Μάρκος Μέσκος

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Χωρικά όνειρα

I

Έσφιξα τα χέρια των συγχωριανών μου
—τη μοίρα οργωμένη από τ’ αλέτρι
τον ήλιο και τ’ αγκάθια από τα χερσοχώραφα
και την οργή τους.

II

Ο ουρανός θρυμματισμένος όνειρα
κάπα στην αγρύπνια του βοσκού κι αμίλητη φλογέρα.
Τη νύχτα αυτή όσα τα μάτια τ’ ουρανού
τόσα τα πρόβατα στη γη.

III

Ζέψαν τα βόδια από τις τέσσερις χαράματα
αφού τον αδερφό του ήλιο με την πλούσια κόμη
ξαπλώσανε στον κύκλο του αλωνιού
σπυρί σπυρί κουρσεύοντας το στάρι.

IV

Βάλτους δεν έχουμε δω να κρώζουνε τα νεροπούλια
τα καλοκαίρια δω άνεμος δε βογκάει, τ’ αρνιά
σκαρίζουνε, τα καριοφίλια κοιμούνται.
Πούθε έρχεται κάθε μεσάνυχτα η παιδική φωνή
τρέλα γεμάτη και παράπονο;

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Μετανάστης

Ούτε μια νύχτα δε με ζέσταναν τ’ αστέρια σου
σ' άγρια χρόνια βουκόλος πάνω στα βουνά
να μπερδεύω τ' αρνιά με τους εχτρούς και τ’ αδέρφια
και να σκοτώνω εχτρούς κι αδέρφια
και να σκοτώνω αρνιά κι εχτρούς
και να σκοτώνω αδέρφια, εχτρούς κι αρνιά,
να τυραννιέμαι και να βασανίζομαι ψάχνοντας
την καρδιά μου στις πολιτείες με τριάντα δραχμές,
χόρτο να μη φυτρώνει πια στα χωράφια
πουλιά να μην έρχονται την Άνοιξη
στάλα στα φρυγμένα χείλια των ποταμιών
κι ένας καημός, ένας βαθύς καημός τραγουδιού και θανάτου...

Γιόμισαν τα μάτια μου μαύρο φως
πέντε χρόνια ανθρακωρύχος στα ορυχεία Σαρλερουά
ποτέ μη λησμονώντας τ’ ακρογιάλια σου που τα πλαταίνει
ο γλυκός θυμός από τα ελάτια του Βερμίου —
μα το ’χω παράπονο πατρίδα...

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Το πουλί κι ο θάνατος

Άκουσέ με πουλί:
Το παραθύρι αυτό με το γαλάζιο φως
στη μάνα μου θα το χαρίσω όταν πεθάνω
να ’ρχεσαι τότε, να τραγουδάς και να ονειρεύεσαι
τον θάνατο με το λευκό μου φέρετρο
βαθιά στη ρίζα του παράπονου...

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Ερωτικό κυνήγι

Τρεις πέρδικες στα πλάγια, τρεις
μου δίναν γκρα στα χέρια, δίκαννο ντουφέκι
να λησμονήσω —
γελώντας με τα κόκκινά τους ράμφη
κλωνί κλωνί, ρέμα το ρέμα —
τα μάτια σου μικρή μου Ιουλία...

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Εξομολόγηση

Ποτέ δε θα με καταλάβεις μάνα
γιατί ξεχνώ πολλές φορές να φιλήσω το μέτωπό σου
γιατί φωνάζω, γιατί κλαίω το θλιμμένο ονειροπόλημα
γιατί γυρίζω την αυγή με το ντουφέκι στον ώμο
γιατί τα μάτια αυτά που φιλούσες στην άνοιξή μου
γίναν μαχαίρια κι ακονίζονται στα μάτια του άλλου κόσμου,
ποτέ δε θα με καταλάβεις μάνα
γιατί δε δάγκωσα τα χείλια της αγάπης μου
αφού δε βρήκα τόσα χρόνια τ’ άσπρα σεντόνια
ν’ απλώσω ή να τυλίξω το ματωμένο μου ποίημα...

