Πέτρος Γκολίτσης

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Η νυχτερινή στοά του Μίλτου Σαχτούρη

[Ενότητα Πορτρέτα εκτός κάδρου]

«Σας περίμενα
παρακαλώ περάστε
να προσέχετε
καθώς θα κατεβαίνουμε»

Μιλήσαμε με στίχους
με κίτρινα βεγγαλικά
και περιστέρια-σκύλους
με στίχους του που χάθηκαν
του απαντούσαμε
μας έλεγε δικούς μας
κυρίως τους μελλούμενους
(καταλαβαίναμε πως ήταν δικοί μας)
Στο τέλος μόνο φάνηκε
πως ήμασταν με τους νεκρούς
πως ήταν πάλι μόνος
πάνω σ’ αυτό δυνάμωσε η φωνή του:

«Το ήξερα από την αρχή
μα δεν στενοχωριέμαι
έχω εδώ –να– δίπλα συντροφιά
τον φίλο μου τον ποιητή
τον Dylan Thomas
έρχεται κάθε τόσο να με δει
του ψήνω ελληνικό καφέ
μα δεν μιλάμε»

Από τη συλλογή Το τριβείο του χρόνου (2013)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Ο πυρετός του Γκέορκ Τρακλ

[Ενότητα Πορτρέτα εκτός κάδρου]

Σαν το παιδί –παιδί– σχεδιάζω
βάζω έναν κύκλο για κεφάλι
με σχήματα απλά –γεωμετρικά– θα ζωγραφίζω
βυθίζεται σαν ήλιος το κεφάλι
γραμμή διαγώνια –μια υποψία–
ο ποταμός
τον Τρακλ μ’ ένα πόδι έχω αφήσει
κουτσαίνει τώρα –να– κουτσαίνει
μέσα στον ασημένιο πυρετό
την αδελφή του την γυρεύει
μες στους νεκρούς και τους τραυματισμένους
του πιάνει το κεφάλι καίει
ύστερα λέει:

«Δώσε μου πίσω το ποδάρι
(μικρό παιδί του μέλλοντος
γυρνάς στο παρελθόν)
με βάζεις σαν σκυλί και σκάβω
βρίσκω ξανά το έμβρυο –και ξανά–
μια υποψία από άνθρωπο ορθό
Γιατί με βασανίζεις;
Αγάπησα την αδερφή μου, την ποθώ
μέσα στο χώμα
αγάπησα και τους νεκρούς»
γέμισαν τα πνευμόνια –χώμα–

«Θέλω να αναπαυθώ»

Από τη συλλογή Το τριβείο του χρόνου (2013)

wings

Πέτρος Γκολίτσης: [Ποιητή δώσ' το σύνθημα...]

[Ενότητα Μίκρο-Μάκρο]

Ποιητή δώσ’ το σύνθημα
να σκορπίσουμε
ασυντόνιστα να βαδίζουμε
προς όλες τις κατευθύνσεις
να πέφτουμε ολόγυρα
καθώς πλησιάζουν
οι επόμενοι

Από τη συλλογή Το τριβείο του χρόνου (2013)

wings

Πέτρος Γκολίτσης: [Δεν το περίμενα...]

[Ενότητα Μίκρο-Μάκρο]

Δεν το περίμενα
τα δέντρα γίναν πέτρινα
και πέτρινοι οι καρποί βαραίνουνε και πέφτουνε
και ξύλινη η γη δεν θα το αντέξει

Πλησιάζουνε τα κύματα μας τρών’ σιγά-σιγά
όλα ’ναι ακίνητα και ένα φεγγάρι
εκεί ψηλά αυτόφωτο
να λιώνει

Από τη συλλογή Το τριβείο του χρόνου (2013)

wings

Πέτρος Γκολίτσης: [Γυρίζουν οι νεκροί σαν δορυφόροι...]

