Βασίλης Τσιτσάνης, περίοδος 1936-1954

Πρωτέαs

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 1728
  • Χορέψετε, χορέψετε, παπούτσια μη λυπάστε!
Βρίσκω χρόνο να σου δώσω στοιχεία μέσα από το άρθρο ενός πολύ αξιόλογου ερευνητή της ρεμπετιάς, του Σάκη Πάπιστα... και ναι, το θέμα για τη Συννεφιασμένη Κυριακή, είχε πάρει τεράστιες διαστάσεις.

Ο άλλος γνωστός στιχουργός, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, ξαναφέρνει στο προσκήνιο τις διάφορες γνωστές ιστορίες για τη «Συννεφιασμένη Κυριακή» και τα «Καβουράκια», για την πατρότητα των στίχων τους. Για το πρώτο τραγούδι, μνημονεύοντας τον στιχουργό Αλέκο Γκούβερη, αναφέρει πως έγραψε τους στίχους μετά από... ήττα της ποδοσφαιρικής του ομάδας Α.Ε. Λάρισας, κλπ. Προφανώς ο συμπαθής Λευτέρης δεν ξέρει ότι ένα σχεδόν χρόνο προτού να γραμμοφωνηθεί το τραγούδι το 1948 (και βέβαια όταν ακόμα ήταν άγνωστη η μετέπειτα τύχη του και πολύ πριν γίνει ο γνωστός μας μύθος), ο Γκούβερης, για την συνεργασία του αυτή με τον Τσιτσάνη, υπέγραψε την εξής δήλωση-ντοκουμέντο:
«Ο κάτωθι υπογεγραμμένος Αλέκος Γκούβερης δηλώ ότι συνέβαλα στην αποπεράτωσιν των στίχων της «Συννεφιασμένης Κυριακής» του Βασίλη Τσιτσάνη δια της προσθήκης ενός και μόνο κουπλέ. Δια την ως άνω δευτερεύουσαν βοηθητική προσφορά μου θέλω λάβω το 20% των επί των στίχων δικαιωμάτων του. Εν Αθήνας τη 17/9/1947, ο δηλών Αλέκος Γκούβερης».

- Η αποκάλυψη της ιστορικής αλήθειας , έστω με καθυστέρηση 59 ολόκληρων χρόνων, βάζει οριστικό τέλος στα μυθεύματα, τις ανακρίβειες και τα κουτσομπολιά για την πατρότητα των στίχων της θρυλικής «Συννεφιασμένης Κυριακής», όπως προκύπτει από την πρόσφατη δημοσίευση μέρους του Ιστορικού Αρχείου Βασίλη Τσιτσάνη, 20 χρόνια μετά το θάνατό του, στο περιοδικό «Ταχυδρόμος», από τον ερευνητή και στενό φίλο του Τσιτσάνη Κώστα Χατζηδουλή-Ρακοσυλλέκτη, η οποία περιλαμβάνει εκτός άλλων ιστορικών στοιχείων και το παραπάνω συγκεκριμένο χειρόγραφο έγγραφο-ντοκουμέντο.

- Να σημειωθούν εδώ τρία χαρακτηριστικά γεγονότα, που συνδέονται με το εν λόγω τραγούδι:
Α) Αφού υπήρχε το ντουκουμέντο αυτό, είναι αρκετά αξιοπερίεργο (και κάπως ανεξήγητο) πως ο Τσιτσάνης άντεξε όλα αυτά τα χρόνια όλη αυτή τη σχετική λασπολογία, τις αμφισβητήσεις και τα μυθεύματα εις βάρος του. Πως και γιατί ανέχτηκε να γίνει το αρνητικό επίκεντρο μιας ιστορίας για την οποία χύθηκε τόσο πολύ μελάνη και έγιναν ατέλειωτες συζητήσεις και σχόλια, που -όπως αποδεικνύεται πια- δεν ανταποκρίνονταν καθόλου στην πραγματικότητα; Πολύς ντόρος για το τίποτα! Μπορούσε απλά να παρουσιάσει το ντουκουμέντο του και να βάλει τέλος σ’ όλη αυτή την ιστορία, μια και μιλάμε όχι για ένα απλό τραγουδάκι αλλά πιθανώς για το καλύτερό του, ίσως (κατά τη γνώμη πολλών) για τον εθνικό λαϊκό μας ύμνο και σίγουρα για το επί 50 και πλέον χρόνια μουσικό σήμα κατατεθέν της Columbia.
Β) Πράγματι ο Γκούβερης εμφανίζεται στην αντίστοιχη καρτέλα της ΑΕΠΙ ότι συμμετέχει σαν στιχουργός του εν λόγω τραγουδιού με ποσοστό 20% και
Γ) Ο μεταγενέστερος ισχυρισμός του Γκούβερη ότι έγραψε τους στίχους το απόγευμα κάποιας Κυριακής που έχασε η ποδοσφαιρική του ομάδα, καταρρίπτεται από την ιστορία, αφού η Α.Ε. Λάρισας δημιουργήθηκε αρκετά χρόνια μετά τη συγγραφή του μουσικού κομματιού (όπως σωστά επισημαίνει ο Χατζηδουλής). Μέσα σ’ αυτό το κομφούζιο παρεμβαίνει ο Μίκης Θεοδωράκης λέγοντας πως η «Συννεφιασμένη Κυριακή» έγινε τόσο μεγάλη όχι τόσο για τους στίχους της όσο για τη μουσική της σύνθεση, που βέβαια -κατά τη γνώμη μας- αδικεί το κομμάτι.

