Translation - Μετάφραση

Favourite texts, movies, lyrics, quotations, recipes => Favourite Poetry => Favourite Music and Lyrics => Poetry of Thessaloniki => Topic started by: wings on 19 Aug, 2007, 20:17:17

Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου
Post by: wings on 19 Aug, 2007, 20:17:17
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου (1909-1935)

(https://thepoetsiloved.files.wordpress.com/2019/03/stathopoulou.jpg)

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1909. Πέθανε το 1935 από φυματίωση. Ήταν η πρώτη σύζυγος του ποιητή Γιώργου Βαφόπουλου (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=6786.0). Ένα χρόνο μετά τον θάνατό της, με εισήγηση του δημάρχου της Θεσσαλονίκης Ν. Μάνου και με κύριο πρόλογο του ακαδημαϊκού (τότε) Γρηγορίου Ξενοπούλου, εκδόθηκε ο τόμος «Έργα» (ποιήματα, διηγήματα, δράματα) της ποιήτριας.

Ποιητικές συλλογές:
«Νύχτες αγρύπνιας», 1931
«Έργα», 1936 (το βιβλίο επίσης περιλαμβάνει διηγήματα και δράματα)

Θεατρικά έργα:
«Ντίνα Νέλλη», 1934
«Την τελευταία στιγμή» (μονόπρακτο), 1934

Ποιήματα δημοσιευμένα στο Translatum:




[ Επιστροφή στο ευρετήριο της ανθολογίας «Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα» (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=9084.0) ]
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου
Post by: Anastasia on 22 Nov, 2007, 10:55:20
Έχω την εντύπωση ότι τα ποιήματα της Ανθούλας Σταθοπούλου-Βαφοπούλου αποπνέουν έναν εύθυμο σκοπό, μια χαρούμενη νότα αθώας παιδικότητας. Ακόμη και εκείνα που είναι στολισμένα με πίκρα, μοσχοβολούν ζαβολιά και τραγούδι. Ελπίζω να μην καταλαβαίνω μόνο εγώ αυτά που λέω!!! ;-)))

Καλημέρα. ;-)
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου
Post by: wings on 22 Nov, 2007, 12:22:17
Σωστά καταλαβαίνεις. Μα ήταν παιδί η Ανθούλα Σταθοπούλου, η πρώτη σύζυγος του Γιώργου Βαφόπουλου.

Παιδί ήταν ακόμα κι όταν πέθανε - μόλις 26 χρονών - από φυματίωση. Μάλιστα, σε ορισμένα ποιήματά της μιλάει για την αρρώστια της.

Είναι ρομαντική ποιήτρια της παλιάς σχολής με την παραδοσιακή φόρμα γραφής. Δυστυχώς, δεν πρόλαβε να ζήσει και να γράψει όσο θα 'πρεπε. Όμορφα έγραφε, αλλά ήταν ακόμα «παιδικά» τα γραπτά της.

Ωστόσο, δεν παύει να είναι εκπρόσωπος αυτού του τρόπου γραφής των προπολεμικών ποιητικών γενεών και τα ποιήματά της που δημοσιεύουμε ήταν ξεχασμένα, οι συλλογές της είναι σπάνιες στις μέρες μας και, βεβαίως, το έργο της έχει ιστορική και εγκυκλοπαιδική αξία για τον σημερινό αναγνώστη ή μελετητή.
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου
Post by: banned on 22 Nov, 2007, 12:31:00
Μα ήταν πολύ νέα όταν τα έγραψε, Αναστασία, σχεδόν παιδί. Για το τελευταίο συμφωνώ μαζί σου. Μου θυμίζει μάλιστα έντονα τραγούδια του Τσιτσάνη. Στα άλλα όμως υπάρχει μια βαθιά θλίψη και μια απελπισία για τη ζωή που χάνεται. Πέθανε τρία χρόνια αργότερα.

Υ.Γ. Τώρα βλέπω ότι και η Βίκυ γράφει σχεδόν τα ίδια.
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: wings on 11 Dec, 2007, 10:54:23
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
 
Παλιές εικόνες χάρτινες, στον τοίχο κρεμασμένες,
του πόνου μου συντρόφισσες και θύμησες γλυκές,
καθώς σας βλέπω αναπολώ μέρες ευτυχισμένες –
τι γρήγορα που πέρασαν! Θαρρώ πως ήταν χτες.

Εδώ μια κόχη τ’ ουρανού σ’ έρημο πετρονήσι,
–πολλές φορές λικνίστηκα μ’ ονείρατα τερπνά–
κι εκεί ένας παλιός θεός, σ’ ολύμπιο μεθύσι,
την κούπα την ολόχρυσην αδειάζει και κερνά.

