Κλείτος Κύρου

wings

Κλείτος Κύρου, Παραινέσεις

Τώρα πια δεν ενδείκνυται
Η προσφυγή στις παλιές φωτογραφίες
Η ζωή έχει τόσες μεταπτώσεις
Μην εισχωρείτε στην εποχή των ερώτων
Στα βίαια καλοκαίρια μην υποκύπτετε
Στη σαγήνη των παλαιών φωνών
Η κυτταρίνη διατηρεί χαμόγελα και στάσεις
Στο λυκαυγές του βίου μορφές ασάλευτες
Που σας κοιτούν νοσταλγικά στιγμές
Αυτάρκειας που έχουν πια λησμονηθεί
Πρόσωπα που φτερούγισαν από κοντά σας
Η κυτταρίνη αποκαλύπτει την απάτη
Του χρόνου μεγεθύνοντας τον άλλο χρόνο
Που παραμένει ακέραιος χωρίς τα ελάχιστα
Σημεία χαλασμού γι’ αυτό μην ξεσκαλίζετε
Παλιές φωτογραφίες μην αποτολμάτε
Καμία σύγκριση που θ’ αποβεί σε βάρος σας
Μη διαβάζετε αφιερώσεις αιωνίας φιλίας ή αγάπης
Μην βλέπετε γνωστούς σας καλοβαλμένους κι αρυτίδωτους
Λες και θα ξεκινήσουνε για το μεγάλο γλέντι

Αποφεύγετε κάθε σας περιπλάνηση σε φωτογραφίες παλιές
Μην ταράζετε τη μακάρια γαλήνη τους
Είναι σοφές και ξέρουν να εκδικούνται

Από τη συλλογή Κλειδάριθμοι (1963)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Κραυγή δέκατη πέμπτη

Μιλώ με σπασμένη φωνή δεν εκλιπαρώ
Τον οίκτο σας μέσα μου μιλούν χιλιάδες στόματα
Που κάποτε φώναζαν οργισμένα στον ήλιο
Μια γενιά που έψελνε τα δικαιώματά της
Κουνώντας λάβαρα πανηγυριού σειώντας σπαθιά
Γράφοντας στίχους εξαίσιους μιας πρώτης νεότητας
Ποτίζοντας τα σπαρτά με περίσσιο αίμα
Μικρά παιδιά που αφέθηκαν στο έλεος τ’ ουρανού

Η γενιά μου ήταν μια αστραπή που πνίγηκε
Η βροντή της η γενιά μου καταδιώχτηκε
Σα ληστής σύρθηκε στο συρματόπλεγμα
Μοίρασε σαν αντίδωρο τη ζωή και το θάνατο
Οι άνθρωποι της γενιάς μου δεν πέθαιναν
Στα νοσοκομεία κραύγαζαν έξαλλοι στα εκτελεστικά
Αποσπάσματα τα χέρια τους ήταν μαγνήτες
Τρώγαν πικρό ψωμί κάπνιζαν εφημερίδες
Ζητώντας ευλαβικά μια θέση σ’ αυτή τη γη

Όπου κι αν στάθηκαν οι σκιές τους ριζώναν
Άδικα προσπαθείτε δε θα ξεριζωθούν ποτέ
Θα προβάλλουν μπροστά στα τρομαγμένα σας μάτια
Τώρα τα καταλάβαμε όλα καταλάβαμε
Τη δύναμή μας και για τούτο μιλώ
Με σπασμένη φωνή που κλαίει
Κάθε φορά στη θύμησή τους

Από τη συλλογή Κραυγές της νύχτας (1960)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Κραυγή έβδομη

Κάθε σου κίνηση ένα φέρσιμο πουλιών
Κάθε σου βλέμμα κι ένα ραγισμένο κρύσταλλο
Έμαθες πια να συγχωρείς μπορείς και μόνος σου
Να ζήσεις τι σου χρειάζονται τόσες φωνές

Υποσκάπτουν τις ρίζες σου σφετερίζονται
Την έπαρσή σου τυμβωρυχούν μνήμες παλιές
Κι αποκαλύπτουν κάποιο πληγωμένο μυστικό
Που μάταια πάσχιζες να το κρατήσεις τόσα χρόνια

Από τη συλλογή Κραυγές της νύχτας (1960)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Αν (Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Τριπολίτης) - YouTube

Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Τριπολίτης, Αν
(τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη / δίσκος: Ο επιβάτης (1981))

