Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Να κρατηθούμε απ’ τις ρίζες

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Ανηφόρα
Δεν ήταν εύκολο καθόλου
μα όμορφο, τόσο όμορφο αλήθεια
Σ’ ολοπράσινο νέφος πορευτήκαμε
σε χαμογέλια θάλασσες
κι αγριολούλουδα θλιμμένα
Κουρνιάσαμε στων βράχων τις σχισμές
συρθήκαμε στη δίνη των χειμάρρων
Κάποιες φορές γεμάτες τις χούφτες είχαμε
με όνειρα χιμαιρικά
Μάταια να κρατηθούμε δοκιμάσαμε
από ξερόκλαδα που ξέβρασε το ρέμα
μέχρι εκείνο το στερνό ανάβασης βήμα
Κι έπειτα στρέψαμε δειλά το βλέμμα προς τα πίσω
Τρόμος
ο δρόμος πίσω φαντάζει φαράγγι σκοτεινό
απ’ τους χειμάρρους φαγωμένο
Κι η επιστροφή αφέγγαρη κι ανάστερη νύχτα
Σιγά σιγά ψηλαφιστά στα σκοτεινά
να ψάξουμε να κρατηθούμε απ’ τις ρίζες
μη και κουτρουβαλώντας τσακιστούμε
μες στης επιστροφής το σκοτεινό κι άνυδρο ρέμα

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Η λεύκα η λυγερή

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Ανέμελη η λεύκα η λυγερή ασήμωνε το ξέφωτο
τα φύλλα της στιλπνά παιχνίδιζαν στο φως
και με τον άνεμο ερωτικά κρυφομιλούσαν
Κι ήρθαν βάρβαροι μωροί
προάγγελοι θανάτου
Στον ώμο είχαν της κόλασης φωτιά
και με τη ράχη έφραξαν της μέρας το κατώφλι
Κι η λεύκα η λυγερή η εκατόχρονη
εκεί που θρόιζε χαμόγελα
σωριάστηκε κατάχαμα δακρύζοντας

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Ήρθε αναπάντεχα

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Ήρθε αναπάντεχα χωρίς σημάδι, χωρίς προειδοποίηση καμιά
πίσω από το παραβάν της θλίψης καθισμένη
Διάχυτο παγερής λευκότητας το φως
κι η λάμψη η ζεστή πουλί χαμένο
Στο πρόσωπο λαμπύριζαν κρυστάλλινα σπαθιά
Πώς είσαι; ρώτησα δειλά
Δεν είμαι, δεν είμαι τώρα πια, πώς θα μπορούσα τάχα
είπε και σα να υγράνθηκε ανεπαίσθητα
του παγερού σπαθιού η άκρη
Κι αμέσως το μαύρο που την περιέβαλλε στον χώρο απλώθηκε
και βίαια θρονιάστηκε στο στήθος μου επάνω

Κι όμως είχα ακούσει πως λέγαν οι παλιοί
«Αυτόν τον αθεόφοβο εφτά φορές τη μέρα να θυμάσαι»

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Το κεχριμπάρι

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Το κεχριμπάρι έλαμψε
στην άκρη του ματιού
Κύλησε αργά στο μάγουλο
κι έπεσε στη μισάνοιχτη παλάμη
Το κοίταξε έκθαμβος
σ’ ονείρου αχλή τού άπλωσε
για μια στιγμή αραχνοΰφαντο πέπλο

Δρόμοι πολλοί λαμπύριζαν
δρόμοι συντρόφια κι οδηγοί
σοκάκια, λεωφόροι
Μ’ αγωνίες, με λαχτάρες, με χαρές
μ’ όνειρα, συγκινήσεις, ηδονές
μ’ αρώματα και χρώματα πολλά
και ήχους, μυριάδες ήχους
Άλλοι απλώνονταν με πόθους
ανεκπλήρωτους πικρούς
κι ένας είχε μουντές κηλίδες σκοτεινές
που όλο μεγάλωναν, μεγάλωναν
ώσπου σκέπασαν τον χαρταετό
που ανέμελα πετούσε

