Translation - Μετάφραση

Translation Assistance => Greek monolingual forum => Γλωσσικά Σημειώματα => Topic started by: banned13 on 17 Dec, 2006, 13:14:48

Title: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: banned13 on 17 Dec, 2006, 13:14:48
Στη δική μου φτωχή γραμματική, που κουβαλάω κυρίως μέσα στο μυαλό μου, δεν υπάρχει τέτοιος τύπος: ο μέλλων του "παράγω" είναι "θα παραγάγω". Το ίδιο και στον Μπαμπινιώτη που συμβουλεύτηκα.
Αλλά το λένε κατά κόρον: σήμερα έβλεπα ένα ντοκιμαντέρ στην ΕΤ1, όπου ο εκφωνητής που έκανε την αφήγηση είπε γύρω στις είκοσι φορές "θα παράξουν".
Παρακαλώ να με διαφωτίσει κάποιος, γιατί μάλλον κοντεύω να στραβωθώ.
Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: banned8 on 17 Dec, 2006, 14:48:13
Το πρόβλημα εμφανίζεται ενδεχομένως σε πολλά από τα παράγωγα του αρχαίου «άγω»: εισάγω, εξάγω, απάγω, διάγω, διεξάγω, ενάγω, συνάγω κ.ά.

Στα αρχαία ο μέλλων ήταν «άξω», ο αόριστος β΄ «ήγαγον» και η υποτακτική «αγάγω».

Εξαιτίας τούτου, εμφανίστηκαν και έπαιξαν στη δημοτική οι τύποι του μέλλοντα «θα παραγάγω» και «θα παράξω».

Έτσι, ακόμα κι η Ελληνομάθεια, ενώ στο «εισάγω» δίνει μέλλοντα «θα εισαγάγω», στο «παράγω» αναφέρει «θα παράξω / θα παραγάγω» και στον παρακείμενο «έχω εισαγάγει» αλλά «έχω παράξει».

Εγώ βάζω «αγάγω» παντού και έχω ήσυχο το κεφάλι μου: θα απαγάγω, έχω απαγάγει, θα εισαγάγω, έχω παραγάγει κ.λπ. και προσπαθώ να μην κλίνω τα «διάγω» και «ενάγω» σε περίεργους χρόνους.

Και πάντοτε κάνω τη διάκριση ανάμεσα σε στιγμιαίο («θα παραγάγουν») και εξακολουθητικό («θα παράγουν»).
Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: wings on 17 Dec, 2006, 14:50:51
Συμφωνώ με τον Νίκο. Η γραμματική του Τριανταφυλλίδη δεν αναφέρει κάτι για το «άγω» και τα παράγωγά του. Ωστόσο, δεν θεωρώ το «παράξω» λανθασμένο. Η χρήση του νομίζω ότι είναι θέμα προσωπικής επιλογής του συντάκτη ενός κειμένου ή του ομιλητή.
Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: spiros on 03 Feb, 2011, 12:58:44
Βλέπε και: Οι χρόνοι του ρήματος «παράγω» (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=119422.0)
Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: escut on 03 Feb, 2011, 14:57:40
Συμφωνώ με τον Νίκο. Η γραμματική του Τριανταφυλλίδη δεν αναφέρει κάτι για το «άγω» και τα παράγωγά του. Ωστόσο, δεν θεωρώ το «παράξω» λανθασμένο. Η χρήση του νομίζω ότι είναι θέμα προσωπικής επιλογής του συντάκτη ενός κειμένου ή του ομιλητή.

Βίκυ, θα μπορούσα να συμφωνήσω. Αρκεί ύστερα απο καμιά δεκαριά χρόνια να μήν λέει το πανελλήνιο  : θα ανάξω, θα εξάξω, θα μετάξω (στην περίπτωση των κρατουμένων, που εξ άλλου δέν είναι καθόλου ...μεταξω-τή η ζωή τους !!) κλπ κλπ. Θα τα πούμε στην πίτα. Ες αύριον τα σπουδαία.
Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: escut on 03 Feb, 2011, 15:08:57
Το πρόβλημα εμφανίζεται ενδεχομένως σε πολλά από τα παράγωγα του αρχαίου «άγω»: εισάγω, εξάγω, απάγω, διάγω, διεξάγω, ενάγω, συνάγω κ.ά.

