συγγνώμη ή συγνώμη; → συγγνώμη

[user3]

Πάντως πολύ καλή ανάλυση, πραγματικό κόσμημα εσαεί για το φόρουμ.

[vmelas]

Εδώ ολόκληρος εκδοτικός οίκος δεν έπιασε το λάθος και άφησε ένα βιβλίο με τίτλο «Οι γυναίκες της συγνώμης». Θα μου πείτε, μα πώς ... λέμε συγνώμη και όχι συγγνώμη. Να σας υπενθυμίσω ότι ακόμα και το ΛΚΝ λέει:

συγγνώμη η [siŋγnómi] & (προφ.) συγνώμη η [siγnómi] O30α : η συγκατάθεση, η επιείκεια που ζητάει κάποιος για να του συγχωρεθεί ένα σφάλ μα που διέπραξε, μια άπρεπη ή άστοχη ενέργεια ή συμπεριφορά: Zητώ συγγνώμη. Kατάλαβε το λάθος του και ζήτησε συγγνώμη. Aπαιτώ να μου ζητήσει συγγνώμη. || απόλυτα (με παράλειψη του ρ. ζητώ) συγγνώμη, συγχωρήστε με: ~, δεν το ήθελα. συγγνώμη, που σας ενοχλώ. συγγνώμη, αν σας κούρασα. συγγνώμη, δεν εννοούσα αυτό. || ευγενικός τρόπος για να αποταθούμε σε κπ.: συγγνώμη, κύριε, σας έπεσαν τα τσιγάρα. συγγνώμη, δεσποινίς, μήπως ξέρετε πού είναι το Δημαρχείο; συγγνώμη, αλλά εδώ απαγορεύεται το κάπνισμα! || (δίκ.) άτυπη δήλωση βούλησης, με την οποία κάποιος συγχωρεί κπ. άλλο για ένα παράπτωμα που διέπραξε και αίρει τις νομικές συνέπειες.  [λόγ. < αρχ. συγγνώμη `επιείκεια, συχώρεση΄ & σημδ. γαλλ. pardon· απλοπ. του συμφ. συμπλ. [ŋγn > γn] για διευκόλυνση της άρθρ.]

Παραθέτω στο επισυναπτόμενο και το λήμμα από τον φίλο μας τον Μπάμπη :)

[wings]

Ε, και τι θες τώρα, βαλοπαιδάκι; Να μην προσέχουμε;

[spiros]

Βαλεντίνη, μη βάζεις εικόνες, ιδίως σε Word. Το έκανα OCR και το έβαλα στο πρώτο μήνυμα του θέματος. Η μορφή «συγνώμη» είναι αποδεκτή από πολλούς.

συγγνώμη
κ. συγνώμη (η) ουσ.  άφεση αδικήματος ή παραπτώματος, συχώρεση, συμπάθιο | η αιτ. συγγνώμη(ν) ως επιφών. φιλοφρονήσεως, με συγχωρείτε | (νομ.) δήλωση βούλησης με την οποία ο θιγόμενος συγχωρεί αυτόν που με ενέργεια, η οποία επισύρει νομικές κυρώσεις, τον έβλαψε
ΜΕΛ

[Asdings]

Συμφωνώ με τον zephyrous (αλλά όχι με τον Μπαμπινιώτη). Το συγγνώμη πρέπει να προφέρεται κανονικά [σινγνόμι], όπως ο συγγραφέας [σινγραφέας]. Ο "συγγραφέας" και τα όμοια γλίτωσαν την απλοποίηση γιατί δεν έχουν το δυσπρόφερτο -νγν. Τη γλίτωσε και ο συγγνωστός γιατί δεν είναι λέξη στα χείλη του καθενός. Από τη στιγμή που αρχίσαμε να προφέρουμε [σιγνόμι], κάποιοι το έγραψαν συγνώμη. Με τον ίδιο τρόπο γράφουμε (και κανένας δεν ταράζεται) "μπουκιά και συχώριο" και "αχ το φχαριστήθηκα" και δεκάδες παρόμοια. Από τη στιγμή που η γλώσσα επιτρέπει να γράφονται τύποι που αντιστοιχούν σε προφορά και αφίστανται της ιστορικής ορθογραφίας, τα λεξικά είναι υποχρεωμένα να τους καταγράφουν. Από 'κεί και πέρα, ο καθένας μας χρησιμοποιεί τον τύπο που εξυπηρετεί καλύτερα το κείμενό του.