Τα μάτια σφάλισε κι αμέσως
το κεχριμπάρι έχασε τη λάμψη
κι η νύχτα απλώθηκε βαριά
και του έφραξε το βήμα

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Τα λιμάνια

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Αχ, τα λιμάνια δεν είναι μόνο
για ν’ αράζουν τα καράβια
να βρίσκουν αγκαλιές
Αχ, τα λιμάνια είναι
για να σαλπάρουν τα καράβια
με κατευόδιο καλό
σε θάλασσες πλατιές
Μα το δικό του αλίμονο
έχει οριστικά αράξει
απόμερα σε κατασκότεινη γωνιά
Κι όχι ανάλαφρο, γυμνό
σαν του πολυταξιδεμένου
που γέρος φτάνει στην Ιθάκη

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη: Πώς γίνεται;

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Για τον άλλο δρόμο έχει ξεκινήσει τώρα πια
για το ταξίδι το μεγάλο
το μεγαλύτερο απ’ το πρώτο
Τότε που από γαλήνια στέρνα
γλίστρησε σπαράζοντας
σε σμαραγδένια θαλασσοταραχή
Αβάσταχτος ο πόνος
κι είχε βγάλει την πρώτη την κραυγή
Αντάριασε η θάλασσα
κι η μήτρα ματωμένη σπάραζε
μα τώρα ολομόναχο χθόνια μήτρα θα τον καταπιεί

Πώς γίνεται
του ήλιου το χρυσό απ’ τα μάτια του να σβήσει
τη δροσερή τη χαραυγή σε νύχτα να την κλείσει;
Πώς γίνεται
ν’ αφήσει αγάπες λατρευτές
απρίληδες και ανοιξιάτικες χαρές;

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη: Κοίτα ψηλά τ’ αστέρια

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Κοίτα ψηλά τ’ αστέρια
απόψε μοιάζουν να ’ναι τόσο φωτεινά
Killah P.*

I

Το παλικάρι σαν δέντρο λυγερό
σωριάστηκε στο χώμα
τα χέρια έσφιξε στο στήθος
στο μέρος της καρδιάς
και κουλουριάστηκε
όπως το έμβρυο στη μήτρα

Μα τι έγινε; Τι έγινε; Γιατί;
Γιατί;
Τόσο αναπάντεχα, τόσο σκληρά!
τώρα που της αγάπης τα φτερά
είχε απλώσει

Αυτό ήταν όλο λοιπόν;
Αυτό;
Ταξίδι σύντομο, μικρό
άδικα κι ανελέητα κομμένο;

Μπροστά του στάθηκαν
οι μαύροι Κύκλωπες οι ποταποί
και του έκοψαν ανελέητα τον δρόμο
Δεν σκέφτηκαν οι θλιβεροί
πως της θυσίας το νήμα
αιώνια έχει αντοχή

Πώς θ’ αντέξει χωρίς ήχους
χωρίς χρώματα
χωρίς αγγίγματα απαλά
αγαπημένα;
Κι η μάνα, η έρμη μάνα;
Κι η κοπελιά η δύστυχη
που τον κρατά σφιχτά στην αγκαλιά της;

«Αχ, μάνα, κρυώνω, μάνα
μ’ εκείνη τη γαλάζια κουβερτούλα
να με σκέπαζες, μάνα γλυκιά»
ακούστηκε βαθύς ο σπαραγμός του

II

Όχι, δεν είναι έτοιμος
για το ταξίδι που δεν έχει γυρισμό
Ας γίνει κάτι επιτέλους
να σταματήσει αυτό το μακελειό
το άδικο να σταματήσει

Θέλει ν’ απλώσει πάλι τα φτερά
τα φυτρωμένα στους ώμους απ’ τη γέννα
Να αγαπήσει, να τραγουδήσει
να ξεσηκώσει τ’ αδικημένου την καρδιά