[Ενότητα Μίκρο-Μάκρο]

Γυρίζουν οι νεκροί σαν δορυφόροι
αδέσποτοι φυγόκεντροι στους ζωντανούς για λίγο
σπιράλ μετά στο βάθος όλοι σβήνουμε
μιας νύχτα έναστρης και μπλε καμπυλωμένης
σκορπίζουμε στη νύχτα του Chagall
σκεπτόμενοι το άσπρο φόρεμα της νύφης της ιπτάμενης
που ξέμεινε στη γη

Από τη συλλογή Το τριβείο του χρόνου (2013)

wings

Πέτρος Γκολίτσης: [Το 1995 κατεβαίνω την Μαρτίου...]

[Ενότητα Μίκρο-Μάκρο]

Το 1995 κατεβαίνω την Μαρτίου
ζητάω το Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου
(περιμένω να ’ναι στη βιτρίνα/
σ’ ένα χρόνο εξάλλου πεθαίνει ο Ελύτης)
με κοιτάζουν σαν να ζητώ
να βγει ο Beethoven απ’ το βάθος
να παίξει πιάνο

Από τη συλλογή Το τριβείο του χρόνου (2013)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Ο πάσσαλος

[Ενότητα Εισόδια (αντί καλωσορίσματος)]

Σπάσαν τα υγρά της μάνας μας
από τα σκέλη με έσυραν
έξω σ’ αυτόν τον κόσμο
«εδώ θα περιμένετε»
δίχως ανάσα κοίταζα
έσπαζε πάνω μου το μαύρο φως

κανείς δεν έρχονταν
μήτε που μας περίμεναν
όλοι το ίδιο πρόσωπο
το πρόσωπό μου έφεραν
σε πάσσαλους – το κάρφωσαν
και το ανεβοκατέβαζαν
άλλοι ουρλιάζαν κι άλλοι γέλαγαν
κάποιοι χειροκροτούσαν
(στο τέλος τίποτα δεν άκουγα
δεν θα ’μασταν εμείς – δεν θα ’μασταν)

και να που ετοιμάζομαι
να λέω λόγια ακατάληπτα
«προσωρινοί στην πέτρα πιάσαμε»
«κρούστα που έσπασε και χάθηκε»
σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο

μέχρι κι οι ήλιοι ψόφαγαν
εφύσαγε κακός αγέρας

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Σάρκα και γαλάζιοι ίσκιοι

[Ενότητα Εισόδια (αντί καλωσορίσματος)]

I shall not disappear
I too have seen the sun

Κινήσαμε σαν ίσκιοι γαλανοί πάνω στο χιόνι
μια θύελλα στα χαμηλά ψιθυριστά σιγά-σιγά
μας σκόρπιζε στο άσπρο
σαν άστρα λάμπαμε στο καταγάλανο
πλέαμε ζαλισμένοι

τα σωθικά μας άδεια καθώς
τα σωθικά του κόσμου

Μπρούμυτα, παγώναμε στο χιόνι
ανθρώπινα πουλιά που τρώγαμε
σιγά-σιγά κομμάτια
άσπρα πουλιά – το μέταλλο
χωρίστηκε στα δυο
ζήσαμε κάποιοι που καθόμασταν μπροστά
μας έχουν για νεκρούς

Πια δεν μας ψάχνουν, έπαψαν
κατολισθήσεις χιονοθύελλες
σπρώχνουν τα σώματα
στα παρακάτω διαζώματα
μες στον λευκό τον τάφο
κοιτάμε τους νεότερους
τους βλέπουμε κι αυτούς σαν σάρκα

«Με λένε δείνα κι αν πεθάνω να με φάτε»
Βγαίνω από το κήτος, από το κατάλυμά μας
και αργά πηγαίνω στη μερίδα μου
σκοινιά που δεν ελέγχω με πηγαίνουν
Το ψύχος συντηρεί τη βρώση μας
η θέρμη του ήλιου τη ζωή
σταγονομετρημένη απ’ την αρχή
αποκαλύπτεται

Περνούν οι μέρες ξεψυχούν
κάποιοι τραυματισμένοι
στα χέρια μας ψελλίζουν
στη μητρική τη γλώσσα τους
τα τελευταία λόγια

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης: Θεσσαλονίκη 2013 μ.Χ.

