Μαρία Αρχιμανδρίτου

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου



[Πηγή για τη φωτογραφία: Ostracon Publishing]

Γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη το 1959 και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε νομικά και είναι Διδάκτορας του ΑΠΘ. Υπηρέτησε ως Επιστήμων Επισκέπτρια στο Ινστιτούτο Φιλοσοφίας και Κοινωνιολογίας του Δικαίου του Πανεπιστημίου του Saarland-Saarbruecken και διετέλεσε Τακτική Επισκέπτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Loyola του Chicago (1998-2002, Spring-Summer Courses). Υπήρξε επίσης ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και στο Columbia University της Νέας Υόρκης. Είναι Καθηγήτρια στο Τμήμα Νομικής του ΑΠΘ. Στην ποίηση εμφανίστηκε το 1976, ως μαθήτρια.

Ποιητικές συλλογές:
«Λέξεις» (1976)
«Ένα γράμμα για σένα», 1979
«Χρονομηνύματα», εκδ. Αιγόκερως, 1984
«Μεταλλάξεις», εκδ. Αιγόκερως, 1986
«Της απουσίας», εκδ. Αιγόκερως, 1988
«Ήχος μόνος», εκδ. Τραμάκια, 1990
«Πορφυρό ασμάτιο», εκδ. Αιγόκερως, 1994
«Ο γλυκασμός του μήλου», 1996
«Ευεξία χρωμάτων», εκδ. Παρατηρητής, 1998
«Η κατίσχυση των ρόδων», εκδ. Γαβριηλίδης, 2002
«Πόλεις του ανέμου», εκδ. Γαβριηλίδης, 2005
«Χώρα ιχθυόεσσα», εκδ. Παρέμβαση, 2011
«Ηλίου φάος», εκδ. Ostracon Publishing p.c., 2015

Ποιήματα δημοσιευμένα στο Translatum:

• Απωλείας ασμάτιον / Πορφυρό ασμάτιο (1994)
• Λάθος απόγευμα σε χρώμα σκούρο / Πορφυρό ασμάτιο (1994)
• Με τόσον ήλιο αυτή η μέρα... / Πορφυρό ασμάτιο (1994)
• Μπαίνω βαθιά στον χρόνο σου... / Πορφυρό ασμάτιο (1994)
• τραγούδι του ύπνου (1997)
• Από το ύψος του γαλάζιου ονειρεύομαι... / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Επιστήθιες λύπες / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Η τέχνη του οικολογείν ευσχημόνως / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Θερινό / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Καθημερινό: Πλατεία Ναυαρίνου / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Παλιού καιρού μελίσματα (II) / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Σα χορευτής που συγχωρεί... / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Law and order / Ευεξία χρωμάτων (1998)
• Άννα σαν φεγγαρόπετρα ή μουσική κινδύνου / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Άσκηση ύφους / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Έμοιαζε με ταξίδι / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Ευανθή ψιμύθια / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Εύθραυστη μνήμη / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Ευσύνοπτες ασκήσεις αισίων νοημάτων / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Εύφημον ήμαρ / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Η Ρώμη στ’ όνειρό σου βασιλεύει / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Νόμος του σύμπαντος και νόμος της θάλασσας / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Ο στρατιώτης Ματίας Ροτ / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Πρόζα με happy end / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Προσταγή αυτοκτόνος / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Σαν χιόνι... / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Σώμα της λέξης / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Τα χρώματα μιας ιστορίας / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Το εύθρεπτο υλικό της απορίας / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Το μέλλον νοσταλγεί / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Ύψος γαλάζιου / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Χειμέριες έλξεις / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• De lege ferenda υπέρ του θέρους / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Luna nera / Η κατίσχυση των ρόδων (2002)
• Για να την κατακτήσεις τη χαρά... / Πόλεις του ανέμου (2005)
• Ένα βράδυ είδα ένα τρομακτικό όνειρο... / Πόλεις του ανέμου (2005)
• Ένα βράδυ είδα ένα τρομακτικό όνειρο... / Πόλεις του ανέμου (2005)
• Ο έγχρωμος, μικρόσωμος, άστεγος... / Πόλεις του ανέμου (2005)
• Περπατώ δανείζοντας στα βήματά μου... / Πόλεις του ανέμου (2005)
• Υπήρχαν μέρες ολόκληρες... / Πόλεις του ανέμου (2005)
• Φυσάει στο Σικάγο... / Πόλεις του ανέμου (2005)
• Χρωματιστά γυαλίζει το εφήμερο... / Πόλεις του ανέμου (2005)

[ Επιστροφή στο ευρετήριο της ανθολογίας «Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα» ]

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου, Το μέλλον νοσταλγεί

[Από το Μέρος Ι]
 
Η θύμησή σου αδημονεί στο πρωινό μου όνειρο
Κι εγώ στη μέρα μπαίνω ως τα ρηχά
Μούσκεμα στο γαλάζιο γίνομαι
Αθώα.

