Θανάσης Φωτιάδης

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=a5q43i8MLRM

Οδυσσέας Ελύτης & Μίκης Θεοδωράκης, Μέρος Β': Τα πάθη | Ανοίγω στο στόμα μου (χορικό)
(τραγούδι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης / έργο: Το άξιον εστί (1964))

Θανάσης Φωτιάδης, Έξω από τις σπηλιές

[Ενότητα Χρονικά μιας έντονης εποχής]

«Το σφύριγμα του μοναχικού διαβάτη μες
στο σκοτάδι δε σημαίνει πάντοτε φόβο.»
Ελύτης

Για φαντάσου, τις αρματωσιές μας τις γεννήσαμε
πάνω στη θαλασσοδαρμένη πέτρα.
Αν τραγουδήσαμε τόσον καιρό ήταν για να φυτέψουμε
στις ώρες μας ένα σπασμό.

Τώρα καθώς έρχεται βροντερό το ποθητό κι ανυπάκουο,
την ώρα που ένας αχνός αιχμαλωτίζει τον ήλιο μας,
μας βλέπετε τον έναν εδώ, τον άλλον εκεί
και δαγκώνουμε την πικρή φλούδα της πίστης
σφυρίζοντας.
Ξέρετε μήπως, αν έτσι,
υψώνουμε την επιθανάτια σάρκα σαν κουρέλι πολύτιμο,
ευλογούμε την εποχή που μας στόλισε
με πυρόχρωμους ανέμους,
τραγουδούμε στα πέρατα τη χαρά, που δε μείναμε γυμνοί,
ούτε μόνοι, ούτε πολύ τρυφεροί
και νυχτοπερπατούμε έξω από τις σπηλιές μας,
γράφοντας με τεράστια κεφαλαία το πάθος μας.

Από τη συλλογή Πανοπλίες (1945)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης, Άτιτλο (Σήμερα οι σπίνοι ορθρίσανε νωρίτερα...)

Σήμερα οι σπίνοι ορθρίσανε νωρίτερα
και τα χαμόγελα των ρόδων
κάμανε μακρόθυμη την καλοκαιρία.

Σήμερα το φως καλοπροαίρετο
ζέστανε τους φεγγίτες της παγωνιάς
κι ήρθανε η φρέσκια χλόη
και τα καλά πουλιά
να μου θυμίσουνε την παρουσία σου.

Οι χλωρές αψίδες
φορούνε το φως σαν άμφιο
κι εγώ θέλω να ντυθώ
την αλουργίδα της καλοσύνης σου.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Άρκεσε μόνη η παρουσία σου...]

Άρκεσε μόνη η παρουσία σου
να χαράξει στα σκότη
τα σύμβολα της αισιοδοξίας.

Και τότε σήκωσα τα μάτια
κι άρχισα τη Δοξολογία
προς τα τετραπέρατα,
γιατί η φρέσκη μορφή σου
έγινε σήμα και κραταίωση
του κλειστού μου παραδείσου.

Εσύ έπαιζες το κρυφτό με τον ήλιο
και τις λίγες ηλιαχτίδες
τις έστειλες για συγκατάνευση.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Στην πρόσφατη αιθρία του μεσημεριού...]

Στην πρόσφατη αιθρία του μεσημεριού
έπαυσαν οι βράχοι
την τιτανικιά τους προέλαση
στις υδάτινες επάλξεις των κυμάτων.

Σήμερα θα στροβιλίσουμε
στον κάτανθον αγέρα
τα δαχτυλίδια της χαράς μας
και θ’ αστράψουν στα φουσάτα του γλαυκού
τα κρύσταλλα της ευτυχίας μας.

Σήμερα δεν έχει λύπη,
τα κατάρτια πανηγυρίζουν
κι οι αφροί έγιναν εθελοντές
της αναστάσιμης χαράς μας.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Οι διάφανες καρδιές των ελαφιών...]

