Translation - Μετάφραση

Favourite texts, movies, lyrics, quotations, recipes => Favourite Music and Lyrics => Favourite Non-Fiction => Topic started by: zephyrous on 26 Nov, 2005, 15:51:26

Title: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: zephyrous on 26 Nov, 2005, 15:51:26
God save the heretic

Jonathan Swift observed that the problem with religion was that there wasn’t enough of it around: “We have just enough religion to make us hate, but not enough to make us love one another.” Three centuries on there is even less of it around and we still hate each other.

The difficulty, at least for the scientifically educated but spiritually malnourished, is not the idea of religion itself, meaning some system of ritualised worship that helps us to make sense, if only symbolically, of the human, natural and supernatural worlds. The difficulty is rather that all the religions on offer are so patently preposterous, if not downright unpleasant.

Judaism tells us in its most sacred text, the Torah, that a donkey once turned round and started an argument with its master (Numbers, chapter 22); and that the supreme creator took time out to instruct his chosen people not to carry dead badgers, pelicans, hoopoes or bats (Leviticus, chapter 11).

Christianity, while accepting these texts as sacred, further believes that God manifested himself on earth in the form of an excitable and frequently ill-tempered 1st-century Jewish rabbi called Joshua (“Jesus” in Greek) who disowned his family and believed that the world was soon going to end. How do we know Jesus was Jewish? Because he lived at home until he was 30 and his mother thought he was God.

Then there is Islam. Its followers believe that its sacred text, the Koran, is the word of Allah as dictated to his prophet Muhammad. Non-Muslims might regard Muhammad as a deluded and bellicose man who had far too many wives than was good for him. His private life as recorded in the Koran itself, for instance sura 66, is also rather surprising.

Buddhism is an increasingly popular choice for westerners these days with its distinctive mix of cowardice, escapism and self-absorption. Hinduism has always been the colourful and vibrant national religion of India, although under the guidance of that wicked imperialist power, the British raj, it did at last begin to accept that burning women alive on their husbands’ funeral pyres might not be such a good idea.

Shintoism, the national religion of Japan, venerated the emperor as a living god, at least until 1946 when Hirohito, under gentle pressure from the US army, admitted on the radio that he wasn’t really.

The emperor Vespasian’s last sardonic words, as he lay awaiting death and the posthumous deification bestowed on the Caesars, best put this religious belief into perspective: “I think I’m turning into a god.”

Some like to believe that primitive tribal religions were much nicer. Unfortunately many of them practised human sacrifice. When the British (wicked imperialist power, etc) captured the Ashanti capital of Kumasi in present-day Ghana, they found a grove of death where the ground was saturated with the blood of thousands of human victims.

This confirms one’s sense that whatever the truth about God, all religions without exception are fallible human creations, in parts beautiful and profound and in parts ridiculous and repellent. To protect them from criticism is bad for our society and, even more importantly, bad for our souls.

Enter new Labour with shining morning face, like some eager perfectibilian schoolboy, believing that with a few waves of its legislative wand it can banish cultural frictions and religious disagreements from the earth. Under the proposed Racial and Religious Hatred Bill, before the Lords this week, anyone found guilty of being “insulting or abusive” about any religion could face a prison sentence of up to seven years.

If the bill is passed then the kind of things I have written at the start of this article — to my mind, perfectly reasonable, evidentiary and legitimately discomforting things — could well land me in Wormwood Scrubs. It is astonishing that any modern democratic government should be even considering such a law. But then this comes from the people who brought us the similarly botched, ill-conceived and unenforceable Hunting Act only last year.

This is a blundering bluebottle of a bill, inanely buzzing around our heads, a colossal nuisance with no sign of intelligence behind it whatsoever. It should be squashed forthwith. To paraphrase Swift, there is already quite enough bossy and witless legislation around to make us hate each other and there will never be enough to make us love each other. For that we will need some new, humane, as yet unimaginable form of religion.

However, with our dominant ideology of “secular materialism” (for which read “shopping”), our fringe religious ideologies either vapid or dangerously fundamentalist, both hostile to outside criticism and incapable of self-criticism, and now new Labour’s outrageous attempts to frighten us from even discussing such essential matters openly, our chances of shaping some better religion for our modern selves, and consequently learning to love each other a little more than we have hitherto managed, seem remoter than ever.

Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς

Ο Τζόναθαν Σουίφτ είχε παρατηρήσει ότι το πρόβλημα με τη θρησκεία είναι πως δεν υπάρχει αρκετή γύρω μας: «Υπάρχει αρκετή θρησκεία για να μισούμε, αλλά όχι αρκετή για να αγαπάμε αλλήλους». Τρεις αιώνες μετά, υπάρχει ακόμη λιγότερη γύρω μας, κι όμως ακόμη μισούμε ο ένας τον άλλο.


Η δυσκολία, τουλάχιστον για τους επιστημονικά καταρτισμένους αλλά πνευματικά ατροφικούς, δε βρίσκεται σ’ αυτή καθαυτή την ιδέα της θρησκείας, με την έννοια ενός συστήματος τελετουργικευμένης λατρείας που μας βοηθά να κατανοήσουμε― και μακάρι να ήταν μόνο συμβολικά―  τον ανθρώπινο, το φυσικό και το μεταφυσικό κόσμο. Η δυσκολία έγκειται μάλλον στο γεγονός ότι όλες οι θρησκείες που γνωρίζουμε είναι τόσο απροκάλυπτα βλακώδεις, αν όχι εντελώς δυσάρεστες.

Στο πιο ιερό του κείμενο, το Τορά, ο ιουδαϊσμός μάς λέει ότι κάποτε ένα γαϊδουράκι γύρισε και άρχισε να συζητά με τον αφέντη του (Αριθμοί, κεφάλαιο 22), ενώ ο δημιουργός των πάντων ξέκλεψε λίγο χρόνο για να μάθει στον περιούσιο λαό του να μην κουβαλά νεκρούς ασβούς, πελεκάνους, τσαλαπετεινούς και νυχτερίδες (Λευϊτικό, κεφάλαιο 11).

Ο χριστιανισμός, που δέχεται ως ιερά αυτά τα κείμενα, πιστεύει επιπλέον ότι ο Θεός εμφανίστηκε στη γη τον 1ο αιώνα με τη μορφή ενός ευσυγκίνητου και συχνά ευέξαπτου εβραίου ραββί, με το όνομα Ιησούς, που απαρνήθηκε την οικογένειά του και πίστεψε ότι ο κόσμος πλησίαζε στο τέλος του. Πώς ξέρουμε ότι ο Ιησούς ήταν Εβραίος; Μα επειδή ζούσε με την οικογένειά του μέχρι τα 30 και η μητέρα του τον είχε για Θεό!


Έπειτα, έχουμε το Ισλάμ. Οι οπαδοί του πιστεύουν ότι το ιερό του κείμενο, το Κοράνι, είναι ο λόγος του Αλλάχ, όπως τον μετέφερε στον προφήτη του, τον Μωάμεθ. Οι μη μουσουλμάνοι ίσως να θεωρούν τον Μωάμεθ πλανεμένο και πολεμοχαρή, με περισσότερες γυναίκες απ’ όσες του χρειάζονταν. Η προσωπική ζωή του, όπως καταγράφεται στο Κοράνι, λόγου χάρη στο κεφάλαιο 66, μάλλον ξαφνιάζει.

Ο βουδισμός αποτελεί ολοένα και πιο δημοφιλή επιλογή για τους δυτικούς τη σήμερον ημέρα, με το ξεχωριστό μίγμα δειλίας, φυγής και εγωκεντρισμού που έχει να προτείνει. Ο ινδουισμός ανέκαθεν υπήρξε η πολύχρωμη και ζωντανή εθνική θρησκεία της Ινδίας. Παρότι υπό τον έλεγχο αυτής της καταραμένης ιμπεριαλιστικής δύναμης, της Βρετανικής επικυριαρχίας, επιτέλους άρχισε να δέχεται ότι ίσως να μην είναι τόσο καλή ιδέα να ρίχνεις ζωντανές γυναίκες στην πυρά κατά την καύση των νεκρών συζύγων τους. 


