Τελικό νι (τελικό «ν») και η χρήση του

[Elias71]

παραμένουμε μόνο στο μόνο

Εμένα μου αρέσει το μόνον, αλλά αφού δεν υπάρχει σαν λέξη στην δημοτική, τι να κάνουμε;

πισωγυρίσματα δεν χρειάζονται.:-)

Μην το λές αυτό... κατά την δική μου γνώμη, χρειάζονται και παραχρειάζονται. Οχί κατ΄ανάγκην στην περίπτωση αυτή, αλλά σε άλλες (όπως της «αγγλικοποίησης» της ελληνικής γλώσσας, για το οποίο θα ξεκινήσω άλλο θέμα στο φόρουμ επειδή με πειράζει πολύ και θέλω να ακούσω τις απόψεις σας).

Όταν χάνεσαι, χρειάζεσαι να πάρεις μερικά βήματα πίσω, για να ξεκινήσεις από την αρχή. Και ποτέ δεν μπορούμε να πούμε ότι έχουμε βρεί τον σωστό δρόμο... άνθρωποι είμαστε, και πάντα κάνουμε λάθη.

[banned8]

Εναν σωστό κανόνα.... Εδώ τι γίνεται; Και μένα έτσι μου πάει όταν μεσολαβεί επίθετο -οι επιμελητές το διορθώνετε;

Είναι απ' αυτά που εξαρτώνται από προσωπικές συνήθειες. Εγώ (προσπαθώ να) γράφω "τον σύγχρονο άνθρωπο" και "έναν σύγχρονο καλλιτέχνη". Καλό είναι, σε ένα βιβλίο, να είσαι συνεπής στη μια ή στην άλλη "σχολή" (έστω «σχολή»).

[tsioutsiou]

Είναι απ' αυτά που εξαρτώνται από προσωπικές συνήθειες. Εγώ (προσπαθώ να) γράφω "τον σύγχρονο άνθρωπο" και "έναν σύγχρονο καλλιτέχνη". Καλό είναι, σε ένα βιβλίο, να είσαι συνεπής στη μια ή στην άλλη "σχολή" (έστω «σχολή»).

Εκεί είμαι αδίστακτος. Το ξανασκέφτομαι όταν είναι μόνο γραμματικά αγοράκι, όπως "στο(ν) σωστό κανόνα".

wings

Άντε, μαζέψου απ' τα σοκάκια και πήγαινε να δουλέψεις,

Από τον Nickel βγήκε το "με κατάντησες αλήτη, δεν γυρίζω πια στο σπίτι/ στα σοκάκια τριγυρίζω, μεθυσμένος και σε βρίζω" ...με Μπαμπινιώτη και καπνίζω"

[wings]

Nαιιιιιιιιιιιιι, έτσι ακριβώς. Και μη μου τον παρασύρεις τώρα - καλά ησύχασε και δουλεύει (;;;;;;;;;;;)

[banned8]

Είναι απ' αυτά που εξαρτώνται από προσωπικές συνήθειες. Εγώ (προσπαθώ να) γράφω "τον σύγχρονο άνθρωπο" και "έναν σύγχρονο καλλιτέχνη". Καλό είναι, σε ένα βιβλίο, να είσαι συνεπής στη μια ή στην άλλη "σχολή" (έστω «σχολή»).

Εκεί είμαι αδίστακτος. Το ξανασκέφτομαι όταν είναι μόνο γραμματικά αγοράκι, όπως "στο(ν) σωστό κανόνα".

Υπάρχει ΚΑΙ αυτή η σχολή (δεν μ' αφήνουν, Βίκη μου, ν' αγιάσω), αυτοί δηλαδή που παίζουν με το τελικό "ν" ανάλογα με το κατά πόσο το ουσιαστικό που ακολουθεί είναι έμψυχο ή άψυχο. Οπότε έχουμε:

(1) "το σωστό κανόνα" / "το σωστό άνθρωπο"
(2) "τον σωστό κανόνα" / "τον σωστό άνθρωπο"
(3) "το σωστό κανόνα" / "τον σωστό άνθρωπο"

Η άποψη (1) στηρίζεται στο ότι δεν το λέμε αυτό το "ν" όταν δεν ακολουθεί φωνήεν ή σύμφωνο που να το επιβάλλει.
Η άποψη (2) στηρίζεται στο ότι καλό είναι να προετοιμάζουμε τον αναγνώστη ή τον ακροατή για το γένος του ουσιαστικού που ακολουθεί.
Η άποψη (3) δεν έχει φωνητική ή γραμματική βάση (ούτε επίσημο ή ημιεπίσημο χρίσμα, νομίζω) και είναι ίσως ιδιοσυγκρασιακή. Είναι πάντως μια σεβαστή άποψη αν τηρείται πιστά.