Ποια νύχτα σε κοιμάται στο σκοτάδι της;
Ποιος ύπνος στα όνειρά σου ανθίζει;

Από τη συλλογή Η κατίσχυση των ρόδων (2002)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου, τραγούδι του ύπνου
 
Απόψε θα σε ταξιδέψω
σ’ όλες τις θάλασσες του κόσμου
και θα σου πω σαν παραμύθια
τα μυστικά της μέρας, φως μου

Τη νύχτα μ’ ένα χαλινάρι
σ’ ένα σου κλάμα θα την κλείσω
κι όλα τ’ αστέρια που σε θρέψαν
στο μαξιλάρι θα τα ντύσω

Απόψε θα σε μεγαλώσω
με τάσι μέλι και με γάλα
για ν’ ανταμώσεις και να νιώσεις
του κόσμου, γιε μου, τα μεγάλα

Κι αν κουραστείς κι αν σε πονέσουν
σα δέντρο πούχει ρίζα αιώνια
στη ρίζα μου θα ξαποσταίνεις
με ήλιο, γιε μου, και με χιόνια

Απόψε θα σε νανουρίσω
μ’ όλους τους ουρανούς του κόσμου
και θα σου πω σαν παραμύθια
τα μυστικά της ζήσης, φως μου.

Το ποίημα «τραγούδι του ύπνου» της Μαρίας Αρχιμανδρίτου με εξώφυλλο του Δημήτρη Ξένογλου γράφτηκε την πρωτοχρονιά του 1988 και τυπώθηκε στο τυπογραφείο του Θόδωρου Βαρθολομαίου το Νοέμβριο του 1997 σε 500 αντίτυπα.

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου: [Μπαίνω βαθιά στον χρόνο σου...]

μπαίνω βαθιά στον χρόνο σου
κι όπου πατώ δακρύζεις.

Από τη συλλογή Πορφυρό ασμάτιο (1994)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου: [Από το ύψος του γαλάζιου ονειρεύομαι...]

Από το ύψος του γαλάζιου ονειρεύομαι
κι από το βάθος του ερυθρού επιθυμώ

Από τη συλλογή Ευεξία χρωμάτων (1998)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου, Ύψος γαλάζιου

[Από το Μέρος Ι]
 
Διάκειμαι ευμενώς στα θαύματα,
όμως το ερώτημα στα χείλη βασανίζει την απόκριση
από πού μπαίνει ο ουρανός και παίρνει η προσδοκία
ύψος γαλάζιου
όλο στις μύτες που σηκώνεται η εκπλήρωση
και να δεν φτάνει το ύφασμα να ντύσει πράξη.

Από τη συλλογή Η κατίσχυση των ρόδων (2002)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου: [Περπατώ δανείζοντας στα βήματά μου...]

Περπατώ δανείζοντας στα βήματά μου την ψευδαίσθηση ενός προορισμού. Προς ένα μέλλον μήλο κόκκινο στο τραπέζι μιας διαρκούς δυνατότητας. Περπατώ αφαιρώντας δραστικά τη δυνατότητα από το μέλλον, περπατώ αφαιρώντας από τη δυνατότητα το μέλλον. Πιρουέτες τού εδώ οι στιγμές, τυφλές χτυπούν πάνω στο τώρα και συνθλίβονται. Πάνω στο τέλος.

Από το ποιητικό βιβλίο Πόλεις του ανέμου (2005)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου: [Χρωματιστά γυαλίζει το εφήμερο...]

Χρωματιστά γυαλίζει το εφήμερο, χαμογελά η περίσταση, κλείνει με νόημα το μάτι και περνά η μέρα. Καμιά φορά μόνο, απ’ το καπρίτσιο μιας συγκίνησης, το μέσα εκρέει ευάλωτο, σαν φιλοδώρημα ανθρωπιάς στο γυάλινο τραπέζι. Θραύσμα διακινδύνευσης του lifestyle, που ενσωματώνεται επιδέξια στον υπολογισμό του κόστους και στη γωνία το fast food για να μειώνει δραστικά το επίδομα της μοναξιάς στη μέρα. Κοστίζει σώμα το όνειρο, γυαλίζει.

Από το ποιητικό βιβλίο Πόλεις του ανέμου (2005)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου: [Ένα βράδυ είδα ένα τρομακτικό όνειρο...]

Ένα βράδυ είδα ένα τρομακτικό όνειρο: η πραγματικότητα είχε γίνει ένας απόκρημνος βράχος που πάνω του ήταν αλυσοδεμένοι οι άνθρωποι. Ένας γύπας κάθε πρωί τους έτρωγε τη μνήμη: δίχως το βάρος του χθες άρχιζαν εύκολα την κάθε μέρα και μπορούσαν στη χαρά να δίνονται. Δίχως τη γνώση του χθες κόπιαζαν κάθε φορά από την αρχή στη λύπη. Τη νύχτα όμως το φεγγάρι ξανάτρεφε τη μνήμη. Έρχονταν λέξεις εύθυμες, όπως και λέξεις του θυμού, της απορίας, της ντροπής, και γνώση της ζωής διαβάζονταν τα λάθη... ώσπου ο γύπας ελευθέρωνε απ’ τον πόνο και τιμωρούσε απ’ την αρχή με νέα λήθη. Ξύπνησα ιδρωμένη. Όλη τη μέρα έσκαβα στη μνήμη χαμένα ονόματα και απολεσμένους τόπους. Όλη τη νύχτα λύπες επούλωνα.