Ο σιντοϊσμός, εθνική θρησκεία της Ιαπωνίας, λάτρευε τον αυτοκράτορα ως εν ζωή θεό, τουλάχιστον μέχρι το 1946, οπότε και ο Χιροχίτο, με τη διακριτική πίεση του αμερικανικού στρατού, παραδέχθηκε τελικά σε ραδιοφωνική εκπομπή ότι, στην πραγματικότητα, δεν ήταν.

Τα τελευταία σαρδόνια λόγια του αυτοκράτορα Βεσπασιανού, καθώς περίμενε το θάνατο και τη μεταθανάτιο θεοποίηση που απολαμβάνουν οι καίσαρες, έθεταν με τον καλύτερο τρόπο τη θρησκευτική του πίστη: « Αλίμονο, νομίζω πως γίνομαι θεός».


Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι οι πρωτόγονες φυλές είχαν πολύ καλύτερες θρησκείες. Όταν οι Βρετανοί (καταραμένη ιμπεριαλιστική δύναμη κ.λπ.) άρπαξαν από την αυτοκρατορία των Ασάντι το Κουμάσι, πρωτεύουσα της περιοχής που σήμερα ονομάζουμε Γκάνα, βρήκαν ένα άλσος-«νεκροταφείο», όπου το χώμα είχε ποτιστεί με το αίμα χιλιάδων ανθρώπων.

Έτσι επιβεβαιώνεται η άποψη ότι, όποια κι αν είναι η αλήθεια για τον Θεό, όλες οι θρησκείες, ανεξαιρέτως, αποτελούν ελαττωματικές ανθρώπινες δημιουργίες, άλλοτε όμορφες και βαθιές κι άλλοτε γελοίες και αποκρουστικές. Αν μείνουν στο απυρόβλητο, ζημιώνεται η κοινωνία, και ακόμη περισσότερο ζημιώνεται η ίδια μας η ψυχή.

Ας πάρουμε έναν Εργατικό με το λαμπερό πρωινιάτικο χαμόγελό του, σαν να είναι κανένα ενθουσιώδες τελειομανές σχολιαρόπαιδο, που πιστεύει ότι, κουνώντας το νομοθετικό ραβδάκι του, μπορεί να αφανίσει από προσώπου γης πολιτισμικές συγκρούσεις και θρησκευτικές διαφωνίες. Σύμφωνα με το Νομοσχέδιο περί Ρατσισμού και Θρησκείας, που κατατέθηκε ενώπιον των Λόρδων αυτήν την εβδομάδα, όποιος αποδειχθεί ένοχος για «προσβολή ή κατάχρηση» οποιασδήποτε θρησκείας αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης μέχρι και 10 ετών.

Αν περάσει το νομοσχέδιο, τότε βάσει όσων έγραψα στην αρχή του άρθρου μου― πράγματα που στο μυαλό μου φαντάζουν απολύτως λογικά, αυταπόδεικτα και εύλογα― μπορεί κάλλιστα να καταλήξω στα μπουντρούμια της Αγγλίας. Είναι κάτι αδιανόητο για μια σύγχρονη δημοκρατική κυβέρνηση. Προέρχεται, όμως, από τους ίδιους ανθρώπους που μόλις πέρυσι μας πρόσφεραν τον εξίσου ανάξιο λόγου, αρρωστημένο και ανεφάρμοστο Νόμο περί Κυνηγίου.


Πρόκειται για έναν αδέξιο χωροφύλακα, που καραδοκεί δίχως λόγο πάνω από τα κεφάλια μας∙ μια τεράστια όχληση, που δεν κρύβει πάντως κανένα σημάδι ευφυΐας. Πρέπει να συνθλιβεί αυτοστιγμεί. Για να παραφράσουμε τον Σουίφτ, ήδη υπάρχει αρκετή αυταρχική και ανόητη νομοθεσία γύρω μας για να μισούμε αλλήλους, αλλά δε θα υπάρξει ποτέ αρκετή για να αγαπηθούμε. Γι’ αυτό το σκοπό, θα χρειαστούμε μια νέα, ανθρώπινη, ασύλληπτη μέχρι στιγμής μορφή θρησκείας.   

