Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=AHwqxedqsVA

Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Καρτελιάς, Στη Ναυσικά
(ερμηνεία: Μαρία Φαραντούρη / δίσκος: Οδύσσεια (2007))

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Η Ναυσικά των κήπων

[Ενότητα Καθημερινό τοπίο]

Κάποτε μας ωθούν οι ανάγκες
επιστρέφουμε στους παλιούς κήπους,
όπου
αγαπήσαμε τις περίβλεπτες γυναίκες,
αυτές που τις πήρανε
οι μηχανές, οι εύκολοι δρόμοι.

Επιστρέφουμε
στους κήπους που τώρα είναι αμμουδιές
κι η θάλασσα
αφήνει μαλακά κορμούς μιας άνοιξης,
λησμονημένα οστά,
όπου αναγνωρίζουμε
ή μέσα στις ανάγκες μας πρέπει ν’ αναγνωρίσουμε,
το λευκό χέρι και την κρυπτή κοιλότητα
της Ναυσικάς.

Από τη συλλογή Τα κύματα και οι φωνές (1971)

[wings]

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Χωρίς φως στη βόρεια πόλη

Ακόμη δεν έσβησες το φως.
Κάποια σκιά που μετακινείται στον τοίχο,
κινείται προς την έξοδο,
υπενθυμίζει.
Όχι πως τώρα έχει ιδιαίτερη σημασία
αφού ο ήλιος σου φωτίζει τα παράθυρα
δεν έχεις ανάγκη από αναμνήσεις
το παρόν σου κυλάει κοχλαστό ποτάμι.

Μόνον εγώ,
σ’ αυτήν τη βόρεια πόλη
με τον αγέρα να λεηλατεί
και τη νύχτα από το μέτωπο
να κυλάει ως τα νύχια
έχω ανάγκη από φως.
Έστω, μια φωτεινή σπιθαμή από τα μάτια σου.
Ένα μικρό φράγμα φωτός
εδώ που δεν υπάρχει αντικατάσταση
και θ’ αγωνιστούμε, άραγε γιατί;
με τα δόντια ως το τέλος.

Από τη συλλογή Έγκλειστοι (1962)

[wings]

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Φυσούσε

Μετράνε την πραμάτεια τους
Και στενεύουν την ψυχή τους
Καθώς τη βρίσκουνε λειψή.
Αντιπρόσωποι με φίρμες
Ρουφιάνοι κατάλληλοι για κάθε συναλλαγή
Παλιοί ιδεαλιστές μέχρι
Που το κέρδος έλαμψε βαρύ στην παλάμη
Γραφειοκράτες πράκτορες πορνοτρόφοι
Σκύβοντας βαθιά εργάζονται την άνοδό τους.

Τους ερεθίζει η δύναμη το κέρδος τούς οπλίζει.

Φύσηξε ένας άνεμος
Νοτιάς σάρωνε την πόλη
Στην παραλία περπατώντας
Καπνίζοντας τα τελευταία μου τσιγάρα
Παρακολουθώ τα μεγάλα κύματα:
Μ’ ορμή περνάνε πάνω απ’ τον κυματοθραύστη.

Από τη συλλογή Το δόντι της πέτρας (1975)

[wings]

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Δ' Θα μείνουμε εδώ

[Ενότητα Τα κύματα και οι φωνές: Οι φωνές]

Θα μείνουμε εδώ
και δε θα πεθάνουμε,

στο αίμα, στις κραυγές
σε κατάρες, στα σφυριά
στα κόκαλα, σε βρισιές
στα πιο μεγάλα ψέματα,

εδώ θα μείνουμε
για να τους κόβουμε τον ύπνο
να τους ραγίζουμε τη χαρά
να ρίχνουμε τον ίσκιο μας
στα χαμηλά τους πρόσωπα,

η αγάπη μας
θ’ ανθίζει πάνω στο γρανίτη,
μέχρι να έρθει η άνοιξη
έως να φτάσει
ο κατακλυσμός.

