Πάνος Θασίτης

[mavrodon]

Πραγματικά, δεν περίμενα να διαβάσω τόσο τρυφερά και αισθαντικά ποιήματα από στρατευμένους ποιητές! Αυτά τα ποιήματα είναι, όντως, μικρά διαμάντια.

Έχεις δίκαιο. Βέβαια, τώρα, με το πνεύμα αποδόμησης των πάντων, καλύτερα να μιλάμε για «αποστρατευμένους» ποιητές. Νομίζω θα συμφωνεί και ο Τόλης.

[banned]

Λυπάμαι αλλά δεν συμφωνώ. Η πιο γνήσια τρυφερότητα, η πιο γνήσια αγάπη εκφράζεται από εκείνους που πονάνε κι αγωνίζονται όχι μόνο για τον εαυτό τους αλλά και για κάθε αδικημένο. Η «στράτευση» για την υπόθεση του ανθρώπου, παρά τις διαψεύσεις και τις απογοητεύσεις, μπορεί να παίρνει διάφορες μορφές, μα είναι για πάντα.   

[mavrodon]

Σωστός. Συμφωνώ.

[wings]

Υπάρχουν «απόστρατοι» και «αποστρατευμένοι». Η παθητική μετοχή δείχνει και παθητική διάθεση, κατά την ταπεινή μου γνώμη.

Αν και δεν συνηθίζω να παινεύω ιδιαίτερα κάποια μεμονωμένα ποιήματα της ανθολογίας μας, πρώτον γιατί ποια είμαι εγώ που θα το κάνω και δεύτερον γιατί δεν είναι θεμιτό ο ανθολόγος να κάνει διακρίσεις, θα συμφωνήσω με την Αναστασία για τα συγκεκριμένα ποιήματα. Ήξερα τα «στρατευμένα» ποιήματα του Πάνου Θασίτη από παλαιότερα, από δική μου αμέλεια δεν είχα ποτέ προσέξει τα ερωτικά του και, τώρα που χρειάστηκε να τα βρω για το αφιέρωμα στην ερωτική ποίηση, ήταν και για μένα μια μικρή έκπληξη μόλις τα διάβασα. Υπάρχουν και μερικά ακόμα που σίγουρα θα τα δημοσιεύσουμε στο πλαίσιο του αφιερώματος αυτού και, ναι, είναι όλα τους μικρά διαμάντια, και ομολογώ ότι αποδώ και μπρος θα κατέχουν μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου.

Θα συμφωνήσω με τον Τόλη ότι έξω από τη δωρεά που έχει ο κάθε λογοτέχνης ώστε να γράφει για όσα μας αφορούν με γλώσσα ορθή και στρωτή, όταν είναι και αγωνιστής δεσμεύεται από την προσωπική του «στράτευση» και τότε είναι σε θέση να εκφράσει την αγάπη και την τρυφερότητά του παρά τις κατά εποχές αντίξοες συνθήκες. Δεν συμβαίνει πάντα, γιατί τελικά λίγοι είναι αυτοί που έχουν το χάρισμα της ξεχωριστής γραφής, αλλά όταν συμβαίνει - όπως στην περίπτωση του Πάνου Θασίτη - τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά.

Θα δείτε και τους άλλους πολύ γνωστούς στρατευμένους μας (όπως ο Κλείτος Κύρου, ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ο Άνθος Φιλητάς, ο Πρόδρομος Μάρκογλου), αλλά και τους λιγότερο γνωστούς ως «στρατευμένους» (όπως ο Ανέστης Ευαγγέλου, ο Γιάννης Καρατζόγλου, ο Τόλης Νικηφόρου, ο Μάρκος Μέσκος) να έχουν γράψει εξαιρετικά ερωτικά ποιήματα και θα τους καμαρώσουμε όλοι μαζί.