Μια ακουαρέλα πλάι του, κάποιου καλού τεχνίτη,
πασίφωτος κι ολόχαρος ο κάμπος του χωριού,
ένα μαγγανοπήγαδο κι ένα χωριατοσπίτι–
πόσο καλά τα γνώρισα με τα φτερά του νου.

Πιο πέρα κάποιο σκοτεινό πορτρέτο με κοιτάζει
κι έχει ματιάν αστραφτερή κι εβένινα μαλλιά–
Αχ, όταν ήμουνα μικρή, μ’ έτρωγε το μαράζι
γι’ αυτόν το λεβεντόκορμο κι άγνωστο βασιλιά.

Παλιές εικόνες χάρτινες, στον τοίχο κρεμασμένες,
απείραχτες δε μείνατε στο πέρασμα του χρόνου.
Και σεις τώρα με βλέπετε, θαμπά ξεθωριασμένες,
σύντροφοι του καλού καιρού και του σκληρού μου πόνου.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: Anastasia on 11 Dec, 2007, 15:42:54
Σε τούτο το ποίημα νιώθει κανείς τη θλίψη και τον πόνο της ποιήτριας για τη ζωή που φεύγει.
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: wings on 11 Dec, 2007, 15:59:31
Να δεις και κάτι άλλα ποιήματά της που μιλάνε για τον θάνατο που έβλεπε να την κοντοζυγώνει.
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: Anastasia on 11 Dec, 2007, 16:02:30
Ανατρίχιασα...

Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: wings on 11 Dec, 2007, 16:10:05
Μα, κοίτα τώρα τι περίεργοι που είμαστε εμείς οι άνθρωποι... στην ανθολογία μας και μέσα σε μόλις 80 άτομα έχουμε δύο ανθρώπους που πέθαναν νέοι.

Γύρω στα 20 της η Ανθούλα Σταθοπούλου αρρωσταίνει και αρχίζει να καταλαβαίνει πως θα πεθάνει σε λίγα χρόνια. Περίπου στην ίδια ηλικία ο Αλέξης Τραϊανός αρχίζει να φλερτάρει από μόνος του επικίνδυνα με τον θάνατο.

Η Ανθούλα παλεύει να ζήσει αλλά ο θάνατος τη νικάει στα 26 της. Ο Τραϊανός παλεύει να πεθάνει, η ζωή πρόσκαιρα τον νικάει, αλλά αυτός επιμένει και τελικά αυτοκτονεί στα 36 του.

Πες μου ότι δεν είναι τραγική ειρωνεία.
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: Anastasia on 11 Dec, 2007, 16:21:08
Ειλικρινά δεν ξέρω ποιο είναι πιο τραγικό... να έχεις όνειρα και ελπίδες και να παλεύεις για τη ζωή χάνοντας τη μάχη ή να είναι τόσο μαύρη και κενή η ψυχή σου και να φλερτάρεις με το θάνατο βγαίνοντας, τελικά, νικητής...

Είμαστε περίεργα πλάσματα, εμείς οι άνθρωποι...
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: Evmorfia on 19 Feb, 2008, 18:06:28
Ένα πάρα πολύ όμορφο ποίημα το «Παλιές εικόνες»!

...που μου έφερε στο μυαλό το πιο λαϊκότροπο «της γυναίκας η καρδιά είναι μια άβυσσος...»

Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Παλιές εικόνες
Post by: wings on 19 Feb, 2008, 18:17:36
Ναι, η Ανθούλα Βαφοπούλου είναι ρομαντική ποιήτρια της παλιάς σχολής με την παραδοσιακή φόρμα γραφής. Δυστυχώς, δεν πρόλαβε να ζήσει και να γράψει όσο θα 'πρεπε. Όμορφα έγραφε, αλλά ήταν ακόμα «παιδικά» τα γραπτά της.

Ωστόσο, δεν παύει να είναι εκπρόσωπος αυτού του τρόπου γραφής των προπολεμικών ποιητικών γενεών και αυτά τα ποιήματά της που δημοσιεύουμε ήταν ξεχασμένα, οι συλλογές της είναι σπάνιες στις μέρες μας και, βεβαίως, το έργο της έχει ιστορική και εγκυκλοπαιδική αξία για τον σημερινό αναγνώστη ή μελετητή.
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Ο παλιάτσος
Post by: wings on 30 Jul, 2008, 06:49:03
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Ο παλιάτσος
 
Ντυμένος την παράξενη στολή του,
μ’ αλλόκοτη μορφήν από μπογιά,
κάνει τον κόσμο να γελά μαζί του,
μα εκείνος δε γνωρίζει να γελά.
 
Μες στης χαράς αυτός το πανηγύρι,
μερόνυχτα πηδάει στη σκηνή,
ως που μια μέρα κάπου θ’ απογείρει,
φτωχός σε κάποια τρώγλη σκοτεινή.
 
