Αναφέρομαι στην κριτική κάποιου κύριου Στάντη Αποστολίδη για τη μετάφραση του βιβλίου «Μέγας Αλέξανδρος. Η Αναζήτηση ενός Νέου Παρελθόντος» (η κριτική δημοσιεύτηκε στη
Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας στις 4/2/2005 και η απάντηση στην κριτική αυτή από τη μεταφράστρια στη
Βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας στις 18/2/2005).
Ανάμεσα σε όλα (στην κυριολεξία,
ΟΛΑ) τα εξ αμάξης που έσυρε ο προαναφερθείς κύριος στη μεταφράστρια, αναφέρει ότι "... η πλήρης έλλειψη και
των στοιχειωδέστερων ακόμη γνώσεων Αρχαιολογίας προκύπτει από το χαρακτηριστικό ενός γυναικείου ειδωλίου της Βακτριανής αντί: στεατοπυγικού (όπως είναι ο όγκος), ως:..."φαρδοκάπουλου"! Εγώ ήξερα για τ΄ άλογα, μα προφανώς κατά τη μεταφράστρια και οι γυναίκες έχουν ... καπούλια!", λέει! Κι εγώ έρχομαι να απορήσω αγαπητοί μου φίλοι και συνάδελφοι, αλήθεια, υπάρχει μέτρο που καθορίζει ποιες είναι λόγου χάρη οι στοιχειώδεις γνώσεις αρχαιολογίας, ή ιστορίας, ή πολιτικής, ή κάθε άλλης επιστήμης σ΄ ένα μεταφραστή; Μήπως πρέπει να γίνεται μια κάποια διάκριση πια εξειδίκευσης του ίδιου του επιμελητή, ή εν πάση περιπτώσει να υπάρξει
διάκριση μεταξύ γλωσσικού επιμελητή και επιμελητή γνωστικού αντικειμένου από τους εκδοτικούς οίκους; Στην ανταπάντησή του ο κύριος αυτός στην ένσταση της μεταφράστριας ούτε λίγο ούτε πολύ θεωρεί τις παρακάτω πηγές
αναξιόπιστες: Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρους Μπριτάνικα, "Οι Έλληνες" (Εκδ. Κάκτος) των Δώρας Μόσχου και Βασιλείου Μανδηλαρά, Λεξικό της Νέας Ελληνική Γλώσσας, του Γ. Μπαμπινιώτη.
Κι ενώ στην πρώτη του επίθεση προς το όνομά της και τη δουλειά της καταφέρεται αμείλικτα κατά της μεταφράστριας, στη δεύτερη καλύπτει λίγο τα πράγματα επιρρίπτοντας ευθύνες στο τήμ της επιμέλειας, καθώς και στο γεγονός ότι το επίπεδο των αρχαιογνωστικών επιστημών στον τόπο μας είναι εν γένει χαμηλό.
Να ξεκαθαρίσω κάτι: δεν γνωρίζω κανένα από τα παραπάνω άτομα, ούτε την ιστορία τους ή την πορεία τους στο χώρο τους . Αυτό που μου κάνει εντύπωση ωστόσο, είναι
το μένος με το οποίο, αισθάνθηκα εγώ η ίδια ότι καταφέρθηκε ο κύριος αυτός κατά της μεταφράστριας. Αν μη τι άλλο, δεν σεβάστηκέ ότι η συνάδελφος , όπως λέει και η ίδια στην "απολογία" της "... λυπάμαι, που σε μια απαιτητική μετάφραση 438 σελίδων, με εκατοντάδες ονόματα και τοπωνύμια και με περισσότερες από 150 δικές μου υποσημειώσεις που, ή μη τι άλλο, δείχνουν πόσο ευσυνείδητα είναι δουλεμένο το βιβλίο και με πόσο προσεκτική μελέτη όλων των αρχαίων και σύγχρονων πηγών σχετικά με τον Αλέξανδρο, δεν βρήκατε τίποτα θετικό να πείτε..."
Θα ήθελα να ακούσω τα σχόλιά σας, αν και καταλαβαίνω ότι είναι ένα θέμα αρκετά ευρύ και άπτεται πολλών παραμέτρων και παραγόντων.
Ευχαριστώ,
Ελευθερία