Γιατί όλοι ερωτευτήκαμε κι ερωτευόμαστε, γιατί όλοι ζήσαμε και ζούμε σ' αυτή την πόλη που έβγαλε και βγάζει πολύ καλούς ποιητές, αλλά κυρίως γιατί η φωνή ενός ερωτευμένου ποιητή έχει άλλο άρωμα και άλλον ήχο. :-)))

[wings]

Πάνος Θασίτης, Δυτικά προάστια

Στ’ αριστερά ο ηλεχτρικός πορτοκαλιώνας. Χειμώνα-καλοκαίρι
ανάβει κάθε νύχτα, αυτό το περιβόλι.
Βουνό από άδειο πετροκάρβουνο, το αίμα του καμένο, καπνός και σφυρίγματα
κι έργο για το καλό και το κακό, ξετελειωμένα. Σωροί τα κυβικά
του σκοταδιού, ξετροχιασμένα τραίνα, άχρηστο υλικό, το φάντασμα
του μηχανοδηγού ανάμεσα στις ράγες και τ’ άλογο μαρμαρωμένο,
οι ράγες δένουν και χωρίζουν, στιλπνές ολόγυμνες ψυχές
κάτω απ’ το νικέλινο φεγγάρι, ελίσσονται, αδιάκοπα φεύγουν-γυρίζουν
και δε γυρίζουν, βουλιάζουν στ’ απροσδόκητο σκοτάδι, κι όλα
τα μαντήλια σταματημένα ξαφνικά στον αέρα∙
απολιθωμένη στρώση του χιονιού από παλιούς χειμώνες.

Πιο κάτω η Σίβυλλα του κάμπου, η λάσπη του Δέλτα
η νεκρή θάλασσα που μαντεύεις, γιατί είναι νύχτα
κι η νύχτα φέρνει κι αυτή το δικό της σκοτάδι
κι η μαντική, το μόνο φως που σου δόθηκε να πορεύεσαι,
να περάσεις ψηλαφώντας την ψυχή του δροσερού καλαμιώνα,
στο ποτάμι, που από κύκλο σε κύκλο κατεβαίνει
γυρεύοντας τη θάλασσα, τη μητέρα.

*

Μετά τη στροφή, φέρε φωτιά, μπορώ να την αγγίξω,
να την κρατήσω σφιχτά. Έχω μάθει τις φωτιές,
αυτές που καίγουνε απ’ έξω και την άλλη,
που πάει βαθιά, συντρώγει κόκαλα και σπλάχνα
πυρπολεί το αίμα και τ’ αλλάζει.
Μιλώ για την αγάπη, αν το ’χετε ξεχάσει.
Φωνή στη γη, στον ουρανό για την αγάπη,
αιώνια σπασμένο κλωνάρι, χρυσός μύλος για τις ψυχές μας που βιάζονται,
το μαχαίρι και το ψωμί, αλλάζοντας χέρια.

Φώτα μεγάλα, σταθερή πορεία, χιλιάδες μίλια άσπρη ερημιά.
Ο ουρανός του γκαζιού πάνωθέ μας κι η άσπρη φονική αιθάλη
κατεβαίνοντας αργά, ενώνοντας τη μέρα και τη νύχτα
στο χημικό ευλύγιστο κορμί της, καταργώντας τη μέρα και τη νύχτα
κι ο ήλιος στην αποθήκη και το φεγγάρι στα οξέα.
Κάτω από τις ελεφάντινες φυλλωσιές του μετάλλου
τ’ αυτοκίνητο τρέχει,
τάσι ανοιχτό με τις ψυχές μας που παραμιλούν.
Το θρόισμα κι η μεγάλη σιωπή των μαλλιών της και ο τοίχος
που προχωρεί αντίθετα κι ο ίσκιος του πάντα μας προφταίνει.

Ξενοδοχείο Αύγουστος, μαύρα σίδερα σταυρωτά, μαίανδροι
και πουλιά από πυρακτωμένο ψευδάργυρο,
ανώνυμη γεωμετρία του τοίχου. Στη σκοτεινή θύρα που έκλεισα
η βούλα της ερυθρής Αφροδίτης, το μάτι του ξενοδόχου στη σκάλα σα φίδι κι ύστερα,
η μεγάλη πυρά της αγάπης κατακαίγοντας τον πηλό,
ελευθερώνοντας την ήσυχη άσπρη ανταύγεια της καρδιάς
την ακύμαντη τάξη των άστρων που σου ’δειχνα τις νύχτες.