Από το ποιητικό βιβλίο Πόλεις του ανέμου (2005)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου: [Υπήρχαν μέρες ολόκληρες...]

Υπήρχαν μέρες ολόκληρες που οι άνθρωποι περπατούσαν ασταμάτητα ανάμεσα στις λέξεις τους. Για να μπορούν να συλλαβίζουνε τις πράξεις.

Από το ποιητικό βιβλίο Πόλεις του ανέμου (2005)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου, Luna nera

[Από το Μέρος ΙΙ]

Αγχόνη του νου η νύκτια σκέψη
πάνω απ’ τις ήπιες λέξεις εκκρεμεί.

Από τη συλλογή Η κατίσχυση των ρόδων (2002)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου, Πρόζα με happy end

[Μέρος Ι]
 
Από τ’ όνομά μας κάτω
Χτίζουν φωλιές σαν χελιδόνια οι κίνδυνοι.
Λεξούλες τώρα γράφουν πιρουέτες θάρρους
στο παρελθόν πλατύσκαλο.
Και η πόρτα που ’κλεινε έξω το φθινόπωρο
τρίζει ακόμα κάτω απ’ τις σκέψεις μας.
Όμως η κάμαρη τα φύλαγε τα χρόνια μας καλά
ώσπου τον δρόμο χάσαμε ως τη μνήμη.
Από τον Μάιο κατάγομαι
κι έξω ο καιρός
διστακτικά δανείζει μέρες στον Δεκέμβρη.
Με έφηβα λάθη, πόθους απρόσεκτους
εκεί που το φιλί ισχύει ακέραιο ακουμπάς.
Άναψε λύπη ολόκληρη η πανσέληνος
από τη νύχτα αφαιρώντας
κι εγώ του ανέμου τη φορά στ’ όνειρο διορθώνω.
Λύεται πας ο της ψυχής χειμών ανάμεσά μας.
Σαν νόμο θα τηρήσω τ’ όνομά σου, λες
και ώρες φιλάργυρες στα πάθη θάλλουν.

Από τη συλλογή Η κατίσχυση των ρόδων (2002)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου, Έμοιαζε με ταξίδι

[Από το Μέρος ΙΙΙ]
 
Έμοιαζε με ταξίδι και δεν ήτανε παρά μονάχα
ο φόβος που σκαρώναμε πίσω απ’ τις λέξεις *
καράβια μ’ ευλαβικά στη θάλασσα φωνήεντα
και ταπεινές στους πόθους τους βαρκούλες *
ημέρες που εκτελούσαν κάθε ήλιου την τελευταία
επιθυμία πριν τη δύση * μια παπαρούνα που
απ’ της άνθισης τη δόξα παραιτήθηκε * σώματα
υποταγμένα στ’ αξόδευτά τους πάθη * έμοιαζε
με ταξίδι και δεν ήτανε παρά μονάχα η απώλεια
που σκαρώναμε πίσω απ’ τις πράξεις * τη νύχτα
ασκώντας στις προθέσεις της * βασίλισσα
των ερπετών  της σκέψεων, βασίλισσα και των
σπουδαίων * μ’ έφηβες απορίες αναπάντητες,
με μεταμέλειες γερασμένες  *  όμως να το
ξηλώσει το αλίμονο ο καιρός μπορεί * και μεις
γι’ αυτό τον Μάιο αθετούμε *

Εναντίον του μέλλοντος κάθε βήμα τσακίζοντας,
Vinceremos.

Από τη συλλογή Η κατίσχυση των ρόδων (2002)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου, Επιστήθιες λύπες
 
Μέρες από βροχούλες, μουσκεμένες άδικα
σαν επιστήθιες λύπες του χειμώνα στάζουν
άνθρωποι που τον φόβο διασχίζουν
τρέχοντας
βραδυπορούν
στα υπόγεια του τραγουδιού
μια καταιγίδα πόθων ησυχάζει.

Με ξεγελά σα θάλασσα
η αλμύρα των καιρών
του σταφυλιού η απόκριση
στην ευτυχία γεύση.

Από τη συλλογή Ευεξία χρωμάτων (1998)

[wings]

Μαρία Αρχιμανδρίτου: [Σαν χιόνι...]

[Από το Μέρος Ι]

Σαν χιόνι στον χειμώνα υπάκουο
στέκει ο καιρός στα χέρια μας
κι έξω η βροχή ξεσπάει την οργή της στον Δεκέμβρη.
Μια μεταμέλεια τα βήματα μαζεύει απ' τα σκαλιά,
τον χρόνο.

Από τη συλλογή Η κατίσχυση των ρόδων (2002)