Ακόμα, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος στο άρθρο του, μνημονεύει και την περίπτωση του στιχουργού Νίκου Ρούτσου, ο οποίος -μεταξύ άλλων τραγουδιών του Τσιτσάνη- διεκδίκησε δικαστικά (χωρίς να το πετύχει, πλην ενός τραγουδιού, αν οι πληροφορίες μου είναι σωστές) και τους στίχους της Συννεφιασμένης Κυριακής (που βέβαια γνώριζε πως δεν ήταν δικοί του, κι αυτό ασφαλώς δεν ήταν προς τιμή του πατέρα του παλιού παιδικού περιοδικού «Ταρζάν  Γκαούρ» και αξιόλογου στιχουργού). Για δε το δεύτερο τραγούδι, τα «Καβουράκια», έγινε βέβαια αναφορά στη στιχουργό Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, παρόλο που είναι γνωστό πως τους αρχικούς στίχους της Γριάς ο Βλάχος δεν τους άρεσε, τους τροποποίησε αρκετά και αυτός είναι σίγουρα που τους έδωσε την τελική τους μορφή.

Συμπληρωματικά να πω ότι ο Τσιτσάνης, από τη μεριά του, έλεγε ότι εμπνεύστηκε τη "Συννεφιασμένη Κυριακή", όταν πηγαίνοντας ένα χιονισμένο χειμωνιάτικο πρωινό να ανοίξει το ουζερί, που διατηρούσε επί Κατοχής, στην οδό Παύλου Μελά 21, στη Διαγώνιο, είδε ένα παληκάρι γεμάτο αίματα, σκοτωμένο, τη νύχτα που είχε προηγηθεί, από γερμανική περίπολο.
« Last Edit: 25 Apr, 2007, 00:19:14 by Πρωτέαs »
Το ότι κάποιοι ζουν στον ίδιο χώρο, δεν σημαίνει ότι ζουν και στον ίδιο χρόνο ή τουλάχιστον ότι βιώνουν τον χρόνο με τον ίδιο τρόπο. Αυτό δεν κάνει τον κόσμο χειρότερο, απλώς πιο πολύπλοκο. σα(ρε)μάλι

14.   Ναι, βεβαίως. Σων, φέρε τα λεφτά του Ανθόνιο.


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Η καρδιά σου να γίνει χρυσή

Χασάπικο.
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης & Γιώργος Μητσάκης
Πρώτη φωνογράφηση: 1950 [COLUMBIA D.G. 6819]
Πρώτη εκτέλεση: Μαρίκα Νίνου, Πρόδρομος Τσαουσάκης & Βασίλης Τσιτάνης


Το δρόμο τον κακό που πήρες θα σ' τον κόψω,
και την καρδιά σου τη σκληρή
θα την κάνω ν’ αλλάξει το χρώμα
κι από μαύρη να γίνει χρυσή.
 
Πείσμα το έβαλα δική μου να σε κάνω,
κι όποια θυσία χρειαστεί
θα την κάνω ν’ αλλάξω την καρδιά σου
κι από μαύρη να γίνει χρυσή.
 
Όσο σκληρά κι αν μου φερθείς, πρέπει να ξέρεις,
θα μ’ αγαπήσεις, δεν μπορεί,
θα κερδίσω για πάντα την καρδιά σου
κι από μαύρη θα γίνει χρυσή.


