-γκ- ή -γγ-;

[spiros]

-γκ- ή -γγ-; ορθογραφία

(α) Οι ελληνικής προελεύσεως λέξεις που προφέρονται με /ng/. γράφονται είτε με -γγ- είτε με -γκ- ανάλογα με την ετυμολογική τους προέλευση. Παραδείγματα -γγ-. άγγελος (παραγγέλλω, αναγγέλλω κλπ. ευαγγέλιο κ.ά.) αγγούρι, γάγγλια, γογγύζω, γάγγραινα, εγγίζω, εγγυώμαι. ίλιγγος, λάρυγγας, μάγγανο, μηλίγγι, σπόγγος, σφίγγω, στραγγίζω, σύριγγα, σάλπιγγα, σπαράγγι, φέγγω (φεγγάρι), φθόγγος, φάλαγγα κ.ά. -γκ- αγκάθι, άγκυρα, αγκαλιά, αγκινάρα, αγκύλη, αγκίστρι, αγκώνας, έγκατα, όγκος κ.ά Επίσης με -γγ- ή -γκ- γράφονται πολλές σύνθετες λέξεις τής Ελληνικής με τις προθέσεις εν και συν. Παραδείγματα -γγ- έγγαμος, έγγειος, εγγίζω, εγγόνι, εγγράφω (έγγραφο, εγγραφή), εγγράμματος. εγγυώμαι (εγγύηση, εγγυητής) - συγγενής, συγγνώμη, σύγγραμμα, συγγραφέας κ.ά. -γκ- εγκάθετος, εγκαθιστώ, εγκαίνια, έγκαιρος, εγκαλώ, εγκάρδιος, εγκάρσιος, εγκαταλείπω. έγκαυμα, έγκειται, εγκέφαλος, έγκλημα (εγκληματίας), έγκληση, έγκλιση, εγκόλπιο, εγκόσμια, εγκρατής, εγκρίνω, εγκύκλιος, εγκυκλοπαίδεια, έγκυος, έγκυρος, εγκώμιο - σύγκαιρος, συγκαλά, συγκαλώ, σύγκαμα, συγκαταβαίνω, συγκάτοικος, συγκεκριμένος, συγκεντρώνω, συγκινώ, συγκίνηση, συγκλίνω, συγκλονίζω, συγκοινωνώ, συγκομιδή, συγκοπή, συγκρατώ. συγκρίνω, συγκροτώ, συγκρούω, σύγκρυο, συγκυρία κ.ά (β) Ον ξένης προελεύσεως λέξεις με /ng/ γράφονται με -γκ- αγκαζέ, αγκούσα, καραγκιόζης, μαγκούφης. τσιγκέλι, μαραγκός, πάγκος, πουτίγκα, τσίγκος, μάγκας, μαγκάλι, παράγκα, ρέγκα κ λπ Εξαίρεση: Αγγλία, Βεγγάλη - βεγγαλικά. Γάγγης. Ουγγαρία. Οι λέξεις βεγγέρα και μαγγιόρος, επειδή δεν προέρχονται από ng αλλά από gg (veggheria, maggiore), γράφονται συχνά με -γγ-. Ωστόσο, με τον γενικότερο κανόνα τής απλούστευσης τής γραφής των ξένων λέξεων, είναι προτιμότερο να γράφονται κι αυτές ως βεγκέρα και μαγκιόρος. Στην αρχή των λέξεων το /g/ ξένης συνήθ προέλευσης λέξεων γράφεται με γκ: γκέτο. γκέτα, γκαρνταρόμπα, γκάμμα, γκαζόζα, γκρίνια, γκόμενα, γκάζι, γκίνια. γκαλερί, γκάφα, γκουβερνάντα, γκριμάτσα, γκιλοτίνα, γκοφρέτα, γκαρσόνι, γκρουπ, γκι. γκιαούρης, γκάιντα, γκέμι. γκιουβέτσι κ.ά. Με γκ- (επειδή δεν μπορεί να αρχίζει λέξη τής Ελληνικής με δύο όμοια σύμφωνα) γράφονται και οι ελληνικές λέξεις: γκάστρι (< εγγάστριον), γκαστρώνω (< εγγαστρώνω)
— Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γεωργίου Μπαμπινιώτη

[valeon]

Προκειμένου για τις λέξεις γγαστρώνω, γγάστρι, γγαστρωμένη, ... ,  που τόσο το ΛΚΝ όσο και το ΜΕΛ (και ο Δημητράκος) τις έχουν με γγ-, από πού προκύπτει ο κανόνας ότι δεν μπορεί να αρχίζει ελληνική λέξη από δύο σύμφωνα; Δηλαδή γράμματα-σύμφωνα και όχι φθόγγους-σύμφωνα, αφού το γγ στις παραπάνω λέξεις συμβολίζει έναν φθόγγο, ένα σύμφωνο, το σύμφωνο [g], με το οποίο αρχίζουν πολλές λέξεις της νεοελληνικής.
 
Θα έπρεπε, τουλάχιστον, να έχει γίνει συμφωνία μεταξύ των Ελλήνων γλωσσολόγων/λεξικογράφων...

[spiros]

Τι να σου πω, μόνο ο Dr Moshe μπορεί να σου απαντήσει σε αυτό.

[spiros]

Τώρα ποιο είναι το σωστό, μέγκερ ή μέγγερ; Αν και ξενικής προέλευσης, περισσότερες ανευρέσεις για το δεύτερο.

https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=346960.0

[valeon]

μέγκερ, που βέβαια προφέρεται [méger] και όχι [ménger].

[sophistes]

μέγκερ, που βέβαια προφέρεται [méger] και όχι [ménger].

Όμως το -γκ- προκύπτει επίσης από -νκ-, π.χ. εν + κεφαλή = εγκέφαλος. Ο ήχος του -ν- δεν χάνεται, απλά γίνεται μια τροπή σε γάμμα επειδή ο συνδυασμός των δύο φέρει το -γκ-. Εκτός εάν σε κάποιες πόλεις προφέρουν εgέφαλος, αλλά δεν μου φαίνεται ελληνικό. Προσωπικά, πιστεύω ότι ο ήχος /g/ όπως π.χ. στην αγγλ. λέξη got, δεν υπάρχει στην ελληνική. Άλλωστε και τα δύο ζεύγη -γκ-/-γγ- περιέχουν τον ήχο του -ν-. Η διαφορά είναι ότι από οδοντικό γίνεται ουρανικό (παραμένει ένρινο, ωστόσο), όπως π.χ. στην αγγλ. λέξη singer, ή την γερμ. Menge (αναφέρομαι μόνο στην θέση του n, όχι του -ng). Το δικό μου συμπέρασμα είναι ότι κανένα από τα δύο ζεύγη δεν μπορεί να οικειοποιηθεί επιτυχώς την μεταγραφή ξένων ονομάτων ή οιωνδήποτε λέξεων. Θα μπορούσε να συμφωνηθεί γλωσσολογικώς με ποιο τρόπο θα γράφονται τέτοιες λέξεις, αλλά η ορθή προφορά οφείλει να απορρέει από την αυθεντική προφορά του ονόματος. Παρόμοιο συμβαίνει και με το όνομα Obama. Εφ' όσον στην ΝΕ δεν υπάρχει ο ήχος /b/ θα γράψουμε μεν "Ομπάμα" (ασχέτως αν η γιαγιά το προφέρει όπως την μπάμια) αλλά όσοι γνωρίζουν την προφορά του ονόματος "οφείλουν" να το προφέρουν όπως και στην Αμερική.