Χλόη Κουτσουμπέλη

wings

Χλόη Κουτσουμπέλη, Προσευχή

Φοράει πάντοτε μια μάσκα.
Της κρύβει τα μάτια και τα χείλη.
Το πρόσωπό αδιάκοπα αλλάζει
μισό φως μισό σκοτάδι
μισή γέννα μισή θάνατος
άλλοτε νυχτερίδα
άλλοτε νερό των αστεριών
αέναα γλιστράει,
γιατί στην αδιάκοπη ροή
κρύβεται η αλήθεια της,
στους ύπερους στους στήμονες
στην γύρη
στα κοχύλια
τις εσοχές που φωλιάζουνε τα φίδια
φύση είναι η δύναμή
ο ίδιο το κορμί της.
Μιλάει γλώσσες ακατάληπτες
στον αριστερό λοβό της
στριφογυρίζουνε πλανήτες
τα στήθη της ασφόδελοι
κι άγρια ζαρκάδια.
Μητέρα Θεά.
Μάγισσα.
Γυναίκα.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό η παρέμβαση, τεύχος 143 (Μάρτιος-Μάιος 2008)

wings

Χλόη Κουτσουμπέλη, Ο άντρας που φεύγει

Αυτός ο άντρας όλο φεύγει.
Τον βλέπω να κινείται στο δωμάτιο
στα μακριά μαλλιά του σκαλώνουν νυχτερίδες
στην κάπα του φωσφορίζουνε αστέρια
νιφάδες από λύπη.
Ξέρω ότι φεύγει και πάω να του μιλήσω
δεν έχω χέρια ούτε φωνή
μόνο ένα παλιό τραύμα στους καρπούς
τότε στον Πύργο όταν με κλείσαν ζωντανή.
Κρυφά τα βράδια τον δένω με βιολετί κλωστή
κρύβω στις τσέπες του μπισκότα νοσταλγίας
πάνω στο πουκάμισό του καρφιτσώνω χάρτες από κερί
μήπως κάποια στιγμή ξεχάσει να γυρίσει.
Όταν ο άντρας φεύγει
τα σκυλιά ουρλιάζουν στο δωμάτιο
η ντουλάπα ανοίγει να με φάει
και η τσαγιέρα μού δαγκώνει αρπακτικά το χέρι.
Συνέχεια με διαβεβαιώνει.
«Ποτέ» μου λέει «ξανά»
μου χαϊδεύει το κεφάλι
μα μέσα στα απαλά του μάτια
βλέπω πως έχει αρχίσει κιόλας
το σκοτεινό ταξίδι προς τα μέσα.

Από τη συλλογή Η αλεπού και ο κόκκινος χορός (2009)

wings

Χλόη Κουτσουμπέλη, Κατανομή ευθυνών

Δεν με πρόδωσες εσύ.
Τις λέξεις σου κατηγορώ.

Γιατί πάντα οι ταχυδακτυλουργοί
που παίζουν με τις λέξεις
σταχτιά μικρά ποντίκια
που αστράφτουν περιστέρια
τις λέξεις θεωρούν
πιο ζωντανές
κι από την ίδια αυτή
την γκρίζα τους ζωή.

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό η παρέμβαση, τεύχος 143 (Μάρτιος-Μάιος 2008)

wings

Χλόη Κουτσουμπέλη, Ροτόντα

Ροτόντα.
Μεσημέρι προς βράδυ.
Ψιχαλίζει μικρά πουλιά.
Δεν με αγγίζεις.

Είσαι ολόκληρος μέσα μου.