Ένα χρυσό τραγούδι και μια χρυσή πρώτη εκτέλεση με την καθοδήγηση του ίδιου του συνθέτη!

https://www.youtube.com/watch?v=7WY8xSbS95Q
« Last Edit: 29 Jun, 2017, 12:23:16 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



Πρωτέαs

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 1728
  • Χορέψετε, χορέψετε, παπούτσια μη λυπάστε!
ΜΑΓΚΑΣ ΒΓΗΚΕ ΓΙΑ ΣΕΡΓΙΑΝΙ-Πρώτη εκτέλεση - YouTube

Πρώτη εκτέλεση

Ο σιργιάνης (Μάγκας βγήκε για σιργιάνι)

Ζεϊμπέκικο.
Μουσική & στίχοι: Απόστολος Καλδάρας & Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1946
Πρώτη εκτέλεση: Μάρκος Βαμβακάρης & Βασίλης Τσιτσάνης


Μάγκας βγήκε για σιργιάνι,
για να βρει κάναν τεκέ,
είχε ο δόλιος να φουμάρει, μέρες αργιλέ,
μάγκας βγήκε για σιργιάνι, για κάναν τεκέ.

Μόνος κάθεται και λέει,
καμιά τζούρα πού θα βρει,
να γεμίσει το κεφάλι, να μαστουρωθεί,
μόνος κάθεται και λέει, τζούρα πού θα βρει.

Δεν τα θέλει τα παλάτια,
όλα τα περιφρονεί,
μια μελαχρινή τον φτάνει φίνος να γενεί
κι άλλη μια ξανθούλα θέλει να την παντρευτεί.

Είχε ο δόλιος να φουμάρει μέρες αργιλέ,
μάγκας βγήκε για σιργιάνι, για κάναν τεκέ.




Μάρκος Βαμβακάρης
[πηγή: Roadartist......in athens...!!!: ρεμπέτικο]
« Last Edit: 15 Oct, 2019, 17:46:16 by wings »
Το ότι κάποιοι ζουν στον ίδιο χώρο, δεν σημαίνει ότι ζουν και στον ίδιο χρόνο ή τουλάχιστον ότι βιώνουν τον χρόνο με τον ίδιο τρόπο. Αυτό δεν κάνει τον κόσμο χειρότερο, απλώς πιο πολύπλοκο. σα(ρε)μάλι

14.   Ναι, βεβαίως. Σων, φέρε τα λεφτά του Ανθόνιο.


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
https://www.youtube.com/watch?v=R8YPz8d0EMI

Πρώτη εκτέλεση

Τα διαλεχτά παιδιά (Είμαστε αλάνια)

Χασαποσέρβικο.
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1951 [Columbia, D.G. 6913]
Πρώτη εκτέλεση: Μαρίκα Νίνου, Πρόδρομος Τσαουσάκης και Σπύρος Ευσταθίου


Είμαστε αλάνια,
διαλεχτά παιδιά μέσα στην πιάτσα
και δεν την τρομάζουν
οι φουρτούνες τη δική μας ράτσα.

Τι τα θες, τι τα θες,
πάντα έτσι είν' η ζωή,
θα γελάς ή θα κλαις,
βράδυ και πρωί!

Κάθε μας μεράκι
γίνεται τραγούδι και το λέμε
και, μες στα στραπάτσα,
μάθαμε ποτέ μας να μην κλαίμε!

Τι τα θες, τι τα θες,
πάντα έτσι είν' η ζωή,
θα γελάς ή θα κλαις,
βράδυ και πρωί!

Κι αν στη κοινωνία
μας χτυπούν αλύπητα οι μπόρες,
μέσα στο τραγούδι,
φεύγουνε χαρούμενες οι ώρες!

Τι τα θες, τι τα θες,
πάντα έτσι είν' η ζωή,
θα γελάς ή θα κλαις,
βράδυ και πρωί!


Ένα σπουδαίο και χιλιοτραγουδισμένο κομμάτι - ίσως γιατί όλοι στα δύσκολα θα θέλαμε να 'μαστε διαλεχτά παιδιά ή ίσως γιατί τα δύσκολα μάς χτυπάνε την πόρτα συχνά-πυκνά και τελικά είμαστε διαλεχτά παιδιά.
« Last Edit: 15 Oct, 2019, 19:24:05 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)



billberg23

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 6318
    • Gender:Male
  • Words ail me.
Ωραίο τραγούδι! Και για την φτερωτή, χρόνια πολλά και από ultima Thule!


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Να 'σαι καλά, Μπιλ. Σ' ευχαριστώ πολύ.