Κλείτος Κύρου, Κραυγή δέκατη ένατη

Απευθύνομαι πάλι σε σας ζητώ να μ’ ακούσετε
Για τελευταία φορά το ζητώ δε χωρεί αναβολή
Τώρα που είναι ακόμη καιρός τώρα που η μέρα
Αρχίζει πάλι και ξαναμικραίνει τώρα που κι αυτό
Το καλοκαίρι λιγοθυμάει μέσα στις χούφτες σας
Κι η κάθε λέξη γίνεται βαριά κι ασήκωτη

Σας προσφωνώ και πάλι με τα ίδια όπως τότε ψευδώνυμα
Τα ’χετε ως κι αυτά λησμονήσει πάνε τόσα χρόνια
Πού να θυμάστε τώρα τις βραδινές συγκεντρώσεις
Τις ασκητικές σας μορφές κάτω από το σπασμένο φως
Πιστεύατε με φανατισμό θέσει και πράξει επιδοκιμάζατε
Υστερικά τον κάθε ομιλητή διεκδικούσατε την αποκατάσταση
Της φωτιάς της δικής σας φωτιάς που ζητούσε μια διέξοδο
Αναποδογυρίζοντας ουρανούς καταβροχθίζοντας κόκαλα

Δε θέλω να κουράσω τη μνήμη σας μικρό θα ’ναι το όφελος
Μεγάλος ο κόπος ποιος τόλμησε ποτέ να ταράξει
Τον ύπνο της λάβας τώρα έχετε απομακρυνθεί απ’ το πεδίο βολής
Επαναπαύεσθε μακάρια πάνω στα τρόπαια των αστικών μαχών
Γυμνάζοντας αρνητικά τις αισθήσεις σας αποταμιεύοντας όνειρα
Κάθε μέρα γίνεσθε και πιο εκλεκτικοί αλλάζετε
Τις μάρκες των τσιγάρων αλλάζετε τα ρούχα σας αλλάζετε
Συνήθειες διασκεδάσεις κλίμα σπίτια και γυναίκες αλλάζετε
Τα δόντια σας και την καρδιά σας και τους λυγμούς
Ακόμη της καρδιάς σας τους αλλάζετε που δεν μπορώ
Να τους ξεχάσω γιατί με κυνηγούν κυκλοφορούν στο αίμα μου
Σαν ψάρια σκοτεινά που χάσαν τα νερά τους

Σας υπενθυμίζω πως για να φτάσετε στην αποθέωση
Θα πρέπει να ταπεινωθείτε πρώτα ν’ αρχίσετε από την τριβή
Που σιγοκαίει στα δάχτυλα σεις από φυσικού σας
Δεν ήσασταν αγέρωχοι όπως οι Άλλοι που ρουφήχτηκαν στη γη
Προτιμήσατε τη συναλλαγή απλώνοντας το χέρι στον ήλιο
Μείνατε στατικοί μέσα στο χρόνο αγάλματα του δισταγμού σας
Συνωστισμένοι μπρος στις εξόδους κινδύνου στην καμπή του δρόμου
Εκεί που χωρίσαμε οριστικά παρασυρμένοι από έξαλλα πλήθη

Μην απορείτε λοιπόν για τη σημερινή σας προκάλυψη
Μη διαστέλλετε τα έκθαμβα μάτια σας μπροστά
Στο άνοιγμα που μας χωρίζει το ξέρετε πως δεν μπορεί
Να κλείσει με σχήματα νεκρών πια περιπτύξεων
Σας κατηγορώ δίχως τύψη καμιά σεις οι ίδιοι
Επισπεύσατε τη μελλούμενη αναπόφευκτη πτώση σας

Από τη συλλογή Κραυγές της νύχτας (1960)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Κραυγή όγδοη

Έρχεσαι τώρα με το πρώτο κάλεσμα
Ένα πρωτόγονο ποτάμι σε ντύνει μέσα στ’ άσπρα
Η όψη σου λαγάρισε κι αποκοιμιέσαι
Μ’ έναν ουρανό που αργοπεθαίνει μες στα χέρια σου
Κι έναν άλλο που γεννιέται στην ποδιά σου

Από τη συλλογή Κραυγές της νύχτας (1960)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Σπουδή τρίτη

[Ενότητα 1: Περίοδος χάριτος
Δέκα σπουδές κι ένας επίλογος]

