Ιδιωματισμοί της Ελληνικής Γλώσσας

zorba · 19 · 60115

zorba

  • Newbie
  • *
    • Posts: 13
    • Gender:Male
Γεια σας.

Διδάσκω Ελληνικά (εθελοντικά) σε ένα Ελληνικό σχολείο στον Καναδά και προσπαθώ να φτιάξω μια συλλογή από ιδιωματισμούς που χρησιμοποιούμε στην καθημερινή μας γλώσσα για να διδάξω στα παιδιά.

Εδώ είναι η λίστα με όσα έχω μέχρι αυτή τη στιγμή. Αν μπορείτε να σκεφτείτε μερικά ακόμη θα σας ήμουν υπόχρεος.
Επίσης αν είναι εύκολο να μεταφράσουμε περιλεκτικά αυτές τις προτάσεις ώστε να είναι εύκολο για τα παιδιά να τις καταλάβουν.

Quote
Βρέχει καρεκλοπόδαρα
Ειναι θέμα ζωής και θανάτου
Σιγά τ’αυγά
Έφαγα τη θάλασσα με το κουτάλι
Απο την Πόλη έρχομαι και στη κορφή κανέλλα
Φέξε Μάη να φας τριφύλι
Μου την βιδώνει
Μου την σπάει
Καλομελέτα κι έρχεται
Πράσειν άλογα (απο το πράττειν άλογα)
Τρελός παππάς τον βάφτισε
Τίναξε τα πέταλα
Τα κακάρωσε
Μας άφησε χρόνους
Την έκανε λαχείο
Ψωμί δεν έχουμε να φάμε, ραπανάκια για την όρεξη
Κουνήσου απ' τη θέση σου...
Θα σου σπάσω τα μούτρα...
Θα φας ξύλο.....
Τον έκανε μπαούλο
Θα σε σαπίσω
Τα έκανες σαν τα μούτρα σου
Μ' έπιασες?
Έσπασε το ρόδι
Χέστηκα!
Σ' έχω χεσμένο!
Έχει χεσμένη τη φωλιά του!
Σιγά τον πολυέλαιο!
Μας έκανε τα μούτρα κρέας!
Καλά σαράντα!
Σ' έχω γραμμένο εκεί που δεν πιάνει μελάνι
Στα παλιά μου τα παπούτσια
Πήγαινε να δεις αν έρχομαι

Ευχαριστώ για τη βοήθεια!
« Last Edit: 25 Nov, 2006, 00:54:05 by wings »
Δεν ελπίζω τίποτε. Δεν φοβούμαι τίποτε. Είμαι λεύτερος.


banned8

  • Jr. Member
  • **
    • Posts: 131
    • Gender:Male
Γεια σου, Ζορμπά, και καλώς ήλθες.

Χώρισα αυτά που μας έστειλες σαν παραδείγματα σε δύο κατηγορίες. Στη δεύτερη έχω τα πιο «ελαφρά» (που είναι συνήθως τα πιο δυσμετάφραστα). Έκανα επίσης μερικές μικροδιορθώσεις (και προλαβαίνω τη Βίκη-wings, που θα σου πει να χρησιμοποιείς ελληνικό ερωτηματικό). Θα επανέλθω με δικές μου προτάσεις.

Quote
Βρέχει καρεκλοπόδαρα.
Είναι θέμα ζωής και θανάτου.
Σιγά τ’ αυγά.
Έφαγα τη θάλασσα με το κουτάλι.
Από την Πόλη έρχομαι και στη κορφή κανέλα.
Ζήσε, Μάη μου, να φας τριφύλλι.
Μου τη βιδώνει.
Μου τη σπάει.
Καλομελέτα κι έρχεται.
Πράσιν’ άλογα (από το «πράσσειν άλογα»).
Τρελός παπάς τον βάφτισε.
Τίναξε τα πέταλα.
Τα κακάρωσε.
Μας άφησε χρόνους.
Την έκανε λαχείο.
Ψωμί δεν έχουμε να φάμε, ραπανάκια για την όρεξη.
Κουνήσου απ' τη θέση σου.
Τον έκανε μπαούλο.
Τα ’κανες σαν τα μούτρα σου.
Έσπασε το ρόδι.
Σιγά τον πολυέλαιο!
Καλά σαράντα!

Θα σου σπάσω τα μούτρα.
Θα φας ξύλο.
Θα σε σαπίσω.
Μ' έπιασες;
Χέστηκα!
Σ' έχω χεσμένο!
Έχει χεσμένη τη φωλιά του!
Μας έκανε τα μούτρα κρέας!
Σ' έχω γραμμένο εκεί που δεν πιάνει μελάνι.
Στα παλιά μου τα παπούτσια.
Πήγαινε να δεις αν έρχομαι.



zorba

  • Newbie
  • *
    • Posts: 13
    • Gender:Male
Ευχαριστώ πολύ nickel!
Δεν ελπίζω τίποτε. Δεν φοβούμαι τίποτε. Είμαι λεύτερος.


