Αλέξης Τραϊανός

[crystal]

Αλέξης Τραϊανός, Πιλάτοι

Δεν είμαι παρά απ’ αυτό μόνο που έρχομαι
Κάθε μέρα υπάρχοντας σε κάτι το άλλο

Αυτό που δε θα γίνω ποτέ

Απ’ αυτό είναι που είμαι φτιαγμένος
Απ’ αυτό κι έναν τρόμο

Κι είναι
Σα να ’χεις ταχυδρομηθεί στο διάστημα
Ένα φτωχό ανόητο μήνυμα
Σκουριασμένος ύπνος
Με τον προβολέα των θέλω
Που διαλύει τα μέταλλα
Γαντζώνει την αγωνία στο μυαλό

Μια πληγή δίπλα σου να την αγγίζεις
Ανάμεσα στα χόρτα και τα τροχοφόρα
Στο αλκοολικό δωμάτιο
Και τα φτηνά βγαλμένα εσώρουχα
Και να παίρνεσαι
Από μαγικά χαμένα ονόματα
Μες σ’ έναν ουρανό γεμάτο τζιν
Με τους αγγέλους του
Να μασουλάν αστέρια

Σύμπαν της κίτρινης σκονισμένης λάμπας
Τώρα που μου χορεύουν
Τώρα που μου φεύγουν
Ο κύριος Ίβνινγκ
Η Εσμεράλδα ο Κουασιμόδος

Τώρα π’ ανοίγουν
Οι τελευταίες καταπακτές

Βγάζοντας νάνους
Κι ηλίθιους κι ουδέτερους

Καθένας τους κι ένας Πιλάτος

Όλοι τους μαχαίρια
Σαπούνια κι αποσμητικά
Ενώ εγώ περπατώ και θυμάμαι
Παρακολουθώ πάντα
Απ’ το απέναντι πεζοδρόμιο
Τον εαυτό μου
Δεν κοιμάμαι.

Από τη συλλογή Το σύνδρομο του Ελπήνορα (1984)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=43Z-WlWFXC8

Ναζίμ Χικμέτ & Μάνος Λοΐζος, Χλιαροί και παλλόμενοι
(απόδοση στα Ελληνικά: Γιάννης Ρίτσος, τραγούδι: Μάνος Λοΐζος / δίσκος: Γράμμα στην αγαπημένη (1983))

Αλέξης Τραϊανός, Αύριο θα χιονίσει

[Ενότητα Cancerpoems]

Αύριο θα χιονίσει

Είχε τόσα χρόνια
Το χιόνι τα μάτια να βρεθούν κάποτε

Ακούω το χάλκινο χιόνι

Χιονίζει πολύ απ’ τις κλειστές χαραμάδες του γέλιου σου
Έναν κόσμο αποφλοιωμένον από κάθε μυαλό

Παρανοϊκή επέρχεται η μνήμη δίχως κανένα ζωικό παρελθόν

Από πράγματα που απουσιάσαν στη σιωπή
Σκέφτομαι τη ζωή προτού σχηματιστεί σε ζωή
Από ξανά απουσία ζωής αποσυρμένης απ’ τη ζωή
Μιας νύχτας πολύ απόντων πραγμάτων
Ή μιας αινιγματικής βροχής απ’ το κενό
Ένα τόσο σαθρό
Όπως ο χρόνος βαθύς και απών
Ζαλισμένος σε γαλάζια σύννεφα
Από καπνό
Δε θυμάται πότε ξανασυνέβη πάλι αυτό
Αυτό το πούσι από καπνό και σαν τάφος
Χωρίς κανένα ύφος γκρι στους κροτάφους
Σ’ ένα παράθυρο που κάθομαι χωρίς να μιλώ
Γιατί έζησα χρόνια μέσα σε γκρι παράθυρα και στο μαύρο
Γιατί έζησα χρόνια καπνίζοντας μες στο μαύρο
Με την κάθε μου σκέψη διαλυμένη προτού σχηματιστεί σε σκέψη
Από κανέναν κοντά κι ένα στόμα γεμάτο σκουριά

Ώρα της νύχτας κακιά
Μόνο στα έρημα μάτια    Αυτά έχω στα χέρια μου
Μα ήδη αυτό που συνέβη είναι πάρα πολύ
Δεν έχει καμιά σχέση με τη ζωή
Δε θυμάται τίποτα απ’ αυτή
Ίσως να μη συνέβη ποτέ
Ούτε στη μνήμη

