Στέλλα Τιμωνίδου

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Γαία

[Ενότητα I]

«Μήτηρ απάντων γαία και κοινή τροφός»
Μένανδρος

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου
προ των πυλών.
Οι οικολόγοι διαμαρτύρονται,
συσκέπτονται οι επιστήμονες,
αλλ’ οι πολιτικοί κωφεύουν.

Κάποιες κυβερνήσεις λένε
ναι στη συμφωνία του Κιότο,
άλλες αρνούνται να υπογράψουν.
Το κεφάλαιο γίνεται φωτοστέφανο.

Η φύση όμως δεν χαρίζει κάστανα.
Έτσι το όζον αραιώνει,
το νερό λιγοστεύει,
αδειάζουν οι θάλασσες,
αποψιλώνονται τα δάση και
τα χημικά απειλούν εμάς
και το περιβάλλον μας.

Κατά τα άλλα καθιερώσαμε
Παγκόσμια Ημέρα της Γης και
Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος:
αυτό δεν έθιγε κανέναν.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Ο Άμλετ

[Ενότητα I]

Οι μοντέρνοι Άραβες καταλήγουν
στην τραγωδία όπως ο Δανός πρίγκιπας
γιατί συγχέουν το συναίσθημα με τη λογική

Οι τραγικοί Ανατολίτες διστάζουν,
αναβάλλουν, αμφιταλαντεύονται
ανάμεσα στο παλιό και στο καινούριο,
την παράδοση και την ανανέωση.
Δύσκολα διαχωρίζουν
το κοσμικό από το θεϊκό.

Ο εικοστός πρώτος αιώνας ανήκει μάλλον
στους κατακτητές Φόρτινμπρας
και σίγουρα όχι στον Άμλετ.

Με αφορμή την επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στους δίδυμους πύργους του World Trade Center στη Νέα Υόρκη

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Ευρώπη

[Ενότητα I]

Η γηραιά κυρία πλήττει από ανία
και βρίσκεται σε πλήρη αμηχανία.
Δέχεται στωικά τα σημάδια
του αδυσώπητου χρόνου, αλλά
διαπιστώνει πως δεν σηκώνει
άλλη αναβολή και καθυστέρηση
κι αρχίζει ν’ αντιδρά σπασμωδικά.

Τη μια κάνει lifting προσώπου,
την άλλη βάφει τα μαλλιά της μπλε.
Μα κάποιος πρέπει να της μιλήσει
για τα παλιομοδίτικα μοντελάκια της.

Ριζικές αλλαγές κι ανανεώσεις στη στόφα,
στο στιλ, στο χρώμα και στις αποχρώσεις.
Επιστροφή στο πνεύμα της σημερινής εποχής
με άμεση αλλαγή στάσης και πλοήγησης αν
θέλει να κρατά ακόμα τα ηνία του ταύρου της.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου: America... America

[Ενότητα II]

Θερμό καλωσόρισμα
στο Middlebrook Hall
και με πλατύ χαμόγελο.

Πώς τόση φιλικότητα και
εγκαρδιότητα; Διερωτήθηκα.

Μετά από δεκαπέντε μέρες,
μια πρόσκληση σε γεύμα,
καλογραμμένη και με πένα.
Τέτοιες αβρότητες σπανίζουν,
σκέφτηκα κι απάντησα
«ευχαρίστως».

Το βράδυ εκείνο στο μεξικάνικο εστιατόριο
πέρασε τυφώνας, αλλά εμάς δεν μας άγγιξε.
Είχαμε ταξιδέψει σε άλλους κόσμους
και μιλούσαμε άλλες γλώσσες.

Αργότερα μετά το μπουρίνι,
νηνεμία:
πεσμένα δέντρα, σπίτια δίχως στέγη,
επιστροφή στην πραγματικότητα.