Στα αρχαία ο μέλλων ήταν «άξω», ο αόριστος β΄ «ήγαγον» και η υποτακτική «αγάγω».

Εξαιτίας τούτου, εμφανίστηκαν και έπαιξαν στη δημοτική οι τύποι του μέλλοντα «θα παραγάγω» και «θα παράξω».

Έτσι, ακόμα κι η Ελληνομάθεια, ενώ στο «εισάγω» δίνει μέλλοντα «θα εισαγάγω», στο «παράγω» αναφέρει «θα παράξω / θα παραγάγω» και στον παρακείμενο «έχω εισαγάγει» αλλά «έχω παράξει».

Εγώ βάζω «αγάγω» παντού και έχω ήσυχο το κεφάλι μου: θα απαγάγω, έχω απαγάγει, θα εισαγάγω, έχω παραγάγει κ.λπ. και προσπαθώ να μην κλίνω τα «διάγω» και «ενάγω» σε περίεργους χρόνους.

Και πάντοτε κάνω τη διάκριση ανάμεσα σε στιγμιαίο («θα παραγάγουν») και εξακολουθητικό («θα παράγουν»).

Κάποιος όμως που έχει κάνει αγωγή σε κάποιον άλλον δέν τον έχει άραγε εναγάγει; Πώς θα το γράφατε, ενδεχομένως αλλιώς, σε κάποιο κείμενο κάπως επίσημο; Για το "διάγω" προφανώς και έχετε δίκιο. Τα "έχει διαγάγει, να διαγάγει" σε "δίκαιη" αναγκαστική αχρηστία.
Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: mavrodon on 03 Feb, 2011, 15:29:18
Ωραία ρίμα: Με τα πολλά τα άξω-άξω, μου ‘ρχεται να κράξω!
Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: spiros on 16 Jan, 2012, 15:00:37
Αρχαία: ἡ πίστις εἰσάξει, ἡ πεῖρα διδάξει –> faith shall lead you, experience shall teach you (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=1002611.0)
Title: Να «παράξει» και ξερός!
Post by: mavrodon on 20 Dec, 2012, 08:42:57
Αμάν, πια με το παράξει. Μόλις προ ολίγου άκουσα από τον εκπρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ, στην πρωινή εκπομπή του MEGA,  να εκστομίζει αυτή τη λέξη. Δεν είναι ο μόνος. Αυτή τη λάθος λέξη την ακούμε κάθε μέρα, ενόψει και των αναγκών της καθημαγμένης οικονομίας μας. Αντιγράφω από άρθρο της Καθημερινής της Κυριακής (http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_16/12/2012_504996), σχετικό απόσπασμα.
Quote
Να «παράξει» και ξερός. • Μάθανε τώρα όλοι • παραμορφωμένοι • «θα παράξει» «να παράξει». • Που να τους ταράξει αφωνία. • Διαρκείας. • Μέλλων διαρκείας «θα παράγει», στιγμιαίος «θα παραγάγει». • «Θα παράξω» είναι • έγραψε εύστοχα στην «Κ» ο τέως βουλευτής Νικ. Λιναρδάτος • «φουστανέλα πάνω από χλαμύδα».

• (Γιατί διαταράσσουμε όμως το γλωσσικό τους μεγαλείο;).

Η αναφερόμενη επιστολή του Νικ. Λιναρδάτου είναι η ακόλουθη:
Quote
Δύο άθλοι

Kύριε διευθυντά

Δύο άθλους μέσα στην ίδια μέρα δεν θα τους κατάφερνε ούτε ο Hρακλής. Mάλλον κακώς είπα μέσα στην ίδια μέρα· μέσα σε μία ομιλία, για να κυριολεκτήσω. Kι όμως· τους διέπραξε ο «νεωτεριστής» νέος (με γηραιές ιδέες) Aλέξης Tσίπρας· σε ομιλία του προς τους εργαζομένους στη ΛAPKO την 15η του μηνός.