Τον πόνο που του καίει τα σωθικά
ας ήτανε να μπόραγε να σβήσει
Να βγάλει λέει μια βαθιά κραυγή
ακόμη πιο βαθιά από την πρώτη
για να δακρύσουν τα βουνά
να ξεχειλίσουν τα ποτάμια απ’ το δάκρυ
Γιατί ’ναι αβάσταχτο και άδικο πολύ
λουλούδι ολάνθιστο
στη μήτρα τη βαθιά να μπει
στη μήτρα τη μεγάλη

Όχι, δεν ήταν τέτοιος θάνατος
που ταίριαζε στο παλικάρι το γελαστό
Δεν έπρεπε χέρι αδίστακτο, λερό
ν’ αγγίξει τον άγγελο τον φτερωτό

Μα πρόσφορο καθώς έγινε
στου κόσμου το καλό
τη λησμονιά τη νίκησε
το μαύρο το σημάδι του θανάτου

III

Με κόπο τα μάτια άνοιξε
και για στερνή φορά κοίταξε γύρω
με παράπονο μεγάλο
Όχι, στη γη που θα τον έπαιρνε
βλέμμα δεν έστρεψε
μόνο κοίταξε εκεί ψηλά στον ουρανό
όπου φωλιά ήθελε να χτίσει
κι ύστερα τον μακελάρη έδειξε
τους Κύκλωπες τους μαύρους

Τελευταία την κοπελιά
βαθιά στα μάτια κοίταξε
κι αγκομαχώντας
προσπάθησε να της γλυκοτραγουδήσει
«Κοίτα ψηλά τ’ αστέρια
απόψε μοιάζουν να ’ναι τόσο φωτεινά»

*Κοίτα ψηλά τ’ αστέρια/απόψε μοιάζουν να ’ναι τόσο φωτεινά: στίχοι του Παύλου Φύσσα (Killah P.)

Στη μνήμη του Παύλου Φύσσα
14-10-2013

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Κι αχνογέλασε

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Μάτια ερμητικά κλειστά
έκφραση σκεφτική
μ’ ένα αχνό υπαινικτικό
κι ωστόσο ερωτηματικό χαμόγελο
ελαφρώς ειρωνικό
Πρόσωπο νέο κι όμορφο μα κρύο και χλομό
Κουράστηκε να ψάχνει και να προσπαθεί
κουράστηκε και σφάλισε τα μάτια ερμητικά
Παρακαταθήκη ερωτηματικά κι υπαινιγμοί
με κάποια ειρωνεία αμυδρή

Να τα ’δε όλα άραγε
εκεί στης γέφυρας τη σκιά
πριν γείρει τα ματόκλαδα για ύστατη φορά;
Να τα ονειρεύτηκε έστω την έσχατη στιγμή;
Κι αχνογέλασε ερωτηματικά
κι ωστόσο υπαινικτικά
ελαφρώς ειρωνικά;

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Τρεις επιθυμίες

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Ετοίμασε λευκές κάλτσες και εσώρουχα
τ’ ολόλευκο σεντόνι με βελονάκι είχε πλέξει από καιρό
και το οικογενειακό κοιμητήριο επισκεπτόταν συχνά

Να μην κλάψουν, έλεγε, καθόλου να μη λυπηθούν
μόνο αγαπημένοι το σπίτι να κρατάνε ανοιχτό
Κι όταν η ώρα της πλησίασε
ταπεινά ζήτησε να την συγχωρέσουν

Για την ίδια τρεις ήταν οι επιθυμίες της:
Δεν της χρειάζονταν τα επίσημα παπούτσια και τα ενδύματα
ήθελε να ήταν γυμνή, γυμνή κι ανάλαφρη να φύγει όπως ήρθε
Όχι, καμία νεκροφόρα
να την σηκώσουν στους ώμους τα παλικάρια θα ’θελε
Και στο χώμα που θα την σκέπαζε
φρέζιες να φύτρωναν, φρέζιες και γεράνια

