός επίλογος.
"Only Love can leave such a... Mark!"


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Ε, μα ναι. Δυο χέρια κι ένα φιλί ανάβουν τον ήλιο.
« Last Edit: 05 May, 2008, 19:59:25 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Θέμελης, Σύναξη σιωπής

Σαν τη γραμμή στο φως,
Που γράφει το πουλί
Μ’ αστραφτερό φτερό και χτύπο,
Μες στη μετέωρη θαμπή του αποδημία,

Θα χαράζει το γλήγορο πέρασμά σου.

Κάτω από κάθε σύγνεφο κυνηγημένο
Από Βοριά και Νότο, κάτω από κάθε ήλιου στροφή.

Πώς φωσφορίζει η θάλασσα
Στη θαμπωμένη καταχνιά.

Η αναμμένη λάμπα, που έσβησε,
Κι αντιφεγγίζει και θ’ αντιφεγγίζει.
Η έξαφνη λάμψη που έλαμψε.

Ατελείωτη εξαφάνιση εκθαμβωτική.

Τόσοι ήλιοι σβηστοί,
Τόσα κλειστά
Βλέφαρα, φώτα μες στη νύχτα.

Μια αγάπη εδώ αγαπήθηκε,
Μια αγάπη, όσο καμιά.

Βαραίνουν τα σώματα μέσα στο χρόνο
Σηκώνοντας απάνω τους τη θλίψη τους
Την ακατάλυτη, σηκώνοντας τη μοναξιά.

Σαν τα πανάρχαια σταματημένα δέντρα.

Βαραίνουν τα πράγματα, που βρέθηκαν
Γύρω μας, μέσα μας, μες στην αγάπη,
Φορτωμένα την άφθαρτη ουσία μας.

Συνοδεία αχώριστη,
Σύναξη σιωπής.

Από τη συλλογή Έξοδος (1968)


Αυτός ο ποιητής μού κόβει την ανάσα κάθε φορά που διαβάζω και δημοσιεύω ποίημά του. Δεν ξέρω ποιο να πρωτοδιαλέξω, δεν ξέρω τι να νιώσω και τι να πω.

Θα πω μονάχα ότι αυτό είναι το πρώτο ποίημα που δημοσιεύω στην ανθολογία μας από τη συγκεκριμένη συλλογή του Γιώργου Θέμελη και ίσως το πρώτο του που είναι μικρότερο σε ηλικία από μένα. Ώρα είναι τώρα ν’ αρχίσω να ζηλεύω τα ποιήματα... :-)
« Last Edit: 23 Jun, 2017, 15:56:20 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


banned

  • Sr. Member
  • ****
    • Posts: 1094
    • Gender:Male
Τώρα που όλα δεν τα λες εσύ, τι μένει να μην πω εγώ; Δεν έβαλες κι εκείνο το μεγάλο αγαπημένο μου ποίημα για την ποίηση που μου είχες υποσχεθεί.

Σπουδαίο ποίημα όμως αυτό, διαυγές, κρυστάλλινο, έντονα φορτισμένο. Κι ούτε μια λέξη περιττή, ούτε μια ανάσα. Και μένουμε και οι τρεις (εσύ-εγώ-το ποίημα) συνοδεία αχώριστη, σύναξη σιωπής.

« Last Edit: 18 Mar, 2008, 02:19:16 by wings »


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Ναι, όπως το είπες... ούτε μια ανάσα περιττή.

Μένουμε εμείς οι τρεις κι ο ήχος της σιωπής. Μ' αρέσει αυτή η σύναξη σιωπής.

Υ.Γ.: Λες για το Ars poetica. Όχι, δεν ξέχασα την υπόσχεσή μου. Αλλά αποφάσισα το εξής: την Παρασκευή, για την Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης, θα κάνω μία και μοναδική δημοσίευση. Αυτό το πραγματικά μεγαλειώδες ποίημα του Γιώργου Θέμελη... έτσι, ως φόρο τιμής στον σπουδαίο ποιητή μας που τόσο αδικήθηκε στην εποχή του. Και παραμένει αδικημένος αφού ελάχιστοι ως τώρα είχαν την τόλμη να βροντοφωνάξουν ότι είναι από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές. Θα το κάνουμε εμείς, λοιπόν, τη σωστή μέρα όσο καλύτερα μπορούμε.
« Last Edit: 28 Oct, 2009, 20:47:12 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


banned

  • Sr. Member
  • ****
    • Posts: 1094
    • Gender:Male
Εξαιρετική ιδέα, μπράβο.
« Last Edit: 09 Apr, 2018, 15:48:26 by wings »


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Ευχαριστώ, Τόλη. Νομίζω ότι θα είναι η καλύτερη «συμβολή» της ανθολογίας μας και των ποιητών της Θεσσαλονίκης στη φετινή παγκόσμια γιορτή της ποίησης.
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


banned

  • Sr. Member
  • ****
    • Posts: 1094
    • Gender:Male
Στο Θέμελη θα έπρεπε να είναι αφιερωμένη από τον Δήμο Θεσσαλονίκης η Παγκόσμια Μέρα της Ποίησης και όχι σε άλλους κι άλλους. Όχι μόνο στον σπουδαίο ποιητή αλλά και στον άνθρωπο με το εξαίρετο ήθος. Θα μπορούσαμε 20-30 ποιητές να διαβάσουμε ποιήματά του. Να τιμήσουμε τη μνήμη του, το έργο του, αλλά και την ίδια την πόλη μας.


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Μην ανησυχείς. Μπορούμε να κάνουμε εμείς όλες τις χρονιές έτη Γιώργου Θέμελη και να τιμήσουμε εδώ όσο καλύτερα μπορούμε αυτόν τον σπουδαίο ποιητή.
« Last Edit: 09 Apr, 2018, 15:49:57 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


 

Search Tools