Ταραγμένος αναπνέει ο χρόνος
Και τώρα δε συνηθίζω ούτε να σε ξεσκονίζω ζωή

Γυρνώ πότε πότε το μάτι μου μέσα σου

Ό,τι με κουράζει τώρα είναι από πολύ παλιά

Μια αμνησία πολύ απόντων πραγμάτων

Ο χρόνος σε μικρά θραύσματα από πύον και παρελθόν
Με μερικά απαίσια θαύματα
Επανερχόμενος και άσπρος
Ο χώρος σαν χρόνος
Και άσπρος που

Ακούω το χιόνι
Τη ζωή προτού συμβεί
Και σχηματιστεί σε ζωή

Από τη συλλογή Το δεύτερο μάτι του Κύκλωπα / Cancerpoems (1977)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Αυτό το ποτήρι

[Ενότητα Θανάτοψις]

Κόσμε σβησμένε απάνω μας
Τα βαθιά πατήματα στα πλακάκια μιας άλλης ζωής
Ξυπνούν απ’ τον ίδιον αγέρα
Το ίδιο φύσημα μέσ’ απ’ τα δέντρα προς το ακοίμητο δέρμα

Κι αυτό το ποτήρι αυτό το άσπρο μισογεμάτο ποτήρι
Ήταν μισογεμάτο ραγισμένο
Κανείς δεν τ’ άλλαξε κανείς δεν ήρθε να τ’ αλλάξει
Να πει τουλάχιστον μην πίνετε

Στέκεται πάντα κάτω απ' τα μάτια μας
Μες στη ζωή μας στέκεται βουβό μισογεμάτο ραγισμένο

Γερασμένοι ήχοι του τότε σταλάζοντας μέσα μας
Γερασμένε με πράγματα που πονάνε μαζί μας
Κόσμε σβησμένε απάνω μας

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Η άλλη παγωνιά

[Ενότητα Μικρές μέρες]

Στον άνυδρο τόπο δίχως λύπη
Στην οικεία του απομόνωση
Όπου τα δόντια είναι σταματημένα
Ανάμεσα στην πολιτεία που γκρεμίζεται
Και στα συντρίμμια
Το πρόσωπό του σχηματίστηκε

Το πρόσωπό του τώρα σχηματίστηκε
Γύρισε είδε την εκφορά του φωτός
Παρευρέθηκε στο μνημόσυνο των πουλιών
Γέρνει σ’ ένα παράθυρο που χάσκει κατά το νοτιά
Πέρ’ απ' την τύρβη των σκιών γέρνει
Φωλιάζει μέσα του παλαιολιθικές κραυγές
Ψαύει το υπερούσιο σώμα του
Ζητά να το σκεπάσει να το προστατέψει

Έξω πιασμένα στην άλλη παγωνιά
Μιλούνε άφωνα τα στόματα
Αποχωρίζονται στις γωνίες
Διοχετεύονται σε νέες στάσεις
Δίχως σχήματα χωρίς προσχήματα
Φαντασμαγορικά κοιμούνται
Δεν ονειρεύονται

Τον ήλιο τον πήραν τα σκυλιά και τον δαγκάνουν

Εκείνος με το λυπημένο χέρι του
Πυροδοτεί τους διακόπτες

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Ελληνικό καλοκαίρι 1967 μ.Χ.

[Ενότητα Μικρές μέρες]

Μνήμη Γιώργου Σεφέρη

Ο ήλιος πάντα ο ήλιος και η καρδιά του
Που σε πυρπόλησε όλο το μεσημέρι
Διαβάζοντας αμετανόητα τα ωροσκόπια εποχών
Που σ’ ανταμώνουνε τις άσπρες νύχτες
Τα φάσματα ετοιμάζει
Στην επιφάνεια του μάρμαρου την πρώτη ορμή ξυπνώντας
Σε κρίνα που πετρώσανε
Από την άλλη κατεύθυνση του ανέμου
Τη διαστολή του νερού
Ή την τελετή στο κάτω κάτω
Που κυκλώνεται μέσα στο χρόνο
Και μένει το κενό που δε γεμίζει πια

Και μένει το κενό κι ένα σωρό σπασμένα πράγματα
Τ’ αγγίζεις στη σιωπή που κύλησε στο αίμα
Και το ξεπέρασε
Χωρίς συνοχή δίχως την πρώτη κίνηση