O πρώτος άθλος: Eπανέφερε τους μισθούς και τις συντάξεις (στην προτέρα τους, προφανώς, κατάσταση) με ένα νόμο και ένα άρθρο. Mε τον ίδιον ακριβώς τρόπο, με τον οποίον θα καταργήσει τα μνημόνια. Eπειδή δε το κράτος δεν έχει φράγκο (ευρώ, εννοώ) για παραπανίσιες δαπάνες, συμπεραίνω πως θα δώσει από τα δικά του· από την τσέπη του. Σαν πολλά, δεν είναι;

O δεύτερος άθλος, ο και σοβαρότερος, είναι η δολοφονία της νεοελληνικής μας γλώσσας. «Nα παράξουμε υπεραξία... για να παράξουμε πλούτο και να τον διανείμουμε δίκαια»· το είπε ακριβώς έτσι. (Kαι για να πούμε και του στραβού το δίκιο, δεν είναι ο μόνος· έχει γίνει της μόδας. Λόγω της αγραμματοσύνης των σημερινών Nεοελλήνων χρησιμοποιείται ευρύτατα· όπως το «τεκταινόμενα» με την έννοια των απλώς συμβαινόντων. Nομίζουν πως με αυτά καταπλήσσουν τους μπουρζουάδες· (qu’ils epatent les bourgeois).

O διαρκής μέλλων του παράγω είναι «θα παράγω»· υποτακτική «να παράγω». «Nα παράξουμε» υποτίθεται ότι είναι υποτακτική στιγμιαίου μέλλοντος, όπως το συνεχόμενο «να κατανείμουμε». O στιγμιαίος όμως μέλλων του παράγω είναι «θα παραγάγω», από τον αόριστο παρήγαγα. (Tο άλλο, το «θα παράξω» είναι φουστανέλα πάνω από χλαμύδα). «Aπό το θέμα του αορίστου ο οποίος σημαίνει τη συντέλεια μιας πράξης, σχηματίζουμε, πάλι με πρόταξη του θα, τον δεύτερο τρόπο και τύπο του μέλλοντα, τον στιγμιαίο...» (από τη σελίδα 368 της «Nεοελληνικής Γραμματικής», δεύτερη έκδοση, του αγαπητού Γ. Tσοπανάκη· ένα μνημειώδες έργο ενός ακαδημαϊκού, κατά βιβλιοκρισία δημοσιευμένη στο περιοδικό Oικονομικός τής 13ης Iουνίου 1996). Θα παραγάγουμε, να παραγάγουμε, λοιπόν. Tο «να παράξουμε» είναι δολοφονία.

Nικ. Λ. Γ. Λιναρδατος τέως βουλευτής
Title: Re: Να «παράξει» και ξερός!
Post by: spiros on 20 Dec, 2012, 08:53:06
Έγινε συγχώνευση. Βλέπε επίσης:

Οι χρόνοι του ρήματος «παράγω» (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=119422.0)
αναπαράγω, αναπαραγάγω ή αναπαράξω; (https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=234624.0)
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: mavrodon on 20 Dec, 2012, 09:00:50
Ευχαριστώ Σπύρο για την παράθεση των σχετικών νημάτων. Όμως, "στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα"! Η δολοφονία της ελληνικής γλώσσας, από αμέλεια ή πρόθεση, είναι ένα διαρκές έγκλημα. Καλό, όμως, είναι να επισημαίνουμε τα γλωσσικά αμαρτήματα παρά να τα "καταπίνουμε".
Η κακοποίηση της γλώσσας μας συνεχίζεται. Είναι συνεπακόλουθη της κακοποίησης της λογικής στη δύσμοιρη χώρας μας.


Title: Re: Υπάρχει τύπος "θα παράξω";
Post by: dimace on 22 Nov, 2013, 16:46:44
Βλέπε και:
Οι χρόνοι του ρήματος «παράγω»
https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=119422.0

Πληροφοριακά και μόνο:

άγω
ήγον
άξω (και άξομαι στην ευκτική, άξειν στο ΑΠΡΜΦ, άξων στη ΜΤΧ.)
ήγαγον (ΑΟΡ, β.)
ήχα
(ηγηόχειν)

Ερώτημα: Μήπως καταργείται κάτι οργανικό στη σύγχρονη απόδοση του ρήματος; Το συγκεκριμένο ρήμα ΕΧΕΙ ιστορία και ιδιαιτερότητες.