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Μη με λησμόνει / πηγή: wikipedia

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Παραμυθία

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Εδώ τελειώνουν τα τραγούδια της αγάπης
του έρωτα τα νόστιμα φτερνίσματα
Ο κάμπος θάλασσα πλατιά
προκλητικά απλώνεται γαλήνια
και τα βουνά αμέριμν’ ατενίζουν τον ορίζοντα
στον κόρφο κρύβοντας τα μυστικά δέντρου χιλιόχρονου
Κοπάδι στριμωγμένοι αμνοί τα όνειρα
βυθίζονται στη γούρνα αξεδίψαστα
Στη χούφτα χαραγμένα φτερουγίσματα
Μη με λησμόνει ανθίζουνε Μη με λησμόνει
Εδώ η πομπή ακολουθεί ασθμαίνοντας
κι ο ένας πλάι στο άλλον σφίγγονται να κρατηθούν
μη και βουλιάξει η γη απ’ ασταθή πατήματα
Εδώ το «δεύτε τελευταίον ασπασμόν»
του «μακαρία η οδός» παραμυθία

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Να κρατάτε το σπίτι ανοιχτό

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Στη μάνα μου

Τα λουλούδια στις γλάστρες ακόμη ανθηρά
γεράνια κόκκινα τα περισσότερα
Πολύτιμα αχνάρια αντιστέκονται
στο χαγιάτι του χρόνου αραδιασμένα
Τα φρόντιζε πάντοτε με αφοσίωση
Μοναχούλια τώρα μας υποδέχονται
μ’ ολοκόκκινα θλιμμένα χαμόγελα

Μέσα το δωμάτιο στρωμένο όπως πριν
και το τζάκι αφόρητα σιωπηλό

Σαν την πάχνη επάνω σε φύλλο χλωρό
της απώλειας παγωνιά μάς σκεπάζει
Και το δάκρυ στα μάτια σαν χάδι ζεστό
την αβάσταχτη ερημιά μετριάζει

Να κρατάτε το σπίτι ανοιχτό!
πριν φύγει είχε πει
Να κρατάτε το σπίτι ανοιχτό!

Τα γεράνια πίσω της ριζωθήκαν βαθιά
σαν μικρές πυρκαγιές σιγαλά σπινθηρίζουν
Πορφυρές αποχρώσεις ανασαίνουν γλυκά
λυχναράκια λαμπρά στα μουντά μονοπάτια

28-11-2011

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Μέχρι να φτάσουμε στις εκβολές του ποταμού

[Ενότητα Μέχρι τις εκβολές του ποταμού]

Το ποτάμι άλλοτε ήρεμο κι άλλοτε μ’ ορμή
μας προσκαλεί να το διαβούμε
να ξεδιψάσουμε, να δροσιστούμε
Κάποιες φορές θολό κι ανταριασμένο
μας παρασέρνει στα βαθιά
Τη φλόγα που μας πυρπολεί να σβήσουμε
με μανιασμένα ρεύματα να μετρηθούμε
Κι αν αγριεμένο βρυχηθεί και ξεχειλίσει
και μας ξεβράσει σε λασπόνερα λερά
Πικροχαμογελώντας με λαχτάρα θα προσμένουμε
για να μας πάρει πάλι σε γάργαρα νερά

Κι αν οργισμένο στην κοίτη του μας παρασύρει ανελέητα
Ίσως εκεί παλεύοντας απεγνωσμένα στα θολόνερα
λιθάρια ξεχασμένα θά ’βρουμε
που τα πετούσαμε παιδιά
το βάθος του ν’ αφουγκραστούμε
και θα πατήσουμε σ’ αυτά να λυτρωθούμε
Ίσως ακόμη εκεί στης κοίτης τις καταχθόνιες πτυχές
κάποια φλέβα χρυσού ανακαλύψουμε
και στις χρυσίζουσες ανταύγειες της σκαλώσουμε
στην επιφάνεια να βγούμε

