Το Translatum τιμά τον Γιάννη Ρίτσο!

[wings]

Και θα είναι καλή η εκπομπή αφού παρίσταται η κόρη του Γιάννη Ρίτσου και τραγουδούν η Νένα Βενετσιάνου, η Μαρία Σουλτάτου, ο Λάκης Χαλκιάς και ο Παντελής Θεοχαρίδης.

Καλή διασκέδαση! :-)

[toraki]

Προτείνω να διαβάσετε το πρόσφατο βιβλίο "Τροχιές σε διασταύρωση" εκδόσεις Άγρα, όπου δημοσιεύονται τα επιστολικά δελτάρια και γράμματα που έστελνε ο Γιάννης Ρίτσος από διάφορους τόπους εξορίας στην Καίτη Δρόσου και τον Άρη Αλεξάνδρου. Εκεί θα βρείτε τον ευαίσθητο άνθρωπο Γιάννη Ρίτσο να γράφει με τόση αγάπη στους φίλους του, στέλνει συμβουλές και παραινέσεις, εμψυχώνει τον Αλεξάνδρου να ολοκληρώσει το Κιβώτιο, δείχνει την αγάπη για τη ζωή και τους ανθρώπους ενώ έχει τόση εύθραυστη υγεία ο ίδιος. Και η αγάπη για τη ζωή φαίνεται ιδιαίτερα στις φωτογραφίες από τα νησιά της εξορίας, όπου δείχνουν έναν ωραίο άντρα, καλοντυμένο, με γραβάτα, να διαβάζει το βιβλίο του, λες και βρίσκεται στο εξοχικό του! Μεγαλείο!
Μόνος στη ζωή, μόνος στη δόξα και στο θάνατο;

[spiros]

Άνθρωπος με μεγάλη ευαισθησία ο Ρίτσος· στο τέλος της ζωής του κάπου είχα διαβάσει ότι είχε απογοητευτεί πολύ από τους εκπροσώπους των ιδεολογιών που τόσο ειλικρινά υποστήριξε.

[Frederique]

2009 έτος Γιάννη Ρίτσου: συνοπτικό πρόγραμμα εκδηλώσεων του Δήμου Μονεμβασιάς

[wings]

Ο στόχος επετεύχθη. 100 ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου θα μείνουν για πάντα στις σελίδες μας και στις καρδιές μας.

Δεν ξέρω αν είναι τα καλύτερά του. Τι σημασία έχει, άλλωστε; Οι αντιδράσεις μας όταν «εκτιθέμεθα» στη λογοτεχνία εν γένει και δη στην ποίηση είναι ποικιλόμορφες, εύπλαστες κι εναλλασσόμενες ανάλογα με τη διάθεσή μας, την εποχή της ζωής μας και την ψυχική μας ωριμότητα - πάντα, όμως, υποκειμενικές και προσωπικές. Γι' αυτό φέραμε εδώ 100 ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου. Κάθε ποίημα ένα κερί στη μνήμη του για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Στη μνήμη ενός από τους σπουδαιότερους, πολυγραφότερους και, ως εκ τούτου, πιο αμφιλεγόμενους σύγχρονους ποιητές μας.

Επειδή αυτή τη χρονιά διάβασα πολλά κείμενα για τον Γιάννη Ρίτσο και περισσότερα ποιήματά του απ' ό,τι όλη την υπόλοιπη ζωή μου, ένα πράγμα μπορώ πια να πω με σιγουριά: ο ποιητής Ρίτσος είναι απόλυτα συνεπής προς τον άνθρωπο Ρίτσο. Υπήρξε πληθωρικός, χειμαρρώδης, άκρως λυρικός, τόσο στην καθημερινή του ζωή όσο και στα γραπτά του. Πρόκειται για μια συνέπεια που σπάνια συναντάμε σε λογοτέχνη και που, εμένα προσωπικά, με συγκίνησε και κάποιες στιγμές με συγκλόνισε. Ήταν ένας από τους ωραιότερους (ψυχή τε και σώματι) και ευγενέστερους ανθρώπους και λογοτέχνες που γνώρισε η Ελλάδα του 20ού αιώνα.

Είναι φορές που καλείσαι να επιλέξεις αν δέχεσαι και εκτιμάς τον γείτονά σου με όλα τα καλά και τα στραβά του. Κι αν θα τον καμαρώσεις όταν διαπρέψει σε κάποιον τομέα ή αν θα τον φθονήσεις και θα τον αγνοήσεις. Κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι πολύ μικρή χώρα η Ελλάδα, μια τοσοδούλα γειτονιά του κόσμου, και δεν έχουμε την πολυτέλεια να κατατρέχουμε τους λαμπερούς μας γείτονες. Νιώθω, λοιπόν, πολύ περήφανη για τον Γιάννη Ρίτσο, τον μακαρίτη γείτονά μου. Εσείς;

Και νιώθω πολύ δικό μου άνθρωπο τον Ανδρέα Καρακόκκινο (and33) που μου (ξανα)σύστησε τον τρανό μας γείτονα στις αρχές του 2009. Κι όχι απλώς μου τον σύστησε, αλλά μ' έπαιρνε μαζί του σε κάθε επίσκεψη στο σπίτι του Γιάννη Ρίτσου όλη τη χρονιά που πέρασε (στους 7 τόμους των συγκεντρωτικών εκδόσεων του έργου του και σε διάφορες μεμονωμένες συλλογές) και με φίλευε κάθε λογής νοστιμιές απ' το τραπέζι του και την ψυχή του. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη γενναιοδωρία και την ευγένειά του να μοιραστεί μαζί μας ό,τι από μικρό παιδί αγάπησε στο έργο του Γιάννη Ρίτσου.

