Γιάννης Καρατζόγλου

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=dL3nNRvd2N0

Nini Rosso & Guglielmo Brezza, Il silenzio (1965)

Γιάννης Καρατζόγλου, Σιωπητήριο

Νότα νότα τραβάει τα σωθικά, αλέθει την οδύνη
όσων μπορούν ν’ ακούσουν, κάτω απ’ τις πέτρες, το τρυφερό
αεράκι που ξεγελάει τις κοιμισμένες επαρχίες κι αλλού
τη γαλατένια ομίχλη που κυλάει στους μαύρους φράχτες
τρυπάει με υπόηχους μια τρομπέτα το τελικό σιωπητήριο.

Αμέτρητοι οδοστρωτήρες περνούνε πάνω απ’ τις ελιές
ισοπεδώνουν τις πεδιάδες που φυτρώνει το τριφύλλι
ρίχνουν λιωμένη άσφαλτο στα εξοχικά δρομάκια
χτίζουν παντού στρατόπεδα, αποθήκες εφοδίων
προκεχωρημένα φυλάκια τα γεμίζουν φαιοπράσινα κοπάδια.

Για όσους μπορούν ν’ ακούσουν τη μουσική απ’ τα κράνη
γι’ αυτούς η ηχογραφημένη τρομπέτα παίζει το τελικό σιωπητήριο.

Από τη συλλογή Δ Ξ Θ (1975)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Μεταλλαγή

Κυριακή μεσημέρι, ώρα γυρισμού απ’ τα μπάνια
ένας αγκαλιαστός ύπνος ανεφέλωτος
ξύπνημα του έρωτα σαν πρόκληση τεκνοποιίας
μετά γλυκύς βραστός με κερασάκι στο μπαλκόνι.

Οι μουσικοί του δήμου δεν υποπτεύονται μεταλλαγή
το πώς καλμάρισε η θάλασσα πέρα απ’ την πλατεία
πώς ξαναμπήκαν στις φωλιές οι γλάροι
έτσι που γίνεται μια Κυριακή νήνεμη
καθώς αρχίζει σιγά σιγά να πέφτει μπουνάτσα
μιας άλλης ηλικίας.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Ο καιρός των ερώτων στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Συγκρίσεις

Έτσι που φεύγω με συλημένες σάρκες από σένανε
ηττημένος κι ανίκανος πια κι ανάπηρος
τσιγαρισμένος επιστρέφοντας σ’ εκείνη
που βρίσκει ακριβά τα κοινόχρηστα του μηνός
και θέλει ντε και καλά τα μαλλιά της να βαφτήκαν θαύμα
όμως έχει έτοιμο γάλα ζεστό κι ένα φιλί μαγιάτικο
και υποφέρει η καημένη απ’ την τόση μου την κούραση
παίζοντας παλιά ρεμπέτικα να με καλοκαρδίσει

αναρωτιέμαι εσύ
που ’μαι για σένα ο θεός-φαλλός, όταν θα το διαλύσουμε
τι θα ’χεις διδαχτεί απ’ αυτή τη ζήση-σμπαράλι
αν θ’ άντεχες συνέχεια δέκα βράδια
να επιστρέφω σκοτωμένος στη δουλειά
κι εσύ να κοιμάσαι απ’ τις εννιά χωρίς άλλη λύση
ή να γυρνώ σπίτι πονώντας κι εσύ να μου αλλάζεις
όλη τη νύχτα κρύα πανιά για τις αιμορροΐδες...

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Ο καιρός των ερώτων στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Χλιδή

Πού να σε κρύψω, παράνομη φτερούγα μου
με τι λογιστικό αντιλογισμό να σε καταχωνιάσω
τι μέτρα να λάβω ομαλής κυκλοφορίας σου εντός μου

τώρα που γυρίζω εφηβικά σ’ εαρινές συνομιλίες
στη δύναμη της χλόης γι’ ανομολόγητα φουσκώματα
όνειρα δειλινά σε πανεπιστημιακά παγκάκια...