Είναι ο παλιάτσος, σ’ όλη τη ζωή του
τη θλίψη των ανθρώπων που σκορπά,
ενώ τη θλίψη πρέπει τη δική του
να κρύβει πάντα κάτω απ’ την μπογιά.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Καρδιάς ερείπια
Post by: wings on 05 Aug, 2008, 21:15:19
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Καρδιάς ερείπια
 
Περήφανη η καρδιά μου είναι κι απέραντη,
όσο καμιά στον κόσμο δεν είν’ άλλη.
Καρτερικά της μοίρας τα χτυπήματα
τα δέχεται μες στης ζωής την πάλη.

Μοιάζει η καρδιά μου –αλίμονο!– με μια έρημη
από βαρβάρους χώρα ρημαγμένη.
Τι κι αν οι ομορφιές της νεκρωθήκανε;
Κάτι απ’ την αρχοντιά της απομένει.

Κάτι η καρδιά μου μέσα στην ατέρμονη
και ματωμένην έκτασή της κλείνει,
απ’ τη μεγάλη τρικυμία του έρωτα
και κάτι απ’ της μετάνοιας τη γαλήνη.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Σα δυο πλανήτες
Post by: wings on 13 Aug, 2008, 16:18:58
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Σα δυο πλανήτες
 
Στη γήινη τη σφαίρα βρεθήκαμε οι δυο,
πλανήτες μες στ’ άλλα τ’ αστέρια.
Χωρίζουμε κάποτε λίγον καιρό
και σμίγουμε πάλι τα χέρια.

Δεν έχει η ζωή μας κανένα σκοπό,
μια μοίρα σκληρά μας ενώνει.
Τον πόνο μαζί τραγουδούμε κι' αυτό
γλυκά την καρδιά μας μερώνει.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Μ' αρέσουν
Post by: wings on 14 Aug, 2008, 02:28:22
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Μ’ αρέσουν...

[Από τα Νέα ποιήματα (1932-1935)]
 
Μ’ αρέσουν τα στιλπνά μαλλιά σου,
τα ωραία μαύρα σου μαλλιά,
τ’ αντρίκειο το παράστημά σου
κι η παιδική σου αγνή ματιά.

Τ’ απλά σου λόγια με μαγεύουν
κι οι τρόποι σου οι ευγενικοί,
κι αισθάνομαι ν’ αργοσαλεύουν
πόθοι για σένα μυστικοί.

Καθώς αγγίζεις το κορμί μου
και με κοιτάς στοχαστικά,
ξυπνάς την πρώτη την ορμή μου
στα χρόνια μου τα παιδικά.

Κι έχει μια τέτοια γοητεία
χωρίς αγάπη να ποθώ,
να επιθυμώ την αμαρτία
κι αμαρτωλά να σ’ απωθώ.

1934

Από το βιβλίο Ανθούλας Σταθοπούλου-Βαφοπούλου Έργα [ποιήματα, διηγήματα, δράματα] (1936)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Σε λατρεύω στο ξέφωτο
Post by: wings on 20 Aug, 2008, 01:19:36
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Σε λατρεύω στο ξέφωτο
 
Σε λατρεύω στο ξέφωτο,
σε ποθώ στα σκοτάδια,
στο κορμί μου απλώνονται
της ψυχής σου τα χάδια.

Σ’ αγκαλιάζω μες στ’ άπειρο
μες στον κόσμο σε χάνω,
αδιάσπαστα σμίγουμε
στις ιδέες απάνω.

Πιο μακριά απ’ τα πάθη μας,
πιο κοντά στην ψυχή σου,
στα τραγούδια σου μ’ έκλεισες
κι είμαι πάντα δική σου.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Σ' αγαπώ
Post by: wings on 27 Aug, 2008, 19:51:38
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Σ’ αγαπώ
 
Σ’ αγαπώ και με λόγια σκληρά ας μιλώ σα σε βλέπω.
Είναι η αγάπη μου απέραντη, σαν του ήλιου το φως.
Μυστικά θα λατρεύεσαι, συ που είσαι για μένα
των ονείρων μου στόλισμα κι ο κρυφός στοχασμός.

Σε πονώ κι ας γελώ με κακία της καρδιάς σου τον πόνο.
Της αγάπης σου σκλάβα είμαι κι όχι κυρά.
Κι αν αγέρωχα διώχνω τα γλυκά σου τα χάδια,
άλλα χάδια σού παίρνω πιο πολύ τρυφερά.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Κι αν μια αγάπη...
Post by: wings on 30 Aug, 2008, 21:14:09
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Κι αν μια αγάπη...
 
Κι αν μια αγάπη σφιχτά με κρατεί,
τα δεσμά της θα σπάσω.
Στη ζωή θα ριχτώ σαν τρελή,
τη χαρά να χορτάσω.
 
Για το πάθος που λιώνω κρυφά,
κάποια απόφασην έχω:
Το ζυγό να τινάξω μακριά,
άλλο πια δεν αντέχω.
 