ΥΓ. Οι παρελθόντες χρόνοι ΣΩΣΤΑ αποδίδονται, βασιζόμενοι στον ΑΟΡ. β.

ΥΓ2. Το "άγω" ΔΕΝ χρησιμοποιείται για άψυχα ( Για να μην έχουμε παρανοήσεις σε ευθύ συσχετισμό με το "παράγω", που εννοιολογικά ΔΕΝ ανήκει στα σύνθετα του "άγω" (όπως πχ. τα ανάγω, κατάγω, διάγω...)
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: spiros on 16 May, 2016, 18:55:55
Ακούω συνέχεια στα ραδιόφωνα και στις τηλεοράσεις «Η χώρα πρέπει να παράξει πλούτο», «Αυτόν τον πλούτο θα τον παράξουμε», «Καλούμαστε να παράξουμε ιδεολογία», κ.ο.κ., αντί παραγάγει/παραγάγουμε. Κατ' αναλογία, το ίδιο θα έπρεπε να ισχύει, επομένως, και με άλλα ρήματα σύνθετα με το άγω, οπότε θα λέγαμε: «η χώρα αναμένεται να εξάξει χ τόνους λάδι», «σκοπεύει να την απάξει και να ζητήσει λύτρα», «καλείται να διεξάξει έρευνα», «ο Ολυμπιακός αναμένεται να κατάξει θρίαμβο επί του Πανθρακικού», κ.ο.κ.
— Ανδρέας Παππάς (επιμελητής εκδόσεων και μεταφραστής), Μικρά γλωσσικά - γνώμες - Το Βήμα Online (http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=799331)
Title: Re: Η εμπορικότητα κάποιου καλλιτέχνη δεν συνεπάγεται και με το έργο που έχει παράξει.
Post by: Asdings on 17 Dec, 2016, 01:01:44
Πάντως η Αναστασιάδη-Συμεωνίδη το θεωρεί ορθό τύπο καθώς υπήρχε στα αρχαία.

Το "συνεπάγεται με" όμως σίγουρα δεν υπήρχε ούτε στ' αρχαία ούτε στα νέα (άσε που δεν βγάζει καν νόημα). Μάλλον εννοούσε "συνάδει με", "συμβιβάζεται με" ή κάτι τέτοιο... (το εύχομαι για το καλό του).

Όσο για το αρχαιοελληνικό "παράξω", αυτό είναι εντελώς άλλο ζήτημα, διότι στα νέα Ελληνικά ο μέλλοντας σχηματίζεται ΠΑΝΤΟΤΕ και ΧΩΡΙΣ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ από το θέμα του αορίστου (της υποτακτικής αορίστου όπως αποκαλείται παραδοσιακά, σήμερα συνήθως την αποκαλούν "στιγμιαία όψη"). Το νεοελληνικό "θα λύσω" δεν είναι συνέχεια του αρχαιοελληνικού μέλλοντα "λύσω", αλλά περίφραση με το "θέλω να > θε' να > θα + υποτακτική αορίστου του λύω: λύσω, λύσης, λύση, λύσωμεν, λύσητε, λύσωσιν -δεν έχει υπογεγραμμένη το πληκτρολόγιό μου...).

Επίσης, στο παραγωγικό μορφολογικό παράδειγμα δεν έχουμε "η πάραξη" (που θα αντιστοιχούσε στο "παράξω¨", όπως η "πάταξη" στο "πατάξω") αλλά μόνο "η παραγωγή" (που αντιστοιχεί στο "παρήγαγα"/"παραγάγω").
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: spiros on 17 Dec, 2016, 13:18:38
Τι να σου πω γιατρέ μου, τη συναντάς ενίοτε, μπορείς να της το μεταφέρεις :)
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: Asdings on 17 Dec, 2016, 17:19:17
Τη συναντώ, την εκτιμώ και τη σέβομαι βαθύτατα και ως επιστήμονα-γλωσσολόγο και ως άνθρωπο. Δεν έχει τύχει να το συζητήσω μαζί της, ίσως η άποψή της να είναι ότι ο τύπος "παράξω" είναι υπαρκτός, όχι ότι είναι και αποδεκτός ως νεοελληνικός μέλλοντας... Σε κάθε περίπτωση, όλη η γοητεία της Επιστήμης έγκειται στη συμφωνία μέσα από τη διαφωνία και τη σύνθεση.
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: spiros on 17 Dec, 2016, 17:21:27
Ω ναι, ότι είναι αποδεκτός την άκουσα να λέει :)
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: Asdings on 19 Dec, 2016, 13:24:27
Ε, άρα επαναλαμβάνω αυτό που είπα παραπάνω: "όλη η γοητεία της Επιστήμης έγκειται στη συμφωνία μέσα από τη διαφωνία και τη σύνθεση."