Και μετά, χορτάτος λιτότητα παιδικών εκμυστηρεύσεων
επιστρέφω εκών άκων στη νόμιμη οικογενειακή χλιδή μου.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Ο καιρός των ερώτων στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Σαν τον κλέφτη

Ακόμα μια φορά, την τελευταία,
θα κάνω ντους μες στη δική σου την μπανιέρα
–προσεκτικά, μην πιτσιλίσω κι αποκαλυφτώ–
θα σκουπιστώ αργά αργά απ’ το πεσκίρι σου
θ’ αγγίξω τα ενθυμήματα που θα σου μείνουν
–τις πρίζες, τα πλακάκια, τα σταχτοδοχεία–
θ’ αγγίξω, την πιο αιμάτινη φορά, τα φερ φορζέ
τις ρωγμές των σεισμών, τις τρυπούλες των ξυλοφάγων
θα γείρω λίγο στα προικώα σου μεταξωτά σεντόνια

και στις επτά θα φύγω σαν τον κλέφτη
από το σπίτι που ως εχθές ήταν το δικό μας
με τη φράση «για πάντα» σαν έρπη στα χείλια.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Ο καιρός των ερώτων στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Το τραύμα

Τώρα, πριν ακόμα τα ποιήματα να γίνουνε ρουτίνα
θα σου μιλήσω τυλιγμένος πια ξένα σεντόνια
αντικρίζοντας ξένα ταβάνια τα χαράματα
θα σου μιλήσω τώρα όπως δεν σου μίλησα ποτέ

μέσα απ’ τον ίδιο Αύγουστο – τον δικό μας.
Τα πλήθη ξεκινάν με τη «Σαπφώ» για τη Μυτιλήνη
τα κορίτσια ιδρώνουν θερινή ηδονή στην παραλία
φαντάροι με τη δίωρη γεμίζουν σπόρια το πλακόστρωτο
και οι ταβερνιάρηδες πνίγουν μυρωδιές την Πάνω Πόλη:

σήμερα αύριο θα φεύγαμε κι εμείς για παραθερισμό.
Αύγουστος κάτω από το μηδέν, τουρτουρίζω απ’ το κρύο
μεσοκαλόκαιρο παντού, χιονίζει μέσα μου.
(Βλέπω μπροστά μου να ’ρχεται χειμώνας παγερός
χειμώνας άμουσος, ανέραστος, κατακλυσμιαία βροχερός
κι ανεπανόρθωτα μακριά το πρόσωπό σου.)

Ακόμα κι η πιο απλή λύση της συνέχειας του δέρματος
καλείται τραύμα. Αν είναι έτσι, τότε πες μου, πώς θα ονομάσεις
την αναπάντεχη λύση της παρουσίας σου από τη μέρα εκείνη;

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Ο καιρός των ερώτων στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Ο αγώνας

Ο αγώνας είναι χαμένος πια απ’ τα πριν
παρά τα εγκλήματα και τ’ αναπόφευκτά μας λάθη.

Ο άνθρωπος πλάι σου, είναι ψέμα
πως είναι δικό σου κύτταρο, προέκταση χεριού σου
ψέμα η εκφώνηση «για πάντα», απλώς σήμερα βολεύεται
σήμερα εξυπηρετείται, διασκεδάζει, μπορεί και αύριο
όσο είσαι μια μηχανή που δίνει.

Ο αγώνας δεν έχει έλεος: οι άλλοι καραδοκούν
σαν τα γεράκια ένα σου λάθος μια κίνηση στραβή το δεύτερο
τρίτο παραπάτημα και εφορμούν από ψηλά
ν’ αρπάξουν τ’ αρνάκι.

Μα και τ’ αρνάκι δεν είναι πια το άδολο ζωάκι
τα χρόνια τούτα μετασχηματίστηκε σε υστερόβουλο λωτό
χούμηξε, ρούφηξε τροφές και πρωτεΐνες απ’ τις ρίζες
με βουλιμία τα θρεπτικά λιπάσματα του μπαξεβάνη
τα φυτοφάρμακα, τις φωσφοτάσες, τις αμίνες
ωρίμασε για τον πρώτο τζαμπατζή διαβάτη:
εξέλιξη, πρέπει να το παραδεχτούμε, πια βιολογική.

