Χρυσάνθη Ζιτσαία, Στο γιοφύρι της Άρτας
«Πάνω σ’ ένα σύμβολο»
Πικρός σκοπός, πικρός λυγμός∙ κόμπο η καρδιά να δένει:
Μες απ’ τα βάθη του νερού παράπονο ανεβαίνει.
Δεν είναι τ’ Άραχθου η βουή, του ποταμού η γοργόνα
και το πουλί που λάλησε στη μεσιανή κολόνα:
— Πάρε σφυρί και δύναμη και τους καιρούς πελέκα. —
Μόν’ είν’ του πρωτομάστορα που θλίβεται η γυναίκα.
— Και ποιος θα μπει και ποιος θα βγει και ποιος ψυχή να δράμει; —
Τι το γιοφύρι εράγισε στης Άρτας το ποτάμι.
... Καλή μου, εσύ το στέριωσες στ’ ορμητικό το ρέμα
με τη γυναίκεια σου καρδιά με το ζεστό σου το αίμα,
μ’ όλα τα δώρα τ’ ακριβά της νιότης σου τα μύρια...
Τι δε στεριώνουν εύκολα της ζήσης τα γιοφύρια.
Καλή μου, εσύ το στοίχειωσες με το σκληρό το νόμο,
που όλο τελειώνει στων καιρών κι όλο αρχινάει το δρόμο.
Αδερφωμένοι κι άσωστοι είν’ της θυσίας οι τόποι,
είν’ οι κορφές που σμίγουνε με τους Θεούς οι ανθρώποι,
να γεφυρώσουν τη ζωή για να διαβούν οι χρόνοι.
«Αν δεν στοιχειώσετε άνθρωπο, γιοφύρι δε στεριώνει.»
Καλή μου, εσύ το ευχήθηκες —για μέγα ένα χατίρι—
«Αν τρέμουν τα ψηλά βουνά, να τρέμει το γιοφύρι»
όταν ελύγισε η ψυχή κι είχε η καρδιά δειλιάσει.
«Τι έχω αδερφό στην ξενιτιά, μη λάχει και περάσει.»
Κι υψώθηκε περήφανο, ψηλό και δοξασμένο.
Έγινε θρύλος, σύμβολο, τραγούδι παινεμένο.
Κι ακέρια πέρασε η ζωή πάνω από τη θυσία
με του μονάκριβου αδερφού —γλυκιά— την προσδοκία.
Χρόνια και χρόνια καρτερεί, στιγμή στιγμή να φτάσει
και τώρα που κλονίζεται μη λάχει και περάσει...
Πικρός λυγμός, πικρός σκοπός, κόμπο η καρδιά να δένει.
Απ’ τα βαθιά τα θέμελα παράπονο ανεβαίνει.
Το δαχτυλίδι χάθηκε στη μεσιανή κολόνα
και ποιος θα βρει της ακριβής ζωής την αρραβώνα;
Ξόρκια να κάνει του κακού με τ’ άγια θυμιατήρια
τι, γιε μου, αλλάξαν οι καιροί και τρέμουν τα γιοφύρια.
Από τη συλλογή Λυρικοί δρόμοι (1955)