*

Η συνοικία πεθαίνει νωρίς. Όπου φως, αγρύπνια
για τ’ άρρωστο κορμί, για την ψυχή που παραδίνεται και πάει.
Το κορίτσι στο κατώφλι, γυμνό ως τη μέση βαστά τον καθρέφτη
που σε δείχνει. Σκούρα μεγάλα δάση οξειδωμένα, πλαστικά πουλιά
άνθη πορφυρά γύρω-γύρω, πληγές από σωριασμένο φθόριο
σκεπάζουν το κορμί του, τέλια χρυσά, ηλεχτρικά αηδόνια
και στη μέση ο πληρωμένος τραγουδιστής με το κουτί της αγάπης
και το κουτί του καημού, με το κουτί που ναρκώνει
κι αυτό που τρελαίνει. Και δίπλα η λίμνη σου κι ο πιστός αντικατοπτρισμός
κι η όχθη εγώ που σε περισφίγγει, θησαυρίζοντας την κρυφή διδαχή.

*

Αυτό είναι τ’ όνειρο μες στη χαρτοπετσέτα, πάνω στο τραπέζι
του χαμένου καφενείου. Αν ανοίξεις, πρόσεξε αυτό το πουλί
κι αυτό το φυτό και τη θάλασσα που καίγεται στα δάχτυλά σου
και τ’ άσπρο και το γαλάζιο που ικετεύουν,
τον πήλινο ύπερο και τον πήλινο κάλυκα και τη χρυσή σκόνη
ανάμεσά τους, τον πολλαπλασιαστή. Και στ’ αφανέρωτα βάθη,
τόσες προσμίξεις μ’ άγνωστα μέταλλα και στα ρήγματα
πολυώροφα σκοτάδια, βουνά της Περσεφόνης από γαλαζόπετρα,
ο τυφλός Ορφέας κι η Ευρυδίκη η ελαφίνα αποσβολωμένη
στα νύχια του γρίπου.

Ακριβώς στη στροφή, μετά το κίτρινο βενζινάδικο,
που πήρε φωτιά και ουρλιάζει.

Από τη συλλογή Εκατόνησος (1971)

[banned]

Τα λαμπερά φώτα και η γοητεία του κέντρου, η θάλασσα, η Αριστοτέλους, ο Λευκός Πύργος και η παραλιακή λεωφόρος, η θελκτική Άνω Πόλη με τα κάστρα και τα αναπαλαιωμένα σπίτια των αρχιτεκτόνων, η σχετική άνεση των ανατολικών συνοικιών, όπου ζούμε οι περισσότεροι, και οι άλλες ομορφιές της πόλης, δεν σημαίνουν ότι ξεχνάμε την άλλη πλευρά του νομίσματος. 

Ωραία τα ρομαντικά ποιήματα, ωραίοι οι ονειρικοί πίνακες του Σταύρου, πανίσχυρη η νοσταλγία που εξωραΐζει τα παιδικά και τα νεανικά μας χρόνια, αλλά πάντα υπήρχε και υπάρχει η σκληρή πραγματικότητα. Η πραγματικότητα που μας θυμίζει το ρωμαλέο αυτό ποίημα του Πάνου Θασίτη. Όχι μόνον τα Δυτικά προάστια, που είναι και καταφύγιο των φτωχών και των απόκληρων, αλλά και το κέντρο της πόλης, ολόκληρη η Θεσσαλονίκη είναι πνιγμένη στο αυτοκίνητο και μία από τις πιο μολυσμένες πόλεις της Ευρώπης. Δεν θα μιλήσω για τα ναρκωτικά, για τους νέους που πεθαίνουν στην άσφαλτο και για πολλά άλλα.

Θα πω όμως ότι οι καλλιτέχνες της Θεσσαλονίκης είχαν πάντοτε μια σχέση αγάπης και μίσους με την πόλη τους (ασχέτως αν εκείνη που τελικά κυριάρχησε σε μένα και σε άλλους ήταν η αγάπη). Η Θεσσαλονίκη των τριακοσίων χιλιάδων κατοίκων τις δεκαετίες του '40 και του '50 ήταν μια πόλη μπαγιάτικη, συντηρητική, πνιγηρή, άξενη και, κατά διαστήματα, δολοφονική. Αυτός ήταν ο κύριος λόγος που πολλοί από τους δημιουργούς αυτούς κατέφυγαν στην Αθήνα (Αναγνωστάκης, Ιωάννου, Ασλάνογλου, κ.α.).