Τα γεγονότα δεν έχουνε διαστάσεις την ώρα που τελούνται τις αποχτούνε με τον χρόνο κι όλα είναι γύρω σου σαν να μην είναι άλλωστε έτσι γράφεται κι η Ιστορία τελικά πρέπει να μάθεις πως καμιά θυσία δεν πάει χαμένη και τα βράδια όταν πλαγιάζεις έμφλογος και άγρυπνος ακούγονται τριγμοί στα σανίδια της οροφής καθώς περνούν τα τρένα με λυγμούς

Από τη συλλογή Περίοδος χάριτος και άλλα ποιήματα (1992)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Ένας κόσμος θαυμάτων

[Ενότητα Άλλα ποιήματα: Β']

Ξανά και ξανά στα βήματά τους
Στα γαλανά τους βλέμματα που σ’ οδηγούνε προς τη θάλασσα
Μνήμες λανθάνουσες του γένους μας φυλακισμένες
Στα βάθη της Ανατολής ή στους κρυψώνες
Κάτω απ’ τον ήλιο της Καππαδοκίας ξυπνώντας κάθε τόσο
Κάποιους πυρρίχιους ψηλά στα οροπέδια
Κινήσεις ζυγιασμένες δίχως αποκλίσεις
Οργιαστικές φωνές σαν τότε που αλλότριες γυναίκες
Φράζαν το δρόμο μας κι εμείς τις παίρναμε
Για να μας ανεβάζουνε στον έβδομο ουρανό

Κι ύστερα ξεσπιτωμοί και ατέλειωτες περιπλανήσεις
Ν’ αλλάζεις δόγματα θρησκείες ή φορεσιές να συλλαβίζεις
Τη γλώσσα των πτηνών να μην μπορείς αόρατος να γίνεις
Κι ας ρίχνεις φίλτρα μαγικά στο αίμα σου να βάφεσαι
Στα χρώματα του δειλινού και να σε φανερώνουν
Τα ίχνη των πληγών από τ’ αδέσποτα και καταλυτικά
Φιλιά να συλλογίζεσαι πως είναι λίγο θάνατος
Η κάθε μετακίνηση πώς να μεταφερθούνε τέλος πάντων
Τα σκεύη εκείνα για μεγάλα όνειρα
Για μια καινούργια αρχή

Διαδρομή μέσα στον Χρόνο
Και πόσο χρόνο άραγε κρατάει μια διαδρομή
Με φόντο ένα παράθυρο πάνω απ’ το κύμα
Να βλέπει προς την άλλη όψη της αγάπης

Από τη συλλογή Περίοδος χάριτος και άλλα ποιήματα (1992)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Αναβάπτιση

Τώρα και πάντοτε
Ανακύπτουν επίμονες του βίου καμπές
Είναι καιρός να κουραστούν οι επαναστάτες
Είναι κι αυτό μια καταμέτρηση της αντοχής

Φωνές καινούργιες εκπορθούν τις πύλες
Προοπτικές και σχέδια καταρρέουν την αυγή
Άλλοι θα δοκιμάζουν το παιχνίδι της ζωής
Κι άλλοι θα γράφουν τ’ απομνημονεύματά τους

Οι ωραίοι παλιοί φίλοι έχουν πια χαθεί
Κι ακόμη συνεχίζονται οι νεκρολογίες
Βάσκανος μοίρα κλπ η επωδός

Κυκλοφορούν στους δρόμους πλήθος λιποτάκτες

Από τη συλλογή Κλειδάριθμοι (1963)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Η κρύπτη

[Ενότητα Α']

Οι μεγάλες προγραφές
Η καθημερινή δήωση της ελευθερίας
Οι όγκοι παραισθήσεων και θορύβων
Σημεία καθοριστικά ενός τρόπου
Ζωής που επιζητείς
Και δεν μπορείς να ζήσεις
Μετατοπίζονται στην αθέατη πλευρά
Της μνήμης όταν καταδύεσαι
Πλησίστιος
Στη δροσερή φωτιά της κρύπτης

Από τη συλλογή Τα πουλιά και η αφύπνιση (1987)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

https://www.youtube.com/watch?v=k2ZisFI-7ic

Διονύσης Σαββόπουλος, Μας βαράνε ντέφια (δίσκος: Τραπεζάκια έξω (1983))