Ανδρέα, το Translatum, ο Σπύρος κι εγώ σ' ευχαριστούμε πολύ για όλα!

Το μόνο που μπορώ να σου υποσχεθώ με απόλυτη σιγουριά είναι ότι θα επανέρχομαι συχνά από δω και πέρα στα 100 ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου. Πρώτ' απ' όλα για να βρω τι δεν μου άρεσε σε μερικούς από τους στίχους του και, αν είναι δυνατόν, να τους δω με άλλη ματιά και με περισσότερη αγάπη. Αλλά, κυρίως, για έναν άλλο λόγο. Για να παίρνω δύναμη απ' όσα γραπτά του ήδη λατρεύω κάθε φορά που η χώρα αυτή, η Ελλάδα του 21ου αιώνα, μ' εξοργίζει ή με απογοητεύει. Γιατί ο ποιητής αυτός τελικά την αγάπησε πολύ βαθιά τη ρωμιοσύνη και την ύμνησε όσο κανείς. Μάλλον έβλεπε στη ράτσα μας σπουδαία πράγματα που τον έκαναν ν' αντέχει τα δεινά της ζωής του και να προχωρά με το κεφάλι ψηλά.

Κλείνω, λοιπόν, το αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο με το πασίγνωστο τραγούδι για τη Ρωμιοσύνη και με την ελπίδα ότι η σύγχρονη ρωμιοσύνη «θα πεταχτεί αποξαρχής και θ' αντριέψει και θα θεριέψει» το 2010. Καλή μας χρονιά!

https://www.youtube.com/watch?v=noYNcSW-9Tc

Γιάννης Ρίτσος & Μίκης Θεοδωράκης, Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις
(τραγούδι: Γιώργος Νταλάρας / δίσκος: 18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας (1974))

Γιάννης Ρίτσος, Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας

18. Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις      

Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις εκεί που πάει να σκύψει
με το σουγιά στο κόκκαλο με το λουρί στο σβέρκο

Να τη πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει
και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου.

Από τη συλλογή Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας (1973)

[Frederique]

Αξιόλογο πραγματικά αφιέρωμα, και ας μου επιτραπεί να προσθέσω ότι είναι πολύ καλό μάθημα για όλους μας.
Επαναλαμβάνω τα συγκινητικά λόγια της Βίκυς που τα λέει όλα: «Για να παίρνω δύναμη απ' όσα γραπτά του ήδη λατρεύω κάθε φορά που η χώρα αυτή, η Ελλάδα του 21ου αιώνα, μ' εξοργίζει ή με απογοητεύει. Γιατί ο ποιητής αυτός τελικά την αγάπησε πολύ βαθιά τη ρωμιοσύνη και την ύμνησε όσο κανείς».

[and33]

Πέρασε ένας χρόνος παρέα με τον ποιητή της Ρωμιοσύνης. Διάβασα και ξαναδιάβασα όλο το έργο του και προσπάθησα να μεταφέρω μέσα από τα 100 ποιήματα, όσα και τα χρόνια από τη γέννησή του, την ευγένεια της ψυχής του και κυρίως τη βαθιά του αγάπη για τη Ρωμιοσύνη. Μια αγάπη που την ένοιωσα από τα μαθητικά μου χρόνια, όταν τον πρωτοδιάβασα, ίσως γιατί η ιδιαίτερη μου πατρίδα, η Κύπρος, είχε το δικό της καημό που δεν τέλειωσε ακόμα. Μέσα από τη ποίηση του Ρίτσου ας μάθουμε να αγαπούμε τον άνθρωπο και πιο πολύ αυτό το τόπο. Γιατί η Ρωμιοσύνη μπορεί να «πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει» αλλά θέλει την αγάπη όλων μας.

Ευχαριστώ το Translatum και τον Σπύρο που μου έδωσαν την ευκαιρία να μεταφέρω τα 100 ποιήματα του μεγάλου μας αυτού ποιητή. Μα πιο πολύ ευχαριστώ τη Βίκυ που με τη μεγάλη αγάπη της στη ποίηση (δίκαια ο Θανάσης Γεωργιάδης την ονόμασε μούσα του διαδικτύου) με έσπρωξε, με βοήθησε, με στήριξε και με συντρόφεψε σ' αυτό το ταξίδι στο έργο του Ρίτσου και θέλω να της πω ότι μας λείπει από τη Θεσσαλονίκη.      
 