Μα εγώ δεν το ’χα καταλάβει:
γυναίκα, η φύση σου σέρνεται πέρα απ’ τους αιώνες
η ίδια σάπια φύση, κατευθείαν απ’ τις παραλίες της Κολχίδας
τρομάζει τον άγριο ληστή του Ρασομόν, καταστρέφει
απ’ τα πλοιάρια του Νείλου δυο αυτοκρατορίες, αφήνει
τουμπανιασμένα πτώματα στης Τροίας τ’ ακρογιάλια
κι αιώνες αργότερα μαζεμένα φαρμάκια κυτταρικά
μες σε μια νύχτα με πότισες.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Ο καιρός των ερώτων στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Ορισμός πρώιμης ευτυχίας

Ώρα εξίμισι το απόγευμα, χρύσιζε ο όρμος στο νησί
είκοσι τόσων χρόνων ξύπνησε από ένα εγκάρσιο αεράκι.
Σάββατο ήταν, δίπλα γυμνό κοιμότανε ακόμα το κορίτσι
αγαπημένο δέρμα σοκολάτας απ’ τις ομοβροντίες του ήλιου
με υγρά τα ίχνη του έρωτα στα αστραφτερά σεντόνια.
Βγήκε γυμνόπους στην ταράτσα, η δέσποινα νοικοκυρά
έφτιαξε αχνιστό καφέ με κερασάκι, ο ήλιος έκαιγε ακόμα
ένα ραδιόφωνο από δίπλα έπαιζε για μια λευκή αχιβάδα...

Είχε πενήντα χρόνια άπλετα μπροστά του, γι’ αυτό δεν καταλάβαινε
πως μπρος στο λιμανάκι με τις βάρκες μόλις γνώρισε
τον πλήρη, τον απόλυτο ορισμό μιας ευτυχίας
που δεν επρόκειτο ποτέ να ξαναγυρίσει...

Αδημοσίευτο ποίημα από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Ο καιρός των ερώτων στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Η Ιστορία

Βελόνα φωνογράφου χαράζει αναπαράγοντας
τα κρυφά ραδιόφωνα τον φόβο την αγωνία του νεοσύλλεκτου, τότε, στην αρχή
εκείνη την εγχείρηση στο 424 επί Ιωαννίδη τα του Πολυτεχνείου
την αγωνία σου μπας κι έφυγα στην επιστράτευση για Κύπρο.

Μνήμη άοκνη: η αλλαγή, οι κόκκινες μέρες στις πλατείες
ο γάμος με το βλάχικο φουστάνι, η δουλειά, το πρώτο σπίτι
η πρώτη ψήφος σου –ξανά Καραμανλής– οι επέτειοι
με τα παιδιά στους δρόμους – τη νίκη θα τη φέρει ο Λαός...

Κοντεύαν δέκα χρόνια: μπουλντόζες ισοπέδωσαν νέες πλατείες
όλα γίναν μονόδρομοι και πάρκινγκ, πλούσιοι επτώχευσαν
άλλοι πατήσανε σε πτώματα, σε αντιπαροχές και απαλλοτριώσεις
κι έτσι όπως διύλιζε τα πάντα η Ιστορία, εμείς μεγαλώναμε μαζί.

Εκεί περίπου ήρθε η ώρα μας: χωρίς παιδιά, χωρίς σκυλιά
χωρίσαμε τα τσανάκια μας στο τσάκα τσάκα.
Ήταν γραμμένο, φαίνεται, σε μια υποσημείωση της Ιστορίας
να μη γεράσουμε, όπως στη Χούντα λέγαμε, μαζί.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Σε κατάσταση πολιορκίας στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Ανοικοδόμηση

Εποχή ανοικοδόμησης, λέω και ξαναλέω
εποχή ανασύνταξης, επαναπροσδιορισμού.

