Γιώργος Καφταντζής

wings · 52 · 128858

wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής (1920-1998)



Γεννήθηκε στην Ηράκλεια Σερρών το 1920 και δικηγόρησε στις Σέρρες. Πήρε μέρος στη μάχη της Κρήτης, όπου αναφέρεται το μυθιστόρημά του «Δώδεκα μέρες» (1955 ) και στην Εθνική Αντίσταση ως κορυφαίο στέλεχος της ΕΠΟΝ (Μαλέας). Έζησε στις Σέρρες, την αγαπημένη του πόλη, όπου και πέθανε στις 12 Μαρτίου 1998, αφήνοντας πλούσιο λογοτεχνικό και ιστορικό έργο.

Ποιητικές συλλογές:
«Τα μοιρολόγια της Ιωάννας», 1940
«Ουράνια στάχυα», 1952
«Το πανηγύρι της φωτιάς (Αναστενάρια)», 1959
«Δύσκολες χρονιές», 1959
«Η μπαλάντα του φεγγαριού», 1961
«Αναθήματα», 1966
«Ελεγείες», 1971
«Νίκος Μπελογιάννης», 1977
«Τα παραλειπόμενα», 1985
«Τα ποιήματα 1940-1987» (συγκεντρωτική έκδοση), 1988
«Περίπλους», 1991
«Το πόδι του παγονιού», 1992

Πεζογραφία:
«Ματωμένη γη» (νουβέλα), 1947
«Δώδεκα μέρες» (μυθιστόρημα), 1955
«Τα διηγήματα Α'», 1991

Ιστορία:
«Ιστορία της πόλεως Σερρών και της περιφερείας της» (3 τόμοι) - 1967, 1972 & 1996
«Φυλές της περιφέρειας Σερρών», 1969
«Σερραϊκή προσωπογραφία», 1972
«Ιστορία της Ηράκλειας Ν. Σερρών», 1973
«Τα δημοτικά τραγούδια του Ν. Σερρών» (ανθολογία), 1978
«Η σερραϊκή χρονογραφία του Παπασυναδινού», 1982
«Το πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τον καιρό της Κατοχής», 1983
«Οι Σέρρες άλλοτε και τώρα» (αφιέρωμα), 1985
«Τα νομίσματα της αρχαίας Αμφίπολης», 1989
«Θέατρο στα βουνά της Δ. Μακεδονίας τον καιρό της Κατοχής», 1990
«Ορφέας Σερρών 1905-1991», 1991

Θέατρο:
«Ό,τι θέλει ο λαός» (επιθεώρηση), 1944
«Εαμική παρέλαση» (επιθεώρηση), 1945
«Η Ελληνίδα ψηφίζει» (επιθεώρηση), 1953
«Σερραϊκές τρέλες» (επιθεώρηση), 1950
«Η προίκα» (μονόπρακτο), 1960
«Το πηγάδι» (μονόπρακτο), 1978
«Ο βασιλιάς και το σκουλήκι» (μονόπρακτο), 1978
«Το φονικό» (μονόπρακτο), 1979
«Η πύλη» (μονόπρακτο), 1990
«Ο λαβύρινθος» (δίπρακτο), 1992

[Πηγή για τη φωτογραφία, το βιογραφικό και την εργογραφία: δημόσια βιβλιοθήκη Σερρών]

Ανθολογημένα ποιήματα:


[ Επιστροφή στο ευρετήριο της ανθολογίας «Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα» ]
« Last Edit: 12 May, 2021, 19:03:56 by spiros »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Ultima ratio

Νωχελικές σκιές, βαθύφωνο φεγγάρι
και λαξευτό χαμόγελο ιώδες, γαλάζιο βυσσινί
στα μάτια τους πηγμένη νύχτα
στα χείλη λέξεις που μιμούνται λέξεις
η πόρτα κλειδωμένη πίσω τους.
Δε σας ακούω
διπλασιάστε τη φωνή σας
ίσως να φταίει ο θόρυβος του κόσμου
ίσως η αστρική σκόνη να στούπωσε το λαρύγγι σας
Ποιητικά Ρόδα της αδιάκοπης ηλιοφάνειας
άγρια τραγούδια, ζυγιασμένες προτροπές
τελευταίο επιχείρημα ο θάνατος.
 
