Θέμης Λιβεριάδης

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης



Γεννήθηκε το 1940 στη Θεσσαλονίκη όπου έζησε μέχρι το 1997. Σπούδασε νομικά και βιομηχανική κοστολόγηση. Υπήρξε μέτοχος και διευθύνων σύμβουλος ιδιωτικής επιχείρησης, ιδιοκτήτης του παραδοσιακού εστιατορίου «Ραγιάς» (1980-1996), συνεργάτης  και παραγωγός λογοτεχνικών εκδηλώσεων στον Οργανισμό «Θεσσαλονίκη, Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ευρώπης 1997», πολιτιστικός σύμβουλος του Υπουργού Εθνικής Αμύνης (1998-2003) και συνεργάτης σε διάφορες εφημερίδες και περιοδικά. Από το 1998 ζει στην Αθήνα.

Ο ιστότοπος του ποιητή: http://www.liveriadis.gr/

Ποιητικές συλλογές:
«Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988», εκδ. Εξάντας, 1989
«Ο θάνατος του ζώου, 1988-1996», εκδ. Εξάντας, 1997
«Η κηδεία του εγώ», εκδ. Ταίναρον, 2005
«Ποιήματα τροπικής παραίσθησης», εκδ. Ταίναρον, 2005
«Η Ελευθερία πλαγιάζει σε μαύρο γραφείο», εκδ. Αρμός, 2009

Πεζογραφία:
«Σημειώσεις για την Ιφιγένεια» (διηγήματα), εκδ. Ερμής, 1980
«Ασκήσεις ετοιμότητας, 1984-1994» (δοκίμια), εκδ. Εξάντας, 1995
«Προχωρώντας στο διάδρομο» (πεζά κείμενα), εκδ. Αρμός, 2002

Ανθολογημένα ποιήματα:

• Εν έτει 1986 υφιστάμενος / Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988 (1989)
• Το σπίτι και τα αισθήματα (V) / Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988 (1989)
• Τον τελευταίο καιρό / Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988 (1989)
• Υπόδικος αλήθειας άνευ ελαφρυντικών / Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988 (1989)
• Εξομολόγηση / Ο θάνατος του ζώου, 1988-1996 (1997)
• Ο θάνατος του ζώου / Ο θάνατος του ζώου, 1988-1996 (1997)
• Test κοπώσεως / Ο θάνατος του ζώου, 1988-1996 (1997)
• Αριστοτέλους και Προαιρεσίου / Η κηδεία του Εγώ (2005)
• Διαπίστωση / Η κηδεία του Εγώ (2005)
• Έκτακτο δελτίο καιρού / Η κηδεία του Εγώ (2005)
• Ερωτικό / Η κηδεία του Εγώ (2005)
• Οι δηλωσίες / Η κηδεία του Εγώ (2005)
• Παραίσθηση / Η κηδεία του Εγώ (2005)
• Ταυτότητα / Η κηδεία του Εγώ (2005)
• Επι-τύμβιον / Ποιήματα τροπικής παραίσθησης (2005)
• Αύγουστος / Η Ελευθερία πλαγιάζει σε μαύρο γραφείο (2009)
• Παραίσθηση / Η Ελευθερία πλαγιάζει σε μαύρο γραφείο (2009)
• Χθες βράδυ / Η Ελευθερία πλαγιάζει σε μαύρο γραφείο (2009)

[ Επιστροφή στο ευρετήριο της ανθολογίας «Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα» ]

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Εν έτει 1986 υφιστάμενος

Κάθισε ανάμεσό μας στο τραπέζι
είπε να σταματήσουμε αυτήν τη μουσική
διάλεξε τη μεγάλη καραβίδα
της τσάκισε τα πόδια
όπως παλιά το χέρι του
ρούφηξε το κρασί ως κάτω διψασμένος
και κάρφωσε το βλέμμα του στην όμορφη
χάρισε μου είπε βραχνά τ’ ονοματάκι σου
εκείνη έπαιζε τη δύσκολη
της έπιανα κι εγώ το γόνατο κάτω απ’ το τραπέζι
ίσως σε λεν Ελευθερία μουρμούρισε
και μες στα μάτια του χύθηκε αίμα
άμα σε βάλω από κάτου
μπορεί και να σε βαρεθώ
όπως αυτοί που σε πλαγιάζουν
 
έκανε πέρα την καρέκλα
πετώντας πάνω στ’ αποφάγια 165 γρόσια
για τόσο μέτρησε αυτόν τον ρεφενέ
 