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Καλώς μας ήρθες, Ζορμπά. Θα επανέλθω κι εγώ από αύριο και μετά με προτάσεις μετάφρασης.:-)

Νίκο, ευχαριστώ.:-)
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



banned8

  • Jr. Member
  • **
    • Posts: 131
    • Gender:Male
Ζορμπά, για αρχή, μπορείς να ξεσηκώσεις μερικές (μαζί με τις μεταφράσεις τους) από τις σελίδες του Θεόφιλου Βαμβάκου: http://users.otenet.gr/~vamvakos/alphabet.htm
Διακριτικά. Και αν θέλεις, μπορείς να καταθέσεις εδώ τα ευρήματά σου, αφενός για να γίνει η μνεία της δουλειάς του κύριου Βαμβάκου και αφετέρου για να μη λέμε τα ίδια και τα ίδια. Ενδεχομένως για να φτιάξουμε και ό,τι δεν μας αρέσει.
Π.χ. λέει: οι μέρες του είναι μετρημένες = his days are limited
Εγώ θα έλεγα: His days are numbered

Ύστερα, μπορείς να κλέψεις αναίσχυντα από τη σελίδα του Ν.Σ. με τα Α: http://www.sarantakos.com/fraseis/lhmma.html
Και φέρ' τες εδώ να σου τις μεταφράσουμε, όσες δεν μεταφράσεις μόνος σου, μια και ο Ν.Σ. περί άλλα τυρβάζει (κάτι ανάμεσα σε δουλειά, μπριτζ και διάφορα φόρουμ).


user3

  • Sr. Member
  • ****
    • Posts: 663

Πράγματι περί άλλα τυρβάζει (ή θα μας πουν ότι πρέπει να πω τυρβάζεται;)
Παλιά είχα μεταφράσει κάμποσα από αυτά στα γαλλικά, πάντως.

ν.


banned8

  • Jr. Member
  • **
    • Posts: 131
    • Gender:Male
Αγάλι-αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι, Νίκο. Κι αν δεν το πω αυτό εγώ, θα πέσει φωτιά να με κάψει.


zorba

  • Newbie
  • *
    • Posts: 13
    • Gender:Male
Ευχαριστώ πολυ για όλα. Νίκο βλέπω ότι άρχισες να προσθέτεις κι άλλους ιδιωματισμούς: "αγάλι-αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι", άντε μετάφρασε το αυτό στα αγγλικά! :)

Ξεκινάω με τις σελίδες του Θεόφιλου Βαμβάκου.

Quote
άλλο το...και άλλο το.. = one thing....something else
άμα έχεις τέτοιους φίλους τί τους θέλεις τους εχθρούς = with friends like them you may not need any enemies
αυτή "τάχει" με τον ... = she dates with ...

βγάζω στο σφυρί = auction off
βγαίνω λάδι = be in the clear
βγαίνει στο σφυρί = is heading  for the auction block
βρέξει-χιονίσει = come rain or shine
βάζω φρένο = put the brakes

για τα καλά (σε μεγάλο βαθμό) = largely

δίνω βάρος = place emphasis
δίνω το καλό παράδειγμα = bring the force of example
δύο μέτρα και δύο σταθμά = double standard

εδώ που τα λέμε = actually
είναι "φευγάτη" = she is away
είναι εις βάρος του = it is detrimental to him
επαυτοφώρω = red-handed
επι τόπου = at the scene
εν ψυχρώ = cold-blooded

η τελευταία λέξη = the state of the art

θέατρο του παραλόγου = absurd theater

κάνω τον ψόφιο κοριό = play possum
κάνω τα στραβά μάτια = look the other way, turn a blind eye
κατα πάσαν πιθανότητα = in all probability, most probably
κατα τα άλλα.. = other than that..
κάτι μου λέει οτι... = I suspect that...
κατόπιν εορτής = after the event
κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του = tailor-made for him
κοινό  μυστικό = open secret
κάνω την ζωή του δύσκολη = I make his life a misery

μου κάνει εντύπωση = it strikes me
μπαίνω στον κόπο = bother, take trouble
τα "μαζεύω" = I pack my  bags

ξεμπερδεύω με αυτό = get it over with that
"ξύλινη" γλώσσα = wooden  delivery

πάει για φούντο = headed for a crash
πάλι τα ίδια ! = here we go again !
παπαγαλίζω = parrot
περιμένοντας στην ουρά = queuing
πανταχού παρών = ubiquitous

σε χρόνο μηδέν = in no time
σε χρόνο ρεκόρ = in record time
στα καλά καθούμενα = almost out of the blue
στα κρύα του λουτρού = in the cold

τα "ψιλά γράμματα" = the  fine print

Συμπληρώνω δικά μου που μου ήρθαν τώρα "βγάζω στη φόρα" και "καλά κρασιά".