Η Θεσσαλονίκη των πεντακοσίων χιλιάδων κατοίκων στις αρχές της δεκαετίας του '70 ήταν αρκετά καλύτερη αλλά και πάλι όπως την περιγράφει ο Θασίτης στα δυτικά προάστια και αλλού. Η σημερινή Θεσσαλονίκη, η μητρόπολη που προσεγγίζει το ενάμισι εκατομμύριο κατοίκους είναι απλούστατα ένα μικρότερο τέρας από εκείνο του λεκανοπεδίου. Και μεγαλύτερο από τα διάφορα άλλα τέρατα ανά την επικράτεια, αντίγραφα της αθηναϊκής «ανάπτυξης» και «αξιοποίησης».

Εγώ, το γέννημα και θρέμμα του κέντρου της πόλης, όταν βρίσκομαι σε καινούριους δήμους και συνοικίες, πόλεις ολόκληρες, έχω την αίσθηση ότι είμαι ένας ξένος που μπορεί άνετα να χάσει τον προσανατολισμό του. Μπετόν, διπλοπαρκαρισμένα αυτοκίνητα, αυτοκίνητα στα πεζοδρόμια, αποκλεισμός των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα, κάθε είδους ρύπανση, η φρενίτιδα της κατανάλωσης. Και ολοένα αυξανόμενη εγκληματικότητα. 

Με αυτές τις συνθήκες και άλλες πολύ χειρότερες, έγραφαν και γράφουν τα ποιήματα του έρωτα και της αγάπης τα παιδιά της μπάλας και της αλάνας με τα σημαδεμένα καλάμια και γόνατα, τα παιδιά της ασφάλτου, οι ποιητές της πόλης. Με αυτές τις συνθήκες δημιουργούν οι ζωγράφοι, οι συνθέτες, και όλοι οι άλλοι. Ας μην το ξεχνάμε ποτέ αυτό. Ιδίως όταν παρασυρόμαστε σε αφελείς γενικεύσεις και χαρακτηρισμούς. Θέλει μεγάλα κότσια, φίλοι μου, για να μην πέσει κανείς στον κυνισμό, για να μην αφήσει να σκοτώσουν μέσα του το όνειρο και την ουτοπία.

[wings]

«Ρωμαλέο» χαρακτήρισες εσύ, Τόλη, το ποίημα του Πάνου Θασίτη για τα Δυτικά προάστια κι εγώ θα προσθέσω ότι γενικά θεωρώ «στιβαρή» την ποίησή του στο σύνολό της.

Ο συγκεκριμένος ποιητής, πραγματικά «στρατευμένος» στις ιδέες του και στον αγώνα για καλύτερη κοινωνική ζωή, σε κάθε επίπεδο, δείχνει να μη χάνει ούτε λεπτό το στόχο του, ακόμα και σ' ένα τόσο μεγάλο σε μήκος ποίημα (ίσως το μεγαλύτερό του) και, βέβαια, ως συνήθως καλύπτει τα πάντα. Την πάγια υποβάθμιση των δυτικών προαστίων της Θεσσαλονίκης, τη βιομηχανική ζώνη που στη δεκαετία του '70 άρχιζε να δημιουργείται στη δυτική μεριά της πόλης και φούντωσε πια στις δεκαετίες του '80 και του '90, τον πνιγηρό αέρα και τα πολλαπλά χημικά νέφη που από τότε ζώνουν τις δυτικές συνοικίες, την καθημερινή πάλη των «ταπεινών και καταφρονεμένων» αυτής της πόλης, δηλαδή του εργατόκοσμου και των μεταναστών που προσπαθούν μέσα από την πνιγηρή αιθαλομίχλη των διυλιστηρίων να υψώσουν ανάστημα, να βγάλουν το ψωμί τους κρατώντας μια το μαχαίρι και μια το καρβέλι κι αλλάζοντας χέρια, που θέλουν μιλήσουν και να παλέψουν για την αγάπη αν το έχουμε ξεχάσει...

Και γίνεται, περίπου μια εικοσαετία νωρίτερα από διάφορα τραγικά συμβάντα, μάντης κακών αφού κλείνει το ποίημα με τους στίχους για το κίτρινο βενζινάδικο, που πήρε φωτιά και ουρλιάζει - ας θυμηθούμε τις φωτιές στα διυλιστήρια και την έκρηξη στο εργοστάσιο αμμωνίας που στο παραπέντε αποσοβήθηκε πριν από 20 περίπου χρόνια.