Κλείτος Κύρου, Ο κύκλος

Κι αν καταφεύγεις σε διαιτησίες
Ή αναζητείς αυτόπτες
Χαμένος κόπος

Δεν υπάρχει πλέον
Έννομο συμφέρον
Αυτό είναι αυταπόδεικτο

Απλούστατα ο έρως
Συμπλήρωσε την τροχιά του
Χωρίς αποκλίσεις

Από τη συλλογή Ο πρωθύστερος λόγος (1996)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Το κορίτσι που ζητούσε λίγο φεγγάρι λίγη θάλασσα και λίγη μουσική μες στην καρδιά της

Μια μέρα θα μας κλάψουν οι αγριοδαμασκηνιές
Και τα κορίτσια που ποθήσαμε
Σεμνά θα μας θρηνήσουν
Υπήρξαμε παράφοροι κι εμείς εραστές
Και δείχναμε στις άγουρες κοπέλες
Το ανήλιαγο τρικύμισμα της σάρκας
Στους όμορφους ίσκιους της οδού Ελιμίας
Βαδίζαμε χεραγκαλιά
Τα μαλλιά μας μπλεγμένα θανάσιμα
Και τα χείλια της τ’ άλικα
Στέλναν μηνύματα ριγηλά
Στις ομοιόμορφες οικοδομές και πάνω στις στέγες
Ήταν ψηλή
Και σειούνταν σαν τη λεύκα
Και μίλαγε με τον άνεμο
Κι εμείς ολόμαυροι σαν τη νύχτα
Στεγάζαμε και πνίγαμε τους πόθους της
Αποδήμησε
(Σκεφτήκατε ποτέ σας τι θα πει απαντοχή)
Ξενιτεύτηκε
(Συλλογιστήκατε πως η μνήμη μας είναι τόσο ευαίσθητη)
Κάτω από τοίχους στρωμένους χιλιόμορφη γνώση
Ξεφλουδίζαμε κορμιά τυλιγμένα σε απέριττα ρούχα
Και γευόμασταν τους κρυφούς τους καρπούς
Τώρα νιώθουμε τις παλάμες μας αδειανές
Και χτενίζουμε τις οδυνηρές μας ρυτίδες
Αντικρίζοντας θλιμμένα τ’ ωχρό μας πρόσωπο στον καθρέφτη
Στη σκληράδα της φετινής άνοιξης
Προτάσσουμε μια δέσμη νοσταλγίες
Και κάτι θαμπές αναζητήσεις

Μια μέρα θα μας κλάψουν οι αγριοδαμασκηνιές
Κι αυτή που μας αρνήθηκε
Αργά θα σαλέψει στον άνεμο
Λίγο φεγγάρι και λίγη θάλασσα και λίγη μουσική
Μες στην καρδιά
Και γύρω σου οι ομορφιές πληθαίνουν
Κι είναι τόσο σκληρή η έκφραση

Κι η οδός Ελιμίας καταποντίστηκε στο παρελθόν

Από τη συλλογή Αναζήτηση (1949)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Η απέναντι όχθη

Ο πατέρας μου έζησε 56 χρόνια στη γη
Η μητέρα μου 86 και δεν κουράστηκε
Αθροίζω τα χρόνια που έζησαν
Και τα διαιρώ διά του 2
Έτσι λοιπόν βγάζω τη σημερινή μου ηλικία

έχουμε ζήσει τόσο πιο πολύ απ’ όσο
μας μένει να ζήσουμε και παρ’ όλα
αυτά ακόμα δεν ξέρουμε ακόμα δεν
μάθαμε τα όρια των πραγμάτων που
μπορούμε να κάνουμε ή να ζήσουμε

Οι άνθρωποι συνήθως αργούν να καταλάβουν
Προσφεύγουν σ’ επιχειρήματα κάποιων άλλων εποχών
Αγωνίζονται για κοινωνικές ή όποιες άλλες απελευθερώσεις
Δεν υποπτεύονται πως η ελευθερία είναι κατά βάθος μια δουλεία δίχως αντιπαροχή
Μίση αβυσσαλέα που κάποτε θα ξεχαστούν
Η φωνή μου περνώντας μέσ’ από τους φωταγωγούς
Και τα θυροτηλέφωνα φτάνει βραχνή κι απρόσωπη
Στ’ αυτιά σας μέσα σ’ αυτά τ’ αποφόρια που βλέπετε
Αναπηδούσαν κάποτε θηρία ανήμερα
Το δυναμικό της ζωής κάθε στιγμή αφανίζει
Δεν τελειώνει ποτέ

Στην έξοδο συνωστισμός

(1992)

Από τη συλλογή Ο πρωθύστερος λόγος (1996)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Σ’ είδα να γελάς