Πάρα πολύ ορθή συλλογιστική και κατ' αρχήν ισχύει. Ωστόσο, θα τονίσω ότι, αν και πράγματι τα λεξικά θα πρέπει να περιλαμβάνουν εντός αγκυλών (και μόνο έτσι) την τρέχουσα προφορά μιας λέξης, αυτό δεν την καθιστά σωστή ορθογραφικά, παρά μόνο σε γλώσσες που γράφονται φωνητικά. Θυμίζω σε όλους ότι η Ελληνική δεν είναι τέτοια γλώσσα, αλλά διατηρεί (και καλά κάνει) τη λεγόμενη ιστορική γραφή, όπως (σε διάφορους βαθμούς) η Γαλλική, η Αγγλική, η Ρωσική, η Πορτογαλική, η Καταλανική, η Δανική κ.ά. ευρωπαϊκές γλώσσες. Ασφαλώς, το φαινόμενο της ιστορικής γραφής είναι αρχαιότατο, και απαντά και σε γλώσσες της Ασίας και της Αφρικής.

Συνοψίζοντας, καλά θα κάνει ένα λεξικό να προσθέσει τον τύπο [συγνώμη] ή, καθαρά φωνητικά [σιγνόμι], δίπλα στο ορθό συγγνώμη, αυτό όμως δεν καθαγιάζει τον γραπτό τύπο συγνώμη μόνο και μόνο λόγω προφοράς... Γιατί, αφού πλείστοι όσοι προφέρουν [σιγραφέας] (και μη μου πείτε ότι δεν το ακούτε συχνά), τότε γιατί να μη γράφουμε και συγραφέας;

[escut]

Κατ' εμέ δεν είναι κακό να διατηρήσουμε το «απολίθωμα» συγγνώμην, ναι, με ν. Και δεν είμαι καθόλου καθαρευουσιάνος, βεβαίως-βεβαίως.

[Asdings]

Ε, όχι... αυτό θα παρέκαμπτε ολόκληρη τη γλωσσική μεταρρύθμιση :))

[escut]

Παναγιώτη, χαίρε !
Μη σε σοκάρει το "συγγνώμην". Προφανώς δεν προσπαθώ να επαναφέρω την .....αιτιατική πτώση της καθαρεύουσας βάζοντας ν στο "συγγνώμη". Πιστεύω όμως ότι το "συγγνώμην", ως διατηρητέο απολίθωμα, δεν αντιβαίνει στην γλωσσική μεταρρύθμιση, ακριβώς διότι δεν είναι πιά η αιτιατική που επέβαλλε η καθαρεύουσα, είναι μια context free λέξη.

[Asdings]

Το καταλαβαίνω, αγαπητέ μου! Συμφωνώ μαζί σου ως προς το ότι, αν χρησιμοποιείται πράγματι ο τύπος, δεν αντιβαίνει στη μεταρρύθμιση. Ωστόσο, έχω την εντύπωση ότι μάλλον δεν ακούγεται πλέον... Ίσως γι' αυτό να μου φαίνεται λίγο... πώς να το πω... επιτηδευμένος :)

[escut]

Καλώς! Ίσως να είναι και θέμα γενιάς....και αρχαϊζουσών παραστάσεων....

[Asdings]

Μάλλον κάτι τέτοιο είναι... Στη γενιά που σήμερα είναι από 50 και άνω, το συγγνώμην ηχεί απολύτως φυσιολογικό. Και έχουν δίκιο, αφού έτσι το έμαθαν...

[spiros]

Βέβαια, είναι που είναι δυσπρόφερτο, αν του βάλουμε και το «ν» στο τέλος πάμε για στραμπούληγμα λάρυγγα...

[Asdings]

lol!

[Frederique]

συγγνώμη η & (προφ.) συγνώμη η O30α : η συγκατάθεση, η επιείκεια που ζητάει κάποιος για να του συγχωρεθεί ένα σφάλμα που διέπραξε, μια άπρεπη ή άστοχη ενέργεια ή συμπεριφορά: Zητώ ~. Kατάλαβε το λάθος του και ζήτησε ~. Aπαιτώ να μου ζητήσει ~. || απόλυτα (με παράλειψη του ρ. ζητώ) συγγνώμη, συγχωρήστε με: ~, δεν το ήθελα. ~, που σας ενοχλώ. ~, αν σας κούρασα. ~, δεν εννοούσα αυτό. || ευγενικός τρόπος για να αποταθούμε σε κπ.: ~, κύριε, σας έπεσαν τα τσιγάρα. ~, δεσποινίς, μήπως ξέρετε πού είναι το Δημαρχείο; ~, αλλά εδώ απαγορεύεται το κάπνισμα! || (δίκ.) άτυπη δήλωση βούλησης, με την οποία κάποιος συγχωρεί κπ. άλλο για ένα παράπτωμα που διέπραξε και αίρει τις νομικές συνέπειες.  [λόγ. < αρχ. συγγνώμη `επιείκεια, συχώρεση΄ & σημδ. γαλλ. pardon·  απλοπ. του συμφ. συμπλ. [ŋγn > γn] για διευκόλυν ση της άρθρ.]
ΛΚΝ

Ενδιαφέρον. Γράφουμε «συγγνώμη» και λέμε «συγνώμη». Αυτό εννοεί;

[spiros]

Έχεις χάσει επεισόδια; :Ρ