Οι διάφανες καρδιές των ελαφιών
θα συντροφέψουν σήμερα το φως
και τα μεσημέρια των αφρών
θα ζυγίσουν την αρμυράδα
για να κατασταλάξει η Αγάπη.

Το δέος της Δημιουργίας
τρομάζει την απέραντη χαρά μου.

Δοκιμάζω την ανάγκη του απείρου
μα δεν έχω πλοηγό
κι εσύ χάνεσαι ακόμη
στην πολύτιμη αβεβαιότητα.

Το δέος της Δημιουργίας
δε θα μας τρομάξει πια.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης,: [Πού είναι το κοιμητήριο...]

Πού είναι το κοιμητήριο
των ονειροπαρμένων εφήβων
για να παιανίσω ελαφρόφτερο
τον ύμνο του καλοκαιριού.

Θέλω οι μουσκεμένες ανεμώνες
και τα δειλά κυκλάμινα
να μου δείξουνε την ύστατη παρουσία τους.

Η εφηβεία,
εμπαιγμός της σάρκινης αυτοκρατορίας,
αμάραντο κλήμα
του ακριβού ονειροπολήματος.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Οι αθέατες συγκινήσεις...]

Οι αθέατες συγκινήσεις
βρήκαν παρέα στην ερχομένη Άνοιξη
κι αρχίσανε το μυστικό τους διάλογο.

Πόσο είμαι ζωντανός
μέσα σ’ αυτή τη λειτουργία
της ανοιξιάτικης μακροθυμίας.

Οι φυλλωσιές των ατόφιων συναισθημάτων
θα καλύψουνε την καρδιά σου
και θα μείνω μονάχος να χαρώ
τα διαμάντια
της αγέρωχης καλοσύνης σου.

Χαίρομαι την αιθρία
κι είναι ο λογισμός μου
κορμί παρθένας που λιάζεται.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Είσαι καλή ως τα μύχια...]

Είσαι καλή ως τα μύχια.
Έχεις την καλοσύνη πατρίδα,
όνειρο, στόλισμα, κρυφό καύχημα.

Οι πράες συναντήσεις
στους κάτασπρους πυλώνες της αγνείας
έχουνε μέσα τους
την ευγενική λυγεράδα του νερού,
κι είναι το πρόσωπό σου
ευεργεσία της αισθήσεως.

Άνοιξε τις μυστικές άλγεβρες
της απόκρυφης καλοσύνης σου
κι ας επαληθεύσουμε στο χλιαρό φως
τις δίδυμες αγάπες.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Έμπλεξα στους ληστές των λογισμών...]

Έμπλεξα στους ληστές των λογισμών,
στις στέρνες της κακίας
κι είσαι συ η μόνη μακροθυμία
κι η μόνη υπεράσπιση.

Η βρόχινη ανατριχίλα
δε θα ξεπλύνει ποτέ της
τις λαβωμένες επιθυμίες μου,
ούτε τα ρουμπίνια της στιχουργίας
θα διασκεδάσουν την αναζήτησή μου.

Κι όμως οι μυστικές ανάπαυλες
της χαρούμενης κρυσταλλένιας φλυαρίας μου
γεμίζουν από ρόδινη χαρά
διότι είσαι ο σπορέας της αγνείας,
κι ο ευαγγελιστής της καλοσύνης.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Πήρα τα δίκρανα τ’ Αλωνάρη...]

Πήρα τα δίκρανα τ’ Αλωνάρη
και με τη βοήθεια των άστρων
αδειάζω τους πίθους της πικρίας.

Μόλις άνοιξες στο φως τα μάτια
βουίξανε τα βότσαλα
κι η αιθρία σου χάρισε
τον καλύτερο φωτισμό της.

Έτσι στολισμένη σε γνώρισα
κι έγινα ο αστερισμός του κρίνου
κοντά στην ουτοπία.

Έπρεπε νά ’ρθεις όπως ήρθες
για να φωτίσεις τις σκιές
και ν’ αδειάσεις το χάλασμα
χαρίζοντάς μου
τα φέγγη της αισιόδοξης γαλήνης.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Όταν παραμερίσεις την αχλή...]