Και μια φωτογραφία από το ιστολόγιο του Θεσσαλονικιού ζωγράφου Ντίνου Παπασπύρου με τον Βασίλη Τσιτσάνη και τη Μαρίκα Νίνου στην «Ταβέρνα του Χοντρού»:


« Last Edit: 18 Jan, 2012, 14:12:04 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
ΑΘΗΝΑΙΙΣΑ - ΣΤΕΛΛΑΚΗΣ-ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ 1946 - YouTube

Δεύτερη εκτέλεση

Αθηναίισσα

Αργό τσιφτετέλι του 1942.
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση:
α) Ιούνιος 1946 με τον Στράτο Παγιουμτζή & τον Βασίλη Τσιτσάνη
&
β) 1946 [COLUMBIA D.G. 6600] με τον Στελλάκη Περπινιάδη & τον Βασίλη Τσιτσάνη [Ράνιος, στον δίσκο «Σαράντα χρόνια Τσιτσάνης», no 2]


Είσαι φίνα και μ’ αρέσεις, Αθηναίισσα,
στη ματιά σου κάτι έχεις, καλέ μποέμισσα!
 
Είσαι πρώτη στην Αθήνα, σ' τ' ομολόγησα,
όμορφη, γλυκιά, τσαχπίνα, πλάνα, γόησσα!
 
Δυο κρυστάλλινα παλάτια χρυσοστόλιστα
θα σου χτίσω για τα μάτια τα σπανιόλικα! 


Σημειώσεις του Ντίνου Χριστιανόπουλου στο βιβλίο του Τα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη που γράφτηκαν στη Θεσσαλονίκη επί Γερμανικής Κατοχής (εκδόσεις Μπιλιέτο, Παιανία), σελ. 17-18:

«Σήμερον Σάββατον ο Τσιτσάνης επιστρέψας από τουρνέ ανά τας επαρχίας θα παρουσιάσει νεώτερα τραγούδια με το μεγαλύτερο σουξέ "Αθηναίισσα", το ωραιότερο τραγούδι της εποχής» (διαφήμιση του «Ουζερί Τσιτσάνη», δημοσιευμένη στην εφ. «Νέα Ευρώπη» Θεσσαλονίκης της 13.2.1943 και γραμμένη πιθανώς από τον ίδιο τον συνθέτη).

Ένα από τα ωραιότερα και μελωδικότερα τραγούδια του Τσιτσάνη. Αγαπήθηκε και θαυμάστηκε πολύ από το λαό.
« Last Edit: 18 Jan, 2020, 21:26:03 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
https://www.youtube.com/watch?v=uFFoohI9MI4

Πρώτη εκτέλεση

Χατζή μπαξές (γνωστό και ως Τα κούτσουρα του Δαλαμάγκα ή Μπαξέ Τσιφλίκι)

Χασαποσέρβικο του 1942.
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 15 Ιουνίου του 1946 [COLUMBIA D.G. 6598]
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής & Βασίλης Τσιτσάνης


Πάμε τσάρκα πέρα στο Μπαξέ-Τσιφλίκι,
κούκλα μου γλυκιά απ’ τη Θεσσαλονίκη.
Στου Νικάκη τη βαρκούλα, γλυκιά μου Μαριγούλα,
να σου παίξω φίνο μπαγλαμά!

Πάμε τσάρκα πέρα στο Καραμπουρνάκι,
να τα πιούμε μια βραδιά στο Καλαμάκι,
κι από ’κει στο Μπεχτσινάρι, σε φίνο ακρογιάλι,
να σου παίξω φίνο μπαγλαμά!

Πάμε τσάρκα στην Ακρόπολη, στη Βάρνα,
κι από ’κει στα κούτσουρα, στου Δαλαμάγκα.
Μαριγώ, θα σε τρελάνει, ν’ ακούσεις τον Τσιτσάνη
να σου παίξει φίνο μπαγλαμά!



Σημειώσεις του Ντίνου Χριστιανόπουλου στο βιβλίο του Τα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη που γράφτηκαν στη Θεσσαλονίκη επί Γερμανικής Κατοχής (Εκδόσεις Μπιλιέτο, Παιανία), σελ. 14-16:

Ένα από τα εκπληκτικότερα τραγούδια του Τσιτσάνη. Κατά τον Βίρβο, το σπουδαιότερό του. Με μεγάλη διάδοση. Αγαπήθηκε πολύ από το λαό.