Σε είδα να γελάς την αυγή σ’ ερημικά καταφύγια
Κομματιάζοντας έναν ύπνο δίχως όνειρα έναν ύπνο χωρίς δάκρυα
Το ’ξερα πως στον πρώτο σταθμό θα βουρκώναν τα μάτια μου
Στον επόμενο θα ’βγαζες από το μυστικό συρτάρι εκείνες τις φωτογραφίες δαγκώνοντας το χείλι
Μου ’λεγες πως το κάθε αστέρι δείχνει τη σωστή του κατεύθυνση
Τι σημασία κι αν ο δρόμος μας δεν ήταν ο αληθινός

*

Άλλοι χρόνια και χρόνια υποτάσσονται σε μια αναμονή χωρίς περιεχόμενο
Δεν έχουν να πουν τίποτα μεταξύ τους πιστεύουν σε κάποια άλλη μορφή της παρουσίας τους
Όταν φορούσα μια ξένη στολή έλιωνα τα κόκκινα μολύβια μου γράφοντας τ’ όνομά σου
Συλλάβιζα το σπίτι των παιδικών μου χρόνων που ζούσε ακόμη στο μνημονικό μου
Κι όσοι κατανοούσανε άρχιζαν λυπητερά τραγούδια της πατρίδας τους
Έδειχναν παλιές πληγές από βλήματα όλμου από μιαν άστοχη λέξη από μια προδοσία
Κι ύστερα όλοι σωπαίναμε γεμάτοι ένταση προσμένοντας τον αγγελιαφόρο που δεν θα έφτανε

*

Γι’ αυτό λοιπόν μη νοιάζεσαι για τη βροντή που σέρνεται κατά το πέλαγο
Μα συνερίσου εμάς που τυραννά η λειψονεριά
Μια μέρα θα βρεθεί δικαίωση σ’ αυτήν την ιστορία

Από τη συλλογή Σε πρώτο πρόσωπο (1957)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Παλίρροια

[Ενότητα Β']

Ερχόσουν από μακριά μέσ’ από τα έγκατα της ηδονής με σταθερό βηματισμό σε τροχιά κυκλοτέρμονη με σφαγμένη μέση ακροβολιστής σε προμελετημένη αποστολή με φωνές πουλιών μαλλιά που σελαγίζαν κρατώντας τη φαρέτρα σου αινιγματικό χαμόγελο κι όταν έφτασες στην τελική ευθεία που στο τέρμα της στεκόμουν αλάλαξες σημαδεύοντας το στόχο

Και στεκόμουν εκεί ευάλωτος σε δοκιμασία δεινή μέσα στη φουσκονεριά και δεν τ’ αποφάσιζα να μετακινηθώ και φάνταζε η λάβα μέλι που αργοκυλούσε κατά πάνω μου κι ήξερα δεν είχα αμφιβολία καμιά πως θα ’φτανες παιάνιζα την υποταγή μου και περίμενα τον ήλιο να με κατακάψει και ιδού άνοιξαν οι ουρανοί κι έπεφτε ψιλή βροχή σαν ερωτικό τραγούδι στην εσχατιά της γης

Είναι η αγάπη πολυδιάστατη δεν έχει
Ανταπόκριση δεν έχει τον τρόπο της δεν έχει
Το ταίρι της δεν έχει τα λόγια της πνίγεται
Στα συν και στα πλην δεν έχει το ανάλογο
Πάθος δε βρίσκει τον κατάλληλο τρόπο και
Καταποντίζεται στην τύρβη και στην παραζάλη
Στις πιο καλές στιγμές
Βγάζει τα ρούχα της φοράει τα μέλη σου
Και τυλίγεται στη φλόγα του καλοκαιριού

Από τη συλλογή Τα πουλιά και η αφύπνιση (1987)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)

wings

Κλείτος Κύρου, Αναμονή

Περίμενε πάντα και τα πάντα
Μια ολόκληρη ζωή

Περίμενε το τραμ τον ταχυδρόμο
Τον Αϊ-Βασίλη περίμενε
Τις γυναίκες περίμενε το καλοκαίρι
Με τ’ αγριοπερίστερα
Αργότερα περίμενε τον εχθρό
Και το φίλο τον εχθρό και

Αποκαμωμένος τώρα περιμένει
Το θάνατο

Από τη συλλογή Κλειδάριθμοι (1963)

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση Κλείτος Κύρου, εν όλω | Συγκομιδή 1943-1997 (εκδ. Άγρα, 1997)