Συνοψίζω, για να καταστεί απολύτως σαφής η προσωπική μου θέση: ο νεοελληνικός μέλλοντας είναι περιφραστικός, συνεπώς οι μονολεκτικοί τύποι του αρχαιοελληνικού μέλλοντα ουδεμία σχέση έχουν με τον σύγχρονο μέλλοντα, και δεν αποτελεούν ετυμολογικούς/μορφολογικούς προγόνους του. Ο νέος μέλλοντας συντίθεται από "θα + υποτακτική αορίστου".

Ο κόσμος μπερδεύεται λόγω του προσφύματος -σ- που απαντά τόσο στον αρχαιοελληνικό μέλλοντα όσο και στην υποτακτική αρχαίου και νέου ελληνικού αορίστου. Πρόκειται, ωστόσο, για απλή σύμπτωση! Άρα ποτέ δεν πρέπει να κοιτάζουμε πώς ήταν στα αρχαία ο μέλλοντας για να δούμε αν είναι ορθός στα νέα. Αν προκύπτει ανάγκη να καταφύγουμε στα αρχαία για να ελέγξουμε την ορθότητα κάποιου νεοελληνικού μέλλοντα για τον οποίον υπάρχουν αμφιβολίες, τότε θα πρέπει να κοιτάζουμε την αρχαία υποτακτική αορίστου, όχι την αρχαία οριστική μέλλοντα.
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: spiros on 04 Sep, 2017, 14:42:09
Ο Πρωθυπουργός επισήμανε ότι «η Ελλάδα μπορεί να παράξει και παράγει», αλλά δυστυχώς, όπως παρατήρησε, τα προηγούμενα χρόνια «δεν ρίξαμε το βάρος που έπρεπε στην έρευνα, στην καινοτομία, στην παραγωγή προϊόντων με βάση τον πρωτογενή τομέα της πατρίδας μας».
Αλ. Τσίπρας: Να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής γης | naftemporiki.gr (http://www.naftemporiki.gr/story/1272777/al-tsipras-na-aksiopoiisoume-ta-sugkritika-pleonektimata-tis-ellinikis-gis)
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: Asdings on 23 Sep, 2017, 01:53:06
Δεδομένου ότι το θέμα του ρηματικού ουσιαστικού "μιμείται" τη μορφολογία της αρχαίας υποτακτικής αορίστου, όπως π.χ. διαταράσσω > διατάραξα/διαταράξω > η διατάραξη, δηλώνω > δήλωσα/δηλώσω > δήλωση κ.λπ. τότε ο προαναφερθείς "πωλητικός", αφού χρησιμοποιεί τον τύπο "παράξει", δεν έπρεπε να μιλήσει για "παραγωγή προϊόντων" αλλά για "πάραξη προϊόντων", σωστά (πβ. χαράσσω > χάραξα/χαράξω > χάραξη); Το "παραγωγή" έχει αυτή τη μορφή ακριβώς διότι "ταιριάζει" με το "παρήγαγα/παραγάγω". Αν τα τελευταία είχαν τη μορφή "πάραξα ή παρήξα/παράξω" θα είχαμε την "πάραξη" ως ρηματικό ουσιαστικό.
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: spiros on 20 Dec, 2017, 15:18:06
Στον κατάλογο των ρημάτων της νέας ελληνικής γλώσσας που κακοπαθαίνουν κατά κόρον, το άγω και τα πολυάριθμα σύνθετα με το άγω διεκδικούν τα πρωτεία.