Και μένει το κενό
Και των σωμάτων η παλιά ακρίβεια
Αναλωμένη σ' υστερόγραφα εγχρώμων καρτ ποστάλ
Κι αρνητικά φακών
Που ξεψυχάνε στα υπαίθρια αναψυκτήρια
Των θερινών ερώτων
Σιγά σιγά
Όπως οι μέρες μας
Στ’ αναρρωτήρια της ποίησης μετακομίζουν
Σιγά σιγά

Και μένει το κενό
Και μένει άδειος ο ουρανός
Από πουλιά και σύννεφα και σύνθετες εικόνες

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Ιχνηλασία

[Ενότητα Μικρές μέρες]

Ανεβαίνουν κάποτε όλα την κοφτερή στιγμή του φωτός
Σποράδες βράχων γυμνών στη γαλάζια διάρκεια
Αλατισμένα νησιά κόκκινα ίσαλα
Σπαμπανεβάσματα πουλιών μέσα στη χίμαιρα
Μέσα στην ορθωμένη στιγμή του φωτοβόλου κενού
Τα χέρια σου ακούμπησαν για μια στιγμή
Για μια μόνο στιγμή το διαβατικό κύκλωμα
Το κοκάλιασμα της μέρας
Και το κοκάλιασμα της ορμής της μέρας
Κάτω από τους τυφλωμένους αστερισμούς
Σκισμένα στόματα σχεδιασμένα στο σκούρο γρανίτη
Τον αμνημόνευτο χρόνο του χρόνου

Εδώ ανάμεσα μακρύτερα και κοντά μας
Νήσός τις εστίν επί κυμάτων θαλάσσης
Νήσός τις εστίν επί κυμάτων
Νήσός τις εστί
Και τα χέρια σου στο νησί πάνω του γύρω του
Ακόμα πιο βαθιά μέσα σε ερείπια σεισμών
Όπως το ποίημα πιάνοντάς το να σε ξεφεύγει
Ή το ψάρι σ’ ένα πέρασμα του νερού
Κι η λέξη ακόμα σ' ένα πέρασμα σιωπής
Προσπαθώντας να σηκώσεις όχι μόνο τη λέξη
Όχι τη λέξη δέντρο αλλά το ίδιο το δέντρο
Όχι τη λέξη αγάπη μα την αγάπη

Απομεινάρι τραυματισμένο φτωχό θρύψαλο
Ανθρωπότητας μερμηγκιών
Φαγωμένες κατατομές γυναικών που ναυάγησαν
Απ’ τα πρώτα τους χρόνο σ’ αφόρητη θλίψη
Για μια ξένη υπόθεση ή έστω δικιά τους
Για το τίποτα έστω στο έμπα της μέρας
Στο έμπα της νύχτας στο έμπα του κόσμου
Μες απ’ τη λεωφόρο των Πελασγών
Κακοτράχαλη σε στεριά και σε θάλασσα
Ταξιδεύοντας από βορινά σημάδια

Άστρα και ζώα πανάρχαια
Και πολύχρωμα πλοία σ’ Αιγαία λιμάνια
Ξαναζείς τη στιγμή στον πολλαπλασιασμό του κενού
Μέσα σ’ αυτό το φως τ’ απόκρημνο που σε τυλίγει
Δίχως μετά και πριν στεγνή στιγμή
Μέσα στους κόλπους του άχρονου
Τέλος κι αρχή σου

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Επιμήνιο

[Ενότητα Θανάτοψις]

Σου έφερα λουλούδια
Δυστυχώς δεν μπόρεσα να σου προσφέρω τίποτα άλλο
Κι έτσι σ’ αυτό το υαλοδοχείο μύρισε τώρα
Ναι σκύψε να μυρίσεις το άρωμα των ημερών
Που ταξίδεψαν πάνω απ' τα κλειστά σου μάτια
Καθώς έφευγες ένωχρος να εγκατασταθείς
Στα μουσικά κύτταρα του χάους στην αόρατη χλόη
Που δρόσιζε κάποτε τις φλέβες του ύπνου σου

Σκύψε στο άρωμα των ημερών
Που ήρθανε που έρχονται που θά ’ρθουν
Πάντα πρωί
Σκιτσάροντας ένα πολύ κόκκινο τραπέζι
Μια δύσοσμη σοφίτα ανάμεσα στο πεύκο και την ακακία
Πάντα πρωί
Και το βράδυ μια καρικατούρα ανθρώπου πολύ νέου
Ανάμεσα σε τρεις ρυτίδες αμφιβολίας
Ρίχνοντας κομμάτια χρόνια τα νέα χρόνια του
Κομμάτια χρόνια σ’ ό,τι δεν επιστρέφει
Στα δόντια της κλειστής στιγμής