Από τη συλλογή Τα κύματα και οι φωνές (1971)

[wings]

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Η ψυχή μας στα χέρια των κερδοσκόπων

[Ενότητα Καθημερινό τοπίο]

Η ψυχή μας
καρφωμένο τομάρι στην τάβλα.

Μεγαλώσαμε όπως το δέντρο απλώνει σταθερά τους κύκλους του,
ενώ οι εμπρηστές το απειλούνε,
ταξιδέψαμε ακίνητοι
κι οι ρίζες μας πέσανε
σε καθαρές φλέβες, σε σάπια νερά,
ο κεραυνός πολλές φορές μας διάλεξε για καταφύγιο∙
δεν αρνηθήκαμε την ψυχή μας
γιατί ο πόνος δεν είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος,
γιατί η αγάπη δεν είναι το έσχατο όριο.
Η ψυχή μας
τομάρι στην τάβλα,
με καρφιά και γάντζους,
κάθε μέρα
στα χέρια των κερδοσκόπων.

Από τη συλλογή Τα κύματα και οι φωνές (1971)

[wings]

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Ερινύες του Άδη

Χαμηλώνει το φως, σκοτεινιάζει
Στάχτη μαύρη φυσάει ο Μορφέας
Άθλιες πράξεις, ταπεινωμένες λέξεις
Μαχαίρια βυθίζονται σε σάρκα που υπομένει
Φοβίες αναμοχλεύουν πάθη προσφιλών
Κι αυτά που στο φως της ημέρας είναι ρινίσματα
Τώρα, στο σκοτάδι της ψυχής ανασυντάσσονται,
Ερινύες εφορμούν του Άδη,

Εγκαταλείπεις το κρεβάτι, τόπος πλέον μαρτυρίου
Το φως ανάβεις στο γραφείο
Να λάβεις μια δόση ποίησης
Να χαλαρώσει ο πανικός, τ’ άγρια χέρια,
Παίρνοντας μιαν ανάσα με το τσιγάρο
Τους σφυγμούς ρυθμίζεις με τους ρυθμούς των στίχων
Κι εκλογικεύεται ο πανικός μέσα στο τίποτε,

Αργά ο ήλιος σε βρίσκει ξαπλωμένο στα ερείπια.

Δημοσιευμένο στο περιοδικό Πανδώρα, τεύχος 20 (Μάιος-Νοέμβριος 2007)

[wings]

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Ελεεινόν θέατρον

Πέρασαν χρόνια σύντροφοι
Υποσχέσεις βούλιαξαν στην πέτρα
Φάνηκαν φτηνός πλούτος οι λέξεις, η γλώσσα, τα αισθήματα
Υπερίσχυσε εγκέφαλος ερπετού που πήρε τρεις στροφές ακόμη
Τα μυστικά σχέδια στάθηκαν πιο δυνατά απ’ το σώμα της πατρίδας

Νύχτα μαζεύτηκαν τα κουφάρια των καταδικασμένων
Απαγόρεψαν τον θρήνο για το δημόσιο συμφέρο.

Μετά την έξαψη των πρώτων ημερών
Τους όρκους και τις επικλήσεις
Με τα μούτρα πέσαμε στα παχιά κρέατα
Στα πλούσια και εύθυμα τραπέζια
Ωραία τα κρασιά, τρυφερές οι γυναίκες
Στην αγορά λίγο πολύ καλά πήγαν οι δουλειές
Του ποδοσφαίρου η κουβέντα σίγουρη
Λαχνοί εξαγοράζουνε το μέλλον
Πού τώρα διεκδικήσεις κι αγώνες

Λοιπόν
ας βγάλουν άλλοι το φίδι απ’ την τρύπα.

