Χρήστος Ντάλιας

wings

https://www.youtube.com/watch?v=Yx4eDYktMVU

Ελένη Βιτάλη, Η κιβωτός (δίσκος: Το απέναντι μπαλκόνι (1989))

Χρήστος Ντάλιας, Σε άλλη άκρη

Άραξα σε μιαν άλλη κιβωτό.
Ζώο στα ζώα. Άνθρωπος στους ανθρώπους.
Νεκροί άταφοι άνθρωποι
και ζώα
πετούν με τον άνεμο των πραγμάτων
που δεν έχουν όνομα
αλλά τα βρίσκεις στα βυθισμένα βιβλία
των λέξεων.

Από τη συλλογή Τα επόμενα (1986)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=i9CaomyP0SQ

Μιλτιάδης Πασχαλίδης, Κακές συνήθειες (δίσκος: Κακές συνήθειες (1998))

Χρήστος Ντάλιας, Οι συνήθειες

Ας σταθώ κάπου εδώ κοντά.
Κι ας είμαι πολύ μετανιωμένος
που ανηφόρισα στον ίδιο βράχο.
Περιμένω πάντα τις συνήθειες
του ανέμου.
Να χτενίσουν τ’ άσπρα μου μαλλιά.
Α, αυτές οι συνήθειες
που δεν γεφυρώνουν πια τίποτα.
Τόσο καιρό λυγίζουν τα πόδια μου.
Ακούω τις κλειδωσιές που τρίζουν.
Όμως εκεί αμετανόητος και μετανιωμένος
να φτάσω ακόμα μια φορά
να δω από μακριά τα πλεούμενα
της θάλασσας,
να ξετινάζουν τα μαύρα μου στιχάκια.

Από τη συλλογή Το άλλο τετράδιο (1982)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=BX3Ztxtm6F4

Μάριος Φραγκούλης & Παρασκευάς Καρασούλος, Τον εαυτό του παιδί
(τραγούδι: Μάριος Φραγκούλης / δίσκος: Sometimes I dream (2002)

Χρήστος Ντάλιας, Ραγισματιές

Όταν βούλιαξαν οι τσέπες σου
από έγχρωμους βόλους,
όταν παιδί μάζευες καπνούς
και τσιγάρα,
όταν τα χέρια χτυπούσαν από χαρά
κι οι ατέλειωτες επαναστάσεις
όλο ευγένεια, αποχωρούσαν από
το δωμάτιό σου,
τα μάτια ράγιζαν το τζάμι
και τον ουρανό.

Από τη συλλογή Τα επόμενα (1986)

wings

Άστρα μη με μαλώνετε Χαρ. Γαργανουράκης. - YouTube

Λευτέρης Καμπουράκης: Άστρα, μη με μαλώνετε (τραγούδι: Χαράλαμπος Γαργανουράκης)

Χρήστος Ντάλιας, Κάποιες ξαστεριές

Όταν με ρώτησες «γιατί τόσο σκοτεινός
ο κήπος;», έλπιζα να βρεις κάποτε
τη φωτεινή μουσική της αγάπης μου.
Και κάθε χρόνο με ξαναρωτούσες, ώσπου
βαρέθηκες. Ήταν φανερό ότι βαρέθηκες
κι ότι δεν είχα πια χαμόγελο αγωνίας
για σένα.
Τώρα μας κοροϊδεύει ο χειμώνας
και μερικές ξαστεριές.

Από τη συλλογή Τα επόμενα (1986)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=Gtle7jr5P1o

Χρήστος Θηβαίος, Το νερό (δίσκος: Πέτρινοι κήποι (2008))

Χρήστος Ντάλιας, Η ροή

Στην έντονη ροή
του νερού
φθινοπωρινό κλαδί
ξαποστάζει
και το ξαπόσταγμα
περιπλάνηση γίνεται
και προσέτι η ελευθερία
του ίσκιου του εύνοια
και θλίψη για την επερχόμενη
σαπίλα

Το νερό
δε συμπονάει

Από τη συλλογή Στη δίνη των άρρυθμων ήχων (1991)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=V23iwtUA2aE

Μίκης Θεοδωράκης & Δημήτρης Χριστοδούλου, Παράπονο
(μπουζούκι: Μανώλης Χιώτης, τραγούδι: Στέλιος Καζαντζίδης & Μαρινέλλα / δίσκος 45 στροφών, 1961)

Χρήστος Ντάλιας, Εκ βαθέων

[Ενότητα Οπτασίες]

Θεέ μου! Λυπήσου τούτη τη γενιά μας!
Απ’ της αυγής το ρόδισμα ως της νυχτιάς το σκότος,
σκλάβοι βουβοί καιγόμαστε στου πόνου το καμίνι.
Στα πυκνά δίχτυα μιας βαριάς κατάρας τυλιγμένοι
αγκομαχώντας νιώθουμε τη νιότη μας που σβήνει.