Από τη συλλογή Η Λίμνη, ο Κήπος και η Απώλεια (2006)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=Zz-DJr1Qs54&ob=av2e

The Cranberries, Ode to my family

Χλόη Κουτσουμπέλη, Η οικογένειά μου

Ο μπαμπάς μου φορούσε πάντα αδιάβροχο
και κρατούσε μια γκρίζα ομπρέλα για τον ήλιο,
αγαπούσε γυναίκες κι όλο έφευγε,
κι έπαιζε σε ταινίες κατασκόπων
τον ρόλο της κλειδαριάς στην πόρτα
ή του ανοιχτού παράθυρου
στη μέση μιας ερήμου.
Πολύ του άρεσαν πάντα τα καπέλα.
Η μαμά μου φορούσε όμορφα καπέλα
με ζωντανά ακέφαλα παγόνια να μαλώνουν.
Ο αδελφός μου ήταν κύκνος,
κρυστάλλινος και διάφανος,
σε χίλιες δυο μεριές του ραγισμένος
και τόσο, μα τόσο ανυπεράσπιστος,
που πάντα έμπαινα στον πειρασμό
να τον ρίξω κάτω, για να σπάσει.
Κι εγώ ήμουν αξιολάτρευτη,
στα άσπρα πάντοτε ντυμένη,
έτρωγα κέικ από μοναξιά,
σ’ ένα ετοιμόρροπο καθόμουνα μπαλκόνι
Ύστερα η μαμά χάθηκε μες στον καθρέφτη,
ο μπαμπάς αγάπησε ένα πουλί και πέταξε,
ο αδελφός μου παντρεύτηκε τη Νύχτα
και το μπαλκόνι μου κατέρρευσε στη θάλασσα.
Κι από όλη την οικογένειά μου,
απόμεινε μόνο ένα άλμπουμ με σκιές
να κυνηγούν ατέρμονα η μια την άλλη μες στη νύχτα.

Από τη συλλογή Η Λίμνη, ο Κήπος και η Απώλεια (2006)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=X5pzeNCesBk

Μίκης Θεοδωράκης & Τάσος Λειβαδίτης, Δραπετσώνα
(τραγούδι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, μπουζούκι: Μανώλης Χιώτης / δίσκος: Πολιτεία (1961))

Χλόη Κουτσουμπέλη, Όταν κρατώ το χέρι σου

Στο σεληνιακό τοπίο του χεριού σου,
τυλίγω τα δάχτυλά μου
γύρω από τα μοναχικά δέντρα της παλάμης σου.
Στη Νέα Ορλεάνη ένα σαξόφωνο παίζει ένα
λυπημένο μπλουζ,
στη Λάρισα οι βροχές πλημμύρισαν τους δρόμους,
στο Νυμφαίο,
μία αρκούδα κλείνει τα βλέφαρά της
και κοιμάται.
Και όμως,
όταν κρατώ το χέρι σου,
δύο ήπειροι ενώνονται ξανά,
για να αποσπαστούν βίαια πάλι,
ένα κοριτσάκι στη Στοκχόλμη
αφήνει ένα πνιχτό κόκκινο γάντι
να πέσει στο χιόνι,
ενώ γλιστρά στα παγοπέδιλά του.
Όμως όταν κρατώ το χέρι σου,
γλιστρώ στις χορδές της πιο απόκοσμης κιθάρας,
και παράγω τον ήχο
που κάνει μια αράχνη
καθώς υφαίνει τον ιστό
που φωσφορίζει στο κενό.

Από τη συλλογή Η αποχώρηση της Λαίδης Κάπα (2004)

wings

Θεοδωράκης & Ελευθερίου, Το τρένο φεύγει στις οκτώ - YouTube

Μίκης Θεοδωράκης & Μάνος Ελευθερίου, Το τρένο φεύγει στις οχτώ
(τραγούδι: Αγνή Μπάλτσα / δίσκος: Songs my country taught me (1986))

Χλόη Κουτσουμπέλη, Το εισιτήριο

Έβγαλα εισιτήριο με το τρένο
για να ’ρθω να σε βρω.
Τόσο απλό λοιπόν να ανέβω σε ένα τρένο
αστραφτερό, γυαλιστερό
με οδηγό, εισπράκτορα, συνεπιβάτες
ράγες που εφάπτονται στο έδαφος
και προαναγγελθέντες όλους τους σταθμούς.
Ξέχασα πόσο μαύρο είναι το τρένο της αγάπης
πως καίει κάρβουνα κι ελπίδες
με ένα μάτι τυφλό κι ένα στόμα που χάσκει
και μηχανή ορχιδέα
που αιώνια πεινάει
πόσο ρυθμικά βογκά
καθώς φίδι θεριεμένο
ανεβοκατεβαίνει τις σήραγγες του τρόμου.
Λησμόνησα πόσο μοναχικό είναι το τρένο της αγάπης
με τον ελεγκτή κάθε λίγο
να ακυρώνει
και έναν εισπράκτορα
κέρινο ομοίωμα
να περιμένει πάντα στον σταθμό.