Από τη συλλογή Περίπλους (1991)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:29:53 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Εικοσιτρείς εκτελέσεις

Ενδέκατη


Ο πέμπτος μελλοθάνατος
ένας τοσοδά κοντούλης
ανθρωπάκος
με κοιλίτσα
συλληφθείς τυχαίως
άδικα προσπαθούσε
να καταλάβει
αυτά που διάβαζαν
ένας Γερμανός αξιωματικός
και ο παπάς.
Πολύ περισσότερο
για ποια αιτία
ο επί κεφαλής
σηκώνοντας ένα σπαθί
τσίριξε
και η φωνή του
χύθηκε
σαν παγωμένο νερό
σ’ αναμμένο μαγκάλι με κάρβουνα
«Επί σκοπόν!
Έτοιμοι!
Πυρ!»
Τότε
σχεδόν χάραζε
και ο ανθρωπάκος
χωρίς κίνηση
χωρίς ήχο
δηλαδή τα «ζήτω η λευτεριά»
και τα τοιαύτα
έπεσε
αρχίζοντας αμέσως
να σκουριάζει.
Όταν έφεξε καλά
ο ανθρωπάκος
ήταν
ένας σπασμένος κοριός
στο άσπρο πουκάμισο
του Γενάρη.
 
Από τη συλλογή Αναθήματα (1966)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:30:24 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Εικοσιτρείς εκτελέσεις

Δέκατη όγδοη


Σα λεμονιά κίτρινη την πλαγιά που ευεργετούσε
σείστηκες, το πράο κελάρυσμα της φλέβας
ως να σβήσει ο σκοτεινός άνεμος
το φως των μαλλιών σου ξεφυλλίζοντας.

Μέσα στο Μύρκινο ήσουνα μια δανεισμένη
μολπή, τώρα ούρλιασμα έχεις γίνει
κι ο μέγας κηπουρός που τα μάτια αναποδογυρίζει
με αχνιστές κοπριές σ’ ανακατώνει.
 
Από τη συλλογή Αναθήματα (1966)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:30:56 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Κλειώ

Τον βρήκε ήσυχο στη φυλακή
με ανοιγμένο τον μέγα ονειροκρίτη στη λέξη αίμα.
Επαίρονταν πως ήταν παρανοϊκός
ταξίδευε διαρκώς με το χρυσό του άρμα
μεταξύ Καλαμαριάς και μεγάλης Άρκτου.
Αγαπούσε την Κλειώ, έκπαγλος όρμος, μαγνητικό γαλάζιο
και μια νύχτα στραγγισμένη από σχήματα
τη χτύπησε με το σπαθί του γαλαξία στην καρδιά.
Εκείνη έγειρε βουβή κι έμεινε ακίνητη
για ένα δισεκατομμύριο τουλάχιστον αιώνες.
Τ’ άλλα ας μείνουν στο σκοτάδι.
 
Από τη συλλογή Περίπλους (1991)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:31:26 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Η γραμμή της ζωής

Εκείνη τη γυναίκα δεν τη γέννησε γυναίκα
το αίμα της δεν το νανούρισαν πουλιά
ένας σκοτεινός εγκολπωτής φιδιών διαλαλούσε
το κομμένο κεφάλι της σε δίσκο μπακιρένιο
τριγυρισμένο χάρτινα τριαντάφυλλα
έσταζε κίτρινο χαμόγελο στον κακό αέρα
η γραμμή της ζωής, είπε κρύα κοιτάζοντας
την τρυφερή παλάμη της γελαστής κοπέλας
χορδή τραγουδισμένη από βουνίσιες ανεμώνες
στίχος περίλαμπρος που δεν ανάβρυσε ακόμα
κόβεται από νεκρό μαχαίρι νεκρής στιγμής.

Από τη συλλογή Περίπλους (1991)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:31:51 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Ποιητική

Το κάθε ποίημα είναι...
δεν τραγουδά κλειδώνει τη φλεγόμενη παραφορά
και περιμένει.
 
Αυτές που στόλιζαν τα στήθη με χρυσόψαρα
υφαίνουν στις φάμπρικες του καιρού
μια ελάχιστη αιωνιότητα.
 
Ήσυχο ήσυχο κυλάει το χορτάρι γύρω στο χορτάρι
ποτάμι κοραλλιού και κει αχάτης.
Λοιπόν εσείς κυρίες μου πώς βολευτήκατε με το θάνατο;
 
Υπήρξαν και άλλες που λαχτάρησαν πολύ
μια νέα λάμψη από άλλο πράσινο
όπως το αρπαχτικό κλαδί την άνοιξη.
Έτσι πικράθηκε ο κόσμος. Για μια σκιά.
Μα τι απόμεινε απ’ αυτές;
Κομμένα ρόδα υπνοβατικά
στη αγωνία του πέρα φεγγαριού
ξερή βροχή κουβαριασμένη
στο υπόγειο της νύχτας.
 
