e- → ηλεκτρο-, ηλ-, ηλε-, ηλε

[valeon]

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ (ΓΕΣΥ)

Κρίση Μελών αρ.9
ΚΜ-09/2013-02-21


ΘΕΜΑ:  Κρίση και σχόλια μελών της ΕΛΕΤΟ για ελληνικούς όρους

ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ: Ηλεκτρονική (ή τηλεφωνική) λήψη απαντήσεων το αργότερο ως τις 21-03-2013.

Αγαπητά μέλη της ΕΛΕΤΟ

Σε πρόσφατη συνεδρίαση του ΓΕΣΥ, ύστερα από πρόταση της ΜΟΤΟ, έγινε ανασκόπηση των αποδόσεων του αγγλικού προθήματος e- (= electronic) τόσο στη γενική περίπτωση του μεγάλου πλήθους όρων που παρατέθηκαν στο Ορόγραμμα αρ.66 (ELETO-OROGRAMMA), του 2004, αλλά και άλλων που ακολούθησαν αργότερα. Η ΜΟΤΟ είχε, τότε, προτείνει  – και είχε εγκριθεί – να εφαρμοστεί ανάλογος ελληνικός σχηματισμός με το πρόθημα ηλ-(εκτρονικός) ακολουθούμενο από το πλήρες δεύτερο συνθετικό του κάθε όρου , π.χ.
e-text →   ηλ-κείμενο,
e-shop →   ηλ-κατάστημα,
e-market →   ηλ-αγορά,
e-news →   ηλ-ειδήσεις, ...

Μειοψηφήσασα άποψη (που υποστήριξε και το μέλος της ΕΛΕΤΟ Γ. Κόκκινος, Ορόγραμμα αρ.67: ELETO-OROGRAMMA) ήταν: αντί ηλ- να χρησιμοποιηθεί ηλε- όταν ακολουθεί σύμφωνο, δηλαδή:

e-text →   ηλε-κείμενο,
e-shop →   ηλε-κατάστημα,
e-market →   ηλ-αγορά,
e-news →   ηλ-ειδήσεις, ...

Παραλλαγές των δύο τρόπων ήταν να παραλειφθεί το ενωτικό, το οποίο όμως κρίθηκε απαραίτητο για να υπάρχει αντιστοιχία με τους αγγλικούς όρους. Και οι δύο τρόποι δεν αποτελούν κανονική σύνθεση, αλλά σύμμειξη του επιθέτου ηλεκτρονικός/-ή/-ό/... με το ουσιαστικό που ακολουθεί. Η κανονική σύνθεση θα έδινε:
e-text →   ηλεκτρονικοκείμενο,
e-shop →   ηλεκτρονικοκατάστημα,
e-market →   ηλεκτρονικ(ο)αγορά,
e-news →   ηλεκτρονικ(ο)ειδήσεις, ...

Στα χρόνια που ακολούθησαν μέχρι σήμερα έχουν χρησιμοποιηθεί και οι δύο τρόποι·  η τυποποίηση (ΕΛΟΤ, ΕΛΕΤΟ και συνεργαζόμενοι φορείς) έχει χρησιμοποιήσει τον πρώτο από αυτούς. Από πολλούς άλλους, όμως, εξακολουθεί  να χρησιμοποιείται συχνά και το «σκέτο» η-, που από την αρχή κρίθηκε απαράδεκτο, ενώ σε μεγάλο πλήθος όρων χρησιμοποιείται απλώς η συντομογραφία του ηλεκτρονικός δηλαδή ηλ. (με τελεία), η οποία βέβαια είναι χωριστή λέξη και διαβάζεται «ολογράφως» [ilektronikós].

Ειδικά, ο όρος e-mail με τον πρώτο τρόπο αποδίδεται ως ηλ-ταχυδρομείο (η υπηρεσία) και ως ηλ-μήνυμα (το μήνυμα) και με τον δεύτερο τρόπο ως ηλε(-)ταχυδρομείο και ηλε(-)μήνυμα, αντίστοιχα.

Σχετικά πρόσφατα, όμως, για την περίπτωση του e-mail, προτάθηκε από τον καθηγητή Γ. Μπαμπινιώτη (επίτιμο μέλος της ΕΛΕΤΟ) (http://www.babiniotis.gr/wmt/webpages/index.php?lid=1&pid=20&apprec=24)  να χρησιμοποιηθεί ως πρώτο συνθετικό: ηλεκτρο- και να γίνει κανονική σύνθεση των λέξεων (χωρίς ενωτικό). Δηλαδή:

e-mail →   ηλεκτρoταχυδρομείο,
e-mail →   ηλεκτρoμήνυμα, ηλεκτρομηνυματικός, ηλεκτρομηνυματικά
e-mail →   η/μ (συντομογραφία)

Αν και το ηλεκτρο- παραπέμπει στον ευρύτερο τομέα του ηλεκτρισμού και της ηλεκτροτεχνολογίας και όχι στον στενότερο τομέα της ηλεκτρονικής (φυσικά ούτε και τα ηλ-/ηλε- διακρίνουν αυτούς τους δύο τομείς) έχει το πλεονέκτημα ότι παρέχει φυσιολογικότερη σύνθεση και όχι σύμμειξη.