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Βιογραφία

Με γέννησεν η φωτιά των άστρων μια νύχτα φιμωμένη.
Γονείς δεν είχα ποτέ — αν είχα μάνα
δε θα με καταλάβαινε ποτέ, αν είχα πατέρα
τα μάτια μου δε θα τον αντίκριζαν ποτέ.
Ατσάλι εντός μου και ποτάμια που μαλώναν
ζητώντας τους δρόμους της θάλασσας
της πιο γαλήνιας, της πιο άγριας, της ματωμένης
απ’ το κορμί μου, που κυλισμένο στις λάσπες
περνούσαν πάνωθέ του τα καλοκαίρια κι οι παγωμένοι Γενάρηδες
κουβαλώντας συλλογισμένοι το φέρετρο του παιδιού των
στην αντίπερα όχθη της γης με τα λουλούδια...

Μίσησα την ποίηση γιατί είκοσι τρία χρόνια
ντουφέκιζε την καρδιά μου. Θεό δεν είχα
αγγέλους μήτε, γέλιο ποτέ στα χείλη μου, χέρι
κάτασπρο από αγάπη και ειλικρίνεια ποτέ
δε μέρωσε τ' άγριά μου μαλλιά — γι’ αυτό
και δεν παντρεύτηκα.
Και να σκεφτείς πως τόσα χρόνια
κατέβαζα τη θυσία προβάροντας παπούτσια
στα πέλματα των γυναικών.

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Πικρή διαπίστωση

Όλα συνηγορούν τον θάνατο.
Κι αυτά τα χτίρια που υψώνουνε την αγωνία μας
μαζί με το αμμοχάλικο ως τ’ αστέρια
κι η προσευχή του απελπισμένου και η χαρά
του τραγουδιού που δεν κρατάει πολύ,
όλα, όλα, κι η μοναξιά του Θεού και η βροχή
κι οι κεραυνοί των ουρανών κι η πανώλη που δε χάνεται
κι η μισαλλοδοξία του πολέμου και το πικρό
παράπονο των σκοτωμένων
καθώς έσκαγε το χείλι σε μια γελούμενη θύμηση
λίγες ώρες πριν...

Όλα συνηγορούν τον θάνατο∙ ως κι αυτή
η αισιοδοξία που κομματιάζεται κάθε μέρα.

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Ειρήνη

Θα ήταν αστείο αλήθεια
να πεις:
πώς πάχυνεν ο Μάρκος Κράλλης
ο πιο αδύνατος του λόχου
ο πιο αδύνατος της δοξασμένης Μεραρχίας.
Να πεις:
πώς γαλήνεψε το ρουφηγμένο πρόσωπό του
κι ένα κίτρινο φεγγάρι
έχει απιθώσει
την απάθεια του νεκρού στη μετόπη
της απελπισίας του...
Να πεις... εσύ που δεν ξέρεις
πως ο Μάρκος Κράλλης
ο πιο αδύνατος του λόχου
ο πιο αδύνατος της δοξασμένης Μεραρχίας
πνίγηκε χτες στο ποτάμι
προσπαθώντας
να σώσει έναν εχτρό του πληγωμένο
που φώναζεν: — Ειρήνη... Ειρήνη...

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Αμηχανία ζωγράφου

Είναι μαύρο το αμπρί, ο ουρανός σταχτής καθώς η λυπημένη τρυγόνα,
χρειάζομαι λευκό — το χιόνι ως το σαγόνι αφού ο χειμώνας
κράτησεν οχτώ τυφλά φεγγάρια —
μα για την πληγή ετούτη του φαντάρου δεν έχω χρώμα
χρειάζομαι κόκκινο, κόκκινο πολύ, κόκκινο αίμα...

(Λέω ν’ ανοίξω μια πληγή στο γόνατό μου
να βάλω αίμα στην πληγή του στρατιώτη —
να με πιστέψετε!...)

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Γενέθλια

Σήμερα ίσως γιόρταζα τα γενέθλια
για τα είκοσι τρία σκοτωμένα παλικάρια μου.
Και καθώς σήκωνα το ποτήρι
όταν με ανάγκαζαν οι φίλοι με την πρόποσή τους
να ευχηθώ κι εγώ
κάτι τέλος πάντων στον εαυτό μου,
ανασήκωνα ένα ένα τα κορμιά από τα
είκοσι τρία σκοτωμένα μου παλικάρια
μπήγοντας λουλούδια στα λευκά πουκάμισά τους
και φιλώντας τα στο στόμα...