Τα μοναχικά τους χέρια
αμυδρές ανάβρες μεταξιού
κάτω από γκρίζα φύλλα, κρύα φύλλα βροχοφαγωμένα
συνάζουν τους σκιερούς ανθούς της Περσεφόνης
που όμως μυρίζουν μάταια.
Θαμπωμένο δρέπει και το δειλινό
κίτρινους κρόκους. Τι σιωπή εβένινη!
Έγιναν όλα ότι έγιναν τραγούδι
που αποζητά κι αυτό τη μούχλα του.
 
Το κάθε ποίημα είναι η ψυχή κάποιου πεθαμένου
δεν αναπνέει, δανείζει το ξένο πρόσωπο στον ουρανό
και περιμένει.
 
Από τη συλλογή Ελεγείες (1971)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:45:51 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou


Brendan Behan | Βασίλης Ρώτας & Μίκης Θεοδωράκης, Τον Σεπτέμβριο θυμάμαι
(τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη / έργο: Ένας όμηρος (1966))


Γιώργος Καφταντζής, Θύμηση

Θα τους θυμάμαι πάντοτε από σκιές δεμένους
στα σκοτεινά δρομάκια του Κουλέ-Καφέ.
Από τότε άλλαξαν πολλά
σβήστηκαν τα ονόματα
τα σύννεφα πνίγουν τα καράβια και τα τρένα
το αίμα τους δεν κοιμάται τρομάζει το βράδυ τα παιδιά.

Από τη συλλογή Περίπλους (1991)
« Last Edit: 20 Oct, 2017, 17:03:34 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Περίπατος

Απάτητος ο δρόμος στον δαιμονικό Απρίλιο
τα τελευταία όνειρα πέτρες πεταμένες
στο πιο βαθύ πηγάδι του αίματός μου
το φως ξεχνιέται παίζοντας
τριγύρω απ’ την αέρινη περπατησιά σου
από καιρό η αγάπη μας δε μοιάζει με αγάπη
αστράφτει σαν τον σπόρο μες στη γη.
 
Από τη συλλογή Περίπλους (1991)
« Last Edit: 28 Jul, 2019, 01:00:32 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou


Οδυσσέας Ελύτης & Μίκης Θεοδωράκης, Της αγάπης αίματα
(τραγούδι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Μικτή Χορωδία της Θάλειας Βυζαντίου / δίσκος: Το άξιον εστί (1964))


Γιώργος Καφταντζής, Στολισμένοι

Στολισμένοι με τα αιμόφυρτα ρόδα της αγάπης
από έκθαμβα φύλλα και σμήνη εκστατικών στιγμών
προσπερνούμε ανώφελες περιοχές που σκοτώνουν τα όνειρα
γερασμένες σκιές, ξεστρατισμένες εποχές
και το φοβερό μυστήριο της σπασμένης λάμπας
κάτω απ’ τις στοιβαγμένες νύχτες όλων των ανθρώπων
γεμάτες τρύπες στουπωμένες με ξερές ψυχές
αφήνοντας πίσω μας ανέγγιχτη τη λήθη.

Από τη συλλογή Περίπλους (1991)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:47:23 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Γιώργος Καφταντζής, Παλίρροια που σκέπασες

Παλίρροια που σκέπασες την άργιλο του κορμιού μου
άρωμα που ξενυχτάς στους φράχτες των καιρών
στα μάτια σου μεσουρανεί το μενεξελί του ονείρου
σ’ αναζητάω άλλοτε σαν μαργαριτάρι βυθισμένο
κι άλλοτε σαν φωτιά στα χείλη ενός ορίζοντα
για το άνθος σου που καταστερίζεται
πηγαινοέρχεται το αίμα, βγάζουν φτερά οι μέλισσες
αναδύεσαι στάζοντας φως και καταχνιά
ζυμωμένη με τον πέτρινο αφρό του γιασεμιού
και την άλλη μισή λύπη του απείρου.
 
Από τη συλλογή Περίπλους (1991)
« Last Edit: 01 Jul, 2017, 00:47:54 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou


Μοιρολόι (κλαρίνο: Πετρολούκας Χαλκιάς / δίσκος: Δρόμοι της ψυχής (1995))

Γιώργος Καφταντζής, Μνημόσυνα

I


Το σπίτι μνήμα σε πενθεί
και τα πορτοπαράθυρα χορτάριασαν κι ο τοίχος
αράχλιασε και δεν ανθεί
στον κήπο λούλουδο μηδέ γρικιέται πουλιών ήχος.