Κι έτσι δίχως καρδιά θα γυρνώ
μες στου κόσμου τ’ αμέτρητα πλήθη,
κάποια πλάνα χαρά θα κερνώ
και θα πίνω τη λήθη.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Η αδελφή της ψυχής μου
Post by: wings on 22 Sep, 2008, 15:12:04
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Η αδελφή της ψυχής μου
 
Θάλασσα, πόσο μοιάζετε, σα να ’σαστε αδελφές!
Έτσι και μένα σαν και σένα ανήσυχη η ψυχή.
Θάλασσα, κλείνει μέσα της ορμές πολύ κρυφές,
κι είναι βυθός τρισκότεινος η κάθε της πτυχή.

Κι είναι φορές που γίνεται καθάρια σαν και σένα
και κάθε μάτι μέσα της μπορεί να βυθιστεί,
κι είναι φορές που υψώνετε κύματα βουρκωμένα
του πάθους σας, που πνίγετε σ’ αυτά τον εραστή.

Θάλασσα, πόσο μοιάζετε, σα να ’σαστε αδελφές!
Το μίσος και ο έρωτας σας θρέφουνε μαζί.
Παράξενες είστε κι οι δυο κι αλλάζετε μορφές,
γιατί κάποιο μυστήριο μες στις ζωές σας ζει.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Αναμονή
Post by: wings on 07 Nov, 2008, 01:33:06
https://www.youtube.com/watch?v=wh3W-FTXsoI

Γιώργος Χατζηνάσιος, Αναμονή
(ορχηστρικό στην ταινία Το αγκίστρι (1976) του Ερρίκου Ανδρέου)


Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Αναμονή
 
Σκοτεινές ώρες, αγάπη μου, δίχως το φως της ματιάς σου
μες στη μικρή μου κάμαρα, και θλιβερές περνούν.
Αχ! πώς όλα με μάθανε να ’μαι πάντα κοντά σου
και πώς όλα παράξενα στα μάτια με κοιτούν.

Δες, ο καθρέφτης καρτερεί τα χείλη μας να σμίξουν,
μ’ ένα διπλό ανατρίχιασμα στα νέα μας κορμιά.
Κι έτσι, καθώς τα μάτια μας στην ηδονή σφαλίξουν,
η λεία του επιφάνεια να νιώσει τρικυμιά.

Σα φίλοι τα βιβλία μας, στο φτωχικό τραπέζι,
μας περιμένουν, πρόσχαροι να σκύψουμε σ’ αυτά.
Ως και το παιχνιδιάρικο γατάκι μας δεν παίζει.
Τα χάδια σου ονειρεύεται με μάτια σφαλιστά.

Όμως απόψε στόλισα την κάμαρή μου πάλι
κι έβαλα μύρα στα μαλλιά, τριαντάφυλλα στα στήθια,
γέμισα με χρυσάνθεμα και ντάλιες τ’ ανθογυάλι,
κι έγινα η πεντάμορφη, που λεν τα παραμύθια.

Κι έγινα η πεντάμορφη, που λεν τα παραμύθια,
σκλάβα ενός ανείπωτου καημού ερωτικού.
Κι ώρα την ώρα καρτερώ στο θάνατο βοήθεια,
κι ώρα την ώρα καρτερώ το τέλος του κακού.

Σκοτεινές ώρες, αγάπη μου, δίχως το φως της ματιάς σου,
μέσα στην κρύα μου κάμαρη, και θλιβερές περνούν.
Οι σκέψεις μου κρεμάζουνται μ’ απόγνωση κοντά σου,
απελπισμένοι ναυαγοί, που τη στεριά ζητούν.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)


Ήταν νέα, το πολύ 23 χρονών, όταν έγραψε αυτό το ποίημα η Ανθούλα, ήταν ερωτευμένη, αγαπούσε τον Γιώργο Βαφόπουλο μ' όλη τη δύναμη της νεανικής ψυχής της και του έγραφε μια σειρά από ερωτικά ποιήματα στη συλλογή αυτή, πάντα υπό το βάρος της αρρώστιας και υπό την καθημερινή απειλή του θανάτου.

Κι εκείνος της τα ανταπέδιδε αυτά τα ερωτικά ποιήματα με τη συλλογή του «Τα ρόδα της Μυρτάλης» του 1931. Η Ανθούλα πέθανε τρία χρόνια αργότερα, το 1935, σε ηλικία μόλις 26 χρονών.