Έβγαλα εισιτήριο με το τρένο
για να ’ρθω να σε βρω.
Σαν να μην γνώριζα ποιο είναι πάντα το ταξίδι
και ποιον αλήθεια ψάχνουμε
στον έρημο σταθμό.

Από τη συλλογή Η αλεπού και ο κόκκινος χορός (2009)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=Xne56w40X0g

Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας, Ανόητες αγάπες
(τραγούδι: αδελφοί Κατσιμίχα & Πυξ λαξ / δίσκος: Εμείς (1992))

Χλόη Κουτσουμπέλη, Προσπάθεια διάσωσης

Η μέρα που τρεκλίζει
σέρνοντας τον ξηλωμένο της ποδόγυρο,
οι άνθρωποι που σε χαιρετούν,
οι άνθρωποι που χαιρετάς,
η αγωνία να χαιρετάς
αυτούς που σε χαιρετούν,
οι λέξεις που λέγονται
και οι λέξεις που δεν λέγονται,
η αγωνία των λέξεων
που δεν λέγονται,
όλη η ζωή μας,
η μη ζωή μας,
με κάνουν ντυμένη λέξεις,
να γίνομαι ποίημα,
τελευταία προσπάθεια διάσωσης
για κάτι που ίσως
και να ’χει πάψει να υπάρχει.

Από τη συλλογή Σχέσεις σιωπής (1983)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=vaO1JbjnJKk

Σταμάτης Κραουνάκης & Κώστας Τριπολίτης, Τζετ
(τραγούδι: Βίκη Μοσχολιού / δίσκος: Σκουριασμένα χείλια (1981))

Χλόη Κουτσουμπέλη, Γη της επαγγελίας

Ι

Το ελάχιστό σου άγγιγμα εκεί κοντά στο στόμα
ανεπαίσθητο, ολότελα αισθητό, η μυρωδιά του
μαζί μου όλο το βράδυ, βροχή από γιασεμί.

II

Ολάκερη η νύχτα είναι κομμένη σε μεταξωτές,
ευέλικτες κορδέλες γύρω από το πρόσωπό σου,
ήχοι σκιάς, βελούδινο πηγάδι
πάτημα πεταλούδας, η μέρα με τρομάζει.

ΙΙΙ

Δε με φοβίζει
που τούτο το μολύβι
δεν αφήνει μελάνι
αλλά ίχνη από λιωμένο ουρανό
ούτε με φοβίζει
πως αντί για χαρτί
γράφω πάνω στο κορμί σου,
ζεστή αμοιβάδα από μυρωμένο χαμομήλι,
ολόγυρα, παντού.
Με φοβίζει μόνο
που κάποια μέρα
θα γράφω πάλι σε χαρτί
ποιήματα με μελάνι.

IV

Τότε ακούστηκαν οι σάλπιγγες της Ιεριχούς
και ένα μετά το άλλο γκρεμίστηκαν
τα τελευταία προπύργιά μου στο κορμί σου,
το τελευταίο άγγιγμα, το τελευταίο τέλος,
χαμένες πατρίδες
νεκρικοί αλαλαγμοί στο σκοτάδι,
μεταναστεύω,
κουλουριάζομαι στο γυαλιστερό καταφύγιο
των μαύρων ματιών σου,
με αποδιώχνεις, αποδιώχνομαι,
και αλλάζω χώρες και χρώματα
και μυστικά και αέρα,
ξέροντας πως η γη της επαγγελίας
έχει για μένα οριστικά χαθεί.

V

Αποβάθρα στο πουθενά
περιμένοντας το κάτι
χάνοντας το τώρα
στα μάτια το τότε,
διαλύομαι στον καπνό του πλοίου
που ξέρω πως δε θα ’ρθει

Αναδεύω το χρόνο
σε μια πελώρια χύτρα,
φυσώ την καλαμένια μου φλογέρα,
Έτσι,

σα να μη σ’ είχα ποτέ μου αγαπήσει.