Ωστόσο, με την ιδεολογία του «κοσμικού υλισμού» να κυριαρχεί (λέγε με καταναλωτισμό), τις αφελείς θρησκευτικές μας ιδεολογίες, είτε ανιαρές είτε επικίνδυνα φονταμενταλιστικές, εχθρικές πάντως στην έξωθεν κριτική και ανίκανες για αυτοκριτική, τις τελευταίες εξωφρενικές προσπάθειες των Εργατικών να μας φοβίσουν, για να μη συζητάμε ανοιχτά τέτοια θέματα ουσίας, οι πιθανότητες να δημιουργήσουμε κάποιες καλύτερες θρησκείες για εμάς, άρα και να αγαπήσουμε αλλήλους λίγο περισσότερο απ’ ό,τι έχουμε κατορθώσει μέχρι τώρα, μοιάζουν λιγότερες από ποτέ. 

Κρίστοφερ Χαρτ, 23 Οκτωβρίου 2005, εφημερίδα The Times


Ένα άρθρο που μου έκανε εντύπωση και το μετέφρασα. Κάθε σχόλιο, διόρθωση ή πρόταση είναι καλοδεχούμενα.

Title: Re: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: spiros on 26 Nov, 2005, 16:21:14
Πολύ καλό, μπράβο!

Θα πρότειναι για το:

Racial and Religious Hatred Bill = Νόμος περί φυλετικού και θρησκευτικού μίσους αντί για Νομοσχέδιο περί Ρατσισμού και Θρησκείας

επίσης το Βούδδας και παράγωγα τα γράφω (προσωπική προτίμηση) με δύο δ καθώς προέρχεται από τη σανσκριτική ρίζα √budh (αφυπνίζομαι) και με ένα d (budha) σημαίνει αφυπνιζόμενος ενώ με δύο d (buddha) σημαίνει αφυπνισμένος.
Title: Re: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: zephyrous on 26 Nov, 2005, 16:29:59
Αυτά συμβαίνουν όταν δεν επιλέγεις το law module! :)
Όσο για το Βού(δ)δας, χρησιμοποίησα απλώς τη γραφή του Μπαμπινιώτη, χωρίς να ανατρέξω στην ετυμολογία. Πολύτιμη η παρατήρησή σου! Ευχαριστώ, Σπύρο!
Title: Re: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: banned8 on 26 Nov, 2005, 19:43:06
Να 'σαι καλά, αγόρι μου! You're a man after my own heart! Με όλα τούτα τα φόρα, έχω μειώσει τα διαβάσματα των εφημερίδων και το είχα χάσει τούτο το κομμάτι (όπως και χιλιάδες άλλα ενδιαφέροντα) αν και με είχε ταράξει όταν πρωτοπληροφορήθηκα γι' αυτόν το νόμο.

Μια χαρά κι ένα καμάρι είναι η μετάφρασή σου και θα μου επιτρέψεις, με κάποιες μικροαλλαγίτσες που θα της κάνω (ιδιοσυγκρασιακές και μόνο) να τη δημοσιεύσω στο σάιτ του γιου μου, που είναι νέα παιδιά, να μαθαίνουν.

Η βασική μου αντίρρηση (αχ ρε Γιάννη, έπρεπε να το πάρεις το law module), εκτός από τη νομική παρατήρηση του Σπύρου, είναι για το abusive, επειδή το "κατάχρηση" αλλάζει το νόημα: "υβριστικός, προσβλητικός" είναι η σημασία του εδώ.

Ξέρω ότι ο χώρος είναι για μεταφραστές, αλλά ειλικρινά μπαίνω στον πειρασμό να πω ότι δεν θα ήθελα να αναλωθούμε σε μεταφραστικές φλυαρίες σε σχέση με το κομμάτι, γιατί η ουσία του με ενδιαφέρει πολύ περισσότερο και γιατί με βρίσκει σύμφωνο σε όλα όσα λέει για τις θρησκείες (κάπου σε σχέση με το κυνήγι διαφοροποιούμαι).