Εντούτοις συνεχίσαμε το ταξίδι,
με γλώσσα συνεννόησης Βαβέλ.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Περιγραφή πίνακα

[Ενότητα II]

Από τα αριστερά, παράξενο, καφέ
σκούρο και σκοτάδι∙ στην ουσία
όμως είναι από τα δεξιά του πίνακα.

Στο κέντρο μια δροσερή αναλαμπή,
μια διάφανη κίτρινη γραμμή.
Αν ακολουθήσεις την πορεία της
χωρίς παρακάμψεις και ζικ ζακ
θα βρεις τελικά διέξοδο:
ένα λευκό παράθυρο να
καθρεφτίζεται στο νερό.

Ανοίγεις τις φτερούγες,
βουτάς το κενό
κι αρχίζεις να πετάς,
και κοίτα να δεις:

ούτε πολύ ψηλά στον ήλιο
μην την πάθεις σαν τον Ίκαρο
κι ούτε πολύ χαμηλά στη γη
μην τυχόν και λερωθείς από
τα λασπόνερα και τα ζωύφια.

Κατά τα άλλα επικρατούν
τα γήινα ζεστά χρώματα
σε ποικιλόμορφα σχήματα
και φυσικά αρώματα.

Richard v.d. Dool – Zonder titel, 2005

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Αλληλογραφία

[Ενότητα II]

Ήρθε σα σίφουνας μεταπολεμικά
και γκρέμισε αιώνων παραδόσεις.
Την αλληλογραφία —λογοτεχνικό είδος—
την έκανε ρούχο παλιομοδίτικο
για λίγους συγγραφείς
ή κάτι sui generis.
Κι αυτοί εμμένουν ακόμη
από ναρκισσισμό ή υστεροφημία∙
ίσως κι από απλή αντίδραση
για κάθε τι καινούριο.

Ηθικός αυτουργός η τηλεφωνία
–η αυταπάτη της άμεσης επαφής–
έγινε αναπόσπαστη εξάρτησή μας.

Κι ενώ πλέαμε σε πελάγη ευτυχίας
έριξε ο Δίας πάλι
έναν κεραυνό εν αιθρία.
Τώρα όπου κι αν βρίσκεσαι
ανοίγεις το μαγικό κουτί
και παίρνεις ή εκσφενδονίζεις
τα μηνύματα
σε κλάσματα του δευτερολέπτου.

Όμως τα γράμματα στην οθόνη
κατάντησαν παλίμψηστα
προσφέροντας το περιεχόμενο
στο βωμό της ταχύτητας και
στη βορά των περίεργων.
Και καταλήγουμε στο αρχαιοελληνικό:
«Ουδέν κακόν αμιγές καλού».

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Βιβλιοθήκη

[Ενότητα II]

Στήθηκε στην Αλεξάνδρεια
κι έγινε ο φάρος της οικουμένης.

Τα βιβλία συσσωρευμένα
σε ιδιωτικές συλλογές πρώτα,
έγιναν κάποτε δημόσια αγαθά.

Οι βιβλιοθήκες – κέντρα συνάντησης
ανθρώπων ή βιβλίων
ή
ανθρώπων μεταξύ τους
τείνουν να εξαφανιστούν
από προσώπου γης.

Αναχρονιστική αναφωνούν
οι φανατικοί του διαδικτύου
η υλική αποθήκευση της γνώσης.
Δεν ξέρουν όμως οι μοντερνιστές
πως η γενική ψηφιακή μορφή
σίγουρα δεν θα ’ναι χρηστική.

Άλλωστε η βιβλιοθήκη
είναι όπως το μουσείο και
το σήμα κατατεθέν της πόλης.
Η αυθεντική πρόοδος
της κοινωνίας πολλά
ακόμη της οφείλει.

Τις βιβλιοθήκες και τα μάτια μας!

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Ηλίου σέλας

[Ενότητα II]

Ήλιε, σε καρτερώ
μήνες τώρα.
Φως, περισσότερο φως.
Όχι πια μουντές κάμαρες
κι ερμητικά κλειστές ψυχές.