Με εισήγηση της ΜΟΤΟ, λοιπόν, το ΓΕΣΥ θέτει το ζήτημα στην Κρίση Μελών της ΕΛΕΤΟ με την διατύπωση δύο ερωτημάτων:

Ερώτημα 1

Επιλέξτε μία από τις τέσσερις ελληνικές αποδόσεις του αγγλικού προθέματος  e- σε όλους τους όρους που το περιλαμβάνουν:

αγγλικό πρόθημα  ελληνικό 1      ελληνικό 2  ελληνικό 3  ελληνικό 4
     e-                     ηλεκτρο-/ηλεκτρ-        ηλ-          ηλε-/ηλ-       ηλε/ηλ

Ερώτημα 2

Eιδικά στην περίπτωση του e-mail ως μηνύματος, ως υπηρεσίας, ως επιθέτου και ως επιρρήματος, επιλέξτε μία από τις τέσσερις στήλες του ακόλουθου πίνακα:

αγγλικός όρος →   ελληνικό 1     ελληνικό 2     ελληνικό 3     ελληνικό 4
e-mail (message) →   ηλεκτρομήνυμα  ηλ-μήνυμα  ηλε-μήνυμα  ηλεμήνυμα (Συντομογρ.: η/μ)
e-mail (service) →   ηλεκτροταχυδρομείο  ηλ-ταχυδρομείο    ηλε-ταχυδρομείο    ηλεταχυδρομείο (Συντομ.: η/τ)
e-mail (adjective) →   ηλεκτροταχυδρομικός  ηλ-ταχυδρομικός  ηλε-ταχυδρομικός  ηλεταχυδρομικός 
                                  ή ηλεκτρομηνυματικός  ηλε-μηνυματικός  ηλ-μηνυματικός  ηλεμηνυματικός
e-mail (adverb) →   ηλεκτροταχυδρομικά  ηλ-ταχυδρομικά  ηλε-ταχυδρομικά  ηλεταχυδρομικά
                                  ή  ηλεκτρομηνυματικά     ηλ-μηνυματικά  ηλε-μηνυματικά   ηλεμηνυματικά

Καλούνται όσα μέλη της ΕΛΕΤΟ επιθυμούν, να απαντήσουν ηλεκτρονικά (valeonti@otenet.gr) ή τηλεφωνικά (τηλ. 6974321009) μέσα στην παραπάνω προθεσμία.
Μετά τη λήξη της προθεσμίας και την συγκέντρωση όλων των απαντήσεων, θα ανακοινωθεί η οριστική πρόταση από το ΓΕΣΥ.

Για το ΓΕΣΥ
Κ. Βαλεοντής

[valeon]

Καλούνται τα μέλη της ΕΛΕΤΟ, αλλά και όσα μη μέλη επιθυμούν, να υπερψηφίσουν μία από τις τέσσερις προτεινόμενες στήλες αποδόσεων των ερωτημάτων 1 και 2.

[spiros]

Το «ηλεκτρομήνυμα» κ.τ.λ. με τίποτα. Εδώ κοιτάμε να αποδώσουμε μια συντομομορφή με σύντομο τρόπο. Όχι από το ένα αγγλικό γράμμα να πάμε στα επτά ελληνικά.

Άσε που παραπέμπει έντονα και παραπλανητικά στον ευρύτερο τομέα του ηλεκτρισμού και της ηλεκτροτεχνολογίας όπως αναφέρεις.

[wings]

Εγώ είμαι υπέρ του ηλ-, πάντως.

[valeon]

Καταγράφεσαι, Βίκυ :-)

Το «ηλεκτρομήνυμα» κ.τ.λ. με τίποτα. Εδώ κοιτάμε να αποδώσουμε μια συντομομορφή με σύντομο τρόπο. Όχι από το ένα αγγλικό γράμμα να πάμε στα επτά ελληνικά.
Άσε που παραπέμπει έντονα και παραπλανητικά στον ευρύτερο τομέα του ηλεκτρισμού και της ηλεκτροτεχνολογίας όπως αναφέρεις.

Είπαμε, τι υπερψηφίζεις όχι τι καταψηφίζεις... :-)

[wings]

Σου έστειλα ηλ-μήνυμα με τις ψήφους μου, Κώστα. :-) Δεν το πήρες;

Αυτό το παιδί Σπύρος είναι ανάποδο ώρες-ώρες.

[valeon]

Βίκυ, κάπου είχε «παραπέσει» το ηλ-μήνυμά σου. Το είχα δει, αλλά δεν σου είχα απαντήσει :-)

[wings]

Να, λοιπόν, πώς χάνονται οι ηλ-ψήφοι. :-)

[valeon]

Τελικά, δεν χάνονται, εφόσον επιβεβαιώνονται και με ηλεκτρο-φορο-επικοινωνία :-)

[wings]

Δεν τη γλιτώνω την ηλεκτροπληξία εγώ εδώ μέσα. :-)

[valeon]

... :-)

[spiros]

ηλεκτρο-/ηλεκτρ — ΟΧΙ
ηλ- — ΝΑΙ
ηλε-/ηλ- — ΝΑΙ
ηλε/ηλ — ΝΑΙ
η/μ — ΝΑΙ

Με προτίμηση στο «ηλε» χωρίς παύλα για λόγους ένταξης στο γλωσσικό σύστημα της γλώσσας προορισμού.

[Vasilis]

Με προτίμηση στο «ηλε» χωρίς παύλα για λόγους ένταξης στο γλωσσικό σύστημα της γλώσσας προορισμού.

ηλε/ηλ ΝΑΙ