Σ' ευχαριστώ προσωπικά πάρα πολύ για τη συμβολή σου.
Title: Re: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: banned8 on 26 Nov, 2005, 20:00:41
Με την ευκαιρία, να δηλώσω ότι είμαι μέλος των Brights. Αν θέλετε, πηγαίνετε εδώ να διαβάσετε http://the-brights.net/ και να γίνετε μέλη.
Title: Re: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: zephyrous on 26 Nov, 2005, 20:26:32
Κανένα πρόβλημα δεν υπάρχει. Μπορείς να κάνεις τις αλλαγές που νομίζεις. Η μετάφραση είναι... open source και δεν υπάρχει... clopyright. Ευχαριστώ για τις πολύτιμες παρατηρήσεις!
Ομοίως, θεωρώ ότι μετράει κυρίως η ουσία του κειμένου, για παραπλήσιους λόγους. :) 
Title: Re: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: σα(ρε)μαλι on 26 Nov, 2005, 23:27:18
Να κάνω κι εγώ μια παρατήρηση, όχι για να μειώσω τη μετάφραση, που κατά τη γνώμη μου είναι πολύ καλή, απλώς για να επισημάνω ότι μειώνει το κόμμα και την ιστορία των Εργατικών όταν μεταφράζεις το New Labour ως Εργατικό και όχι ως Νέο Εργατικό, καθώς ως γνωστόν όση σχέση έχουν οι Νέοι Εργατικοί με το Εργατικό Κόμμα τόση έχει και ο Νταλάρας με την αριστερά.

Κατά τα άλλα, αν έπαιρνες τα νομικά θα είχες καθηγήτρια τη φίλη Βασιλική, που είναι πολλή καλή νομικός και μεταφράστρια με εξαιρετικό μέλλον.
Title: Re: God save the heretic, (Σώσον, Κύριε, τους αιρετικούς) Christopher Hart
Post by: zephyrous on 27 Nov, 2005, 00:44:19
Κώστα, έχω υπόψη μου τον όρο "New Labour", που απλώς αποτελεί μια εναλλακτική ονομασία για το κόμμα των Εργατικών, από το 1994 κι έπειτα. Αν προσέξεις, όμως, στο κείμενο γράφει "new Labour" (ίσως εκ παραδρομής, ίσως και όχι). Το θεώρησα ουσιαστικά περιττή πληροφορία στο κείμενο, καθώς, ακόμη και στην παράγραφο που αναφέρεται, περνάει σχεδόν απαρατήρητο και η ουσία δίνεται στη συμπεριφορά του πολιτικού. Επιπλέον, αν ξεφύγουμε από το κείμενο και μιλήσουμε γενικά, προσωπικά κάνω το διαχωρισμό ανάμεσα στο (όχι στον, αλλά περιλαμβάνεται κι αυτός) "πολιτικό" και την "πολιτική", θεωρώντας τις δύο έννοιες αντιφατικές και εγγεγραμμένες κατά έναν τρόπο (δυστυχώς) λανθασμένο στο μοντέρνο φαντασιακό. Κατά τη γνώμη μου (τώρα κι αν ξεφύγαμε πολύ από τη μετάφραση!), υπάρχει τεράστιο χάσμα ανάμεσα στις δύο έννοιες (ξεκινάει από την Αντιγόνη η διαφορά τους). Άλλο να αποφασίζει η πόλη για τα κοινά κι άλλο να αποφασίζουν κάποιοι αντιπρόσωποι της "πόλης" (που δεν είναι πια ούτε πόλις ούτε κοινότης) για τις τύχες τους (ας προσέχαμε!). Συνεπώς, δεν θεωρώ ότι μειώνω την ιστορία των Εργατικών, ίσως γιατί έχω διαφορετική άποψη γι΄αυτήν. Κατά τ' άλλα, απολύτως δεκτή η παρατήρηση και πάντα υπό συζήτηση, μια και επισημαίνω την κατ' εμέ διαφορά ανάμεσα στο "new" και το "New".
Δε διαφωνώ για τα νομικά. Απλώς είχα ήδη 3 modules (τα αγαπημένα μου τεχνικά κείμενα, τα απλώς ok οικονομικά και τα μισητά κείμενα της Ε.Ε.), είχα πάρει και τα νορβηγικά ως πρόσθετο module, οπότε κάτι έπρεπε να αφήσω. Την πλήρωσε η... Βασιλική! Ελπίζω μόνο να μην την πλήρωσα κι εγώ! Ευχαριστώ