Εγχειρίδιο Βλακείας, Διονύσης Χαριτόπουλος

[spiros]

Εγχειρίδιο Βλακείας, Διονύσης Χαριτόπουλος

Το διάβασα πρόσφατα, αρκετά καλό -:)

… οι άνθρωποι χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες: στους έξυπνους και στους βλάκες. Αν και η μεταξύ τους διάκριση δεν είναι δύσκολη, όσοι ανήκουν στην πρώτη δεν το λένε και όσοι ανήκουν στη δεύτερη δεν το ξέρουν.

… Στην δεκαετία του 1970, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής όργωνε τις Ευρωπαϊκές χώρες για να πετύχει την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, του πρότειναν να πάρει μαζί του κι έναν υψηλόβαθμο διπλωμάτη και πολιτικό επιστήμονα επειδή, συν τοις άλλοις, μιλούσε εφτά γλώσσες. Ο έμπειρος πολιτικός, που γνώριζε τον προτεινόμενο, αγρίεψε (δεν ήθελε πολύ): “Τι να τον κάνω αυτόν; Και στις εφτά βλακείες θα λέει”.

... Η βλακεία είναι απρόβλεπτη. Έχει τόση ποικιλία εκδηλώσεων, όσοι και οι βλάκες που ο καθένας ξεχωριστά είναι μια αστείρευτη πηγή εμπνεύσεων.

… Με τη διαφορά ότι ο ηλίθιος όταν καυλώσει νομίζει ότι ερωτεύτηκε και η χαζή πιστεύει ότι όσοι θέλουν να την πηδήξουν θέλουν να την παντρευτούν.

… Το χαρτί δεν είναι πιστοποιητικό ευφυΐας. Αν το μυαλό κάποιου φτάνει για να πάρει δίπλωμα οδήγησης, κατά πάσα πιθανότητα φτάνει και για να πάρει ένα δίπλωμα σπουδών. Τα νοητικά απαιτούμενα είναι περίπου ισοδύναμα…

… Δεν είναι σπάνιο το ενσταντανέ του Μπούλη να ποζάρει με την τήβεννο του Χάρβαρντ και το πτυχίο ρολό στα χέρια του να μην ξέρει που να το βάλει.

… Ο πολιτισμός ευνοεί τον βλάκα. Στην πρωτόγονη κατάσταση τα πράγματα ήταν απολύτως ξεκαθαρισμένα. Αυτόν που αργούσε να καταλάβει γιατί τρέχουν οι άλλοι τον είχε αρπάξει η αρκούδα. Στην εποχή μας ο κάθε καθυστερημένος μπορεί να είναι κυβερνητικό στέλεχος ή αυτός που σε έχει ναρκωμένο στο χειρουργικό κρεβάτι…

… Η χοντρή βλακεία είναι ομαδική. Αυτό που ενώνει μια ομάδα ανθρώπων είναι το ίδιο που ενώνει κι ένα πλήθος: Τα συναισθήματα και οι πεποιθήσεις (θρησκεία, ιδεολογία, ηθική, εχθροί, φίλοι, σύμμαχοι), ενώ ο ρόλος της νοημοσύνης τείνει να εξαφανιστεί. Σε μια επαναστατική ή θρησκευτική οργάνωση συμμετέχουν εξίσου ο καθηγητής και ο αχθοφόρος και σε μια αντροπαρέα ο τεχνοκράτης με τον μποέμ και το ρεμάλι….

… Η ομαδική τύφλωση είναι δεδομένη. Ένας χαρισματικός ομιλητής, προβάλλοντας τα δικά του συναισθήματα, μπορεί να μεταδώσει στο πλήθος ενθουσιασμό, οργή, λύπη, με τον ίδιο τρόπο που μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο το γέλιο, η δυσθυμία ή το χασμουρητό… Γι’ αυτό θα πρέπει να είναι κανείς εξαιρετικά επιφυλλακτικός με τις ομαδικές μαρτυρίες για κάποιο γεγονός. Όσο πιο μεγάλος ο αριθμός των ομοφωνούντων τόσο μικρότερο καλάθι να κρατάς…

… Λένε πως “εκεί που σταματάει η λογική αρχίζει ο στρατός”, κάτι που κάλλιστα ισχύει και για άλλα μεγάλα συστήματα, εκκλησιαστικά, κομματικά, γραφειοκρατικά, ακαδημαϊκά….