Από τη συλλογή Η Νύχτα είναι μια φάλαινα (1990)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=Su__Q4afdms

Τάκης Μπουγάς & Γιάννης Καλαμίτσης, Άννα
(τραγούδι: Κώστας Καράλης / δίσκος: Είναι κάτι στιγμές (1979))

Χλόη Κουτσουμπέλη, Άννα Ο.

Ήταν το ψευδώνυμο.
Κλινική περίπτωση
σε σύγγραμμα ψυχών.
Βιέννη, αρχές του προηγούμενου αιώνα
ένας εραστής-γιατρός.
Με αποστειρωμένα γάντια
χωρίς ποτέ να βγάλει τα γυαλιά του.
Το πάθος αρχειοθετήθηκε με τάξη
ώστε να ωφεληθούν οι επόμενες γενεές.
Άννα Ο. βάφτισαν το σώμα σου
τις άγριες επιθυμίες σου κοράκια
το βάραθρο στο ίδιο το κορμί σου
τον φόβο να πεθάνεις μόνη.

Μικρή Άννα Ο.
αρρώστια μου
ποίησή μου.

Από τη συλλογή Η αλεπού και ο κόκκινος χορός (2009)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=q5My8dBbmks

Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη

Χλόη Κουτσουμπέλη, Στο Βυζαντινό Μουσείο

Στο Βυζαντινό Μουσείο πήγαμε μαζί
Περπατούσαμε ανάμεσα
Μικρά γυάλινα αγγεία οι στιγμές
«Δέκατος τρίτος αιώνας» μου ψιθύρισες
«Δέκατη τρίτη απουσία» σου απάντησα
Γύρω μας ανάγλυφες εικόνες
από Παναγίες που έχασαν τον κρίνο τους
μια λειψανοθήκη με όλα τα μελλοντικά χωρίς
ένας πορφυρός κώδικας
σφραγισμένος με ένα σου χάδι στο λαιμό
οι εικόνες των αγίων ελαφρά ενοχλημένες
θηρία μυθικά που γρυλίζουν
κάτω από τα πόδια μας
ένα ψηφιδωτό από δάπεδο σπιτιού πέμπτου αιώνα
«Εκεί κάποτε αγαπηθήκαμε» μου είπες
Χρυσό περικάρπιο το χέρι σου σφιχτό
ήδη το σημάδι από παλιά χρόνια παραμένει

Στο Βυζαντινό Μουσείο να πάμε κάποτε μαζί

Από τη συλλογή Στον αρχαίο κόσμο βραδιάζει πια νωρίς (2012)

wings

Μια φυλακή (Κ. Παπαδόπουλος, Λ. Καρνέζης, Θ. Μωραΐτης) - YouTube

Μίκης Θεοδωράκης, Μια φυλακή
(τραγούδι: Θανάσης Μωραΐτης & χορωδία / δίσκος: Διόνυσος (1985))

Χλόη Κουτσουμπέλη, Φυλακή

Ζωή ήρεμη, απλή.
Το παιχνίδι ήταν με τα χρώματα.
Μικρός, τα σίδερα μοιάζαν με φύλλα.
Ύστερα έγιναν γαλάζια,
χαρά, εργασία,
«πατρίς, θρησκεία, οικογένεια».
Ώσπου μεγάλωσε.
Τα σίδερα βάφτηκαν χρυσά.
Τα δάχτυλα σέρνονται,
ρόδινα ερπετά πάνω στο
χρυσάφι τους.
Ηδονή κι ελευθερία.
Μα μια μέρα,
το νύχι ξύνει τη χρυσή μπογιά.
Και να σου τα σίδερα,
γυμνά, πρόστυχα γυμνά μπροστά του.
Τα τραντάζει με μανία.
Όμως αυτά ήταν γερά,
κι αυτός ως τώρα
ήρεμος, απλός, ευτυχισμένος.
Τυφλά περιστέρια τα δάχτυλά του
σκοτώνονται στα σίδερα.
Το άλλο πρωί
τα σίδερα ήταν βαμμένα πάλι,
μα ήταν τούτη τη φορά
το κόκκινο του αίματος,
το κόκκινο του χείμαρρου,

το κόκκινο της λευτεριάς.