Το αρχαιοπρεπές αυτό ρήμα, που σημαίνει οδηγώ, κατευθύνω, διοικώ ή μεταφέρω, απαντά στη νέα ελληνική γλώσσα μόνον ως συνώνυμο τού διανύω, προκειμένου να δηλωθεί η ηλικία («Η μητέρα μου άγει το εβδομηκοστό πέμπτο έτος της ηλικίας της»), καθώς και σε ελάχιστες τυποποιημένες λόγιες φράσεις: «Το φίλο σου τον άγει και τον φέρει η σύζυγός του, αυτό είναι ηλίου φαεινότερον», «Στη συντριπτική πλειονότητά τους, οι βουλευτές άγονται και φέρονται από τους αρχηγούς των κομμάτων τους», «Στο εξηκοστό τρίτο λεπτό του αγώνα ο καλύτερος παίκτης της ομάδας μας έλαβε την άγουσαν προς τα αποδυτήρια».

Εξάλλου, το μέσο άγομαι απαντά στη νέα ελληνική γλώσσα με τη σημασία τού οδηγούμαι αναγκαστικά, με το ζόρι, χωρίς τη θέλησή μου: «Έχω την αίσθηση ότι τις δύο τελευταίες εβδομάδες η ελληνική κυβέρνηση άγεται σε διαπραγματεύσεις και, κατά συνέπεια, σε συμβιβασμό».

Όπως γίνεται αντιληπτό από τα ανωτέρω, η χρήση τού άγω (όπως και του μέσου άγομαι) είναι εξαιρετικά περιορισμένη στη νέα ελληνική γλώσσα. Όμως, το υπό εξέταση ρήμα μάς έχει κληροδοτήσει πληθώρα σύνθετων ρημάτων, στα οποία το πρώτο συνθετικό είναι προθέσεις (τα λεγόμενα προρρηματικά) και το δεύτερο συνθετικό είναι το άγω: ανάγω, απάγω, διάγω, εισάγω, ενάγω, εξάγω, επάγεται (τριτοπρόσωπο), κατάγω, μετάγω, παράγω, περιάγω, προάγω, προσάγω, συνάγω, υπάγω (με μία πρόθεση), αναπαράγω, διεξάγω, παρεισάγω, περισυνάγω (με δύο προθέσεις).

Τα προαναφερθέντα ρήματα σχηματίζουν κανονικά τους μεν εξακολουθητικούς χρόνους από το θέμα αγ- (του ενεστώτα), τους δε στιγμιαίους χρόνους από το θέμα αγαγ- (του αορίστου). Δυστυχώς, τα δύο αυτά θέματα (του ενεστώτα και του αορίστου) μάς προβληματίζουν σε μεγάλο βαθμό και προκαλούν σύγχυση, προπάντων όταν επιχειρούμε να χρησιμοποιήσουμε τύπους των σύνθετων ρημάτων μαζί με το θα ή το να (μέλλοντες, υποτακτική ενεστώτα, υποτακτική αορίστου).

Για την πρακτική αντιμετώπιση των προβλημάτων που αναφύονται όταν καλούμαστε να επιλέξουμε τον έναν ή τον άλλον τύπο, το ένα ή το άλλο θέμα, καλό είναι να έχουμε κατά νουν τα εξής: οι τύποι με το αγ- (θέμα του ενεστώτα) πρέπει να χρησιμοποιούνται για πράξη συνεχή, συχνή ή επαναλαμβανόμενη, με άλλα λόγια για κάτι που γίνεται πολλές φορές, επανειλημμένα, ενώ οι τύποι με το αγαγ- (θέμα του αορίστου) για πράξη στιγμιαία, συνοπτική ή μη επαναλαμβανόμενη, με άλλα λόγια για κάτι που γίνεται άπαξ, μία φορά μόνο.

Βάσει των προαναφερθέντων, ας δούμε πώς διαμορφώνονται οι τύποι του ρήματος εισάγω στο γ’ ενικό πρόσωπο:


Γλωσσικές απορίες: Το ρήμα άγω - Ειδήσεις - Πολιτισμός - in.gr (http://news.in.gr/culture/article/?aid=1500184342)
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: angelis on 19 Feb, 2019, 11:12:19
Το "παραγάγω" μπορεί να είναι σωστό για τον μέλλοντα, όμως ο αναδιπλασιασμός "-γάγω" υποδηλώνει διάρκεια. Εάν λοιπόν θέλεις να πεις ότι θα το κάνεις στο μέλλον αλλά για μια μόνο φορά πώς θα το πεις; "Παράγω"; Αν το κάνεις αυτό, τότε πώς ξεχωρίζεις τον Μέλλοντα από τον Ενεστώτα; Συνεπώς, το "παράξω" δίνει μια λύση στο πρόβλημα...
Title: Re: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: spiros on 19 Feb, 2019, 11:16:56
Το «-γάγω» δεν υποδηλώνει διάρκεια, υποδηλώνει στιγμιαία πράξη.

