Ντίνος Χριστιανόπουλος, Οι θεμελιωτές της ποίησης στη Θεσσαλονίκη (2010)

[mavrodon]

Γέφυρα με Θεσσαλονίκη: «Οι θεμελιωτές της ποίησης στη Θεσσαλονίκη»



[Φωτογραφία: Nτίνος Xριστιανόπουλος, Γιώργος Mοσχίδης, Kαβάλα 1952]

Tης Ελένης Μπίστικα

Εξώφυλλο βαθυγάλανο σαν τον ουρανό της Θεσσαλονίκης όταν ακουμπά πάνω στα κτίρια της παραλιακής και καθρεφτίζεται στον Θερμαϊκό. «Αγκαλιάζει» το κομψό αυτό βιβλίο 35 ποιήματα, από τους 12 κορυφαίους ποιητές της Θεσσαλονίκης, όπως τιμητικά επιλέγει και καταγράφει ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, για όσους θέλουν να διαβάζουν μόνοι τους, σε δική τους ώρα και γωνιά, ποίηση. Για όσους θέλουν ν’ ακούν ποίηση, τι καλύτερο από τη φωνή του πολυβραβευμένου ηθοποιού Γιώργου Μοσχίδη που διαβάζει τα ποιήματα αυτά, στον απόηχο κλασικής μουσικής με μουσικές νότες και μελωδίες. Τέσσερις οι ομάδες των ποιητών, τρία τα μουσικά όργανα που ερμηνεύουν μια κλασική μελωδία αφιερωμένη σε καθεμία από τις τέσσερις ομάδες των ποιητών...

Μια ανθολογία, δηλαδή, και μαζί ένα ηχοβιβλίο σε cd, η πρόταση του εκδότη και παραγωγού Φίλιππου Πετρίδη, από την Ινόνια «που ήρθε το όνομά της από ένα ποίημα του Ρώσου ποιητή Σεργκέι Γιεσένιν», σημειώνει ο Φίλιππος Πετρίδης και αφιερώνει βιβλίο και cd «στον μπαμπά Λεωνίδα, τους ποιητές και στη μνήμη της μαμάς Τίτας». Εχει δε την ιστορία της η όλη πρόταση, που δεν είναι παρά «η αναπαράσταση μιας ποιητικής βραδιάς του 1953 όταν, στο αμφιθέατρο της Σχολής Βαλαγιάννη, ο Γιώργος Μοσχίδης διάβασε στο φως των κεριών ποιήματα 12 Θεσσαλονικέων ποιητών, που επέλεξε και χαρακτήρισε ως «Θεμελιωτές της Ποίησης στη Θεσσαλονίκη», ο Ντίνος Χριστιανόπουλος. Νέοι και οι δύο, με όνειρα και την ορμή της δημιουργίας, γνωρίστηκαν το 1950. Οπως γράφει στο προλογικό σημείωμα ο Ντίνος Χριστιανόπουλος «τρία χρόνια αργότερα συνεργαστήκαμε σε μια κοινή παρουσίαση των ποιητών της Θεσσαλονίκης, εγώ διαλέγοντας τους ποιητές και ο Μοσχίδης διαβάζοντας τα ποιήματα. Η εμφάνισή μας τότε είχε μεγάλη επιτυχία». Και συμπληρώνει: «Η σημερινή προσπάθεια είναι συμπληρωμένη με νεότερο υλικό και με όλη τη μετέπειτα εμπειρία σε κρίσεις και οριστικές ανατοποθετήσεις. Oι ποιητές παραμένουν οι ίδιοι, χωρισμένοι από το 1957 σε τέσσερις τριάδες: τρεις οι Στοχαστικοί – Γιώργος Βαφόπουλος (1903-1996), Ζωή Καρέλλη (1901-1997), Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993). Τρεις οι Λυρικοί – Γιώργος Θέμελης (1900-1976), Τάκης Βαρβιτσιώτης (1916-2011), Γιώργος Στογιαννίδης (1912-1994). Τρεις οι Κοινωνικοί – Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005), Πάνος Θασίτης (1923-2008), Κλείτος Κύρου (1921-2006) και τρεις οι Ερωτικοί – Nτίνος Χριστιανόπουλος, 1931, Νίκος - Aλέξης Ασλάνογλου (1931-1996) και Γιώργος Ιωάννου (1927-1985). Στον μισό αιώνα που μεσολάβησε εμφανίστηκαν πολλοί νέοι ποιητές –περίπου πενήντα– αλλά ο χαρακτηρισμός «θεμελιωτές» δεν έχασε καθόλου τη σημασία του ούτε διευρύνθηκε ούτε αλλοιώθηκε – απλώς η ποίηση εμπλουτίστηκε. Θέλω να πιστεύω –καταλήγει ο Nτίνος Χριστιανόπουλος που υπογράφει και όλα τα σημειώματα– πως ο ακροατής θα μείνει ευχαριστημένος από την πολύχρονη δουλειά μας.