… Ο νεοδιορισμένος δημόσιος υπάλληλος πιθανόν να είναι έξυπνος και με διάθεση προσφοράς, όμως αφομοιώνεται τάχιστα από το ηλίθιο γραφειοκρατικό περιβάλλον και μετά το πρώτο διάστημα συμπεριφέρεται ακριβώς όπως οι παλιές καραβάνες…

… Το θέαμα των κομματικών ομάδων στο κοινοβούλιο είναι οικτρό: οι εντυπωσιοθηρικές αγορεύσεις, τα μεγάλα λόγια, οι εξυπνακισμοί, οι λoιδωρίες και οι θεαματικές αντιπαραθέσεις είναι παράσταση άνευ νοήματος…

… ”όσοι δεν σκέπτονται συσκέπτονται” λένε οι λαϊκοί. Το σίγουρο είναι ότι καμία νέα ιδέα δεν γεννήθηκε σε επιτροπή, ενώ πολλές καλές θάφτηκαν εκεί…

… Αν το καταφύγιο του ανθρώπου είναι η κοινωνία, του βλάκα είναι η ομάδα, η συσπείρωση με άλλους βλάκες…

… Ο γελοίος είναι άλλου είδους ταραχή. Είναι βλάκας με έπαρση. Η μεγάλη ιδέα που έχει για τον εαυτόν του τον χαντακώνει και γίνεται φαιδρός, γραφικός, καβαλημένος, δήθεν, ψώνιο….

… Η εξουσία είναι το αφροδισιακό της γελοιότητας. Μια καλή αμερικάνικη κουβέντα λέει πως όποιον θέλει να κυβερνήσει πρέπει πρώτα να τον δει ψυχίατρος…

… Η αλήθεια είναι ότι όποιος ανέβει στη σκηνή πρέπει να υποδυθεί, αλλιώς το κοινό θα του γυρίσει την πλάτη: Άλλος παίζει φυσαρμόνικα, άλλος χορεύει καταδεκτικά “τοπικούς χορούς”, άλλος κουβαλάει τη θαυματουργή εικόνα στην περιφορά, άλλος φωτογραφίζεται καμαρωτός με τη σκούπα στο χέρι και “κάθε βλάκας έχει ένα σχέδιο για να σώσει τη χώρα”…

… Μια μασκαράτα γελοίων είναι οι κοσμικοί… Οι κοσμικοί διάλεξαν από μόνοι τους το φουαγιέ, εκεί όπου δεν συμβαίνει τίποτα, αλλά θα τους δουν όλλοι…

… Αν γυρίσουμε το μέσα έξω του παλιανθρώπου, κατά πάσα πιθανότητα, θα βρούμε κρυμμένο έναν άξεστο ηλίθιο…

… Ο πιο πονηρός βλάκας είναι ο σοβαρός. Το υστερικά τυπικό και λιγόλογο ανθρωπάκι που οχυρώνεται καχύποπτο προς όλους πίσω από ένα προσωπείο σοβαρότητας… Ένας τέτοιος έφτασε να γίνει και πρωθυπουργός… Αλησμόνητη είναι η σκηνή του εν λόγω όταν μετά τους σεισμούς του 1999 πήγε με τις κάμερες να επισκεφθεί τους καταυλισμούς των σεισμοπλήκτων. Κοίταξε ξινά τα παιδάκια που πλατσούριζαν ξυπόλητα στις λάσπες ανάμεσα στα κοντέινερ και, κάνοντας προσπάθεια να φερθεί ανθρώπινα, τα ρώτησε: Πού είναι πιο καλά, εδώ ή στο σπίτι;”…

… Μια μικρή δόση παραλογισμού είναι απαραίτητη για την κοινωνική ισορροπία. Είναι η λίπανση που διευκολύνει τα γρανάζια, όπως οι νόμοι της οικονομίας λειτουργούν καλλίτερα με ένα μικρό ποσοστό παραοικονομίας. Το είπε και ο υπεράνω υποψίας πρόεδρος Λίνκολν: “Οι σοβαρές αρχές μπορούν και πρέπει να είναι εύκαμπτες”.

… το λειψό μυαλό “πόση αλήθεια μπορεί να αντέξει;” Δεν μπορεί να δώσει ούτε να δεχτεί εξηγήσεις για το πεπερασμένο της ύπαρξης και συνήθως αγκιστρώνεται σε κάτι που υπερβαίνει την εγκόσμια τάξη, σε κάποιο Θεό, σε μια ανώτερη δύναμη ή στο σύμπαν που συνωμοτεί για χάρη του. Η ευπιστία του κουφιοκεφαλάκη είναι παροιμιώδης: Γοητεύεται, αναπαράγει και εφευρίσκει ο ίδιος θρησκευτικά θαύματα, οράματα, εξωγήινα όντα, μετεμψυχώσεις, μεταλλαγμένους, λείψανα αγίων, τσαγιέρες που περιστρέφονται στο Διάστημα, προϊστορικούς γίγαντες, νεράϊδες, λυκανθρώπους, ψυχές που βουρλίζονται γύρω μας. Και βέβαια είναι πρώτος πελάτης για κάθε είδους τσαρλατάνους και απατεώνες που ρίχνουν τα χαρτιά, βλέπουν το φλιτζάνι, διαβάζουν τα άστρα, κάνουν μαγιολίκια, λένε τη μοίρα (μέλλον), ρυθμίζουν τα φενγκ σούι, δίνουν θετική ενέργεια, διαβάζουν ευχές και μυστικά βιβλία, αλλά στην πραγματικότητα διαβάζουν τη φάτσα του ηλίθιου που έχουν απέναντί τους.