[Ενότητα Πόλη κάτω απ’ την πόλη]

Ήρθε ο Ηράκλειτος στην πόλη μας απόψε
μίλησε με σωζόμενα ρητά
–κι άλλα που χάθηκαν–
ακούγονταν
τα πλέον σκοτεινά:
«φωτιές-αιώνιες και ψυχές-αναθυμιάσεις»
«είμαστε και δεν είμαστε»
«στις ίδιες πόλεις κατοικούμε
νεκροί και ζωντανοί»
«ο ένας μες στον άλλον αναπνέουμε»
«νεκροταφεία βρίσκουμε μετράμε τους νεκρούς»
–σε γλώσσα τρέχουσα σαν να ’λεγε–
δεν έχει η ανθρώπινη ροή επιστροφή
(εδώ και το ποτάμι)
η αλληλουχία των γενεών
πάνω στη γη, μέσα στην πόλη
1000 και κάτι οι τάφοι
του 4ου αιώνα προ Χριστού
στο Σιντριβάνι
και 411 στα δυτικά, στο ενδιάμεσο
η decumanus
και μ’ ένα άλμα μετά
απ’ τη σφαγή του Ιππόδρομου
στο Άουσβιτς
Θεσσαλονίκη πόλη με ανοιχτά τα σωθικά
δείξε μας δώσε μας
την πόλη κάτω από την πόλη
κράτα την πόλη την πληγή σου ανοιχτή
πόλη μέσα σε πόλη
κάτω απ’ τα πόδια μας τάφοι και δρόμοι
στους αστραγάλους σου νεκρά φτερά
–στεφάνια δόντια όλα χρυσά–
εγχυτρισμοί
ενταφιασμοί
και καύσεις

δεν θα παύσεις
Θεσσαλονίκη πόλη πάνω σ’ άλλη πόλη
με τους νεκρούς σου να αιωρείσαι εσαεί
νέα ξανάρχεσαι
λειψή μεταβαλλόμενη

κι εμείς
οι επόμενοι νεκροί
γυαλίζουμε τα μάρμαρα
–in situ–
νεκροί και ζωντανοί

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Ο γυάλινος θόλος του Ράιχσταγκ

[Ενότητα Πόλη κάτω απ’ την πόλη]

Να κάψουμε
όλες τις πόλεις μας ταυτόχρονα
σου λέω κάτι θα συμβεί
δεν θα ’ναι πάντα νύχτα
με φωτισμό ΔΕΗ πορτοκαλί
θα καίγονται οι πόλεις μας
θα βρέχει ευρώ από τον Ταίναρο
έως τη Σιθωνία και το Σύνταγμα
όλη νύχτα
σου λέω κάτι θα συμβεί
στη Σαλονίκη: ένα «ταξί!»
να σφηνωθεί
ο δυναμίτης
από κάτω
«οικονομία διψασμένη για ανατίναγμα!»
θα βρέχει ευρώ μες στην αιθαλομίχλη
μες στον βάλτο

στάχτες παντού καιγόμενα φτερά
στους γυάλινους θόλους του Ράιχσταγκ

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Φυγάδες πάλι και η νέα αιωνιότης

[Ενότητα Πόλη κάτω απ’ την πόλη]

I

Πάντα η Θεσσαλονίκη είναι. Λίγο να βαδίσεις
στην ίσια της μικρή οδό που στο Ιπποδρόμιο παύει,
θα δεις πρώην παλάτια κ’ ερείπια που θα σαστίσεις
«πώς ανεβαίνει η στάθμη του εδάφους –στους αιώνες, σαν νερό»
Όσο κι αν έπαθεν απ’ τους πολέμους βλάβη
όσο κι αν μίκραινε, πάντα θαυμάσια χώρα... «Ω πόλη
να φτιάχνεις με τα προϋπάρχοντά σου υλικά, να αλλάζεις
στις διαθέσεις πάντοτε βορά των ισχυρών
Κ’ έπειτα στις στοές, με δυναμίτες και εκδρομές
κυλά η ώρα»