Πότε γράφτηκε: Ο Τσιτσάνης (Χατζηδουλής, σ. 20) το αναφέρει πρώτο μεταξύ των τραγουδιών που έγραψε επί κατοχής. Και προσθέτει (σ. 21): «Όταν έγραψα το "Μπαξέ Τσιφλίκι" δούλευα στο μαγαζί του Δαλαμάγκα ακόμα∙ εκεί μέσα το συνέθεσα». Επειδή ο Τσιτσάνης το «ουζερί» του το άνοιξε περί τα μέσα του 1942 και μια σαιζόν αργότερα δούλεψε στου Δαλαμάγκα, λογαριάζω ότι το τραγούδι γράφτηκε στα τέλη του 1942 ή το φθινόπωρο της χρονιάς αυτής.


Και παρακάτω:
Τα πρόσωπα: Ο Νικάκης και η Μαριγούλα είναι φανταστικά πρόσωπα (Χατζηδουλής, σ. 132). Όσο για τον Δαλαμάγκα, που ο Τσιτσάνης τον κατέστησε μυθικό πρόσωπο στον κόσμο του ρεμπέτικου, υπήρξε επί κατοχής ιδιοκτήτης του υπαίθριου κέντρου «Τα Κούτσουρα», στην οδό Νικηφόρου Φωκά 10.
« Last Edit: 11 Mar, 2010, 22:51:48 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


user10

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 1244
    • Gender:Female
Κι ένα δικό μου αγαπημένο, αφιερωμένο στα κορίτσια του φόρουμ!

Αρχόντισσα

Αργό χασάπικο του 1938.
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1938 [Columbia DG 6440]
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής & Στελλάκης Περπινιάδης


Κουράστηκα για να σε αποκτήσω,
αρχόντισσά μου, μάγισσα τρελή,
σαν θαλασσοδαρμένος μες στο κύμα,
παρηγοριά ζητούσα ο δόλιος στη ζωή.

Πόσες καρδούλες έχουν μαραζώσει
και ξέχασαν για πάντα τη ζωή,
μπροστά στ’ αρχοντικά σου τα στολίδια,
σκλαβώθηκαν για σένα ξένοι και Ρωμιοί!

Αρχόντισσα, τα μαγικά σου μάτια
τα ζήλεψα, τα έκλαψα πολύ,
φαντάστηκα, σκεφτόμουνα παλάτια,
μα συ με γέμισες μαρτύριο στη ζωή!
« Last Edit: 21 Jun, 2020, 16:51:30 by wings »


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Ευχαριστούμε, Μάτα. Είναι το πιο αγαπημένο μου - πέτυχες διάνα!

Πρόκειται για ένα από τα σπουδαιότερα τραγούδια της ελληνικής μουσικής και ανήκει στην προκατοχική περίοδο του Βασίλη Τσιτσάνη όταν ο συνθέτης υπηρετούσε στο Τάγμα Τηλεγραφητών στη Θεσσαλονίκη.

Από το βιβλίο του Ντίνου Χριστιανόπουλου, «Το ρεμπέτικο κι η Θεσσαλονίκη», Εκδόσεις Εντευκτηρίου, Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 12 αντιγράφω:

Ο Βασίλης Τσιτσάνης έζησε στη Θεσσαλονίκη από το 1938 μέχρι το 1946, με μια διακοπή κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου και των πρώτων μηνών της γερμανικής κατοχής. Έζησε δηλαδή στη Θεσσαλονίκη συνολικά οκτώ χρόνια, τα καλύτερα της ζωής και της τέχνης του. Τα χρόνια αυτά χωρίζονται σε δύο μεγάλες περιόδους: την περίοδο της στρατιωτικής του θητείας και την περίοδο της γερμανικής κατοχής μαζί με τα πρώτα μετακατοχικά χρόνια.

Το πρώτο-πρώτο τραγούδι που έγραψε, λοιπόν, στη Θεσσαλονίκη είναι η «Αρχόντισσα» που η Μάτα μόλις μας έδωσε.

tsitsanis pagioumtzis stellakis arhontissa ΤΣΙΤΣΑΝΗΣ ΑΡΧΟΝΤΙΣΣΑ - YouTube

Πρώτη εκτέλεση
« Last Edit: 10 Apr, 2013, 17:15:31 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
Σε φίνο ακρογιάλι (Παραγουάη)

https://www.youtube.com/watch?v=1HCKe7UILwY

Πρώτη εκτέλεση

Χασάπικο του 1932 (;)
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 4 Ιουλίου 1939 [Columbia DG 6479]
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής και Στελλάκης Περπινιάδης
Μπουζούκι: Βασίλης Τσιτσάνης, μπαγλαμάς: Στέλιος Χρυσίνης, κιθάρα: Κώστας Καρίπης


Το καλοκαίρι τώρα,
σε κάποια φίνα χώρα,
θα πάμε να γυρίσουμε μαζί.
Μακριά σε ξένα μέρη
κι ο κόσμος μη σε μέλλει,
ποτές να μη σου καίγεται καρφί.