Κρέμονται μαύρα, θλιβερά
τα ρούχα, τα στολίδια σου που τα ’βρεξα στο δάκρυ
δροσιά και μόσχος μια φορά
μα τώρα σου τα σκέπασε η σκόνη σε μιαν άκρη.

Της πικροδάφνης το ζουμί
όλη τη μέρα το ρουφώ στάλα με στάλα κι όλη
τη νύχτα τής ζωής καημοί
σειούνται σαν τον απήγανο στο έρημο περβόλι.

II

Στίχος και ρίμα και ρυθμός
ω, μάταιος κόπος κι αχαμνός πόθος για να σε ζήσω!
Λιώνεις, αλάλητος καημός
κυπαρισσόκορμη ποτέ που δε θα σ’ αντικρίσω.

Τον ήχο τον πραγματικό
δε βρίσκω της φωνής σου πια και μες στη φαντασία
μέρα τη μέρα το γλυκό
χάδι σ’ αγγίζει πιο θολή, πιο μακρινή οπτασία.

Χρώματα, μύρα και χυμοί
τριαντάφυλλο στο εντάφιο σου αίμα ευωδιάζει
εσύ ’σαι το πικρό ψωμί
εσύ και το λιαστό κρασί που το τραπέζι αγιάζει.

Από τη συλλογή Τα μοιρολόγια της Ιωάννας (1940)
« Last Edit: 06 Feb, 2018, 01:32:45 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou


Federico Garcia Lorca & Χρήστος Λεοντής, Αχ... έρωτα (απόδοση στα Ελληνικά: Λευτέρης Παπαδόπουλος)
(τραγούδι: Μανώλης Μητσιάς & Τάνια Τσανακλίδου / δίσκος: αχ... έρωτα (1974))


Γιώργος Καφταντζής, Του ήλιου και της πανέμορφης

Αρμέγει τις πορτοκαλιές ο Έλληνας ο ήλιος
στο ρόδο το αμάραντο χρυσοφόρες μέλισσες.

Τρέμοντας από γλύκα και φιλί κάθισες και προγεμάτισες
μ’ ένα καρβέλι ουρανό κι ένα ποτήρι ήλιο.

Μα πότε κιόλας στολίστηκες με ψηφί μαργαριτάρι
πότε γιόμισες τον κόρφο σου άνθια και λιακάδα;

Αν είναι πικρή η αγάπη σου τον ήλιο μην τον συνορίζεσαι
ήλιος είναι κι ας χαμογελά ήλιος είναι κι ας λάμπει.

Από τη συλλογή Ελεγείες (1971)
« Last Edit: 20 Oct, 2017, 16:45:40 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


Ion

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 2364
    • Gender:Male
  • 1. Διατήρηση ψυχραιμίας 2. Αξιολόγηση βλάβης
Έχω την εντύπωση πως τέτοιες εικόνες δεν θα μπορέσουν να ξαναζωντανέψουν στο μέλλον από χέρια Ελλήνων ποιητών. Είναι εικόνες, εμπειρίες και αισθήσεις ενός κόσμου που χάνεται. Ελπίζω να έχω άδικο...
« Last Edit: 18 Jan, 2010, 18:30:20 by wings »
There is no prosthetic for an amputated spirit
Lt Col Frank Slade (Al Pacino, Scent of a woman)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73905
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Έχεις δίκιο, Γιάννη. Πανέμορφη η κοπέλα και πανέμορφες οι εικόνες που μας δίνει ο σπουδαίος Σερραίος των γραμμάτων μας. Και να σκεφτείς ότι μιλάμε για έναν βαθύτατα στρατευμένο αγωνιστή.

Δεν ξέρω αν θα μας ξαναδώσουν οι ποιητές μας τέτοιες εικόνες. Ίσως φταίει που καταστρέφουμε τη φύση μέρα με τη μέρα, ίσως φταίει που αλλάξαμε τρόπο ζωής και δεν βλέπουμε καν την ομορφιά γύρω μας...

Ωστόσο, έχεις ένα μέρος αδίκου. :-)  Σε μερικά από τα ποιήματα του Σταύρου Ζαφειρίου, εκπροσώπου των νεότερων γενεών της ποίησης, θα βρεις παρόμοιες εικόνες.
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


 

Search Tools