Το βράδυ μαζευόμεθα στην παραλία
εμείς και μερικοί Εβραίοι
απ’ όσους απομείνανε στην πόλη.
Πότε μιλούμε για ιστορικά πότε φιλολογία.
Λέμε δεν θα ’ναι δα –δεν γίνεται να είναι–
παντοτινή η διαμονή

Πάντα ο κόσμος είναι. Λίγο να βαδίσεις
θα δεις από δονήσεις πρώην σκελετούς
κι από κρατήρες κοσμικούς που θα σαστίσεις
Όσο κι αν έπαθεν απ’ τις τεκτονικές κινήσεις βλάβη
από τα ηφαίστεια και απ’ τα τσουνάμι,
πάντα θαυμάσιος τόπος... «Κόσμε, ω κόσμε
που δένεις με τα προϋπάρχοντά σου υλικά, κι αλλάζεις
στις διαθέσεις πάντοτε βορά των νόμων
Κ’ έπειτα στις ροές, με αίματα και κρέας
και αναπαραγωγές, γενιά με τη γενιά
κυλά ο βίος...»

II

δεν άκουσα ποτέ κρότον κτιστών ή ήχον
ανεπαισθήτως μ’ έκλεισαν μέσα σ’ αυτόν τον κόσμο

... ήμουν δεν ήμουν στην προ-ύπαρξη
ήρεμος και ασχημάτιστος
μισούσα τη βαρύτητα
την κίνηση των πλανητών
δεν ταίριαζα με τ’ άστρα
(με τ’ αναβόσβημα των κόσμων)
Ήταν επόμενο –λοιπόν–
ο φοβερός θεός δυσαρεστήθη
(λιγόστεψεν η δόξα του, άδειασαν οι ναοί του)
και μπήκε με θυμό πολύ βαθιά μες στο σκοτάδι
έδωσε εντολή
να δέσει
το DNA
ωστόσο δεν φοβήθηκα, μα με άκουσαν να λέω:
«Θεέ μεγάλε και τρανές, ψευδάρχοντα του σκότους
συγχώρεσέ με αν δεν μπορώ μορφή να πάρω ανθρώπου
τράβα –αντί να με τραβάς– βάλε την ύλη σε σειρά
και δείξε μου καλύτερα το αφεντικό σου»
Με περιφρόνηση ο θεός απήντησε: «Από μένα
νομίζεσαι πιο τυχερός; Μέχρι κι εμένα
με σέρνει η μορφή μου. Μη γελιέσαι.
Καμιά ζωή δεν παίρνεται. Γνώριζε πως ποτέ του
μήτε γεννήθηκε κανείς, μήτε και θα πεθάνει»

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης: Όταν συλλέξουν τα οστά μου...

[Ενότητα Τα εξ αμάξης]

τίποτα δεν ακούγεται
ένα όνειρο χαλκεύω μουσικό

Ανοίγουν τα άστρα σαν παράθυρα
κτυπούν κατασχισμένα
εκεί στεκόμουν και δεν γνώριζα
τη γλώσσα τόσων άστρων
που πεθαίναν
Μια μαύρη θάλασσα διασχίζω
στο τίποτα επιστρέφω
ακούγονται τριξίματα και συριγμοί
και θόρυβοι ξαφνικοί
από κουάζαρ και πάλσαρ
που εκρήγνυνται:
Ιδού το καταπέτασμα
του σύμπαντος
εσχίσθη
άνωθεν έως κάτω
τα άστρα ανεώχθησαν
και σώματα πολλά
φασμάτων επυκνώθησαν
πώς να ξεφύγω απ’ το συμβάν
το αίμα πρασίνισε και ρέει
εκβάλλει σε γρασίδι κόκκινο