Βασιλιά, αλλού χαρίζεις
γενναιόδωρα τα δώρα σου,
μα εδώ γίνεσαι τσιγκούνης
και πεισματάρης.

Ζωογόνε, σκάσε επιτέλους
ένα καλό χαμόγελο
και πάψε να ενδίδεις
στη μονότονη βροχή.

Αρκεί μονάχα μια αχτίνα σου
για ν’ αλλάξει η διάθεσή μας
και να ζεσταθεί η γη,
η οποία θα περιστρέφεται
και στο μέλλον γύρω σου,
εκλιπαρώντας το σέλας σου.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Ταγκό

[Ενότητα II]

«Ταγκό είναι ο εσωτερικός κόσμος που κρύβεται
και η φωνή που υψώνεται απογυμνωμένη»
Enrique Santos Discépolo

Πρωτοεμφανίστηκε
στα χαμαιτυπεία του Μπουένος Άιρες,
παθιάρικος και πονεμένος
κι έφτασε τα πέρατα της γης
ως χορός ερωτικός και λάγνος.

Στην απόμακρη συνοικία
της Nueva Pompeya
οι βετεράνοι αοιδοί ακόμη
τραγουδούν και λικνίζονται
στους ρυθμούς του.

Ένα δρώμενο
που σε συνεπαίρνει.
Ένας χορός που σε παθιάζει.
Σ’ αυτήν την ερωτελεστία
όλο σου το είναι συμμετέχει.

Χορεύουμε ένα ταγκό, παρακαλώ;

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Μουσική

[Ενότητα III]

Θα πιστέψω σε σένα
Μούσα της μουσικής
αν την αφήσεις άφθονη
σε μένα να ’ρθει.

Πρώτη εμφανίστηκες εσύ
από τις άλλες αδελφές σου
και μπήκατε μαζί
σ’ ένα συμβόλαιο παντοτινό
να θρέψετε την ψυχή μας.

Ακόμα κι ο πατέρας των μαθηματικών
ανακάλυψε τη μαγεία στη δύναμή σου
και με τους αριθμούς του
συνέδεσε τις αισθήσεις με τη νόηση.

Στο πέρασμα των αιώνων
εξελιχθήκαμε
από την Ομηρική λύρα
στη Συναυλία των Αγγέλων
και τη Σονάτα του Σεληνόφωτος.
Και όμως μερικές φορές
φερόσουν εκρηκτικά και παράξενα,
αλλά ευτυχώς συνέχιζες να μας συνοδεύεις
έως την τελευταία μέρα.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Ταξίδι στον χρόνο

[Ενότητα III]

Το φως του γαλαξία κάνει
δυο δισεκατομμύρια έτη
για να φτάσει στη γη
μας λεν οι αστροφυσικοί.

Όμως ένα ωραίο πρωινό
εμφανίζεται μια νέα έρευνα
που ανατρέπει την παλιά
και πάει λέγοντας.

Μυστήριο θα παραμένει ο χρόνος
όπως ένα καλό αστυνομικό μυθιστόρημα.

Όμως οι ερευνητές που δεν εφησυχάζουν
στο «πίστευε και μη ερεύνα»
θα συνεχίσουν και στο μέλλον
τις ατέλειωτες περιπλανήσεις τους
στα αυτόφωτα σκοτάδια του χρόνου.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Ψευδαισθήσεις

[Ενότητα III]

Καθημερινά φιλοσοφούμε
με αμφίδρομη πορεία:
συγκεκριμένο προς αφηρημένο
και αντίστροφα.
Στο μεσοδιάστημα κινητοποιούμε
τις ψευδαισθήσεις μας.

Οπλισμένοι μ’ αυτές καταφεύγουμε
στο αφηρημένο κάθε φορά που
στο συγκεκριμένο, ο εαυτός μας
(πρόσωπα που μας περιβάλλουν ή γεγονότα),
μας ταράζει και μας απογοητεύει.