Και να σου πω κάτι; Δεν νομίζω ότι ο Πάνος Θασίτης είχε μαντικές ικανότητες. Απλώς ο άνθρωπος είχε σώας τας φρένας από πάντα και έβλεπε την τραγική μελλοντική εικόνα αυτής της πόλης, που έτσι κι αλλιώς μάτια έβγαζε. Σε αντίθεση με όσους τοπικούς και εθνικούς άρχοντες εθελοτυφλούν και βαριακούν γιατί έτσι τους βολεύει ή γιατί δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους.

[wings]

Πάνος Θασίτης, Argumentum

[Ενότητα Τ’ αδέσποτα]

Πρωί βράδυ βουρτσίζει τα δόντια του.
Αυτό τον πείθει πως ζει.

Από τη συλλογή Σχιστολιθικά (1983)

[wings]

Πάνος Θασίτης, Οδοιπόροι

Ερχόμαστε από πολύ μακριά.
Φορούμε χιτώνια που άνθρωποι καλοί μας δώσανε στο δρόμο.
Δεν τραγουδάμε, δεν ονειρευόμαστε, δεν κοιτάζουμε πίσω∙
περπατούμε.

Τα βράδια στην περίμετρο της πόλης
ένθ’ αμαυρούται και σιγά η ζωή,
πάνω στα χέρια μας περνούμε γυμνό
μιας φρίκης σταθερής το σώμα
που τ’ αντέχουμε μόνο εμείς.

Με αριθμούς διαλύουμε τη μαγεία της νιότης
του έρωτα τη μαγεία.
Μες στο σκληρό μυαλό μας σηκώνουμε
το είδωλο του κόσμου αληθινό.

*

Φως πραγμάτων περιρρέει τη ζωή μας που αποσύρθηκε
όταν η αρετή σκοτώθηκε κι απ’ το καλό κι απ’ το κακό.

Από τη συλλογή Πράγματα (1957)

[wings]

Πάνος Θασίτης: «Επιπλέω»

[Ενότητα β']

Όχι πως έπαθα ναυάγιο, κινδύνεψα να χαθώ
κι ανάγκη πάσα να κρατηθώ στον αφρό.
Μην πάει ο νους σας σε θαλάσσιες τραγωδίες
αύτανδρα βυθισμένα φορτηγά
επιβάτες και πληρώματα χαμένα.
Τα φοβούμαι αυτά και τ’ απωθώ.

Αν και φυγείν αδύνατον το πεπρωμένο
δεν το προκαλώ ποτέ.
Μετακινούμαι βέβαια, αλλά μονάχα για δουλειές.
Και το πλοίο τ’ αποκλείω.

*

«Επιπλέω» λοιπόν ίσον τα βολεύω πάντα
–μες τις ελληνικές αντίξοες, τόσο ρευστές, συνθήκες–
με την ψυχή στα δόντια –ή μάλλον τα δόντια στην ψυχή.

Με κάποια ασύλληπτη, για βάρβαρους, αλληγορία.

Από τη συλλογή Ελεεινόν θέατρον (1980)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=JoDOER7d7Bw

Νίκος Πορτοκάλογλου, Ταξίδι
(τραγούδι: Φατμέ / δίσκος: Ταξίδι (1988))

Πάνος Θασίτης, Μοναξιά

Όλοι ανακαλύπτουμε μια μέρα κάτι
χάνουμε κάτι
δίνουμε και παίρνουμε τις ίδιες μαχαιριές.
Όμοια τα στίγματα στα πρόσωπά μας.

Αλήθεια,
θα μπορούσε να ’μαστε φίλοι, θα μπορούσε...
Αν σε μιαν ελάχιστη στιγμή
μαύρο ξαφνικό λεπίδι δε χώριζε τη συντροφιά μας
στα δυο∙
εγώ απ’ εδώ, σ’ ενός έρημου κύκλου τη μέση
τρομαγμένος
χαμένος
απελπισμένος
κλαίοντας γοερά πάνω σε νεκρούς που δεν ξέρετε
ή που σκοτώσατε οι ίδιοι∙
και σεις εκείθε ανέπαφοι, αφάνταστα μακριά μου.

*

Δεν ήρθαμε
Δε θα φύγουμε μαζί.

Από τη συλλογή Πράγματα (1957)

[wings]

Πάνος Θασίτης, 80 χρόνια

[Ενότητα β']

–Κι ο Κωνσταντίνος πέθανε
κι ο Βενιζέλος πάει
κι ο γιος του Κωνσταντίνου, πάει κι αυτός
κι ο γιος του Βενιζέλου.