Συντάσσω νέους προϋπολογισμούς οραματίζομαι ταξίδια
μυρίζω νέα αρώματα άλλαξα γειτονιά, φορά χωρίστρας
καινούριους δρόμους δείχνω στη δουλειά μου – με επαίνους:
μεθόδους αυτοχρηματοδότησης άλλες αγορές πρόσθετες πιστώσεις.

Μα, όμως, πες μου
ποιος θα μου κόψει τα μαλλιά όταν μεγαλώσουν
ποιος θα σου γράψει τις κασέτες που αγαπάς
ποιος θα μου κόψει τα νύχια των ποδιών σε λίγους μήνες
ποιος θα σου οργανώσει, μέρα με τη μέρα, θεάματα
κρασιά στο σπίτι, καλοκαιριάτικα ταξίδια;

Εποχή αναδιάρθρωσης της ζωής μας:
προσλαμβάνοντας νέα πρόσωπα, γυρίζοντας νέα στέκια.
Μα πώς μπορούμε, Θεέ μου, να πλαγιάζουμε τη νύχτα στα κρεβάτια μας με ξένους;

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Οι μέρες του ποιητή στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Modus vivendi

Μιλώ ξανά, κάμποσα χρόνια αιώνες αργότερα
λίγο μετά το μέγα άτυχο ταξίδι, πάλι ελλειπτικά
πάντα ελλειπτικά, για όσους ξέρουν, για όσους μπορούν
να νιώσουν το άρωμα έξω και πριν απ’ το μπουκάλι
την ηδονή της επόμενης νύχτας από τα ξημερώματα.

Τι κέρδη, Θεέ μου, τόσες μέρες πίσω, τι νόμους επεξεργάστηκες
τι προϋπολογισμούς έφτιαξες κι αναθεώρησες, τι έργο
διοικητικό, οικονομικό, σειρές οι αποφάσεις και τα οράματα
θεωρίες απασχόλησες, προσέλαβες, απέλυσες.

Κι εκείνες οι μουσικές, στερεοφωνικές, με παραμόρφωση ελάχιστη
ζωγραφικές τέλεια καδραρισμένες, αρμονικά κρεμασμένες
και τα πιοτά, τ’ αυθεντικά, τα πεπαλαιωμένα, τα κυρίαρχα
και οι πράξεις όλες με βάση την αντίληψη του χρέους
ακόμα λίγο κι όλα απ’ όλους θα ξεχαστούν.

Μιλώ ξανά, την ώρα της πραγματικής καμπής: πάλι καταστροφή
πάλι αυτοκαταστροφή, αναχωρήσεις από αεροδρόμια χωρίς χαιρετισμό
χωρίς δικαιούχο της ασφάλειας ζωής κι ατυχημάτων,
καμπή ξανά μηδενική. Αναζητώντας τον αιώνιο δικαιούχο:
σαν το σκυλί, λέει η μάνα μου, σαν το σκυλί στ’ αμπέλι...

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Οι μέρες του ποιητή στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Παναγούδα

Τώρα ένα φιδίσιο πορτοφόλι μυστικά σε περιέχει
κλεμμένη φωτογραφία από καλλίφωνο γάμο
ενδυμασία λυκείου των Ελληνίδων – απ’ των εθνικοφρόνων
κι εσύ ολόκληρη ένα γέλιο οδοντόκρεμας και λάθη:

ο ανυπόφορος καιρός ο μικροαστικός μας κόσμος
ο στρατηγός μπαμπάς η Μηχανιώνα κάθε λεύκα και κοτζάμ προίκα
διασυνδέσεις εποχών ναρκοθετημένων, τέλος πάντων
από τον Γκρίντσιχ ως το Χάμστεντ.