Αναζητούμε στην πολιτική
μια ανθρώπινη διάσταση,
όχι απλώς άσκηση εξουσίας,
όταν οι πολιτικοί αποθρασύνονται.
Μας προδίδουν κάπου κάπου οι φίλοι;
Τότε ανατρέχουμε στη φιλία
για να παρηγορηθούμε.

Λειτουργούν ως ασπίδα,
προστατεύοντας τη λογική
και ψυχική μας ισορροπία.
Μεγάλο κακό ν’ αφανίσει κανείς
την ασφαλιστική δικλείδα της ύπαρξής μας.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Μηδενισμός

[Ενότητα III]

Σώθηκαν οι μεγάλες ιδέες.
Η πολιτική και τα κόμματα
στα αζήτητα.
Ο οικολογικός ακτιβισμός
αρθρώνει κάποιο λόγο,
μα οι οπαδοί μετρημένα κουκιά.

Γενικευμένη απάθεια και τάσεις
φυγής από την πραγματικότητα,
με χαπάκια ecstasy ή φευ
σκληρά ναρκωτικά.
Ναι στην κατανάλωση
και στην εύκολη απόλαυση.
Μαζική κουλτούρα και ισοπέδωση.

Κριτική στάση για το κοινωνικό
σύνολο, αλλά όχι πλήρης ένταξη.
Ελεύθεροι από ταμπού και προσχήματα,
αλλά επιφανειακοί και ουδέτεροι.

Είναι κι αυτός ένας τρόπος ζωής,
ένα καινούριο φρούτο εποχής.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου: Περι-κλέους πολιτεία

[Ενότητα III]

Αυθαίρετη οικοδομική δόμηση,
ταράτσες με ηλιακούς θερμοσίφωνες
και κεραίες τηλεόρασης, καπνοδόχοι,
αφίσες, επιγραφές, παραπήγματα,
μάντρες με υλικά και παλιοσίδερα,
σωροί με μπάζα κι απορρίμματα.
Αυτοκίνητα παρκαρισμένα όπου να ’ναι,
το καυσαέριο νεφέλη πάνω από την πόλη.

Απλωμένες πραμάτειες στα πεζοδρόμια,
φωνές πωλητών, πάσης φύσεως κορναρίσματα,
μεγάφωνα με μουσική στη διαπασών.
Καφετερίες, ταβέρνες και ζεϊμπέκικο,
θέατρα να φάνε και οι κότες,
απ’ το πρωί στη βιοπάλη
για να μη μας λείψει το ψωμί,
το κινητό, η TV και η κραιπάλη.

Ένα πολύτροπο, πολύχρωμο και πολύβουο
τεκμήριο της Περι-κλέους πολιτείας.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)

[wings]

Στέλλα Τιμωνίδου, Θρησκεία

[Ενότητα III]

«Το όπιο του λαού»
Καρλ Μαρξ

Ναι, μπορεί να είναι έτσι
αλλά η θρησκεία αυτή καθ’ αυτήν
δε μ’ ενοχλεί,
η έμμονη πίστη
μπορεί να γίνει επικίνδυνη.

Υπάρχει μια πνοή πίστης
σε όλα τα μεγάλα έργα,
πρέπει να πιστεύεις
σε ό,τι επιλέγεις να κάνεις.
Αλλά τι, πώς και πότε
είναι αυτό που μετρά.

Δεν πιστεύεις στα παραμύθια
αλλά ως παιδί
σου άρεσε να τ’ ακούς
και να σου εξάπτουν τη φαντασία.

Πίστευε ελεύθερα
στις κρυφές δυνάμεις
της ανθρωπότητας
αλλά πρόσεχε:
κυκλοφορούν
πολλοί φανατικοί.

Από τη συλλογή ατελείωτες νύχτες (2008)