Καημός πικρός... ορθάνοιχτος ο τάφος μάς προσμένει.
Μονάχοι πάμε στ’ άγνωστο. Κι ανήμποροι της μοίρας
ακολουθάμε σιωπηλοί τα μαύρα μονοπάτια.
Καμιά λαχτάρα. Πουθενά δε λάμπει κάποιο φως,
λες και θολώσαν της ψυχής κι αυτά τ’ άγρυπνα μάτια.

Λυπήσου, Θεέ μου, τη γενιά μας κι έλα,
σα λυτρωτής για μια στιγμή, σαν Πάναγνος Θεός,
της πολυστέναχτης ζωής Συ ν’ άρεις το σταυρό.
Χρόνια σκυφτοί βαδίζουμε πάντα στους ίδιους δρόμους
κι αγκαλιασμένοι σέρνουμε του πόνου το χορό.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Νοσταλγία

[Ενότητα Οπτασίες]

Μοναχός. Και γιομάτος συγκίνηση
σ’ αναπόληση βρίσκομαι τώρα.
Μοναχός, όπως ζω, φτερουγίζοντας
τις χαρές του πανώριου Πηγάσου,
τις χαρές και τα μάγια του Πνεύματος
στον Ναό της ψυχής λειτουργώντας.

Σαν του ρόδου μοσχόβολο ευώδιασμα
προσφορά στον Αιώνιο τον Πλάστη,
των δυονών η σιωπή μας ξεχύνονταν
ευγλωττότερη εκείνο το βράδυ...
Μα η σκληρή λογική σφιχτοκράταγε
της καρδιάς το τρελό φτεροκόπι.
Με τη Μοίρα η καρδιά τότες πάλευε
της λατρείας θωρώντας τα ρόδα.
Κι ως το δάκρυ βαριά κρυφοστάλαζε
την αγάπη εμεθούσε στον πόνο.

Μα μια πίκρα γλυκιά σαν υψώνεται
στον Θεό του καημού σαν ικέτης,
προσφορά μη δεν είναι τρανότερη
στης καρδιάς τον μικρό τον τοξότη;
Μες στην κάψα, στα σπλάχνα τα πύρινα
σαν τη γης που διψάει για δρόσο,
ας χυνόταν τα ουράνια τα δάκρυα...
Πώς φοβάμαι την ώρα του σύθαμπου
το βουερό της καρδιάς το ξεχείλισμα
πώς φοβάμαι, καλή μου!
Μα μεθώ, μα μεθώ
αγναντεύοντας
της Αγάπης τον πόνο.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Οι σαλπιγκτές
(Ελευθερία, Ισότης, Αδελφοσύνη)

[Ενότητα Οπτασίες]

Είμαστε αιώνιοι εμείς Σαλπιγκτές!
Πάντ’ απ’ το στήθος μας βγαίνει σαν χτες
ίδια, φλογάτη μια ιαχή.
Χείμαρρος γίνεται μες στους αιθέρες∙
μ’ αγνάντια αστράφτουνε λιόχαρες μέρες
απ’ την αρχή.

1ος σαλπιγκτής:
Τ’ άγιο στηρίζοντας δώθε ποδάρι
σύντροφος γίνομαι στο παλικάρι
μέσα στον κάμπο και στην πλαγιά∙
μ’ ένα μου πρόσταγμα ρίχνω μονάχο
τον αιματόβαφο του σκλάβου βράχο,
στην καταχνιά.

2ος σαλπιγκτής:
Βγάνω απ’ του δύσμοιρου του πονεμένου
την βαριά πλάκα του Σταυρωμένου
και του θερμαίνω τα σωθικά.
Τα σκληρά χέρια του τα ροζιασμένα
σμίγω στου πλουσίου τ’ αφροπλασμένα
παντοτινά.