Συνεχίζω με την σελίδα του Νίκου Σαραντάκου:

Quote
άγιο είχε (σε ατύχημα)
πού πας ξυπόλητος στα αγκάθια; -→ ή "που πας ξεβράκωτος στ'αγγούρια" όπως το ξέρω εγω :)
την έπαθε σαν αγράμματος
αυτό ήταν από τα άγραφα
ρίξανε άδεια και πιάσανε γεμάτα
του άλλαξε τον αδόξαστο
αέρας κοπανιστός!
του πήρε τον αέρα
με το αζημίωτο
το έχω στο αίμα μου
μου άναψε το αίμα/ τα αίματα (εξοργίσθηκα)
βράζει το αίμα του
μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι
κόπηκε το αίμα του
παίρνω το αίμα μου πίσω
φτύνω αίμα για...
πού ακούστηκε αυτό;
ακούς εκεί!
βάζω στην άκρη
όπου με βγάλει η άκρη
τον έκανα του αλατιού
έμεινε στήλη άλατος
άλλα αντ'άλλων
ήταν ο ένας πάνω στον άλλον
αλλού (να τα πουλάς, να τα λες) αυτά
το άλφα και το ωμέγα
κάνει αμάν για...
πήρε ψηλά τον αμανέ
του έψαλα τα εξ αμάξης
μοιάζω για αμερικανάκι;
έφτασα στο αμην
είναι ξέφραγο αμπέλι
στο άψε σβήσε
μου κόπηκε η ανάσα
παίρνω μιαν ανάσα
έγινε το ανάστα ο Θεός /ο Κύριος
περί ανέμων και υδάτων
όπου φυσάει ο άνεμος (είναι)
έγινε άλλος άνθρωπος
δεν θα γίνεις ποτέ άνθρωπος
τα κάνω άνω κάτω
γίνομαι άνω κάτω
βγάζω τα άπλυτα στη φόρα
τον έκανα αρνάκι
άρον άρον
άρπα κόλλα
βγήκε ασπροπρόσωπος
το άσπρο το κάνει μαύρο
έμεινε στον άσσο
ακόμα δεν βγήκε από το αυγό
κάτσε στ'αυγά σου
έχασε τα αυγά και τα καλάθια
σιγά τ'αυγά!
γελούσαν και τα αυτιά του
δεν ιδρώνει το αυτί του

Νομίζω οτι αυτά είναι υπέραρκετα. Διάλεξα μόνο αυτά που πιστεύω ότι τα παιδιά μπορούν να μάθουν πιό εύκολα κι είναι πιό πιθανό να τα χρησιμοποιήσουν κάποτε όταν μιλάνε.
Θα ήθελα αν είναι δυνατόν, εκτός από το να τα μεταφράσουμε στα αγγλικά, να προσπαθήσουμε επίσης να τα "μεταφράσουμε" και στα ελληνικά περιλεκτικά.

Παράδειγμα, η έκφραση "μοιάζω για αμερικανάκι;" περιφραστικά θα μπορούσε να "μεταφραστεί": "μοιάζω για χαζός ή για αφελής;"

Σας ευχαριστώ και πάλι όλους για τη βοήθεια και τη συμμετοχή σας.
Νίκο σε ευχαριστώ ιδιαιτέρως που με έφερες στην παρέα σας.
Δεν ελπίζω τίποτε. Δεν φοβούμαι τίποτε. Είμαι λεύτερος.


banned13

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 2972
    • Gender:Female
Quote
Φέξε Μάη να φας τριφύλι

Μια μικρή διόρθωση. Είναι:

-Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι (και τον Αύγουστο σταφύλι)
-Φέξε μου και γλίστρησα


Υ.Γ. Τώρα είδα ότι έχει γίνει ήδη η διόρθωση από τον Nickel.
« Last Edit: 25 Nov, 2006, 13:52:48 by alexandra_k »


banned8

  • Jr. Member
  • **
    • Posts: 131
    • Gender:Male
ΟΚ, Ζορμπά, θα μοιράσω τη δουλειά, γιατί, αν δεν υπάρχει συντονισμός σ' αυτά τα πράγματα, ή όλοι θα τα κάνουν όλα (σπατάλη χρόνου) ή κανένας δεν θα κάνει τίποτε.


zorba

  • Newbie
  • *
    • Posts: 13
    • Gender:Male
Καλή εβδομαδα! Έχω μερικά ακόμα.