Με λίγα λόγια, τα σύνθετα ρήματα του άγω σχηματίζουν τους  εξακολουθητικούς χρόνους από το θέμα – αγ- και τους στιγμιαίους και συντελεσμένους από το θέμα –αγαγ-.  Πρακτικά μπορούμε να θυμόμαστε ότι οι διπλασιασμένοι τύποι με το –αγαγ-  χρησιμοποιούνται για πράξη στιγμιαία, συνοπτική, μη επαναλαμβανόμενη («για μια φορά»). Αντιθέτως, οι αδιπλασίαστοι τύποι με το –αγ- χρησιμοποιούνται για πράξη συνεχή, συχνή, επαναλαμβανόμενη («για πολλές φορές»).
http://users.sch.gr/elnas/joomla2015/index.php/mathimata/nea-elliniki-glossa/xrisi-tis-ellinikis-glossas/52-to-rima-ago-kai-ta-syntheta-tou

10. Το ρήμα άγω (= οδηγώ, φέρνω) και τα σύνθετά του (εισάγω, εξάγω, διάγω, προσάγω, ανάγω, προάγω, ενάγω, παράγω, συνάγω, απάγω, περιάγω, κατάγω) σχηματίζει τους χρόνους του από δυο θέματα: από το θέμα αγ- τους εξακολουθητικούς χρόνους: Ενεστώτα, Παρατατικό και Εξακολουθητικό Μέλλοντα και από το θέμα αγαγ- τους στιγμιαίους και συντελεσμένους χρόνους: Στιγμιαίο Μέλλοντα, Αόριστο, Παρακείμενο και Υπερσυντέλικο
https://www.slideshare.net/christostsatsouris/5-43630615
Title: Υπάρχει τύπος «θα παράξω»;
Post by: Asdings on 19 Apr, 2019, 17:21:25
Το "παραγάγω" μπορεί να είναι σωστό για τον μέλλοντα, όμως ο αναδιπλασιασμός "-γάγω" υποδηλώνει διάρκεια. Εάν λοιπόν θέλεις να πεις ότι θα το κάνεις στο μέλλον αλλά για μια μόνο φορά πώς θα το πεις; "Παράγω"; Αν το κάνεις αυτό, τότε πώς ξεχωρίζεις τον Μέλλοντα από τον Ενεστώτα; Συνεπώς, το "παράξω" δίνει μια λύση στο πρόβλημα...

Μη μπερδεύεσαι, αγαπητέ μου angelis, από το γεγονός ότι το στιγμιαίο θέμα "-αγαγ-" έχει περισσότερες συλλαβές από το διαρκές θέμα "-αγ-"! Η διάρκεια δεν δηλώνεται λόγω της ποσότητας των συλλαβών. Το ότι το θέμα με τις περισσότερες συλλαβές (αναδιπλασιασμένο θέμα) δηλώνει ΟΧΙ διάρκεια, αλλά ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ (δηλ. στιγμιαία/ολοκληρωμένη πράξη) οφείλεται στο ότι η αρχαία Ινδοευρωπαϊκή, πρόγονος ΚΑΙ της Ελληνικής (είτε αρέσει αυτό στους "αγλωσσολόγητους" είτε όχι), είχε, μεταξύ άλλων, ένα μηχανισμό αναδιπλασιασμού θεμάτων για να δείξει το συντελεσμένο/ολοκληρωμένο γεγονός. Γι' αυτό και ο Παρακείμενος εμφανίζει αναδιπλασιαμό και δηλώνει ολοκληρωμένη (και όχι διαρκή) πράξη, π.χ. τετελεσμένος, πεπερασμένος, δεδουλευμένος κ.λπ.