Από τη συλλογή Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988 (1989)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Αριστοτέλους και Προαιρεσίου

Φαίνεται πως κλείνει ο κύκλος
Το ακορντεόν της πρώτης γειτονιάς
Εκείνης με τις ακακίες
Ακούγεται τώρα εδώ
Κάτω από τις νεραντζιές
Η μελωδία ίδια
Για την Αγάπη πάντα και την Ωραία
Το παίζουνε όμως συχνά
Στους δρόμους στα ραδιόφωνα
Σε γάμους και πανηγύρια
Έτσι κατάντησε πια βαρετό
Και δεν το παίζει εκείνος ο τυφλός
Που κοίταζε τον ήλιο
Τώρα είναι σε χέρια ξένων
Με ψεύτικα τα δόντια τα χρυσά
Που προχωρούν αργά
Κάτω απ’ τις φυλλωσιές
Όπως στις κηδείες
Χθες βράδυ ήρθαν στον ύπνο
Οι φαλακροί γονείς
Με πίκρα και παράπονο
Δεν τους καλέσαμε στο γάμο
Είναι στενός ο κύκλος
Προσπάθησα να πω
Στένεψε πολύ τα τελευταία χρόνια
Και το χειρότερο
Είναι αυτός ο σκουπιδιάρης
Σαρώνει τα χαρτιά μου
Μαζί με τις προσκλήσεις.

Από τη συλλογή Η κηδεία του Εγώ (2005)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Έκτακτο δελτίο καιρού

Της Μαρίνας

Είναι κατακαλόκαιρο και καύσωνας
Όμως εγώ πάει καιρός
Που ύπνο δεν εχόρτασα
Σκεπάζομαι βαριά κουβέρτα
Ως πάνω απ’ το κεφάλι
Όπως στα δυστυχήματα
Ή στους φόνους
Νοιώθω να είναι σούρουπο
Με καταιγίδα και χιόνι
Καίει μια σόμπα πορσελάνης
Τρίζουνε ξύλα
Στο γενέθλιο σπίτι
Μπουμπουνίζουνε μπουριά
Αιμιλία Ιουλία
Μιλάνε χαμηλόφωνα και συνωμοτικά
Ένα μάτι πράσινο ανοιγοκλείνει
Βγαίνει σπασμένη η φωνή
Ο ήχος χάνεται
Η μελωδία όμως
Λάμπει στο παρκέ

Τότε με παίρνει
Αυτός που λέγεται μικρός
Με βυθίζει στ’ όνειρο
Που όλα είναι παγωμένα
Βλέπω τα άλογα να περιμένουν
Αδημονούν με τις οπλές τους
Στολισμένα με λοφία και μοβ κορδέλες
Ησυχάζω.

Από τη συλλογή Η κηδεία του Εγώ (2005)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Υπόδικος αλήθειας άνευ ελαφρυντικών

Του Συμεών που είναι κι αυτός μοναχός

Από μικρός το ήθελα ν’ αξιωθώ
τη γυναίκα και τον άντρα γυμνούς
σε κείνες τις στιγμές που είναι μόνοι
και προσπαθούν να ενωθούν
καλύτερα αν τους προλάβαινα ντυμένους
και έβλεπα απ’ την αρχή
αυτό που ίσως φαίνεται ασήμαντο
τη διαδικασία της Αποκαλύψεως
ν’ αφουγκραζόμουν τους σφυγμούς και τους ψιθύρους
προσέχοντας τις φλέβες και τη γλώσσα
την κοσμογονική διαστολή στις ρώγες και τις κόρες
όταν ο λόγος δεν υπάρχει
μόνο οι φθόγγοι και τα βογγητά μέχρι το τέλος
προπαντός στο τέλος
καθώς ολοκληρώνεται η γνώση και καθορίζεται η σχέση
και διάφοροι μηχανισμοί ή τα ανθρώπινα τα χέρια
κλείνουν αργά αυτό που ονομάζουμε αυλαία
στο τελειωμένο έργο της Ζωής
στο σύνορο της αγωνίας
όπου δεν ξέρουνε πώς παίξαν
και περιμένουν χειροκρότημα
ή την αμείλικτη Σιωπή που μαστιγώνει

Θαρρώ πως κάτι τέτοιο δε συνιστά πλημμέλημα
είναι η στύση προς τη γύμνια της αλήθειας
μακριά από τη σκόνη των βιβλίων
έξω από τους διαδρόμους των μουσείων
μονάχα που αυτό έπρεπε να ’χει γίνει από χρόνια
τώρα αυτοί εφέτες και αφέτες
με πλήθος ψευδομάρτυρες που κατεβήκαν απ’ το τραμ
κρίνουνε απολιθωμένοι
πως παίζω ακόμα το κουτσό