Εκ σού η δρόσος απέσταξεν.

Όταν παραμερίσεις την αχλή
της μυστικόπαθης βυζαντινής οδύνης
θα διακρίνεις άπλετα
μέσα στις απλούστατες νότες
της αγαθής λαχτάρας
μια λεπτή, πονετική μορφή,
που χαμογελάει
στα χρώματα και στους ήχους
ποθώντας την καλοσύνη σου.

Μονάχα εσύ ξέρεις
ποιο θα ’ναι το ευχάριστο επιμύθιο
της αρχαίας σειράς των ψαλμών.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=GnCa1drJYgw

Ο αμάραντος (τσάμικος)
(τραγούδι: Βασιλική Λαβίνα / δίσκος: Γιάννης Μαρκόπουλος: ρίζες (1980))


Θανάσης Φωτιάδης: [Ντύθηκες την αστροφεγγιά...]

Ντύθηκες την αστροφεγγιά
και πήγες να ψάλλεις την καλοσύνη
στα μεταλλεία της πίκρας,
στα ορυχεία της ειρωνείας.

Ο κορυδαλλός ζήλεψε το φως
κι ήρθε κοντά σου,
σαν να προσευχόταν στην αυγή.

Εσύ χαμογέλασες σαν ευλογία
κι αστράψανε τα ρόδα,
κι ήρθε νωρίτερα η Άνοιξη,
χαρίζοντας στους απλοϊκούς
χελιδόνια, μυγδαλιές και παπαρούνες,
και σε μένα αμάραντον.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Οι χαδιάρικες απαλοσύνες της επαφής...]

Οι χαδιάρικες απαλοσύνες της επαφής
ανθίσανε πρώιμα
στις παλάμες μου
και στα παρθενικά σου μάγουλα.

Τα φλύαρα σελαγίσματα του νερού
φέρνουν αυτή την αίσθηση μέσα μου
κι έχω την υπόνοια
ότι θα γίνουνε σύντομα η αλήθεια.

Θα φυσήξω δυνατά με τον κόχυλα
στα πέλαγα, στις θάλασσες και στ’ άστρα
ζητώντας συντρόφους αόρατους
της ευεργετικής μου μέρας.
Τότε που θα ’ρθεί το χάδι σου
να βασιλέψει στην σκληράδα του συλλογισμού μου.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Τα στρατεύματα των αχτίδων...]

Τα στρατεύματα των αχτίδων
ήρθανε πάνω σου
κι έγινες η επανόρθωση του ήλιου.

Στους βυθούς του γλαυκού Ιουλίου
θα ντυθείς τη στολή του παραδείσου
και θ’ αφεθείς να σε χαϊδεύουν χλιαρά
οι μέδουσες, τα όστρακα, τα φύκια.

Εγώ θα είμαι ο θεατής του θριάμβου.

Η ακτινοβολία της καλοσύνης
θα ρίψει και προς εμένα
μια δέσμη ζεστασιάς,
ένα μερίδιο ευχαριστίας
και θα ζητωκραυγάσω στο Άπειρο.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)

[wings]

Θανάσης Φωτιάδης: [Τα κύκνεια δονίσματα...]

Τα κύκνεια δονίσματα
της χαρούμενης πράσινης γιορτής
δώσανε στην πεύκινη ευλογία
τη θεία μετάληψη του πρωινού πόνου.

Να ορίσουμε την Καλοσύνη,
είναι έργο των ανήλιων λέξεων
της σκοτεινής πλευράς των σοφών.

Εμείς χαιρόμαστε όπως τα καράβια:
Απλώνουμε στους ήλιους τα πανιά
κι αισθανόμαστε ζεστές τις φτερούγες
με τους ασπασμούς του Φοίβου.

Από τη συλλογή Νοτιές (1943)

Πηγή: Θανάση Φωτιάδη, Διαδρομή [1940-1960] (Αθήνα, 1964)