3ος σαλπιγκτής:
Αναγαλλιάζουν τριγύρω οι χώρες!
Φεύγουν τα σύγνεφα κι όλες οι μπόρες
σε μια πνοή μου αδελφικιά.
Τ’ ακριβά δάκρυά μου τα πονεμένα
βάλσαμο στάζουνε στα πονεμένα
τα σωθικά.

Όλοι μαζί:
Είμαστ’ αιώνιοι εμείς Σαλπιγκτές!
Πάντ’ από το στήθος μας βγαίνει σαν χτες
ίδια, φλογάτη μια ιαχή.
Σάλαγος γίνεται μες στους αιθέρες∙
μ’ αγνάντια αστράφτουνε λιόχαρες μέρες
απ’ την αρχή.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Προμηθέας

[Ενότητα Οπτασίες]

Στον βράχο αλυσόδετος! Το φριχτότερο μαρτύριο
μου έκλωσαν οι Μοίρες οι σκληρές.
Στ’ ανήσυχα τα σπλάχνα μου
τις ανοιχτές πληγές
ποιος θα μου κλείσει άραγε;
Ποιος τ’ όρνιο θα σκοτώσει;
Ποιος απ’ του άτεγκτου Θεού τα χέρια θα με σώσει;

Δεσμώτης πάντα με τους άλυσους λαχτάρισα στο κοιμητήρι
νά ’μπω κι εγώ κάποια βραδιά
στον λάκκο πια το σώμα μου να γείρει.
Τρανός καημός! Το εγώ τ’ ανθρώπινο
μου έβαλε στο χέρι μου αναμμένο
έναν πυρσό για να κρατώ
και πια να μην πεθαίνω.

Τι κι αν αλλάζουν οι καιροί;
Τι κι αν περνούν οι χρόνοι;
Τ’ όρνιο σκληρό κι αχόρταγο
πάντα τη σάρκα σκίζει.

Έρχονται, φεύγουν οι θνητοί,
μα ο κόσμος δεν αλλάζει.
Κι ούτε κανείς στο Είναι του
βαθιά με συμπονεί.
Τρέμει η ψυχή μου ανήμπορη
στου όρνιου την κραυγή...

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Αμαρτωλοί

[Ενότητα Οπτασίες]

Βράδιασε πάλι! Σκοτεινιά τάφου βαριά πλακώνει!
Έρμες οι στράτες της ζωής∙ στης νύχτας το σκοτάδι
λιποψυχώντας κάποιο φως γυρεύουν ν’ ανασάνουν.
Φριχτό, σαν πάντα, υφαίνεται της Μοίρας το υφάδι.

Κρυμμένοι πόθοι και χαρές λαχταριστές της μέρας
καημοί τρανοί μας γίνονται περνώντας μες στα στήθια
κι η νύχτα στο προσκέφαλο βουβή κι αυτή κοντά μας
κρυφογελά κοιμίζοντας τα πάθη μας στα πλήθια.

Κι αφού στη γη σερνόμαστε, σαν τα σκουλήκια, χρόνια
και δίχως τύψη θρέφουμε με το κακό τα νιάτα,
πυκνό τι κι αν μας φαίνεται της νύχτας το σκοτάδι;
Γενιά κατάρας είμαστε. Στη μαύρη πάμε στράτα...

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Αγώνας

[Ενότητα Οπτασίες]

Γλυκοπροβάλλει απ’ το βουνό
τ’ άστρο της μέρας την αυγή,
κι αρχίζει τότες να ξυπνά
καινούρια της ζωής πληγή.

Σέρνεις τα πόδια σου βαριά
πάντα στο ίδιο πεζοδρόμι∙
κι ώσπου να νιώσεις μια χαρά
θα ’χουν κυρτώσει πια κι οι ώμοι.

Τ’ άδικο βλέποντας παντού,
σ’ άκαρπη ρίχνεσαι μια πάλη∙
είναι γραφτό σου να πονάς
όπως πονέσαν τόσοι άλλοι.

Κι όταν το βράδυ κουρασμένος
γέρνεις κοντά στη φαμελιά σου,
πάνω στο στήθος κάποιο βάρος
νιώθεις σαν πλάκα στην καρδιά σου.

Έτσι, μην ξέροντας ο έρμος
τόσες πληγές πώς να τις κλείσεις,
σου ’ρχεται ξάφνου τρελός πόθος
ένα πρωί... να μην ξυπνήσεις.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Σκόλη

[Ενότητα Οπτασίες]

Σάββατο βράδυ απ’ το στενό φτωχό σοκάκι
της συνοικίας της παλιάς και της θλιμμένης,
μόνος περνούσε, αργός, σκυφτός, ο δουλευτάρης∙
έρμος δεσμώτης μιας ζωής τυραγνισμένης.