Μες στην Παραγουάη,
σε φίνο ακρογιάλι,
θα στήσουμε τσαντίρι ζηλευτό.
Θα πίνουμε σαμπάνια,
πριν πάμε για τα μπάνια,
με μπουζουκάκι έξυπνο, τρελό.


Ένα πανέμορφο προπολεμικό τραγούδι του Τσιτσάνη που σπάνια ακούγεται στις μέρες μας, σε «τρελό» ρυθμό γρήγορου χασάπικου, με ένα ξέφρενο μουσικό φινάλε και, κυρίως, με στίχους που, όπως θα διαβάσετε παρακάτω, έχουν τη δική τους ξεχωριστή και απολαυστική ιστορία:

... Απουσιάζει από το σχολείο, μένει πίσω στα μαθήματα, όμως έστω και δύσκολα καταφέρνει να περάσει την τάξη. Την επόμενη σχολική χρονιά όμως, 1930-1931, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα για κείνον. Οι απαιτήσεις του σχολείου είναι περισσότερες. Δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα, με δουλειά, μαθήματα και μπουζούκι. Μένει μετεξεταστέος στα μαθήματα: Γεωγραφία, Μαθηματικά και Νέα Ελληνικά. Αποτέλεσμα, μια δεύτερη απομόνωση. Το σχολικό σύστημα της εποχής, που θεωρεί άξιο περιφρόνησης το μαθητή που δεν περνά την τάξη, πλήγωσε την ευαίσθητη ψυχή του μικρού δημιουργού.

Αυτή η αποτυχία ήταν ένα δυνατό σοκ. Όχι άλλη αποτυχία, ποτέ πια στο περιθώριο. Με την ευφυΐα που διαθέτει, διαβάζει τόσο όσο χρειάζεται και το Σεπτέμβριο περνά τα μαθήματα, προφορικά και γραπτά, και προάγεται στην επόμενη τάξη, στην Πέμπτη. Και πάλι όμως αφιερώνει περισσότερο χρόνο στο μπουζούκι και στη δημιουργία τραγουδιών. Η απόρριψη στο μάθημα της Γεωγραφίας είχε και συνέχεια. Έγραψε το τραγούδι «Σε φίνο ακρογιάλι» με δυσάρεστες γι' αυτόν συνέπειες.

Είχα γράψει το τραγούδι «Σε φίνο ακρογιάλι». Δεν ξέρω πώς, έτσι μου βγήκε, μου φάνηκε ωραίο, εξωτική χώρα άλλωστε η Παραγουάη, αλλά και για να πειράξω λίγο τον καθηγητή της Γεωγραφίας, που ήταν περίεργος και στρυφνός και με είχε κόψει στο μάθημά του, κάνω την Παραγουάη παραθαλάσσια χώρα και γράφω: «Μες στην Παραγουάη, σε φίνο ακρογιάλι».

Το τραγούδι αυτό το τραγουδούσαμε με την τάξη μου στην εκδρομή. Ο καθηγητής μου το άκουσε και πειράχτηκε πολύ, με κάλεσε στο γραφείο και μου λέει: «Ώστε, κύριε Τσιτσάνη, η Παραγουάη έχει φίνο ακρογιάλι; Έλα λοιπόν το Σεπτέμβριο να μας το δείξεις πού είναι». Πέρασα ένα καλοκαίρι κάτω από τη μουριά με το μπουζούκι και τη Γεωγραφία.


Λόγια, τραγούδια, αναμνήσεις και νέες μαρτυρίες για τον Βασίλη Τσιτσάνη. Γεγονότα που σημάδεψαν τη λαμπρή πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ανέκδοτες οικογενειακές φωτογραφίες και άγνωστες στιγμές από τα παιδικά χρόνια του λαϊκού βάρδου, στα Τρίκαλα, περιλαμβάνονται στις 220 σελίδες ενός καινούργιου βιβλίου που κυκλοφορεί σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις «Καστανιώτη». Τίτλος της έκδοσης: «Βασίλης Τσιτσάνης ­ Η παιδική ηλικία ενός ξεχωριστού δημιουργού». Συγγραφέας, ο γλύπτης Σώτος Αλεξίου, από την Καλαμπάκα, προσωπικός φίλος του Τσιτσάνη, την περίοδο 1969-1984.