Θέλω κάτι ακόμα τόσα χρόνια
να ξέρω πότε ακριβώς
σε ποιο πλευρό της αγρυπνίας
με βρίσκει καίρια ο ύπνος
αυτός που λέγεται μικρός
και να προλάβω τη στιγμή
να κλείσω μόνος μου το Φως
 
Από τη συλλογή Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988 (1989)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Παραίσθηση

Γέμισε το δωμάτιο πυγολαμπίδες
Μετακινείς τα έπιπλα
Κλείνεις παράθυρα και πόρτα
Και τρέμεις
Να ’ρθει το ποίημα.

Από τη συλλογή Η κηδεία του Εγώ (2005)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=X48UDC_6eT0

Μαρίζα Κωχ & Μιχάλης Φωτιάδης, Νέα Μενεμένη
(τραγούδι: Μαρίζα Κωχ / δίσκος: Άσε με να ταξιδέψω (1976))

Θέμης Λιβεριάδης, Ταυτότητα

Πες μου το όνομα
Ποια είσαι
Δε θυμάμαι πια
Ιφιγένεια
Λέγαν’ Εκείνη
Πέθανε τυφλή στον πόλεμο
Δε θέλησε να δει τους νικητές.
 
Από τη συλλογή Η κηδεία του Εγώ (2005)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Οι δηλωσίες

Μνήμη και του Γιώργου Πανάγου
που φορούσε ’κείνα τα μπορντό τα παπιγιόν

Τώρα που τα ρολόγια λένε
Πέντε και σαράντα πέντε
Αλλά η ώρα είναι έξι παρά τέταρτο
Ο Πατέρας πλύθηκε ξυρίσθηκε
Έβαλε 4711 και μπριγιαντίνη με φιλέ
Τον βλέπω μέσα απ’ τον υδράργυρο
Είναι κομμένος σκέπτομαι
Και είμαι στο Ντεπό
Στης θείας της Σμαρώς
Έχει τον καφέ στο μπρίκι
Και δένει τη γραβάτα
Είναι έτοιμος
Να βράσει το αυγό στον Αϊ-Στράτη
Και μετά θ’ αρχίσει
Να βάζει τις υπογραφές
Στη δήλωση και στ’ άλλα έγγραφα
Καταπώς ένας Διευθυντής
Που σέβεται τον εαυτό του

Στην ντουλάπα μου φωλιάζουν
Φίδια πολύχρωμα
Οι γυναίκες τα βλέπουν σαν γραβάτες
Και απορούν γιατί δεν τις φορώ.

Από τη συλλογή Η κηδεία του Εγώ (2005)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Τον τελευταίο καιρό

Τον τελευταίο καιρό
έβλεπα μέσα τους
ο τελευταίος καιρός
γεμάτος φωνές
σφιξίματα χεριών
σα ν’ άρχιζε ή
σα να τελείωνε κάτι
κι εγώ διαφανής
τώρα
που τελειώνει ο τελευταίος καιρός
σκέπτομαι πως έζησα
καλύτερα από ένα σκύλο
και περισσότερο
 
Από τη συλλογή Ο θάνατος του ζώου, 1958-1988 (1989)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Test κοπώσεως

Μου λείπουν λέξεις.
Δε μπόρεσα να μάθω περισσότερες
Εφτακόσιες μπορεί και οκτακόσιες
Όσες μιλάει ο τσομπάνης στο Γράμμο
Τόσες καταλαβαίνει εκπαιδευμένο το λυκόσκυλο
Σα να μην έφθανε αυτό
Με βάλανε και τρέχω σε διάδρομο
Που φεύγει αποκάτω μου με αυξανόμενη ταχύτητα

Κλειώ, μπορεί να ήσουν Μούσα
Λυπάμαι που σε έδιωξα
Ετύλιξα προσεκτικά τις γάμπες σου
Μέσα στα πρακτικά

Στο σώμα μου φυτεύσαν ηλεκτρόδια
Τα άνθη τους καρπίζουν μες στις μηχανές
Αυτές και τα φωτάκια τους τα ερμηνεύουνε ξένοι
Φοράνε μπλούζες πράσινες και ψεύτικα χαμόγελα
Όταν με πλησιάζουνε κρυώνω – είναι η εξουσία
Αυτή που καθορίζει επιτόκια συντάξεις και αναπηρίες
Τους νιώθω δίπλα μου ν’ αλλάζουν χειραψίες
Και να συνομιλούνε με τους φονιάδες του παππού

Κύριε διευθυντά των τραπεζών
Παρακαλώ δεχθείτε τούτη την εγγύηση
Όσο για τ’ άλλα
Certus quam incertus quanto.
 