… ο καλλιεργημένος δεν περιορίστηκε στην ύλη των όποιων σπουδών του και στα χρηστικά για να κερδίσει χρήματα ή κοινωνικό κύρος, αλλά έκανε το μεγάλο ποιοτικό άλμα: ξέφυγε από το αναγκαίο. Με πάθος. μελέτη και αγάπη “ψάχτηκε” εντός του και γύρω του και απόκτησε ευρύτερη παιδεία και “δική του” πρωτογενή σκέψη, ώστε να βλέπει κάτω από την επιφάνεια των πραγμάτων, να εντοπίζει τα βαθύτερα αίτια…
http://heliotypon.wordpress.com/2008/04/28/%CE%B5%CE%B3%CF%87%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF-%CE%B2%CE%BB%CE%B1%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%B1%CF%82/

[Ion]

Συμπυκνωμένη "βλακεία". 

Κάθε παράγραφο που διάβαζα το μυαλό μου αυτόματα τη συμπλήρωνε με μια εικόνα από τη ζωἠ μου και τις εμπειρίες μου, κι έπιανα τον εαυτό μου να χαμογελάει...

[spiros]

Οι ηλίθιοι είναι πιο απρόβλεπτοι κι απ' τον Αρσέν Λουπέν, γιατί μπορεί να κάνουν την γκέλα έτσι, χωρίς καμία λογική, χωρίς το παραμικρό όφελος· σαν το σκυλί που σε δαγκώνει ξαφνικά πάνω στο παιγνίδι κι όταν το μαλώσεις σε κοιτάζει με απορία. Σαν τον ηλίθιο που γκαζώνει στο κόκκινο και μετά χτυπιέται περισσότερο από τους συγγενείς εκείνου που πάτησε. Φυσικά και «δεν το ήθελε»· αλλά το έκανε.

[xerola]

Κι εμένα με είχε ενθουσιάσει αυτό το βιβλίο. Πολύ καλός ο Χαριτόπουλος!
 
Σε όποιον προβληματίζεται με την βλακεία της εποχής μας, θα αρέσει και το "Πως έγινα βλάκας" του Μαρτέν Παζ ο οποίος μακαρίζει τους πτωχούς τω πνεύματι και με καυστικό χιούμορ περιγράφει τη ζωή ενός σκεπτόμενου νεαρού που μην αντέχοντας τους βλάκες γύρω του κάνει τα πάντα να γίνει σαν κι αυτούς και τελικά...(δεν αποκαλύπτω το τέλος!)

[mariapar]

Πάρα πολύ καλό! Εξαιρετικά εύστοχο αλλά και σε πολλά σημεία ξεκαρδιστικό...

[Agent Cadmus]

Μην ξεχνάμε και το «Η τεράστια σημασία των βλακών εν τω συγχρόνω βίω» του Ευάγγελου Λεμπέση...

[spiros]

Η βλακεία έχει εμπνεύσει πολλούς φαίνεται...

[wings]

Λέμε εμείς οι πανέξυπνοι τώρα... :-))

[Agent Cadmus]

Το θέμα είναι ότι η θεώρηση της βλακείας μεταβάλλεται με την αλλαγή των κοινωνικών δομών και αναγκών. Εκτός από κάποια στάνταρ βέβαια. Δηλαδή, όλα αυτά τα βιβλία είναι εξίσου έγκυρα και διαχρονικά...
Το κακό είναι ότι εξετάζουν μεν τον ασθενή, αλλά θεραπεία γιοκ...

[wings]

Υπάρχει κι η αυτοΐαση. :-)

[valeon]

Όχι, δεν υπάρχει καμιά ίαση, γιατί είναι αυτοάνοσο. :-)

[wings]

Έγραψες! :-))

[spiros]

Τσιφόρος Νίκος - Η πινακοθήκη των ηλιθίων

[wings]

Ε, αυτό κι αν είναι ό,τι πρέπει.

[spiros]

Απόσπασμα: ... η ανθρώπινη ηλιθιότητα είναι σφηνωμένη ακόμη και στα πιο έξυπνα κεφάλια ...