Από το άρθρο με τίτλο: Με το μπουζούκι και τη Γεωγραφία κάτω από τη μουριά... του Πάνου Γεραμάνη στην εφημερίδα Τα Νέα (10/10/1998).

Το υπόλοιπο άρθρο: https://www.vlioras.gr/Personal/Interests/Music/Artists/Tsitsanis/1998_10_10_Nea_Tsitsanis.htm


Στην άλλη πλευρά του δίσκου βρίσκεται το τραγούδι «Νταίζη».
« Last Edit: 21 Jun, 2020, 16:56:22 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
https://www.youtube.com/watch?v=iJQ191vyo-c

Πρώτη εκτέλεση

Ο γάμος του Τσιτσάνη (Βρήκα τη γυναίκα που γουστάρω)

Χασαποσέρβικο (ίσως τραγούδι του 1938 στη Θεσσαλονίκη ή και παλαιότερο από τα τραγούδια των Τρικάλων)
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: Δεκέμβριος του 1938 [Columbia DG 6449]
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής, Στελλάκης Περπινιάδης & Βασίλης Τσιτσάνης


Βρήκα τη γυναίκα που γουστάρω,
είναι η πιο όμορφη και τη θαυμάζω.
Άλλη πια δε θέλω ν’ αγαπήσω,
ήσυχος μ’ αυτήν εγώ θα ζήσω.

Βρήκα πιο όμορφη και μαυρομάτα,
κι όχι πονηρή γαλανομάτα.
Μου τα κάνει όλα στο εντάξει,
τσάρκες πάμε τα βράδια με τ’ αμάξι.

Βρήκα κάποια φίνα και ωραία
που ’χει πέντε σπίτια στην Περαία,
άλλα πέντε στο Μπαξέ Τσιφλίκι
κι άλλα τόσα στη Θεσσαλονίκη.


Ένα ακόμα προπολεμικό τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη, από την περίοδο της Θεσσαλονίκης (1938-1946). Σας έδωσα τους στίχους του πρωτότυπου όπως ακριβώς το τραγουδούσε ο ίδιος ο Τσιτσάνης όταν ήταν στη Θεσσαλονίκη και όπως το λέει πάντα η Παρέα του Τσιτσάνη, αν και η πρώτη γραμμοφώνηση του 1938 από την Columbia κυκλοφόρησε με διαφορετικούς στίχους στο τελευταίο κουπλέ, δηλαδή:

Βρήκα κάποια φίνα και ωραία
που ’χει πέντε σπίτια στον Περαία,
άλλα πέντε στο Μεταξουργείο
κι άλλα τόσα πάνω στο Θησείο.
« Last Edit: 21 Jun, 2020, 16:53:34 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
https://www.youtube.com/watch?v=vleNI-RIAn4

Πρώτη εκτέλεση

Τα Παντρεμενάδικα

Ζεϊμπέκικο του 1939
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης
Πρώτη φωνογράφηση: 1940 [HMV AO 2645]
Πρώτη εκτέλεση: Νταίζη Σταυροπούλου & Βασίλης Τσιτσάνης


Τα λέν’ Παντρεμενάδικα,
γιατί έχει κοριτσάκια,
που σαν περάσεις και τα δεις
σε βάζουν σε μεράκια.

Στο Βύρωνα, στη γέφυρα,
κι εκεί στον Άγιο Γιώργη,
είναι το νυφοπάζαρο
που το ζηλεύουν όλοι.

Το πώς κι εγώ μπερδεύτηκα
στο νου μου δεν το βάζω,
και παντρεμένος βρέθηκα
χωρίς να καταλάβω.


Και πάλι ένα προπολεμικό τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη που γράφτηκε στην περίοδο της διαμονής του στη Θεσσαλονίκη (1938-1946). Τα Παντρεμενάδικα ήταν συνοικία της προπολεμικής Αθήνας, κοντά στο Α' Νεκροταφείο.
« Last Edit: 03 Jul, 2020, 00:30:02 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


σα(ρε)μαλι

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 1293
    • Gender:Male
  • Σταβανγκεριανό μου έαρ
https://www.youtube.com/watch?v=o-zmUmsm1fc

Πρώτη εκτέλεση

Μες στην πολλή σκοτούρα μου

Ζεϊμπέκικο
Μουσική & στίχοι: Βασίλης Τσιτσάνης (δηλωμένο στο όνομα του Στράτου Παγιουμτζή).
Πρώτη φωνογράφηση: Οκτώβριος 1938 [HMV AO 2540]
Πρώτη εκτέλεση: Στράτος Παγιουμτζής