Ανδρέας Καρακόκκινος

[wings]

Να 'σαι καλά, Ανδρέα, πάντα γερός και πρόθυμος να συμμετάσχεις σε καθετί όμορφο, εμπνευσμένο και δημιουργικό. :-)

Η Θεσσαλονίκη, εσύ και μερικοί άλλοι (λιγοστοί και σπάνιοι) φίλοι από το χώρο της λογοτεχνίας δεν μου λείπετε καθόλου, ξέρεις, γιατί πώς μπορεί να μας λείψουν όσα κουβαλάμε μέσα μας, στην καρδιά μας, καθημερινά; Μην ανησυχείς, λοιπόν, και μη λυπάσαι. Πάντα θα σπρώχνουμε, θα βοηθάμε, θα στηρίζουμε και θα συντροφεύουμε ο ένας τον άλλον όπου κι αν είμαστε. Άλλωστε, μικρή γειτονιά του κόσμου είπα πως είναι η Ελλάδα και το εννοώ. Αν μιλήσεις σ' έναν Καναδό για 500 χιλιόμετρα απόσταση, ξέρεις τι γέλιο θα ρίξει; :-)

Ωστόσο, δεν επανήλθα στην κουβέντα για να μιλήσουμε για εμάς, αλλά για να αποκαταστήσω μια αδικία που έκανα αυτές τις μέρες και παρέλειψα να αναφέρω άλλους δυο συμπαραστάτες και φίλους μας εδώ και μερικά χρόνια. Μιλώ για τη Frederique και τον Vion. Κάθε φορά που ξεκινάμε κάποια μεγάλη προσπάθεια για ό,τι κρίνουμε σημαντικό ο Σπύρος κι εγώ στο Translatum δεν συνηθίζουμε να κοιτάμε ποιοι ασχολήθηκαν μαζί μας ή έγραψαν για την προσπάθεια αυτή. Ίσως γιατί πάντα είμαστε σίγουροι ότι τουλάχιστον δύο άνθρωποι προσέχουν και προβάλλουν καθετί που κάνουμε, αφού είναι πραγματικά δικοί μας άνθρωποι.

Από την πρώτη βδομάδα του αφιερώματος στον Γιάννη Ρίτσο, η Frederique και ο Vion ήρθαν αρωγοί και σύντροφοι στην προσπάθεια του Ανδρέα αφιερώνοντάς μας μια χωριστή όσο και ξεχωριστή σελίδα στον δικό τους ιστότοπο (Γιάννης Ρίτσος).

Frederique και Vion, σας ευχαριστούμε πολύ για όλα όσα κάνετε και όλα όσα νιώθουμε μαζί σας αυτά τα χρόνια (που αν αρχίσω να τα αραδιάζω τελειωμό δεν θα 'χουμε)!

[Frederique]

Ευχαριστούμε πολύ για τα καλά λόγια!

Πράγματι, Βίκυ. Αν αρχίσουμε να τα αραδιάζουμε, τελειωμό δεν θα έχουμε καθώς λες :-)

Ανδρέα Καρακόκκινε, είναι μεγάλη μας τιμή να σε έχουμε γνωρίσει μέσα από αυτές τις σελίδες και αισθανόμαστε την ανάγκη να σε ευχαριστήσουμε και εμείς με την σειρά μας.

Και τελειώνω με τα λόγια της Βίκης :-)

Τα «ευχαριστώ» και τα «μπράβο» ας είναι προς τον Γιάννη Ρίτσο. Του τα χρωστάμε κι ας πέθανε ο ίδιος. Μας άφησε πολύ ακριβή κληρονομιά - το έργο του.

[and33]

Βίκυ μου, όσο και να σε κουβαλαμε μες στη καρδιά μας, η παρουσία σου μαζί μας, αυτών των λιγοστών, θα λείπει πάντα.  Με τη σειρά μου να ευχαριστήσω κι εγω την Frederique και τον Vion που πρόβαλαν τη προσπάθεια μας στο δικό τους ιστότοπο.
Frederique, εγώ σ' ευχαριστώ  και για μένα είναι μεγάλη τιμή και χαρά που βρέθηκα με τους ανθρώπους και τους φίλους του Translatum.
Και είμαι έτοιμος για ένα καινουργιο ταξίδι στα μονοπάτια της ποίησης, για ένα καινούργιο αφιέρωμα. 

[wings]

Σου υπόσχομαι, Ανδρέα, ότι θα συνεννοηθούμε αμέσως μόλις τελειώσω με την παρουσίαση του έργου του έξοχου Κερκυραίου ποιητή Ορέστη Αλεξάκη.

Δεν βιαζόμαστε, άλλωστε. Αλλά, επειδή δεν ξέρω τις εξελίξεις, μήπως το υπουργείο τιμά κάναν άλλο λογοτέχνη φέτος; Ξέρει κανείς κάτι;

[Vion]

Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους για την δυναμική και διαδικτυακή προώθηση της σύγχρονης ελληνικής ποίησης και του πολιτισμού και που δεν ξεχάσατε το V and F :-). Ελπίζουμε ότι βοηθάμε με τον τρόπο μας να προσεγγίζεται ένα ευρύτερο κοινό παγκοσμίως.