Κι εκείνος σίγησε για 17 ολόκληρα χρόνια. Επανήλθε το 1948 με τη συλλογή «Η Προσφορά και τα Αναστάσιμα». Στο πρώτο μέρος ξαναμιλά για την Ανθούλα και αφιερώνει το δεύτερο μέρος στη δεύτερη σύζυγό του, την Αναστασία. Αλλά δεν ξανάγραψε ποτέ καθαρόαιμα ερωτικά ποιήματα. Κρίμα!
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Αναμονή
Post by: Anastasia on 07 Nov, 2008, 08:36:35
Αυτό το ποίημα είναι υπέροχο. Αν το διαβάσει κανείς προσεκτικά, θα αισθανθεί την αγάπη, αλλά και την απόγνωση που κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Καταλαβαίνω πως η ποιήτρια εναποθέτει τις τελευταίες της ελπίδες στη μεγάλη της αγάπη καρτερώντας το τέλος που θα έρθει από στιγμή σε στιγμή. Το ποίημα κρύβει ένα φόβο, την αναμονή για τη λύτρωση είτε αυτή λέγεται αγάπη είτε θάνατος. Σαν να περιμένει την αγάπη για να λυτρωθεί έστω και για λίγο από το θάνατο.

Μου φαίνεται αφόρητα λογικό ότι ο Βαφόπουλος δεν ξανάγραψε ποτέ καθαρόαιμα ερωτικά ποιήματα. Συνήθως, όταν χαρίζει κανείς την ψυχή του, τη χαρίζει παντοτινά. Αν σβήσει η φλόγα μαζί της πεθαίνει η έμπνευση, ο έρωτας, τα δυνατά συναισθήματα. Και αν το λέω καλά, για να γραφτεί ένα ποίημα χρειάζονται τα δυνατότερα των συναισθημάτων.
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Αναμονή
Post by: wings on 07 Nov, 2008, 12:10:56
Για την Ανθούλα τα έχουμε πει. Τραγική φιγούρα. Σε μια εποχή που η φθίση θέριζε, η κοπέλα ήταν θύμα των καιρών.

Ο Βαφόπουλος εκδίδει «Τα ρόδα της Μυρτάλης» στα 28 του και για πολλά χρόνια θρηνεί την απώλεια της Ανθούλας.

Όταν επανέρχεται το 1948 με νέα ποιητική συλλογή φροντίζει να εκφράσει όλη του την ευγνωμοσύνη προς την Αναστασία, τη δεύτερη γυναίκα του, που την αγαπούσε βαθύτατα, αλλά τα ποιήματα αυτά σίγουρα δεν έχουν την ερωτική φλόγα της προηγούμενης συλλογής. Άλλωστε, ο ίδιος είναι πια 45 χρονών.

Κρίμα για την κοπέλα που χάθηκε τόσο νέα, κρίμα για την αγάπη τους που βασανίστηκε τόσο...

Θα πρέπει να πούμε ότι ο Γρ. Ξενόπουλος, που προλογίζει τη συγκεντρωτική έκδοση του έργου της Ανθούλας, θεωρεί σημαντική την απώλειά της. Ο Ξενόπουλος την θεωρούσε φερέλπιδα νέα ποιήτρια. Το κορίτσι ήταν πολύ νέο και οποιαδήποτε εικασία για το πώς θα εξελισσόταν στη λογοτεχνία μάλλον θα ήταν ατυχής. Το μόνο που ξέρουμε, και πάλι μέσω του Ξενόπουλου, είναι ότι είχε πηγαίο ταλέντο και μεγάλη ζέση για τη λογοτεχνία. Έγραφε διαρκώς και ένιωθε ταγμένη στο γράψιμο. Στα ποιήματά της αλλά και τα πεζογραφήματά της, που είναι πάρα πολλά για τα 26 της χρόνια, είναι φανερό ότι η έμπνευσή της ήταν αστείρευτη, αλλά τα περισσότερα γραπτά της είναι αδύναμα, ακριβώς λόγω της ηλικίας της. Μάλλον θα γινόταν γνωστή ποιήτρια, αλλά προτιμότερο θα ήταν να είχε ζήσει κι ας μην ξανάγραφε ποτέ.

Πάμε τώρα στον Γιώργο Βαφόπουλο. Ίσως δεν πειράζει που δεν ξανάγραψε ερωτικά ποιήματα προορισμένα για μια συγκεκριμένη γυναίκα. Γιατί ο πόνος του τον έκανε πιο στοχαστικό, τον ωρίμασε και μας έδωσε μια σειρά από πολύ καλά «υπαρξιακά» ποιήματα που έχουν τη δική του σφραγίδα. Ο Βαφόπουλος τον γνώρισε τον θάνατο από πολύ νέος και εξαιτίας της Ανθούλας και δείχνει να μην τον φοβάται στα μεταγενέστερα ποιήματά του. Τον μνημονεύει τακτικά, αλλά χωρίς δέος, απόλυτα συμφιλιωμένος μαζί του και η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι σε καμιά στιγμή δεν γράφει «μαύρα ποιήματα» - απλώς δίνει στο θάνατο την πραγματική του διάσταση, πάντα μέσα από τη ματιά του ποιητή και του στοχαστή. Κλασικό παράδειγμα αποτελεί ένα από τα καλύτερα ποιήματά του, αν όχι το καλύτερο, «Ο μέγας ων (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=6786.msg105796#msg105796)».
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Το προσκύνημα της ευτυχίας
Post by: wings on 04 Dec, 2008, 10:19:25
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Το προσκύνημα της ευτυχίας
 
Ξεκίνησαν κι οι δυο προσκυνητές
μες το μεσημεριάτικο το κάμα.
Εκείνος τη ζωή του προσφορά
και βάζει την καρδιά της τούτη τάμα.