Μες στην πολλή σκοτούρα μου,
γιατί να σε γνωρίσω;
Κλαίω και λέω μυστικά
για σένανε,
γιατί να σ’ αγαπήσω;    
Κλαίω και λέω μυστικά
για σένανε,
γιατί να σ’ αγαπήσω;

Γιατί να κάθεσαι να λες
πως πια δε με γνωρίζεις;
Αφού η καρδιά μου πόνεσε
για σένανε
κι όλο με βασανίζεις.
Αφού η καρδιά μου πόνεσε
για σένανε
κι όλο με βασανίζεις.    
    
Θέλω να ξέρω πού γυρνάς,
με ποιόνε κουβεντιάζεις,
τα μάτια σου τ’ αράπικα
πόσους γελούν
όταν γλυκοκοιτάζεις.
Τα μάτια σου τ’ αράπικα
πόσους γελούν
όταν γλυκοκοιτάζεις.


Ακόμα ένα προπολεμικό τραγούδι του Βασίλη Τσιτσάνη, που ηχογραφήθηκε αρκετές φορές μεταπολεμικά (με ερμηνείες από την Πόλυ Πάνου, τον Γρηγόρη Μπιθικώτση, τον Βαγγέλη Περπινιάδη και τη Μαρινέλλα), αλλά αναμφίβολα η πρώτη εκτέλεση με τον Στράτο Παγιουμτζή είναι κατά πολύ καλύτερη απ’ όλες τις επόμενες.
« Last Edit: 21 Jun, 2020, 16:52:37 by wings »
I can live everywhere in the world, but it must be near an airport -and a pharmacy, I would add.

Δεν είναι ο ύπνος της λογικής που γεννάει τέρατα, αλλά ο άγρυπνος ορθολογισμός που πάσχει από αϋπνίες.


wings

  • Global Moderator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 73947
    • Gender:Female
  • Vicky Papaprodromou
https://www.youtube.com/watch?v=P3t4EgwA6E8

Πρώτη εκτέλεση

https://www.youtube.com/watch?v=scylRf36Wno

Δεύτερη εκτέλεση

Ό,τι μου κάνεις θα σου κάνω

Αλέγρο ζεϊμπέκικο.
Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης
Στίχοι: Γεράσιμος Τσάκαλος
Πρώτη φωνογράφηση: 1953 [ODEON G.A. 7753]
Πρώτη εκτέλεση: Κορώνης & Φίλανδρος
Δεύτερη ηχογράφηση: 1954 [MELODY M.G. 1026]
Δεύτερη εκτέλεση: Μαρίκα Νίνου, Βασίλης Τσιτσάνης & Νίκος Καλλέργης


Με το καλό δεν πιάνεσαι,
με το κακό σε πήρα,
με τα μυαλά που κυβερνάς
πάλι θα μείνεις χήρα.

Μου ρίχνεις άδεια για γεμάτα
και μου ξηγιέσαι πάντα σκάρτα,
ό,τι μου κάνεις θα σου κάνω
κι ακόμα έ' κι ακόμα ένα παραπάνω.

Τα ύπουλα, τα πονηρά,
σου είπα να τ' αφήσεις
και τις παλιές παρτίδες σου,
κυρά μου, να τις σβήσεις.

Μου ρίχνεις άδεια για γεμάτα
και μου ξηγιέσαι πάντα σκάρτα,
ό,τι μου κάνεις, ζήλιες, θα σου κάνω
κι ακόμα έ' κι ακόμα ένα παραπάνω.

Με φοβερίζεις πως θα πας
στον άντρα της καρδιάς σου,
ώρα καλή στην πρύμη σου
κι αέρας στα πανιά σου.

Μου ρίχνεις άδεια για γεμάτα
και μου ξηγιέσαι πάντα σκάρτα,
ό,τι μου κάνεις θα σου κάνω
κι ακόμα έ' κι ακόμα ένα παραπάνω.


Απομαγνητοφώνησα τη δεύτερη εκτέλεση που αγαπώ πολύ και αφιερώνω το τραγούδι, φυσικά, στον Γιώργο Λεβίδη, μια και γιορτάζει σήμερα. :-)
« Last Edit: 15 Oct, 2019, 19:25:20 by wings »
Ο λόγος είναι μεγάλη ανάγκη της ψυχής. (Γιώργος Ιωάννου)


 

Search Tools