[progvamp]

(2) "τον σωστό κανόνα" / "τον σωστό άνθρωπο"

Η άποψη (2) στηρίζεται στο ότι καλό είναι να προετοιμάζουμε τον αναγνώστη ή τον ακροατή για το γένος του ουσιαστικού που ακολουθεί.

Την κουρτίνα 2. :)

[banned8]

Στη συνέχεια της συζήτησης για το τελικό "ν" (ναι, κάπου εδώ θα πρέπει κάποιος καλός νοικοκύρης να μετακινήσει αυτά τα μηνύματα) έχω να κάνω μια ενδιαφέρουσα παρατήρηση. Κυκλοφόρησε πρόσφατα από το Μεταίχμιο ένα βιβλίο-οδηγός για τη σωστή χρήση της γλώσσας (το οποίο δεν έχει φτάσει ακόμα στα χέρια μου). Στο εξώφυλλο, κάτω από τον τίτλο "Το λέμε σωστά; Το γράφουμε σωστά;", υπάρχει ο υπότιτλος "Λάθη που γίνονται συχνά στο γραπτό και στον προφορικό λόγο". Οι συγγραφείς του οδηγού έχουν προφανώς διαλέξει την "κουρτίνα 1". Εγώ θα είχα γράψει: "στον γραπτό και τον προφορικό λόγο" (έστω και "στον προφορικό..."). Αυτό υποψιάζομαι ότι θέλουν να πουν. Χωρίς το "ν", εγώ διαβάζω "στο γραπτό", ουσιαστικό, πληθυντικός "στα γραπτά". Να λοιπόν που το τελικό "ν" δεν προετοιμάζει μόνο, αλλά και αποσαφηνίζει.

Βεβαίως στο διαδίκτυο θα βρει κανείς όλες τις ποικιλίες (ακόμα και σε αναφορές στο συγκεκριμένο βιβλίο):
στο γραπτό και τον προφορικό λόγο
στον γραπτό και τον προφορικό λόγο
στον γραπτό και στον προφορικό λόγο
στο γραπτό και στον προφορικό λόγο

[wings]

Δηλώνω παρούσα και καλή νοικοκυρά και μη μου ξαναμπασταρδέψεις τα νήματα και μετά ζητάς νοικοκύρεμα.:ΡΡΡΡ

[elena petelos]

Δηλώνω παρούσα...

Δηλώνω παρούσα (η θάλασσα ήταν υπέροχη, αλλά ο ήλιος καίει) και διαλέγω κουρτίνα ευρωπαϊκής προέλευσης/προελεύσεως.
:-pppp




10.4. Το τελικό ν
Το τελικό ν διατηρείται πάντοτε στην προσωπική αντωνυμία του τρίτου προσώπου αυτόν, τον, στο ομοιωματικό σαν, στο άκλιτο δεν, καθώς και στην αιτιατική του ενικού του αρσενικού οριστικού άρθρου (τον) πριν από φωνήεν, τα σύμφωνα κ, π, τ, τα μπ, ντ, γκ, τσ, τζ και τα διπλά σύμφωνα (ξ, ψ)· γενικά όπου αυτό προφέρεται για λόγους ευφωνίας.

Διατηρείται το τελικό ν του αρσενικού άρθρου τον μπροστά από κύρια ονόματα (προσώπων, μηνών, ποταμών κλπ.), συντμήσεις και ξένους όρους, που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως ουδετέρου γένους· επίσης προ επιθέτου ή μετοχής, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται μακριά από το προσδιοριζόμενο ουσιαστικό.

(Καλύτερα ένα ν περισσότερο παρά ένα λιγότερο.)

τον ΦΠΑ, τον Ρήνο, τον Μάιο
τον κατασκευαστή, την πύλη, την ξενοφοβία
τον μοναδικό και ανεπανάληπτο αυτό τρόπο επίλυσης του προβλήματος


Σημείωση:   Το αρνητικό μόριο «δεν» πρέπει να γράφεται πάντοτε δεν και όχι δε, γιατί συχνά γίνεται σύγχυση με τον αντιθετικό σύνδεσμο δε.

http://publications.eu.int/code/el/el-4100400el.htm#i132
Και ρίχνω σύρμα...

