Μποροῦμε νὰ ποῦμε «τὰ Κολλέγια Κλαίρμοντ» (ἢ Κλέρμοντ) ἂν προτιμοῦμε ἁπλὲς μεταγραφές.
Ὅσο γιὰ τὴν προφορά, ἡ ἀμερικάνικη προφορά--ἐγὼ εἶμαι γέννημα-θρέμμα Ἀμερικανός--εἶναι (περίπου) Κλαίρμοντ.
Ἡ ἐγγλέζικη προφορὰ ὅμως δὲν εἶναι Κλέαρμοντ, ἀλλὰ Κλαίμοντ. Ἁπλῶς καταπίνουν δηλ. τὸ r (στὶς κεντρικὲς διαλέκτους).
Πολὺ περισσότερη πλάκα ὅμως ἔχει νὰ μεταφράσουμε τὸ ὄνομα παρὰ νὰ τὸ μεταγράψουμε!
Πρῶτ' ἀπ' ὅλα, τὸ ὅτι εἶναι συνδεόμενα τὰ κολλέγια τὰ κάνει (κατὰ τὸ πρωτότυπο τῆς Ὀξφόρδης, ὅπου σπουδάζω ἐγώ, καὶ ἐπίσης τῆς Κανταβριγίας), πανεπιστήμιο. Ἐδῶ, π.χ., ἔχουμε τὸ Κολλέγιο τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ (Corpus Christi College), τὸ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ (Christ Church), τὸ Κολλέγιο τοῦ Λυκοπούλου (Wolfson), τὸ τῆς Βασιλίσσης (Queen's), τῆς Μαγδαληνῆς (Magdalen [pronounced Maudlin], τῆς Ἁγίας Τριάδος (Trinity), τῶν Πάντων Ζώντων (All Souls'), κτλ. κτλ. Καὶ βέβαια νὰ μὴ ξεχνᾶμε τὸ δικό μου, τὸ πιὸ ἀρχαῖο, University College (τὸ Πανεπιστημιακὸ Κολλέγιο), ποὺ ἱδρύθηκε ἀπὸ τὸ Μέγα Ἀλφρέδο. Ὅλα αὐτὰ τὰ κολλέγια ἔχουν ἕνα βαθμὸ ἀνεξαρτησίας, ἀλλὰ συνδέονται ὡς πανεπιστήμιο. Τὸ ἴδιο ἰσχύει γιὰ τὴν πανέμορφη Κανταβριγία καὶ τὴ γνωστὴ καὶ λαμπρὴ Claremont, ἡ ὁποία εἶναι καὶ university κατὰ τὴν ἀμερικάνικη χρήση μὲ τὸ ὅτι προσφέρουν ὄχι μόνο προπτυχιακὰ προγράμματα (αὐτὸ ποὺ χαρακτηρίζει τὸ ἁπλὸ College στὴν Ἀμερική), ἀλλὰ καὶ μεταπτυχιακά. Ὁπότε καὶ γιὰ τοὺς δύο λόγους, ἡ Claremont εἶναι πανεπιστήμιο.
Πῶς τώρα νὰ τὴ μεταφράσουμε ὅμως; Well, τί σημαίνει τὸ ὄνομα Claremont? Καλὰ τὴν εἴπαμε προηγουμένως «λαμπρή». Γιατὶ τὸ ὄνομα προέρχεται προφανῶς ἀπὸ τὶς λατινικὲς λέξεις (πιθανῶς μεσῳ τῆς γαλλικῆς) mons & clarus, δηλ. «τὸ ὄρος» καὶ «διαυγής, περίβλεπτος, ἔνδοξος, κλπ». Αὐτὰ λοιπὸν εἶναι τὰ στοιχεῖα τοῦ ὀνόματος· κι ἐσεῖς ποὺ ἔχετε μητρική σας γλῶσσα τὴν ἑλληνικὴ μπορεῖτε νὰ φτιάξετε μιὰ κατάλληλη ὀνομασία. (...Τὸ Λαμπροβούνιο; Somehow I doubt it.)