Από άστρο σε άστρο θα πατώ
λάμπουν κι ας καταρρέουν

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Η πόλη των φαντασμάτων: Thessaloniki ξανά

[Ενότητα Τα εξ αμάξης]

The universe was melting, was melting
Turning quite slowly to water

Μπροστά στον αμετάκλητο οριστικό αφανισμό μας
γλυπτά εφήβων ανυψώνονται κοιτάνε
–και γίνονται σταυροί–
το σύμπαν έλιωνε πλημμύριζε
όλος ο κόσμος αίμα

Την Τσιμισκή κατεβαίνω και στρίβω γωνία
Παλαμά Γρηγορίου∙ δρόμοι
που χύνονται στη θάλασσα
κοιτώ ανηρημένος το πλήθος
–χρόνος που χύνεται στη θάλασσα–
γεγυμνωμένα κόκαλα
τη σάρκα ξεκολλώ και κατεβαίνω
τη σκάλα
της Αγίας Σοφίας
σφυρίζοντας σκοτάδι
βαρύτητα
και άστρα

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Με αίμα και θάνατο

[Ενότητα Τα εξ αμάξης]

Thinking of death, I sit and watch the park
Where children play in all their innocence
d.t.

I

Θα συνεχίσουμε λειψοί
κατασχισμένοι
«Κανένας δεν γυρίζει τον τροχό
και δεν κοιτά κόντρα τον άνεμο»
δίχως αναπαμό
το τέλος μεταθέτουμε
τέλος δεν θα υπάρχει
Consider death
Τον θάνατό σου αναλογίσου

II

Με αίμα και θάνατο ας είμαι
χώμα που σπάει μες στο φως
στο γκρίζο προαιώνιος να απλώνομαι
σκιά από φωτιά να καψαλίζω σκάβοντας
τον χρόνο αυλακώνοντας
ολόγυρα να αφήνω
μονάχα άνθρωπο νερά
να πέφτουν άλογα – νεκρά
στο πέρασμά μου
παιδιά φωτιές να τριγυρίζουν μες στο μαύρο
χοροπηδώντας παίζοντας περνούν
από τη μια στην άλλη την πλευρά
όπως ψωμί στα χέρια χορτασμένων
όπως νερό σε χείλη που ξεδίψασαν
–γυναίκα δεν σε χόρτασα ποτέ μου–
παιδί θα τριγυρίζω μες στον χρόνο

Σκιές νεκρών μού ψιθυρίζουν αίμα ψέλνοντας
αφήνουν πίσω τους
με την ηχώ
τον κόσμο

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)

wings

Πέτρος Γκολίτσης, Συναίνεση

[Ενότητα Πρώτος γεφυρισμός]

«Σε τι να συναινέσω;»
εδώ βαλλόμαστε από παντού
στα χαρακώματα του κόσμου πανικός
αρχιτεκτονικές δομές
πληγές τεράτων
μεταφυσικές γραμμές
–είναι όλα λάθος–
στόματα χάσκουν στο κενό
πλανητικές σκιές
άστρα βουλιάζουν στον βυθό
και εκρήγνυνται και σβήνουν
κόσμοι φουσκώνουν σαν νερό

Κ’ εμείς φυτρώσαμε κάτι ψελλίσαμε
και τραγουδήσαμε
δεν ηρεμήσαμε
τη σκόνη την τινάξαμε
τα κόκαλα πετάξαμε στον ουρανό
σαν δορυφόροι γύριζαν
ωσότου...

αφού είσαι ηλίθιος
θα εναρμονιστείς
στο τέλος μάλιστα θα εκτοξευθείς
γύρνα και πάλι στο κενό
χωμένος μες στον αστρικό γιακά
του σύμπαντος

Από τη συλλογή Η σάρκα των προσωρινών (2015)