[user2]

[Αν έχει ξανασυζητηθεί, απολογούμαι και υποδείξτε μου παρακαλώ πού - δεν κατάφερα να το βρω...]
 
Πελάτης μου μού διορθώνει(*) διαρκώς τέτοιες περιπτώσεις. Βλέπω στα αναθεωρημένα κείμενα να μου γράφει "τον φορτιστή" και "την μπαταρία". Τελικά, υπάρχει όντως κάποιος κανόνας (ίσως εκείνο το ποιηματάκι μπ-ντ-... κλπ) ; Κάθε ένας χρησιμοποιεί το τελικό 'ν' όπου προτιμάει;

Και εδώ, στο φόρουμ, βλέπω πολλούς αξιόλογους συναδέλφους να γράφουν "τον Γιάννη". Κάνω λάθος τόσα χρόνια; Κι, αν ναι, γιατί στον προφορικό λόγο ποτέ δεν λέμε "την μπαταρία"; Μήπως δεν το πιάνει το αυτί μου; Να συνεχίσω να συγχίζομαι;
Ευχαριστώ!

* Τις περισσότερες φορές, αυτές είναι οι μόνες διορθώσεις

[zephyrous]

Γιάννη, πες ΣΤΟ διορθωτή σου να πάει λίγο ΣΤΗ γωνία, να δει αν έρχεται η Βίκυ. Γιατί γράφει τόση ώρα και περιμένουμε... :)

[F_idάνι]

Γιάννη, θυμίσου, είμαστε μαζί σου...... Νομίζω ο κανόνας έχει να κάνει με τα ηχηρά σύμφωνα, πριν από τα οποία δε μπαίνει ''ν'', ενώ πριν από τα άηχα σύμφωνα, μπαίνει.

[wings]

Από αυτά που ανέφερες, Γιάννη, σίγουρα είναι σωστή η διόρθωση «την μπαταρία».

Χρησιμοποιώ σχεδόν πάντα το «ν» πριν από τα κύρια ανδρικά ονόματα χωρίς να έχω υπόψη μου κάποιον κανόνα (και μάλλον είναι και λάθος μου) γιατί μου ακούγεται περίεργο το σκέτο «το» πριν από όνομα 'ρσενικού - σαν να του κόβω κάτι από την αίγλη του.:-)

[stathis]

Πολύ πονεμένο θέμα...

Χρησιμοποιώ σχεδόν πάντα το «ν» πριν από τα κύρια ανδρικά ονόματα χωρίς να έχω υπόψη μου κάποιον κανόνα (και μάλλον είναι και λάθος μου) γιατί μου ακούγεται περίεργο το σκέτο «το» πριν από όνομα 'ρσενικού - σαν να του κόβω κάτι από την αίγλη του.:-)

Συμφωνώ απόλυτα: στην περίπτωση των κύριων ονομάτων παραβαίνω εν γνώσει μου τον κανόνα. Δεν πάει το χέρι μου να γράψω "είδα το Γιάννη"...

...Ο οποίος κανόνας λέει ότι το -ν διατηρείται μπροστά από:
κ, π, τ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ, ξ, ψ (δηλαδή μπροστά από στιγμιαία, δίψηφα και διπλά).
Άρα, η διόρθωση σε "τον φορτιστή" είναι καραμπινάτο λάθος (συγχωρητέο σε μετάφραση αλλά απαράδεκτο σε "διόρθωση").

Επίσης, κάτι που δεν θυμάμαι πού το βρήκα γραμμένο αλλά το ακολουθώ (και όχι μόνο εγώ νομίζω):
Γράφουμε "τον" κατ' εξαίρεση του παραπάνω κανόνα όταν ανάμεσα στο άρθρο και το ουσιαστικό μεσολαβεί επίθετο, προκειμένου να αποφευχθεί η στιγμιαία αμφιβολία του αναγνώστη για το γένος του άρθρου. Π.χ.: 15 GB ελεύθερου χώρου στον σκληρό δίσκο (αλλά: 15 GB ελεύθερου χώρου στο δίσκο).

[stathis]

Όταν κλείσουμε με τα τον/την (αλλά μόνο τότε), ας περάσουμε και στα αυτόν/αυτήν, τα οποία έχουν κάποιες ιδιαιτερότητες (εκτός και έχει αναφερθεί ήδη σε αυτά ο Nickel, μετά από την κουβέντα που είχαμε στην Κοραή).