Να εκφράσω κι εγώ τις δικές μου απόψεις, οι οποίες συμπίπτουν με τις περισσότερες από τις παραπάνω:
— Να συμφωνήσω με το ότι στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις (κι αγαπάς).
— Το "στάνταρ" στα απαιτούμενα προσόντα ενός μεταφραστή δεν τίθεται ούτε από ένα Lower, ούτε από ένα Proficiency, ούτε από ένα μεταπτυχιακό, ούτε από της Παναγιάς τα μάτια. Το παν είναι η κατάρτιση.
— Πριν δυο-τρία χρόνια είχα ακριβώς την ίδια απορία με 'σένα και ρώτησα τη Μαρία Αγγελίδου (από τις μεγαλύτερες μεταφράστριες λογοτεχνίας -και όχι μόνο- στην Ελλάδα). Τι μου είπε; Ότι η πλειοψηφία των επαγγελματιών του χώρου έχει σπουδάσει (αν έχει καν σπουδάσει) κάτι σχεδόν έως εντελώς άσχετο με τη μετάφραση. Η μετάφραση είναι ένα επάγγελμα-πασπαρτού, στο οποίο μπορούν να συμβάλουν όλοι, ο καθένας με τις γνώσεις που έχει από άλλα επαγγέλματα ή και χόμπι. Η τελευταία πρόταση είναι δική μου και όχι της κυρίας Μαρίας.
— Πάντα είναι καλό (ειδικά στη λογοτεχνική μετάφραση) να ξέρεις πάνω από μία ξένη γλώσσα. Αν ξέρεις κιόλας κάποια σπάνια γλώσσα, είναι μεγάλο ατού.
— Εννοείται πως ό,τι περισσότερο κάνεις στο χώρο της μετάφρασης, από πλευράς μαθημάτων, είναι καλό. Θες κανονικές σπουδές; Θες σεμινάρια; Θες workshops; Ό,τι μαθαίνει κανείς καλό είναι.
— Ο ενδεχόμενος εργοδότης σου, κοιτάζοντας το βιογραφικό σου, θα δει πρώτα την όποια εμπειρία σου και μετά τις σπουδές και την κατάρτισή σου. Στην αρχή, όμως, θα παίρνεις έτσι κι αλλιώς δοκιμαστικό να κάνεις. Οπότε και το Surrey να έχεις τελειώσει, θα σε περάσουν από έλεγχο (εγώ το λέω κόσκινο). Αν έχεις τα προσόντα, θα σου δώσουν την ευκαιρία να δουλέψεις, είτε έχεις σπουδάσει μετάφραση είτε όχι. Άπαξ όμως και μπεις στο χώρο, πρέπει να συνεχίσεις να δουλεύεις με τον ίδιο ζήλο, ώστε και να παραμείνεις.
— Οι κρατικές σπουδές μετάφρασης (το Ιόνιο πανεπιστήμιο κυρίως) δεν είναι πάντα αυτό που ζητάει η αγορά εργασίας. Στο πανεπιστήμιο κάνουν περισσότερο θεωρητικά παρά πρακτικά μαθήματα. Αυτό δε σημαίνει ότι δε βγαίνουν άξιοι μεταφραστές από 'κεί (μη χειρότερα), αλλά πάντα χρειάζεται να έχουν μία εξωτερική κατάρτιση και μια εξειδίκευση. Το λέω αυτό, καθώς γνωρίζω ανθρώπους που έχουν τελειώσει το Ιόνιο και μου έχουν μεταφέρει την εικόνα.
— Είναι καλό να συμβουλευτείς κάποια σεμινάρια σε κάτι που σε ενδιαφέρει συγκεκριμένα. Οι μεταφραστές δεν είναι μύλοι που τα πάντα αλέθουν. Βρες την ειδικότητά σου. Ο πελάτης θα το εκτιμήσει αν του πεις ότι δεν αγγίζεις π.χ. τα οινομικά κείμενα για τον άλφα ή βήτα λόγο. Δείχνει επαγγελματισμό αυτό, κάτι επίσης πολύ χρήσιμο (και σπάνιο).
— Τέλος, μη νομίζεις ότι οι σπουδές είναι το παν. Πρέπει να τριφτείς με το επάγγελμα. Να δοκιμάσεις πολλά είδη μετάφρασης μέχρι να καταλήξεις σε αυτό που σε γεμίζει περισσότερο. Όσο θα προχωράς, θα μαθαίνεις όλο και περισσότερα. Ένα καλό/κακό σε αυτό το χώρο είναι το ότι ποτέ δεν τα ξέρεις όλα.
Όλα τα παραπάνω τα λέω από προσωπική πείρα, καθώς δεν έχω κάνει ούτε εγώ ολοκληρωμένες σπουδές πάνω στη μετάφραση (πέρα από κάποια σεμινάρια, που τα έκανα για 'μένα και όχι για να βρω δουλειά) κι όμως μια χαρά τα έχω καταφέρει. Αν σ' αρέσει αυτό που κάνεις, θα τα καταφέρεις (no doubt about it). Μην πω το γνωστό, "αν περνάς καλά, αυτό βγαίνει στον κόσμο"!
Αν κάτι από αυτά που έγραψα είναι ανεδαφικό ή μη συγκεκριμενοποιημένο, παρακαλώ να με συμπληρώσει κάποιος.