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Εφιάλτης

Δε θά  ’ρθει σήμερα, δε θά ’ρθει, δε θά ’ρθει
μα γιατί, γιατί σταμάτησε το τραγούδι,
γιατί απλώθηκε σιωπή φόβου — ακούω
καλύτερα τώρα — ακούω βήματα στο πλακόστρωτο,
ανεβαίνει τα σκαλιά, χτυπάει την πόρτα, χτυπάει
(μα πώς ν’ ανοίξω την πόρτα, νάηταν η αγάπη μου ν’ άνοιγα
νάηταν τα σκοτωμένα αδέρφια μου ν’ άνοιγα)
χτυπάει την πόρτα — να φύγει! να φύγει! να φύγει!
ακούω καλά: Καρφώνει το μαχαίρι του στην πόρτα
κλοτσάει την πόρτα, φεύγει, φεύγει, μουγκρίζει απαίσια
κρεμώντας στο σκοτάδι δυο μάτια
που στάζουν αίμα, αίμα...

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Εικόνες από την επαρχία

I

Δεν ξέρω γιατί δεν μπορώ να ξεχάσω
τον χτικιάρην εκείνον χαμάλη
με το ψωριάρικο άλογο και το καρότσι
που κουβαλούσε κάθε Παρασκευή βράδυ
τα κρέατα από το σφαγείο στα κρεοπωλεία.

Δεν ξέρω γιατί δεν μπορώ να τον ξεχάσω
ενώ λέει ο κόσμος πως πέθανε...

(Ο χαμάλης)

II

Ήσουν δεν ήσουν δεκαεφτά χρονώ
όταν ζωγράφιζες τα χελιδόνια
που κολυμπούσανε στον ουρανό.
Γιατί σε φώναξε ο Θεός
αφού δεν έχει άλλον ουρανό να ζωγραφίσεις;

(Ο Πέτρος)

III

Κόπηκε στα δυο η ζητωκραυγή μου όταν θυμήθηκα
πως στο ίδιο μέρος του γηπέδου είχαν ξαπλώσει
είκοσι εννιά ολόγυμνα πτώματα
χωρίς κεφάλια...

(Επαρχιακό γήπεδο)

IV

Πάρε τη φανέλα μου μάνα
κι άπλωσέ την πάλι στο πιο χαμηλό κάγκελο
να στάξει πάνω της ο ήλιος το χρυσάφι του
να στάξει πάνω της η βροχή ανθρώπινο παραλήρημα — να τη φορέσω...

(Η φανέλα)

Από τη συλλογή Πριν από τον θάνατο (1958)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Η λάβα

Εφτάπηχα τείχη
σίδερο, γρανίτης σκληρός το πιο αδιαπέραστο μέταλλο
μια πόρτα όχι όρθιος νεκρός αλλ’ ατσαλένια δόντια
μέτρα πολλά μπηγμένα στα πλευρά της κατοικίας.

Τρία μερόνυχτα να ζήσουμε και ας μην αναπνέει εδώ
μήτε τριζόνι, να κρατήσουμε όταν τρελαθεί ο πανικός
και κλείσει τους δρόμους, τρία μερόνυχτα απ’ έξω η λάβα
γύρω και πάνω μας φωτιά.

Ο Έρωτάς μας θα ’ναι το τελευταίο πράγμα εδώ.

Από τη συλλογή Μαυροβούνι (1963)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Η πείνα

Σούρουπο. Το γελάδι μουκανίζει
από την ποταμιάν ακόμα στο μοσχάρι.
Να ’ρχονταν η μάνα μου
να ’ρχονταν η μάνα έτσι απ’ τα χωράφια...

Από τη συλλογή Μαυροβούνι (1963)

[wings]

Μάρκος Μέσκος, Μνήμη

Πάνω από τα Βοδενά
περνάει ο δρόμος της Σωτήρας.
Ήσυχοι λόφοι, άγριο φαράγγι πιο ψηλά
το καστανό χώμα της κερασιάς είναι νιόσκαφτο
εδώ η χλόη του σταριού εκεί χορεύει
ανθισμένα η δαμασκηνιά, γελάδια πάλι στην πλαγιά
κατά το Πάικο μια φοράδα ασέλωτη
βιτσίζει τον αέρα...

— Οδυσσέα!...

Από τη συλλογή Μαυροβούνι (1963)