double-reed flute → διπλός αυλός, δίαυλος, δίδυμοι αυλοί, ζουρνάς

[metafrastis]

Γεια σας :)

Μπορεί το double-reed flute να αποδοθεί ως διπλός αυλός;

[zephyrous]

Υπάρχουν ακόμη και τα: "δίαυλος" και "δίδυμοι αυλοί". Προσωπικά πιστεύω ότι ταιριάζουν και οι τρεις αποδόσεις.

[metafrastis]

Υπάρχουν ακόμη και τα: "δίαυλος" και "δίδυμοι αυλοί". Προσωπικά πιστεύω ότι ταιριάζουν και οι τρεις αποδόσεις.

Ευχαριστώ αλλά στο context δεν ταιριάζει απόλυτα κανένα απο τα τρία. Θα πήγαινε τέλεια το φλογέρα αλλά θα πρέπει να παραβλεφθεί το double.

[zephyrous]

http://2lyk-n-filad.att.sch.gr/olympic_games/Pins/glossari.htm

Στο λήμμα "αυλός", αναφέρεται στη "διπλή φλογέρα".

[banned8]

Είναι πάντα θέμα συγκειμένου, δεν είναι;

Σε ένα βιβλίο μουσικολογίας, δεν μπορείς έναν διπλό αυλό να τον πεις φλογέρα.

Στους υπότιτλους μιας ταινίας μπορείς να τον πεις φλογέρα αν δεν τον βλέπουμε.

[zephyrous]

Ακριβώς. Δεν αναφέρθηκα στο συγκείμενο, μόνο και μόνο επειδή η ερώτηση ήταν αν μπορεί να αποδοθεί ως "διπλός αυλός". Κατά τ' άλλα, κάθε συγκείμενο όντως μπορεί να κρύβει και διαφορετική απόδοση. Γι΄αυτό, καλό είναι πάντα να αναφέρεται και το context, όποτε γίνεται ερώτηση για την απόδοση λέξης ή φράσης.

[metafrastis]

To context είναι Θεσσαλονίκη αρχών του περασμένου αιώνα όπου ένας Αλβανός χαλβατζής παίζει με τη φλογέρα του ένα μελαγχολικό σκοπό της πατρίδας του :)

[banned8]

Διπλή φλογέρα λοιπόν, αν σου ακούγεται καλύτερα.

[metafrastis]

Εντάξει, ευχαριστώ πολύ.

[NT]

Λοιπόν, νομίζω ότι μπορώ να σου πω γι' αυτό

το reed στη μουσική είναι το γλωσσίδι (είδος 'τάπας', δηλαδή μιλάμε για ηχητικούς σωλήνες που δεν είναι ανοιχτοί στο πάνω μέρος. Η φλογέρα είναι σωλήνας ανοιχτός πάνω και κάτω -άρα φλογέρα δεν είναι με τίποτα αν έχει reed, ούτε κατ' επέκταση δίαυλος).

Εφόσον έχει διπλό γλωσσίδι (double-reed) και ανήκει στα αερόφωνα (αυτό που λέει ως flute) το πιθανότερο είναι ότι μιλάει για το όργανο ζουρνάς (ή καραμούζα, ή πίπιζα) που όντως το συναντάμε στη Μακεδονία: είναι όργανο 'του δρόμου' και υπάρχει ακόμη στις παρδοσιακές γιορτές στις Σέρρες επειδή έχει πού διαπεραστικό ήχο. Είναι το μελωδικό όργανο της 'ζυγιάς' ζουρνάς+νταούλι, το πρώτο για τη μελωδία, το δεύτερο για το ρυθμό. Βλ. επίσης και Ποντιακούς χορούς για τον ίδιο συνδυασμό.

Παλαιότερη και σπάνια ονομασία του ήταν 'αυλός' ή 'ασκός' γι' αυτό ίσως το λέει flute, αλλά και επειδή ίσως ήταν από ξύλο (η οικογένεια των ξύλινων πνευστών, τα woodwinds, στα οποία αντιπροσωπευτικό είναι το φλάουτο).