Quote
Μου'κανες τη ζωή ποδήλατο
Με κούφανες
Πιάσ'το αυγό και κούρευ'το
Μου'ρθε ο ουρανός σφοντύλι
Περάσαμε τζάμι
τη βάψαμε
με το δεξί = καλή τύχη/επιτυχία
με τα κυάλια = μικρή πιθανότητα να επιτευχθεί κάτι
κάναμε μαύρα μάτια να σε δούμε = έλειψες πολύ καιρό
έριξε μαύρη πέτρα πίσω του = έφυγε οριστικά
σαν τα χιόνια = είχαμε καιρό να σε δούμε, αλλά έχει και κάποια ειρωνική χροιά ανάλογα με τη χρήση
τα φόρτωσε στον κόκορα = τα παράτησε / συνήθως αναφέρεται με αντικείμενο τη μελέτη
του ζήτησε φακελάκι = τα "δωράκια" / συνήθως αναφέρεται για τους γιατρούς
τον λάδωσε = ...για να γίνει η "εξυπηρέτηση"
μετατέθηκε/παραπέμφθηκε στις καλένδες = αναβλήθηκε επ'αορίστω
βουρ στον πατσά = χωρίς χάσιμο χρόνου, να εκμεταλλευτούμε τη δοθείσα ευκαιρία, χωρίς να υπάρχει όμως σύστημα και μέθοδος
γιούργια στον ταβλά με τα κουλούρια = ...ομοίως
έκανε τουμπεκί = σιώπησε, όπως οι μάγκες και τα αλάνια όταν έκοβαν τον καπνό (= ταμπάκο, τουμπεκί) χωρίς να πολυμιλάνε
του'ριξε στάχτη στα μάτια = τον αποπροσανατόλισε, τον ξεγέλασε

Νίκο συντόνισε όπως νομίζεις καλύτερα!
« Last Edit: 28 Nov, 2006, 23:11:37 by zorba »
Δεν ελπίζω τίποτε. Δεν φοβούμαι τίποτε. Είμαι λεύτερος.


Carolyn

  • Jr. Member
  • **
    • Posts: 133
    • Gender:Female
  • Sailing off into the sunset...
Just a little variation on the following: with friends like those, who needs enemies?

άμα έχεις τέτοιους φίλους τί τους θέλεις τους εχθρούς = with friends like them you may not need any enemies

άγιο είχε (σε ατύχημα) = someone was watching over him
του πήρε τον αέρα = he took him down a notch, took him off his high horse
το έχω στο αίμα μου = it's in my blood
μου άναψε το αίμα/ τα αίματα (εξοργίσθηκα) = it made my blood boil
βράζει το αίμα του = my blood is boiing?
μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι = it made my blood boil
παίρνω το αίμα μου πίσω = get my own back
πού ακούστηκε αυτό; = where did you hear that?
βάζω στην άκρη = put away for a rainy day


That was my attempt at some of them, the ones I knew that is.



zorba

  • Newbie
  • *
    • Posts: 13
    • Gender:Male
Συγνώμη για το μεγάλο διάλλειμα αλλά είχα μπλέξει με δουλειές που έπρεπε να τελειώσουν πριν τις γιορτές.
Μπορούμε να οργανωθούμε τώρα και να μοιράσουμε τους ιδιωματισμούς;

Νίκο θα αναλάβεις εσύ την οργάνωση;
Έχω ήδη βάλει όσους ιδιωματισμούς με ενδιαφέρουν σε ενα word document. Αν είναι πιο εύκολο να μοιράσουμε το word document σε όσους θέλουν και μπορούν να βοηθήσουν.

Εδώ είναι το word file: http://www.hellenism.net/idioms.doc

Ευχαριστώ και πάλι!
Δεν ελπίζω τίποτε. Δεν φοβούμαι τίποτε. Είμαι λεύτερος.


banned8

  • Jr. Member
  • **
    • Posts: 131
    • Gender:Male
Φίλε Zorba, ευτυχώς που πνιγόσουν, γιατί μια απ' τα ίδια είχαμε πάθει κι οι περισσότεροι εδώ.

Παρασκευή μεσημέρι θα καταπιαστώ και θα μοιράσω. Promise.


zorba

  • Newbie
  • *
    • Posts: 13
    • Gender:Male
Ευχαριστώ Νίκο.
Όχι οτι δεν πνίγομαι τώρα (ιδιωματισμός!), αλλά έπρεπε να παραδώσω μια εργασία πριν τις γιορτές και είχαν σφίξει οι κώλοι (ιδιωματισμός!).

Καλές γιορτές σε όλους!
« Last Edit: 20 Dec, 2006, 00:53:00 by nickel »
Δεν ελπίζω τίποτε. Δεν φοβούμαι τίποτε. Είμαι λεύτερος.


 

Search Tools