Σκύψε στο άρωμα των ημερών
Που πλύθηκαν γυμνές μες στους λιμναίους κύκλους
Είναι δικές σου με τα φαγωμένα πρόσωπα
Κουρασμένες στην πλάτη τους
Δεν έχουν δύναμη
Και στο στόμα τους πιπιλίζουν πικραμύγδαλα
Όπως τη νύχτα εκείνη της εικοστής πρώτης Αυγούστου

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Αυτά τα ερείπια

[Ενότητα Θανάτοψις]

Αυτά τα ερείπια τα καμένα φτερά
Αυτόν τον μισόν άνθρωπο άφησε ο σεισμός σου ψυχή μου
Η πυρκαγιά σου αναμμένη από χιλιάδες μοναχικά άστρα

Αν τώρα τούτη η πέτρα είναι το ποίημα η ζωή σου
Αν τώρα τούτη η πέτρα είναι
Η σκονισμένη κλειστή κάμαρα
Τα χαλασμένα σου χρόνια
Αν τώρα τούτη η πέτρα είναι
Το σώμα όπου είδες να πέφτουν
Ένα ένα όλα τα φύλλα η άλλη σου γύμνια
Τότε ξέρεις πως ό,τι έδωσες σε σένα δόθηκε
Ό,τι χάθηκε μέσα σου χάθηκε
Ό,τι είναι να φύγει από σένα θα φύγει
Τότε ξέρεις την περιπέτεια του αίματος
Το δυσοίωνο μέτρημα των σφυγμών
Το μάτι σου που μεγαλώνει να χωρέσει τον κόσμο
Ο κόσμος μίκρυνε χάθηκε

Όχι μόνον εσύ μίκρυνες
Μόνον εσύ αδυνάτισες
Μόνον εσύ χάθηκες
Και δεν μπορείς να σηκώσεις τίποτα
Κι έγινε η καρδιά σου κουρέλι κόκκινο
Ανεμισμένο απ' τα σκοτάδια
Κι έγινε πλάνη εξαίσια στη φωλιά των κοκάλων
Αθωότητα αποσπασμένη και πεταμένη
Στη σκληρή θάλασσα και στα σκληρά λιθάρια
Φωνή της θλίψης καλώντας για μεταμόρφωση
Καλώντας μ' ένα χέρι μικρού παιδιού
Ν’ αποτραβήξουν από δω αυτό το μουντό φως
Να το πάρουν να το σηκώσουν
Για να μπορείς να ξεπεταχτείς
Ν’ αλλάζεις να δειχτείς

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Σε βλέπει το βράδυ

[Ενότητα Θανάτοψις]

Σε βλέπει το βράδυ
Η πόρτα που λύγισε
Απ’ το σκοτάδι στο φως
Μες στην αράγιστη γαλήνη
Μέσα στην άσπιλη σιωπή
Και στα φτηνά λουλούδια
Σε τόσα απορριγμένα πράγματα
Και σε τόσα χέρια
Απλά και όμοια να ξεθυμαίνεις

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Δύσκολη εποχή

[Ενότητα Θανάτοψις]

Κανείς δε μας επισκέπτεται πια

Κρεμασμένο φθινόπωρο
Κίτρινα δάχτυλα στη στάση της χειραψίας

Απ’ το παράθυρο της νύχτας
Κατεβαίνουν οι σκιές γεμάτες παρελθόντα
Γκρίζες γυναίκες ξεκαρφώνουν τη σιωπή
Κι έπειτα χώνονται ξανά
Μες στα βαλσαμωμένα τους ονόματα
Στη συσπείρωση της διάρκειας

Δύσκολη εποχή
Στην οροφή του νερού
Μονάχο του ένα μαδημένο πρόσωπο
Ανάμεσα στα διαστήματα των νουφάρων
Ασπάζεται τη διαύγεια που χαράζει το μέτωπο
Το φιλέρημο τρέμισμα των χειλιών
Κι ανακαλύπτει τη μόνη ζωντανή του σχέση

Κανείς δε μας επισκέπτεται πια

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Θανάτοψις

[Ενότητα Θανάτοψις]