Από τη συλλογή Ο θάνατος του ζώου, 1988-1996 (1997)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Ερωτικό

Πιο δυνατή από άγαλμα
Είσαι εγγύηση της μοναξιάς μου
Μεταχειρίζεσαι με σεβασμό την τρέλα
Σαν επαίτη τη λογική
Βάζεις στη χούφτα μου
Το κέρμα της ενοχής
Απόξυσες το έμβρυο πάθος
Κι απομακρύνεσαι με κίτρινα βήματα
Μου χάρισες ένα ψαλίδι
Για τις σελίδες που έρχονται
Μεταμορφώνεσαι σε Άγνωστη
Και οι καθρέφτες ανοίγουνε να σε δεχθούν
Όσοι φοβούνται τους καλύπτουν με λευκό πανί
Χτυπάν τα δόντια μου καθώς τα βήματα τυφλού
Με ρίγος αστραπής τρέμει ο ουρανός
Σε στάβλο μακρινό δουλεύει χρόνια ο πατέρας
Σκοτώνει τ’ άλογα
Με αφουγκράζεται
Γονατίζω για το φιλί στο χώμα

Εσύ
Υπερασπίζεσαι το άσυλό σου
Χρόνια και όρθιος στην πόρτα του ονείρου
Δε μου λες να κάτσω.
 
Από τη συλλογή Η κηδεία του Εγώ (2005)

[wings]

Θέμης Λιβεριάδης, Ο θάνατος του ζώου

Μέχρις εδώ την έβγαλα
Σαν άλογο κούρσας
Κράτησα με τα δόντια
Τη φόρμα όπως αυτοί την εννοούν
Δεν έτρεχα όμως πάντα
Ίσως δε χρησιμοποιήθηκα όπως θα 'πρεπε
Ένοιωθα τη φροντίδα
Η τροφή ήταν ζυγισμένη
Αυτοί που με καβάλησαν
Χωρίς ιδιαίτερο βάρος
Τα άλλα ζώα
Έδειχναν κατανόηση
Άλλοτε φθόνο
Δε θα ’λεγα αγάπη
Ώσπου ήρθε το παϊτόνι
Ένας σταβλίτης με έσυρε παράμερα
Και με πετάλωσε
Κάρφωσε δηλαδή τα πόδια μου
Κι αυτό δεν έδινε πια πόνο
Στην πόρτα όμως
Διέκρινα τη σιλουέτα του Πατέρα
Με οίκτο τελετουργικό
Γέμιζε το περίστροφο.
 
Από τη συλλογή Ο θάνατος του ζώου, 1988-1996 (1997)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=R3DO-GEBhVc

Στέλιος Βαμβακάρης & Πάνος Ηλιόπουλος, Η φαντασία στην εξουσία
(τραγούδι: Παύλος Σιδηρόπουλος / δίσκος: Ρομαντικοί παραβάτες - Η φαντασία στην εξουσία (1994))

Θέμης Λιβεριάδης, 10  Επι-τύμβιον

[Από την ενότητα Παρωδία (ή ραψωδία) για πολιτιστικούς φίλους]

Ήταν καλός κι ήταν γλυκός
Ο γαλλικός που άχνιζε
Μες στο Διευθυντήριο
Οι εξυπνάδες
Σχημάτιζαν ουρά και
Μπαίναν στη σειρά
Σε διαδρόμους και πρωτόκολλα
Ξανθές και καστανές
Της γραμματείας συμπληγάδες
Ορθοστατούσαν τις υπογραφές
Νότα-Νότα και ανοργασμικά
Όσο εσύ επάσχιζες την ολοκλήρωση
Σε κείνο το ανάκλιντρο της εξουσίας.

