Ο καθ’ ου ή ο καθού; (Γιώργος Μαθιουδάκης)Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι η διατύπωση πρότασης για τον τρόπο γραφής των όρων
καθ’ ου (καθού), καθ’ ης (καθής) και καθ’ ων (καθών). Οι όροι αυτοί, πολύ γνωστοί στους παροικούντες την ελληνόφωνη νομική Ιερουσαλήμ, ξενίζουν τους μη νομικούς, γιατί δεν χρησιμοποιούνται καθόλου στη γενική γλώσσα. Αποτελούν απολιθώματα μιας εποχής κατά την οποία στη νομική ορολογία και φρασεολογία κυριαρχούσε η καθαρεύουσα και, σε μερικές περιπτώσεις, ακόμη και η αρχαΐζουσα γλώσσα. Ωστόσο, παρά την επίσημη υιοθέτηση της δημοτικής στο σύνολο του δημόσιου τομέα μετά τη μεταπολίτευση (αρχικά στον χώρο της εκπαίδευσης και μετά από λίγα χρόνια και στους άλλους χώρους, συμπεριλαμβανομένου του χώρου της δικαιοσύνης), οι εν λόγω όροι εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ευρύτατα στη δικαστηριακή, τη δικηγορική αλλά και τη νομοθετική πρακτική τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο.
2. Σε τι ακριβώς συνίστανται αυτοί οι όροι;
Καταρχάς, είναι προφανές ότι οι όροι αυτοί αποτελούνται από δύο λέξεις. Η πρώτη λέξη είναι η πρόθεση κατά και η δεύτερη η γενική της αναφορικής αντωνυμίας ος, η, ο (που σημαίνουν: ο οποίος, η οποία, το οποίο), στο αντίστοιχο γένος και τον αντίστοιχο αριθμό. Η τροπή του κατά σε καθ’ οφείλεται, όπως είναι επίσης προφανές, στην έκθλιψη του ληκτικού α και στη μετατροπή του τ σε θ λόγω του γεγονότος ότι η εν λόγω αναφορική αντωνυμία δασυνόταν. Έτσι, οι εν λόγω όροι μπορούν να εμφανιστούν με τους ακόλουθους τύπους:
Ενικός αριθμός: - αρσενικό: ο καθ’ ου (καθού), του καθ’ ου (καθού), τον καθ’ ου (καθού) - θηλυκό: η καθ’ ης (καθής), της καθ’ ης (καθής), την καθ’ ης (καθής) - ουδέτερο: το καθ’ ου (καθού), του καθ’ ου (καθού), το καθ’ ου (καθού)
Πληθυντικός αριθμός: - αρσενικό: οι καθ’ ων (καθών), των καθ’ ων (καθών), τους καθ’ ων (καθών) - θηλυκό: οι καθ’ ων (καθών), των καθ’ ων (καθών), τις καθ’ ων (καθών) - ουδέτερο: τα καθ’ ων (καθών), των καθ’ ων (καθών), τα καθ’ ων (καθών)...
Ολόκληρο το άρθρο:
Περιοδικό «Λόγου χάριν» του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής ΕπιτροπήςΒλέπε και:
καθού → respondent, respondentsκαθ' ου → defendant, against whom, respondent, defenderκαθών; → καθ' ων (καθού > καθ' ου) [αντίδικοι]