Χρόνια μετά απ’ τον Ιούδα που καίγαμε Μεγάλη Πέμπτη
τα άχραντα μυστήριά μας στην Παναγούδα
κρύβω εν είδει λαϊκού φωτορομάντζου:
ο καθένας τον δρόμο του και ο Λουμίδης στους καφέδες.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Οι μέρες του ποιητή στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Το μόνο κέρδος

Παλιώνουμε, βραδιάζει παντού ένα φίδι φθινόπωρο με
ουρανό στάζοντας φωσφόρο εσύ τον εργολάβο εγώ γραμμάτια
κι η πόλη μας ακόμα πάχυνε, δεν γνωρίζεις πια κανέναν
στις βόλτες – ούτε ένα γεια σου ένα σημάδι έστω επαφής
οι παλιοί δικοί μας αναρροφήθηκαν παντρεύτηκαν γέννησαν,
φτιάξαν εκ του μη όντος ιατρεία βιοτεχνίες πήραν BMW
τα νέα σώματα μοιάζουν σπαρμένα με σκάρτα λιπάσματα
δεν μπόρεσα να ταιριάξω.

Βραδιάζει, τα πρόσωπα κουμπώθηκαν φορέσαν προσωπεία
αρχίζεις τις μοδίστρες, κοκτέιλ σε πρεμιέρες
γεμίζω αργυραμοιβούς εξοφλήθη και μεθόδους απάτης
όμως εκατομμύρια στιγμών, ένας αόριστος, ο πιο δονητικός,
θα μένουν μυστικοί κρύσταλλοι μέσα μας κάτω απ’ τις πρωτεΐνες
γενετικός κώδικας μακριά απ’ τους ανυποψίαστους:
το μόνο κέρδος.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Σκαλομαρία στη μνήμη στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Η εποχή των σεισμών

Ξυπνώ με τρόμο τις νύχτες με την αίσθηση του σεισμού
και τρέχω αλαφιασμένος να γλιτώσω
πέτρες είδη υγιεινής ντουλάπες πλακώνουν τον ύπνο μου
όλα κουνιούνται, οι δρόμοι τα φανάρια τους η ψησταριά στη γωνία
όπως τότε, σαν τους σπασμούς μας στο τριζάτο κρεβάτι
εκείνη την άνοιξη με τους σεισμούς.

Και την άλλη άνοιξη το γιαπί στη γειτονιά σου άφοβο
ρίχνει πια σοβάδες στρώνει στα δάπεδα πλακάκια
γεμίζει αγέρωχο υδραυλικές και αποχετευτικές εγκαταστάσεις
και η κόκκινη γραφή στον απέναντι τοίχο
ΕΜΠΡΟΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΓΕΡΟ ΜΑΖΙΚΟ ΦΟΙΤΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
γίνεται ροζ και σβήνει με την εποχή των σεισμών.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Σκαλομαρία στη μνήμη στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)

[wings]

Γιάννης Καρατζόγλου, Δίλημμα

Αποθησαυρισμός λοιπόν ή αποταμίευση; Αυτό είναι το δίλημμα:
Τι θα με συνθλίψει λιγότερο, να καταχωνιάσω
σε κασέλες της μνήμης την πρώτη εποχή χωρίς συνείδηση
τα χρόνια τις ώρες ασυλλόγιστες στους δρόμους
μια εκ των υστέρων σημαντική καθημερινότητα
τη λατρεία σε μια γυναίκα παιδί, σε σένα, Τάνια,
τις στιγμές των ματιών σου, Έλλη, που αγαπήσαμε
το κελί το νιώτικο καλοκαίρι

ή

να γυρεύω σε μια ποίηση χωρίς αντίκρισμα
μια και ποτέ καμία ποίηση δεν επιστρέφει τον καιρό
να ξαναδώ μια μέρα του ’67
με στίχους βγάζοντας ένα άχτι ανώφελο να αποταμιεύω
στερεύοντας σε αισθήματα μόνος πια τις νύχτες
αφού έχω γεμίσει όλη τη μέρα χρεώστες
λογαριασμούς πιστωτικά ρυτίδες – αποτελέσματα χρήσεως...

Τι με συνθλίβει λιγότερο; Αυτό είναι το δίλημμα.

Από τη συλλογή Πρατήριο καυσίμων (1982)

Το ποίημα περιλαμβάνεται στην ενότητα Σκαλομαρία στη μνήμη στη συγκεντρωτική έκδοση Πηγαίος κώδικας (2009)