Από τη συλλογή Ποιήματα τροπικής παραίσθησης (2005)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=n5cSN6nY-A4

Άκης Πάνου, Θέλω να τα πω
(τραγούδι: Γιώργος Νταλάρας / δίσκος: Θέλω να τα πω (1982))

Θέμης Λιβεριάδης, Εξομολόγηση

Πάτερ... τρέμω σύψυχος.
Νομίζω πως είμαι στο Κλειδί της Αμαθείας. Επιπλέον δεν έχω ποτέ μου προβεί σε εξομολόγηση, εξόν από μια-δυο ερωτικές.
Δεν μου αρέσει η κοιλιά ούτε το λιγωμένο βλέμμα σου, αλλά θα προσπαθήσω.
Μου είπανε πως έχεις την χάριν Του.
Αυτοί που πρόλαβαν να με δουν είναι πια σιωπηλοί από καιρό κι απόμεινα με τους τυφλούς που ντύθηκαν εχθροί.
Δε νήστεψα το πάθος και ζήλεψα το φως των μακρινών μου.
Εμοίχευσα με την Ελευθερία και έκλεψα: πήρα απ’ το σεντούκι της Μάνας όλα τα ελαττώματα του Πατέρα.
Αμφισβητώ τους επερχόμενους. Μετά τον πόλεμο, κάθε βδομάδα σκοτώνω δύο φυσιογνωμιστές, έναν κατακρυψία και πολυάριθμους εκφωνητές.
Φοβάμαι πως χάνω ολοένα την Πίστη μου. Είναι στιγμές που βρίσκομαι σε ξέφραγο αμπέλι, κυκλωμένος από γαϊδούρια που έχουν δεμένα με σχοινί μόνο τα μπροστινά τους πόδια.
Αρνήθηκα τον Πέτρο όταν ελάλησε τρίτη φορά και υπήρξα ψευδομάρτυρας στη δίκη του Καραϊσκάκη.
Είμαι εξ αγχιστείας συγγενής με το όνειρο και ζιγκολό της γερασμένης Ομορφιάς. Παλαιότερα και επί χρόνια αυνανιζόμουν με τη σκέψη της.
Προχθές μπήκα σε μια φωτογραφία: δεν ήμουν μόνος, ούτε στην πλώρη. Καθόμουνα με τους πολλούς πίσω στην, πώς την λένε... πρύμνη, βλέποντας να μικραίνει ολοένα η Πατρίδα, ώσπου σηκώθηκα και βύθισα ιστό και θαλασσινή σημαία κάθετα στο μυαλό. Έμεινα έτσι καρφωμένος τρεις νύχτες και δυο μέρες. Ο καπετάνιος, λέει, περίμενε να «κόψει ο καιρός» για να με ταξιδέψει στο πιο εφήμερο νοσοκομείο κάποιας Σμύρνης.
Ξαναδιαβάζω τους αρχαίους για να σκουπίζω στωικά τον εμετό τον καθημερινό, προσπαθώντας να δεχθώ πως «μίσος δ’ εστίν δυνάμεως παράδειγμα, η δε φιλία ασθενείας δηλούμενον...»
Τελευταία, έκανα ένδεκα ασκήσεις ετοιμότητας, μα αν και εσύ νομίζεις πως δε φτάνουν, πες μου:

Να γράψω εκατό φορές πως τα αδέλφια μου είναι καλοί, αγγελικά πλασμένοι δεν είναι κωλοέλληνες.
Να ανέβω και να κατεβώ με τα γόνατα εβδομήντα επτά φορές τα μαρμαρένια τα σκαλιά μιας βίλας στην Ελάκη.
Να αποστηθίσω όλους τους στίχους του γεράσημου.
Να έκτιζα ξανά τον Παρθενώνα.

Παπά μου,
πάρε αυτό εδώ, για τους πτωχούς της ενορίας των πνευμάτων. Σ’ ευχαριστώ.
Ευχαριστώ. Είμαι πιο ήσυχος τώρα, ό,τι μου πεις.
Είμαι πιο ήσυχος. Έχω ησυχάσει και φιλώ το χέρι σου με τα βρόμικα νύχια.
 
Από τη συλλογή Ο θάνατος του ζώου, 1988-1996 (1997)

[wings]

Σωτηρία Λεονάρδου Σαν ένα αγρίμι - YouTube

Γιώργος Μίχας, Σαν ένα αγρίμι
(τραγούδι: Σωτηρία Λεονάρδου / δίσκος: Κλέφτες ονείρων (2005))

Θέμης Λιβεριάδης, Διαπίστωση

Δεν κυνηγάς
Στέγνωσαν τα ρουθούνια σου
Κλαις που
Δεν μπορείς πια να δαγκώσεις
Ούτε ουρά έχεις
Πρέπει να δεχθώ
Πως έγινες άνθρωπος.

Από τη συλλογή Η κηδεία του Εγώ (2005)