Ο δρόμος ήταν δύσβατος πολύ,
με βότσαλα στρωμένος και μ’ αγκάθια.
Τη δίψα τους τη σβήνανε στα δάκρυα,
σαν άρχισαν τ’ ανθρώπινά τους πάθια.

Κι ο δρόμος πάντα εκτείνονταν απέραντος,
μα της ελπίδας έλαμπε τ’ αστέρι,
κι αυτοί, που ο ίδιος πόθος τούς αντάμωσε,
τραβούσαν χωριστά κι απ’ άλλα μέρη.

Κι έτσι καθώς πηγαίνανε γυρεύοντας
τον ποθητό ναό της ευτυχίας,
μια μέρα πάλι η μοίρα τους αντάμωσε
στο σκοτεινό στρατί της δυστυχίας.

Τα χέρια τους και πάλι ξαναδώσανε,
με πικραμένα χείλη φιληθήκαν.
Κουράστηκαν πολύ για το προσκύνημα,
μα εκείνο που ζητούσαν δεν το βρήκαν.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Δειλινοί στοχασμοί
Post by: wings on 31 Dec, 2008, 22:56:01
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Δειλινοί στοχασμοί
 
Τι λέει το κύμα στο γιαλό, που σβήνει λιγωμένο
σκορπίζοντας τριγύρω του το λιγοστόν αφρό;
Και ποια ονειροπολήματα κρατούν συλλογισμένο
κάποιον ωχρό καλόγερο στο πιο ψηλό βουνό;

Τι να ’ναι εκείνο που μεθά τις αποδύσιες ώρες,
σε μια μεγαλεπήβολην ονείρων σιωπή;
Σαν τι να οραματίζεται στις νεραϊδένιες χώρες
του ποιητή η λεπτόχορδη κι ανήσυχη ψυχή;

Γιατί βουβοί και σκυθρωποί στην πόρτα του σπιτιού τους
δυο γέροι στέκουν σα σκιές, χωρίς ζωή και νιάτα;
Σαν τι στοχάζουνται γλυκά στο θολωμένο νου τους
και ποιον προσμένουν να φανεί στη σκοτεινή τη στράτα;

Νεφάκια διαβατάρικα, στο φως κι αυτά λουσμένα
απ’ τις στερνές αναλαμπές του ήλιου πο’ ’χει δύσει,
τραβούν όλα και χάνουνται μυριοχρωματισμένα.
Της νύχτας το μυστήριο ξαπλώθηκε στη φύση.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Έκνομη ηδονή
Post by: wings on 25 Jan, 2009, 19:24:50
Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Έκνομη ηδονή
 
Μες στην ολέθρια κάμαρη κλεισμένοι
με τα νεύρα μας άρρωστα πολύ,
δινόμαστε στα χάδια μας τρελοί
από το έκνομο πάθος νικημένοι.

Τραγικών εραστών την ιστορία
οι τέσσαροί της τοίχοι μέσα κλείνουν.
Και ξέρουμε ποια θα ’ναι η τιμωρία
για όσους από τη φύση παρεκκλίνουν.

Δέσμιοι μιας μοιραίας γνωριμίας
κι οι δυο χωρίς περίσκεψη καμιά,
λυγίσαμε τα νέα μας κορμιά
στο βάρος μιας τρελής αδυναμίας.

Της λεπτής ηδονής μύστες μεγάλοι
τη ζωή μας σ’ αυτήν έχουμε δώσει.
Και όμως κανείς δε θα μας δικαιώσει
όταν η τρέλα θα χτυπήσει στο κεφάλι.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Θεσσαλονίκη
Post by: wings on 24 Feb, 2010, 17:32:29
https://www.youtube.com/watch?v=2eJB0BiHShE

Βασίλης Τσιτσάνης, Όμορφη Θεσσαλονίκη (Πρόδρομος Τσαουσάκης, Ρένα Ντάλια & Αθ. Γιαννόπουλος / 1950) (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=3323.msg37506#msg37506)

[Ενότητα Τρεις τάφοι]

Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Θεσσαλονίκη
 
Κάτω από τη φεγγερή σου νύχτα, ήπια τα δάκρυα της δυστυχίας μου, ω πόλις των πικρών απογοητεύσεών μου.
Ανάμεσα στα μέγαρά σου, έσυρα την άτρωτην υπερηφάνειά μου από τα βέλη του πλούτου.
Η θαυμαστή δύση του ήλιου σου λίκνισε την ψυχή μου στην έκσταση του ονείρου.
Το ερωτικό μου παράπονο η θάλασσά σου το συνεπήρε.
Με γνώρισες με όλες τις ανθρώπινες συγκινήσεις και σ’ αγάπησα σε όλες τις αποχρώσεις σου. Όμως το χώμα σου αιχμαλώτισε ό,τι προσφιλέστερο είχα, ω πατρίδα του πόνου μου.
Κάτω από το φέγγος των άστρων σου, ήπια τα δάκρυα της δυστυχίας μου.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Στο τέρμα
Post by: wings on 23 May, 2010, 21:29:39
https://www.youtube.com/watch?v=4V5UqYhNTPU

Στέλιος Καζαντζίδης & Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, Τώρα που φεύγω απ’ τη ζωή (https://thepoetsiloved.wordpress.com/2011/05/21/kostas-papadopoulos-tora-pou-fevgo-ap-ti-zoi-stelios-kazantzidis-eftyhia-papagiannopoulou-vicky-moscholiou-%CF%84%CF%8E%CF%81%CE%B1-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CF%86%CE%B5%CF%8D%CE%B3%CF%89-%CE%B1%CF%80/)
(τραγούδι: Βίκη Μοσχολιού / δίσκος: Τραγούδια της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου [Βίκη Μοσχολιού & Σταύρος Ξαρχάκος] (1982))


Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Στο τέρμα

[Από τα Νέα ποιήματα (1932-1935)]
 
Στο τέρμα της ζωής μου έχω φτάσει,
κατάκοπη απ’ την πορεία τη δεινή.
Μια νύχτα με κυκλώνει σκοτεινή,
που το φτωχό κορμί θα ξαποστάσει.
 
Την πόρτα του θανάτου ηύρα κλειστή
και μάταια χτυπώ το μάνταλό της.
Θέλω η ψυχή μου εκεί να δροσιστεί
απ’ το πικρότατο μαρτύριό της.
 
Άλικο αίμα πια δε μου έχει μείνει
για να ξαναγυρίσω πίσω στη ζωή.
Στους ζωντανούς γυρίζω μια νεκρή,
δίχως του τάφου να ’χω τη γαλήνη.

1935

Σημείωση του Γιώργου Βαφόπουλου:
Η ποιήτρια αναπαύθηκε από το οδυνηρότατο μαρτύριό της στις 16 Απριλίου 1935.

Από το βιβλίο Ανθούλας Σταθοπούλου-Βαφοπούλου Έργα [ποιήματα, διηγήματα, δράματα) (1936)
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου
Post by: spiros on 23 May, 2010, 21:44:16
Θηλυκός Καρυωτάκης;
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Στο τέρμα
Post by: wings on 23 May, 2010, 21:48:39
Καθόλου. Διάβασε τα σχόλια που κάναμε στο παρελθόν και θα δεις ότι η Ανθούλα Βαφοπούλου πέθανε από φυματίωση, τη μάστιγα της εποχής εκείνης.
Title: Re: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου
Post by: spiros on 23 May, 2010, 21:49:51
Ναι, το είχα διαβάσει.
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Ανατολίτικο
Post by: wings on 01 Oct, 2010, 20:54:12
https://www.youtube.com/watch?v=bkUazDD6zSA

Βασίλης Τσιτσάνης, Η Σεράχ (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=328632.0)

Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Ανατολίτικο
 
Στην λαγγεμένη Ανατολή,
με το χρυσάφι το πολύ,
σε μια νυχτιά θα φτάσω,
ντυμένη στο μεταξωτό,
σ’ ένα παλάτι ζηλευτό,
έρωτα να χορτάσω.

Κλεισμένη μέσα στον οντά,
θ’ ανάφτω γύρω το σεβντά
σ’ όσους θα με κοιτάνε,
κι από τους σκύλους πιο πιστοί,
στα πόδια μου γονατιστοί,
σκλάβοι θα με φυλάνε.

Σκλάβοι με δυνατά κορμιά,
σε μια ματιά μου, μόνο μια,
θα παίρνουν το κεφάλι
όποιου τολμήσει ν’ αρνηθεί
μαζί μου να στροβιλισθεί
μες στου έρωτα τη ζάλη.

Θ’ αστράφτω στα διαμαντικά,
κι ενώ ήχος σαντούρ γλυκά
στο δώμα μου θα φτάνει,
μέσα στα χέρια θα γυρνώ,
χωρίς καθόλου να πονώ,
από καρδιές γιορντάνι.