Αν όμως τέτοια τύχη δεν την έχουμε
ίσως η καλοσύνη του βυθού να μας ωθήσει γενναιόδωρα
και όχθη να πατήσουμε ξανά εξαντλημένοι ναυαγοί
Κι ανάσα αφού πάρουμε
λουφάζοντας κάτω από στρώματα σταχτιά
και ανασκουμπωθούμε,
Ξεθυμασμένα κάρβουνα π’ αναζωπύρωσαν
και σπινθηρίζοντας σιγαλά
θα ξαναλάμψουμε

Και πάλι με δέος θα βουτήξουμε
μέσα στην αύρα του να ονειρευτούμε
μέχρι να φτάσουμε στις εκβολές του ποταμού

Κι εκεί σε θάλασσα απύθμενη, άχρονη κι άπειρη
φθαρμένα πλέον και πολυταξιδεμένα ποταμόπλοια
στου ονείρου την αχλή και σε νεφέλη αστερόσκονης
βαρκούλες καλοτάξιδες θ’ απλώσουμε πανιά
για τα συμπαντικά πελάγη ν’ ανοιχτούμε

Από τη συλλογή Διαδρομές (2015)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Φωνήεντα και σύμφωνα

Φωνήεντα και σύμφωνα δεμένα
Μας βοηθούν να λευτερώσουμε
Να σμίξουμε φωνές
Χτίζουν γέφυρες
Ανοίγουν δρόμους

Ρυάκια γάργαρα
Τρεχούμενα νερά
Ανάπαυτα, θλιμμένα
Ποτάμια αγριεμένα

Να φιλιωθούμε
Να φωνάξουμε
Να γίνουμ’ εαυτοί
Να ξανασμίξουμε
Να νιώσουμε εμείς
Να γίνουμ’ ένα

Από τη συλλογή Συναισθηματικό αλφαβητάρι (ποίηση για παιδιά, 2009)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Άλφα της αγάπης

Αγαθά είναι πολλά κι υψηλά ιδανικά
Γη, οικογένεια, υγεία, πίστη, ειρήνη και σοφία
Άραγε τι υπάρχει τι, που τα δένει στη ζωή;
Ποιο είναι τόσο βαθύ, που τα χωράει όλα μαζί;
Η αγάπη! σαν ζεσταίνει τις καρδιές μας τις γλυκαίνει

Αγαπώ και μ’ αγαπούν κι όλα είναι σ’ αρμονία
Γίνομαι ένα με τους γύρω, με την φύση, με τα θεία
Ατσαλώνομαι, αντρειώνω, φτερουγίζω, κελαηδώ
Πίσω αφήνω τα μικρά, τ’ ασήμαντα, τα κρύα
Η ζωή μια ευλογία κι όλα αποκτούν ουσία

Από τη συλλογή Συναισθηματικό αλφαβητάρι (ποίηση για παιδιά, 2009)

[wings]

Δέσποινα Καϊτατζή-Χουλιούμη, Αποδοχή

Ας πηγαίναμε παιδιά
Εκδρομή καθημερινά
Σε λιμνούλα δροσερή
Π’ αγκαλιά είν’ ανοιχτή

Στη φίλη μας την ακριβή
Που την λεν Αποδοχή
Γενναιόδωρη, ζεστή
Με γλύκα κι ανοχή

Στα ήρεμά της τα νερά
Πλατσουρίζουν χαρωπά
Ψάρια, νούφαρα, πουλιά
Κι όλη η πλάση αγαλλιά

Σαν σε παίρνει αγκαλιά
Ανθίζεις σαν τη μυγδαλιά
Στα νερά της σαν λουστείς
Την αγάπη θα την βρεις

Από τη συλλογή Συναισθηματικό αλφαβητάρι (ποίηση για παιδιά, 2009)