Χρόνια στο σπίτι το χτικιό στου γιου το στήθος
μέρα την μέρα του στενεύει την ανάσα∙
κι ο μαύρος χάρος –θεριστής τρανός του κόσμου–
τη νεκρικιά τού στήνει κρύφια τώρα κάσα.

Και να! Χαρά θεού φώτισε η μέρα!
βάλσαμο σ’ όλων τις ψυχές θείο σταλάζει.
Πέφτει κι αυτός γονατιστός μπρος στην εικόνα
του Θεανθρώπου «Έλεος» κλαίοντας φωνάζει.

Μεσημεριάζει. Μια μπουκιά φέρνει στο στόμα.
Νιώθει έναν κόμπο στον λαιμό του να τον πνίγει.
Κι όπως τη μάνα του παιδιού κοιτάει θλιμμένη,
όξω απ’ την πόρτα σαν τρελός κάνει να φύγει.

Τέλος νυχτώνει. Μα πού μάτι αυτός να κλείσει;
Στριφογυρνάει στο στρώμα κι ανασαίνοντας βαθιά του,
– «πέρασε η μέρα του Θεού κι αυτή» στενάζει.
Και το πρωί... πτώμα τραβάει στη δουλειά του.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Πρωτομαγιά

[Ενότητα Οπτασίες]

Μάης χαρά Θεού! Στο πανηγύρι
τρέξτε της φύσης ξεγνοιασμένοι.
Φεύγει η ζωή. Κι αλί! Το τέλος
μαύρο σα νύχτα μας προσμένει.

Του πόνου σκλάβοι, δουλευτάδες
έρμοι στη γη την ανθοφόρα...
κλείστε τα μάτια της ψυχής σας
για μια στιγμή, στου βίου την μπόρα.

Κλείστε τα μάτια. Στ’ όνειρό σας
ζήστε μια ώρα ξεγνοιασμένοι.
Πρώτη του Μάη... Το λουλούδι
μ’ ένα του δάκρυ σας προσμένει.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Μάνες

[Ενότητα Οπτασίες]

Μοιρολογώντας, σα σκιές του Πόνου, χρυσές μάνες,
με την ανάσα τη βαριά στ’ ωχρό το πρόσωπό σας,
την ανηφόρα του Χριστού περνάτε πάλι
βαστώντας τον σταυρό σας.

Του μόχτου σκλάβες σιωπηλές,
άγρυπνες σ’ άσπρες νύχτες,
μήνες σκληρούς τα σπλάχνα σας
παλέψαν για μια γέννα.
Όμως της ζήσης μας κανείς
δε βόλεσε ν’ αλλάξει της Μοίρας τα γραμμένα.

... Κι αν στον βωμό μπροστά ξανά
της λευτεριάς σαν πρώτα
πείτε το «ταν ή επί τας»
στου γιου σας την ασπίδα,
ένας βαθύς πάντα καημός
θα σας ματώνει την καρδιά
κι ας το ’θελε η Πατρίδα.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)

wings

Χρήστος Ντάλιας, Θάλασσα

[Ενότητα Οπτασίες]

Θάλασσα πικροστέναχτη σε χινοπώρου μέρα
που ανταριασμένη δέρνεσαι κι αφρούς γύρω σκορπάς,
ποια περιπαίχτρα δύναμη, θάλασσα σε προστάζει
αφηνιασμένη απ’ τον βυθό στα βράχια να ξεσπάς;

Ποιος σκοτεινός τάχα Θεός, κρυμμένος μες στα βάθη
δίχως μιαν έγνοια στην καρδιά, σαν ξένος στον καημό,
σ’ αναταράζει, θάλασσα, κι εσύ μ’ όψη φοβέρας
μοιρολογώντας στη στεριά ξερνάς τον στεναγμό;

Θάλασσα, πικροκύματα, μαύρα του πόνου ταίρια,
μια χινοπώρου παγερή κι αφέγγαρη βραδιά,
θά ’ρτω σιμά στα βράχια σου πάλι να ξαποστάσω
και μπρος στο κύμα τ’ ανοιχτό θα ρίξω την καρδιά.

Από τη συλλογή Περνώντας τα τρίστρατα (1952)