Κι από το πιο φίνο κρασί,
σε μια μικρή κούπα χρυσή,
θα πιω για να μεθύσω,
κι ίσως τη φλόγα της καρδιάς,
μες στ’ όνειρο τρελής βραδιάς,
μπορέσω να τη σβήσω.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Ερωτικές νύχτες
Post by: wings on 21 Apr, 2013, 02:21:28
https://www.youtube.com/watch?v=h02pNUKInBo

Jacques Brel, Le Moribond (1961)

Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Ερωτικές νύχτες
 
Απόψε ο αγαπημένος μου τρελά
στα χέρια του τα πόδια μου κρατούσε
και τα ’δινε φιλιά πάρα πολλά
και σε μια γλώσσα αλλιώτικη μιλούσε.

Καθόταν στη γωνιά του καναπέ,
που’ ταν κι αυτός μάρτυρας του έρωτά μας,
και μ’ ένα εγώ σιβυλλικό τουπέ
τραβούσα κομπολόι τα κρίματά μας.

Κι ήταν στο πρόσωπό του τόσο ωχρός,
κι είχε το βλέμμα του βαθιά θλιμμένο.
Στα χείλη μου σερνότανε πικρός
ο σαρκασμός για ένα πεθαμένο.

Απ’ τις σπασμένες γρίλιες κάποιο φως
ηλεκτρικού στον τάφο μας γλιστρούσε,
κι ο γάτος απαθής και πιο σοφός
τα μάτια του νωθρά μισοσφαλνούσε.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Μπροστά στον καθρέφτη
Post by: wings on 12 Oct, 2014, 00:25:53
https://www.youtube.com/watch?v=a6ANd8Jg_-4

Αλκίνοος Ιωαννίδης, Ο καθρέφτης (δίσκος: Ο δρόμος, ο χρόνος και ο πόνος (1997))

Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Μπροστά στον καθρέφτη

Σε κοιτάζω βαθιά στα παράξενα μάτια
μισητόν είδωλό μου, στον καθρέφτην αγνάντια,
και ζητώ να μαντέψω της ψυχής σου τον πόθο,
που κρυφά να μου φθείρει τη ζωή μου τον νιώθω.

Σε κοιτάζω με φρίκη, γιατί δαίμονα μοιάζεις.
Απ’ τα πράσινα μάτια σπίθες πράσινες βγάζεις.
Και τα χείλη που φρίσσουν στων φιλιών τη μανία,
τα φιλιά σου ζητούνε στο γυαλί με λαγνεία.

Σε κοιτάζω με τρόμο στο ερωτόπληχτο βλέμμα,
κι ένα ρίγος θανάτου μου παγώνει το αίμα.
Μ’ αν ο χρόνος ρυτίδες δε σου έσκαψε ακόμα,
η ανία κρεβάτι σου ετοιμάζει με χώμα.

Είσαι εχτρός δυνατός, όμως πια δεν τρομάζω.
Του εγώ σου τη λίμνη με πετριές την ταράζω.
Να λαβώσω γυρεύω μες στ’ απύθμενα βάθη
τα τρελά που σε πνίγουν των ερώτων σου πάθη.

Από τη συλλογή Νύχτες αγρύπνιας (1932)
Title: Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Μπορεί...
Post by: wings on 28 Sep, 2015, 00:19:59
https://www.youtube.com/watch?v=ayHmXTmz8Aw

Βασίλης Τσιτσάνης, Ακρογιαλιές δειλινά
(τραγούδι: Στέλλα Χασκίλ & Βασίλης Τσιτσάνης / δίσκος 78 στροφών του 1948)


Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου, Μπορεί...

[Από τα Νέα ποιήματα (1932-1935)]
 
Μπορεί να μην ξαναγυρίσω,
μπορεί να μη με ξαναδείς.
Καινούριους τόπους θα γνωρίσω
κι ίσως εκεί να ξεχαστείς.

Μπορεί κι ακόμα ν’ αγαπήσω
άλλα δυο μάτια τρυφερά
και μέσα τους να λησμονήσω
τα δάκρυα πο’ ’χυσα πικρά.

Τι νιώθω τώρα πια δεν το γνωρίζω
κι ούτε γνωρίζω τι ποθώ.
Σαν ανεμόμυλος γυρίζω,
το πεπρωμένο ακολουθώ.

Μπορεί να με πλανέψουν κι άλλες
ακρογιαλιές και δειλινά
κι αγάπες νάβρω πιο μεγάλες,
σκλάβα σ' αυτές παντοτινά.

Όμως μπορεί να ’ρθω και πάλι,
με πληγωμένη την καρδιά,
στη στοργική σου μέσα αγκάλη
σαν τ’ άσωτα τρελά παιδιά.

1933

Από το βιβλίο Ανθούλας Σταθοπούλου-Βαφοπούλου Έργα [ποιήματα, διηγήματα, δράματα] (1936)