Ώρες των ματιών κοιτάζοντας μέσα στο ψύχος
Ένα θάνατο τον ανθρώπινο θάνατο

Να πεθαίνουμε είδαμε πώς γίνεται να πεθαίνουμε
Σ’ ένα ρηχό πρόσωπο πιο χαμηλά κι απ’ τα χόρτα
Ήταν η ανάγκη
Ανάμεσα σ’ εκείνους που πέθαναν το δικό τους θάνατο
Κι εκείνους που πέθαναν έναν ξένο θάνατο
Ήταν η ανάγκη
Γι’ αυτό το ταξίδι το κομμάτιασμα
Να βρεις τη ζωή και το θάνατο το δικό σου
Εσύ που πνιγμένος ήσουν έρχεσαι και κάθεσαι
Σ’ αυτό το κάθισμα το πέτρινο το γλειμμένο απ’ το αλάτι
Σώμα βαρύ βουλιαγμένο ανάμεσα στα πρώτα όστρακα
Στα πρώτα θαλασσινά κοχύλια
Και το πρόσωπό σου κενό μουσικής ποντισμένης στο χάος
Εκείνο που μας δέχεται μόνο γυμνούς
Και τα λόγια σου στάζοντας σαν το λιωμένο κερί
Βαθιά μες στις μασχάλες πίκρα πενία και ντροπή
Βαθιά μέσα σε μια σχισμή αρμών εξαρθρωμένων
Ανοίγοντας μες στο ακύμαντο γαλάζιο χέρια ακύμαντα

Έπειτα ήρθε τ’ απομεσήμερο όλο φως και κούραση
Ακίνητο μ’ ένα πουλί που βάθαινε στον ουρανό
Ραγίζοντας προς το σούρουπο τ’ ακύμαντα χέρια σου
Και το σβησμένο σου πρόσωπο
Και τα σημάδια των ποδιών σου
Κάτω από ’ναν ήχο ωρών εσπερινών
Πώς γίνεται
Κι όμως πεθάναμε για να γεννηθεί ο θεός μας
Πέφτοντας μέσα στη νύχτα απ' το πιο μυτερό μεσημέρι
Άστρα σαν τα νησιά μια νύχτα φυγής
Σ’ αυτό το ψύχος το σκοτάδι τη σιωπή
Στο πουθενά τούτο

Κάνει κρύο μες στο σκοτάδι σε τούτα τα κλίματα
Κι η ατέλειωτη άμμος ασπρίζει σα χιόνι
θα κρυώνεις τ’ ακύμαντα χέρια σου
Το σβησμένο σου πρόσωπο
Θα πεθαίνεις τόσες φορές σ’ έναν άλλον
Κι αυτός άλλες τόσες φορές μέσα σε σένα
Και δε θα ’χεις το θάνατο μέσα σου
Και δε θα ’χεις φωνή μήτε κι άνεμο
Για τ’ ακύμαντα χέρια σου
Να καρφώσεις το αίμα που τρέχει

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)

Βλέπε και: William Cullen Bryant, Thanatopsis

[wings]

Αλέξης Τραϊανός, Υδρία

[Ενότητα Υδρία]

Σου έδινα συνέχεια σου έδινα
Και συ έπαιρνες συνέχεια έπαιρνες
Και δεν ήξερες πως παίρνεις
Δεν ήξερες κι ούτε ποτέ θα ξέρεις
Πώς η ψιχάλα γίνεται βροχή
Κατακλυσμός η βροχή κι ύστερα θύελλα
Και μένεις γυμνός δίπλα στο γκρεμισμένο σπίτι
Δίχως φωτιά δίχως βοήθεια
Στην τέλεια εγκατάλειψη στην πλήρη ερημιά
Όπως αδειάζει μια κάμαρα σαν αφαιρέσεις
Έναν πίνακα ή κάποιον καθρέφτη
Κάτι δικό σου τέλος πάντων
Αναπόσπαστο με τον εαυτό σου
Που σ’ όριζε να υπάρχεις δεμένος μαζί του
Και τώρα μόνο να θυμάσαι ξέρεις
Τώρα που λιγοστεύει η βροχή πάνω απ’ την πόλη
Και ξημερώνει πάλι όπως αύριο όπως χτες
Στα προπύλαια τούτης της μέρας παρατημένος
Θα σε θυμάμαι
Όπως το τελευταίο όνειρο τον τελευταίο λυγμό
Με μιαν υδρία ποιήματα κάθε πρωί

Από τη συλλογή Μικρές μέρες (1973)