ΝΤ

[banned8]

Δίκιο βουνό, ΝΤ, για το reed (καλάμι, γλωσσίδι), άρα double reed, διπλό καλάμι, διπλό γλωσσίδι. Οπότε το όργανο ανήκει στα αερόφωνα, όπως το όμποε και το φαγκότο, και είναι πολύ πιθανό ο ζουρνάς (zurna) να μπορεί να περιγραφεί σαν double-reed flute.

[metafrastis]

Καταπληκτικές οι πληροφορίες ΝΤ, αλλά υπάρχει το εξής πρόβλημα. Ο χάλβατζής παίζει τη φλογέρα του νύχτα και ο συγγραφέας απλά περιγράφει τους διάφορους ήχους που άκουγε ξαπλωμένος στο κρεβάτι πριν κοιμηθεί. Τον ζουρνά τον γνωρίζω και αποκλείεται να παίζεται νύχτα και να μη σηκώσει τη γειτονιά στο πόδι. Επίσης δεν νομίζω απ' όσο ξέρω να μπορεί να παράγει ιδιαιτέρως μελωδικό ήχο και σίγουρα όχι όσο μια φλογέρα. Μπορεί να κάνω και λάθος, φυσικά. Απο την άλλη διπλό αυλό μόνο σε αρχαίες παραστάσεις έχω δει.

Δεν ξέρω, μάλλον θα βάλω σκέτο φλογέρα...

[NT]

Συγνώμη, δεν είχα αυτύη την πληροφορία, αν και ποτέ δε ξέρεις πως τη βρίσκει ο καθένας μες την άγρια νύχτα...    : )
 
Θα σου πρότεινα τότε να βάλεις δίαυλος, όχι σαν διπλό αυλο βέβαια, αλλά εννοώντας το τύπο του αυλού με διπλό γλωσσίδι που είναι ο πρόγονος του σημερινού όμποε (και μας έρχεται από αρχαία Ελλάδα).

Όχι πάντως φλογέρα, ούτε με σφαίρες.

ΝΤ

[NT]

Επιπλέον βοηθητικά στοιχεία:

Στην οικογένεια του ζουρνά κατατάσσονται πολλά όργανα αυτοσχέδια αυτού του τύπου από απλά καλάμια με σκλήθρες στο πάνω μέρος σαν καραμουζάκια λιγότερο ή περισσότερο μελωδικά (όπως π.χ. οι αρμένικοι ζουρνάδες) μέχρι τα εξελιγμένου τύπου σημερινά, μεγαλύτερου οπωσδήποτε μεγέθους, με διαφόρων ειδών προσθήκες και γι' αυτό είναι φασαριόζικα.

Οπότε, μιας και αφ' ενός το δίαυλος να πω την αλήθεια, μου ακούγεται πολύ 'επιστημονικό' για τη φράση που το θες -όπως σωστά θα παρατηρούσε και ο συμπαθής μου nickel που τα προσέχει αυτά ιδιαίτερα- και κανείς δε θα καταλάβει τι λές, από την άλλη το ζουρνάς παραπέμπει στο τελευταίο τύπο οργάνου που σου ήρθε κι εσένα στο μυαλό, γιατί δε βάζεις κάποιο υποκοριστικό, όπως ζουρναδάκι ή καραμουζάκι ας πούμε (που έχει και την έννοια του αυτοσχέδιου οργάνου).

Πάντως άλλο ελληνικό παραδοσιακό όργανο, αυτού του τύπου, λαμβάνοντας υπ' όψιν και το γεωγραφικό τόπο, δεν υπάρχει.

ΝΤ   

[metafrastis]

Ευχαριστώ και πάλι. Αφού η φλογέρα είναι λάθος όρος τότε αναγκαστικά πάμε στο δίαυλο. Αλλά πόσοι θα καταλάβουν ότι εννοούμε κάτι διαφορετικό απο μια διπλή φλογέρα; Ελάχιστοι. Στου Έλληνα το μυαλό θα έρθει κατευθείαν ο βοσκός με την τσαμπούνα. Οπότε σύμφωνα με τη θεωρία του Σκοπού μπορούμε να το μεταφράσουμε έτσι με στόχο το ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Πάντως δεν έχω καταλήξει ακόμα.