Ἀφῆστε με νὰ προτείνω τὸ ἑξῆς: ἡ Ὀξφόρδη (ἀπὸ τὸ ox [=βοῦς] καὶ τὸ ford [=πόρος, πορθμός] εἶναι, νὰ τὸ ποῦμε σωστά, «τὸ Πανεπιστήμιο τοῦ Ἀγγλικοῦ Βοσπόρου».
Καὶ τὴν Claremont, κατ' ἀναλογία, ἂς τὴ λέμε «τὸ Πάνεπιστήμιο τῶν Ἀμερικανικῶν Μετεώρων»!
Ὑμέτερος, Σοφοκλῆς ;)
Hypographum:
Ἡ Εὔβοια κατὰ τὴν Ἑνετοκρατία (ἢ τὴν «Ἐμετοκρατία», ἀναλόγως μὲ τὴ διάθεσή σου πρὸς τοὺς Ἰταλούς) ὀνομαζόταν Negroponte, δηλ. «ἡ Μέλαινα Γέφυρα» (...Μαυρογιοφύριο;). Ἀλλ' ἔμαθα μόλις χθὲς ὅτι ἡ ὀνομασία αὐτή, ὅπως καὶ τὸ İstanbul τῶν Τούρκων, ἔγινε γιατὶ παρακούσαν' οἱ κατακτητές. Τὸ στενὸ μεταξὺ τοῦ νησιοῦ καὶ τῆς στεριᾶς λέγεται βέβαια ὁ Εὔριπος, καὶ κατὰ τὸ Μεσαίωνα λεγόταν καὶ ὁ/ἡ Ἔγριπος [σύγκρινε τὸ κυπριακὸ γλέπω=βλεπω]. Καὶ ὅταν οἱ ντόπιοι λέγαν «τὴν Ἔγριπον» (ὅπως «εἰς τὴν Πόλιν» στὸ Βυζάντιο), οἱ Ἰταλοὶ ἀκούγανε «τὴ Νέγριπον», δηλ. τὴ Negroponte. (Σύγκρινε ὁ νήλιος στὰ νησιώτικα καὶ nuncle [θεῖος] στὸ Σαιξπήριο.) ...Ὡραῖο λοιπὸν δὲν εἶναι;!
Ὅσο γιὰ τὸν προαναφερθέντα Ἀλφρέδο, αὐτὸ τὸ ὄνομα, ἂν καὶ ὑπάρχει ἀνάμεσα στοὺς Ἰταλοὺς (ἀπὸ τοὺς Λαγγοβάρδους ἴσως?), εἶναι καθαυτὸ τευτονικό (Germanic). Τὸ Alf (ἢ μᾶλλον Ælf, σήμερα elf) θέλει νὰ πεῖ [ἀγαθοεργὸ] ξωτικό, ἀγερικό κλπ., καὶ τὸ -red σημαίνει τὸ σημερινὸ (ἂν καὶ πεπαλαιωμένο) "rede" (τὴ συμβουλή, as in reck my rede «πρόσεχε τὶς συμβουλές μου» [buchstäblich, »rechne meinen Rat«]. Τ' ὄνομα σημαίνει τότε «αὐτὸν ποὺ συμβουλεύεται τὰ Elves, καὶ εἶναι μιὰ μικρὴ μαρτυρία γιὰ ἕναν φανταστικὸ τευτονικὸ κόσμο, τοῦ ὁποίου μόνο τὰ χνάρια ἔχουν μείνει ὡς τὶς μέρες μας.
Ἔχει κανεὶς καλὴ ἰδέα πῶς νὰ μεταφράσουμε αὐτὸ τὸ ὡραῖο ὄνομα στὰ ἑλληνικά; Μήπως Νυμφόβουλος; (Ἂν καὶ τὰ elves εἶναι συνήθως ἀρσενικά.)