80 χρόνια τ’ είναι για την Ιστορία
γριούλα απ’ τ’ Αϊβαλί Ευθαλία;

–Παιδιά κι εγγόνια όλα θαμμένα
στο 12, το 22, το 41...

Από τη συλλογή Ελεεινόν θέατρον (1980)

[wings]

Πάνος Θασίτης, Ν’ αποσυρθούνε ήσυχα

[Ενότητα α']

Με τις φωνές μάς αποπήραν –τα σκυλιά–
με πέτρες και με ξύλα μας ξορκίσαν.
Τι κάναμε ή έστω τι θα κάνουμε γι’ αυτούς,
αυτά κινήσαμε να πάμε να τους πούμε.
Και όχι ψέματα –όπως μας το φωνάξαν κάποιοι–
όχι λόγια καν, μα έργα, με φωτογραφίες κι αριθμούς
που δε γελούνε.
Τι τους ήρθε και θυμώσαν;

*

Τρέχα-γύρευε τώρα πάλι απ’ την αρχή,
άρπαζε, χτύπα, σκόρπισε, ξερίζωνε,
σωφρόνιζε, εξαφάνιζε,
κάνε –προσεκτικά– πάλι μεταρρυθμίσεις
φέρνε και το νερό και το δρόμο –που αργήσαν ομολογουμένως κάπως–,
ρίχνε, λιγάκι και για λίγο, τις τιμές –που τεχνητά ανεβήκαν–
με το καλό και –μοιραία– με το κακό
να μας δεχτούνε όπως-όπως πάλι,
ήσυχα τουλάχιστον τους λόγους μας ν’ ακούσουν
ν’ αποσυρθούνε ήσυχα –στο διάβολο να πάνε!

Από τη συλλογή Ελεεινόν θέατρον (1980)

[wings]

Πάνος Θασίτης, Συζήτηση

[Ενότητα α']

Είμαστε φίλοι κάποτε, όμως –διστάζω να στο πω–
κάτω από διαφορετικές συνθήκες άλλης εποχής
και προπαντός πιο νέοι, Βασιλάκη.

Δε σου ’κοψα την καλημέρα βέβαια, σε χαιρετώ
όταν αναποφεύκτως συναντιόμαστε στο δρόμο.
Σου δίνω τσιγάρο, συμβουλές και δανεικά –όταν μπορώ–
εν ονόματι τόσων και τόσων που ακόμα μας δένουν,
όμως ανεπίστρεπτα παρελθόντων.

*

Και τα σύκα-σύκα για να πούμε –όσο είναι δυνατό ή πρέπει ακόμα
τα λέμε– είσαι κουραστικός, λιγάκι απηρχαιωμένος,
επιμένοντας, μόνος, στο 41 ή στο 47 ή στα καινούρια που μας βρήκαν,
ταράζοντας με ψευτοφανατισμούς –ξεπερασμένους–
την κατά τ’ άλλα ευχάριστη συζήτησή μας.

Ξυπνώντας –ανυπόφορα– τα φαντάσματα
μιας –δήθεν– προδομένης νιότης.

Από τη συλλογή Ελεεινόν θέατρον (1980)

[wings]

Πάνος Θασίτης, Χρονικό

Εδώ η ζωή σκότωσε τη ζωή.
Μέσα στους δρόμους μας δεν περπατούν γενναίοι
Συντροφιές δολοφόνων περισφίγγουν τους αστερισμούς.

Απ’ τους εξώστες των εφημερίδων βγαίνουν κάτι τρομεροί κύριοι
γράφουν στον ουρανό μεγάλα μαύρα γράμματα
κι αποσύρονται.

Από χέρι σε χέρι ξένο, διασχίζουμε το μέλλον
περίπου ασφαλώς,
άνθρωποι ξοφλημένοι
αναγνωρίζουμε τους εαυτούς μας δίχως φρίκη πια
μέσα σ’ αυτά τα στεγανά ομοιώματα
που περιφράζουν τον ουρανό
μέσα σ’ αυτούς που ανταλλάξαν τη ζωή
με μια διαδοχή συμμετρικών τακτοποιήσεων.

Από τη συλλογή Πράγματα (1957)