[...]

Πηγή: εφημερίδα Καθημερινή

[wings]

Οι θεμελιωτές της ποίησης  στη Θεσσαλονίκη

διαβάζει ο Γιώργος Μοσχίδης, επιλογή - σημειώματα: Ντίνος Χριστιανόπουλος, βιβλίο και cd, εκδόσεις Ινόνια, Αθήνα

Παρ' όλο που σε ό,τι αφορά τη νεότερη πεζογραφία της Θεσσαλονίκης το τοπίο είναι ακόμη αρκετά θολό, σε ό,τι αφορά την ποίηση τα πράγματα δείχνουν να έχουν κάπως ξεκαθαρίσει, τουλάχιστον σε σχέση με τους δημιουργούς μέχρι και της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς. Ο Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου μου είχε πει ότι οι πέντε πιο σημαντικοί ποιητές της Θεσσαλονίκης είναι οι: Αναγνωστάκης, Βαφόπουλος, Θέμελης, Καρέλλη, Πεντζίκης. Είναι όμως σαφές ότι είχε εντάξει σε αυτή την πεντάδα μόνο τους παλαιότερους. Η αντίστοιχη λίστα του Ντίνου Χριστιανόπουλου αποτελείται από δώδεκα ποιητές: τρεις στοχαστικούς (Βαφόπουλος, Καρέλλη, Πεντζίκης), τρεις λυρικούς (Θέμελης, Βαρβιτσιώτης, Στογιαννίδης), τρεις κοινωνικούς (Αναγνωστάκης, Κύρου, Θασίτης) και τρεις ερωτικούς (Χριστιανόπουλος, Ασλάνογλου, Ιωάννου). Ο Αλέξανδρος Αργυρίου και άλλοι ιστορικοί της λογοτεχνίας, ανθολόγοι και φιλόλογοι έδωσαν τις δικές τους κατατάξεις. Τέτοιου είδους επιλογές και ταξινομήσεις παρουσιάζουν πολύπλευρο ενδιαφέρον, παρά το γεγονός ότι ο χρόνος είναι αμείλικτος και καθιστά ανεπαρκή όλα τα σχετικά σχήματα, με όση γνώση και ευφυΐα και αν είναι δομημένα. Ο Φερνάντο Πεσόα σε ένα δοκίμιό του αναφέρεται στον όλο και λιγότερο χώρο που καταλαμβάνουν κάποιοι διάσημοι ποιητές στις ανθολογίες όσο περνούν τα χρόνια.

Το νέο στοιχείο που εισάγει ο Χριστιανόπουλος στον δικό του «κανόνα» είναι ότι χαρακτηρίζει τους 12 ποιητές «θεμελιωτές της ποίησης στη Θεσσαλονίκη». Ο όρος θεμελιωτές δίνει στο σχήμα μεγαλύτερη αντοχή, αφού στην αισθητική διάσταση προστίθεται και η ιστορική. Οι πριν από τον Βαφόπουλο ποιητές θεωρούνται μέτριοι, επομένως μόνο από τον Βαφόπουλο και μετά η ποίηση της Θεσσαλονίκης μπαίνει σε μια σταθερή τροχιά ποιότητας και δημιουργείται στην πόλη λογοτεχνική παράδοση. Η παράδοση αυτή θα εκφραστεί κυρίως μέσω λογοτεχνικών περιοδικών, όπως τα «Μακεδονικά Γράμματα», οι «Μακεδονικές Ημέρες», ο «Κοχλίας», οι «Μορφές», η «Νέα Πορεία», η «Διαγώνιος» και κατά την πιο πρόσφατη περίοδο το «Τραμ», ο «Παρατηρητής», το «Εντευκτήριο».

[...]

Πηγή: http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=16/04/2011&id=267917

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=aa2XTtsgAoY

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος μιλά στο Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» κατά την παρουσίαση του audiobook «Οι θεμελιωτές της ποίησης στη Θεσσαλονίκη» (Δευτέρα, 20 Μαΐου 2011).