Από τη συλλογή Σχέσεις σιωπής (1983)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=bMOl7at5kJk

Μάνος Χατζιδάκις, Η Μαριάνθη των ανέμων
(τραγούδι: Νένα Βενετσάνου / έργο: Οι μπαλάντες της οδού Αθηνάς

Χλόη Κουτσουμπέλη, Τέχνη

Ποτέ δεν συμπάθησα
τα άψογα χαμόγελα
τις τέλειες οδοντοστοιχίες
τους σιδερωμένους άντρες
την τσάκιση στο παντελόνι
τα ανατομικά στρώματα
τα αναπαυτικά όνειρα
τα πούπουλα χήνας στην ομίχλη.
Γι’ αυτό και ζω σε ερειπωμένα σπίτια
Κάτι να χάσκει
κάτι να λείπει
κάτι να διαβρώνει την τελειότητα.
Γιατί τέχνη είναι πάντα η οροφή που λείπει.

Από τη συλλογή Κλινικά απών (2014)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=K_SDaaAhPY8

Νότης Μαυρουδής & Τάσος Σαμαρτζής, Ίσως φταίνε τα φεγγάρια
(τραγούδι: Ελένη Βιτάλη / έργο: Ίσως φταίνε τα φεγγάρια (1990))

Χλόη Κουτσουμπέλη, Εκλεκτικές συγγένειες

Όλοι εμείς οι συγγενείς
είχαμε φέρει ντόρτια
στο παιχνίδι με τα πούλια
παγώνει σε μονά φλιτζάνια όμως ο καφές
στο καφενείο χωρίς όνομα
στην οδό Αρίστου Τέλους.
Εκλεκτική συγγένεια λοιπόν σημαίνει
κρύβω άσους σε μανίκι δίχως χέρι
ενώ σε ειδική αίθουσα υποδοχής
σερβίρεται κονιάκ και κουλουράκι.
Στον προθάλαμο κάποιος χτυπάει νούμερα
στο μπράτσο εραστών που γίναν δήθεν φίλοι.

Γιατί άραγε λαχανιάζουμε άδικα μέσα στους αιώνες
εμείς οι εκλεκτοί εκλεκτικοί
χωρίς γένος χωρίς φύλο
που τρέχουμε γυμνοί μέσα σε γυάλα
που σμίγουμε κρυφά φθηνά και με ντροπή
σε παχιά μαξιλάρια από πούπουλα
κύκνων που ραμφίζουν
για λίγο στη σιωπή
για πάντα στο κενό.

Όλοι εμείς οι συγγενείς
που στο λήμμα αγάπη
διαβάζουμε πάντα λάθος
το συνώνυμο.

Από τη συλλογή Κλινικά απών (2014)

wings

Χλόη Κουτσουμπέλη: Είκοσι δύο χρόνων (;)

Γιατί ξεκαθάρισαν έτσι,
πώς το γκρίζο
αναλύθηκε σε μαύρο και άσπρο,
γιατί ξεπρόβαλαν ξεκάθαρα
τα βουνά πίσω από την ομίχλη,
οι τοίχοι, τα τείχη, οι φράχτες,
τα κάγκελα, τα σίδερα, οι λέξεις
πώς υψώθηκαν τόσο ωμά, τόσο ψηλά,
γιατί σταματήσαμε να μιλάμε με μουσική,
πώς τα φιλιά απέκτησαν το χρώμα σβησμένου ήλιου,
γιατί το μόνο που μας ενώνει είναι οι αριθμοί;
Ίσως επειδή μέτρησα τους φίλους
και στο δωμάτιο υπήρχε η ραγισμένη γυάλα
με το διψασμένο χρυσόψαρο.

Ίσως επειδή μεγαλώσαμε,
γεράσαμε, στα είκοσι δυο μας χρόνια.

Από τη συλλογή Σχέσεις σιωπής (1983)