Από τη συλλογή Το δόντι της πέτρας (1975)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=OuqUQGPAtMw

Κώστας Χατζής & Σώτια Τσώτου, Όλη η ζωή είναι υπόθεσις χαμόγελο
(τραγούδι: Κώστας Χατζής / δίσκος: Ρεσιτάλ (1976))

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Ξεκίνησε τη μέρα σου με γέλιο

Λάμπουν στα μάτια όνειρα
Κόσμος της κατανάλωσης και στειρωμένος
Κρατώντας μεροκάματο στα δόντια σαλτάρουμε
Επιθυμίες κι υποσχέσεις δεν σου ανήκουν
Σουρωμένοι στα φτωχά τους ρούχα
Θέλουν να πιάσουν την καλή
Κάτι σαν υπερούσια υπόσχεση που θα εκπληρωθεί
Σώζει ο καθένας τον εαυτό του
Βαθιά μ’ αυταπάτη στην αποβλάκωση
Και πρόσωπα στην ομίχλη παραδομένα
Χερουβείμ τους κρατούν απ’ τις μασχάλες
Όλοι μαζί στο λάκκο με τα φίδια
Φωνές βουβές, λέξεις παραμορφωμένες
Σε πράξεις φτάνουμε μισημένες

Γενάρης 1981

Από τη συλλογή Πάροδος Μοναστηρίου (1989)

[Anastasia]

Πρέπει να πω ότι η ζωντάνια των στίχων του συγκεκριμένου ποιήματος περνάει πολύ εύκολα το μήνυμα που θέλει να δώσει ο ποιητής. Είναι τόσο απλό, αλλά ταυτόχρονα τόσο σύνθετο. Μου άρεσε πολύ.

Καλημέρα και καλή εβδομάδα! ;-)

[wings]

Καλή βδομάδα, Αναστασία!

Όπως τα λες είναι. Ο Πρόδρομος Μάρκογλου ποτέ δεν διστάζει να πει τα πράγματα με τ' όνομά τους. Δεν ωραιοποιεί τίποτα από την καθημερινή μας ζωή. Όμως, παρά τη μαυρίλα που μας περιγράφει, δεν παύει να παραμένει ένας βαθύτατα αισιόδοξος άνθρωπος που αγωνίστηκε από μικρό παιδί για να κρατηθεί στην ίδια τη ζωή. Και βρίσκει το θάρρος να μας πει να ξεκινήσουμε τη μέρα μας με γέλιο παρά τα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ίσως γιατί είναι η μόνη μας διέξοδος και το μόνο μας περιθώριο αντίδρασης αν θέλουμε να πάψουμε πια να φτάνουμε σε «πράξεις μισημένες».

[lionpsyche]

Ξέρεις, πολλές φορές, με το γέλιο ή καλύτερα με το χαμόγελό σου - το κατάλληλο πάντα για την ανάλογη περίσταση -  μπορείς να "σκοτώσεις" έναν άνθρωπο...

[Anastasia]

Δεν είναι λάθος αυτό που λες. Πιστεύω, όμως, ότι δεν το βλέπει έτσι εδώ ο ποιητής μας. Νομίζω ότι μας παροτρύνει να ξεκινούμε τη μέρα μας με γέλιο θεωρώντας το πηγή ζωής και δύναμη για να αντιμετωπίσουμε την καθημερινότητα. Έτσι, προτιμώ να το βλέπω κι εγώ... ;-)

Καλή εβδομάδα, Λεοντόψυχη. ;-)

[lionpsyche]

Συμφωνώ μαζί σου, Αναστασία. Απλά προέκτεινα λίγο το θέμα... Καλή εβδομάδα και σ' εσένα και σου εύχομαι πάντα να ξεκινάς τη μέρα σου με γέλιο!

[Anastasia]

Κι εσύ το ίδιο... και όλοι μας. ;-)))

[wings]

Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Υπνοβάτες

Κόβουν τον ομφάλιο λώρο
Σ’ αφήνουν αναπότρεπτα στο ρεύμα του ποταμού
Στο αίμα και τα σκουπίδια

Χάσματα ορύγματα της σκέψης
Οράματα αιμάτινης φαντασίας
Με την πέτρα της ευθύνης δεμένοι
Υπνοβάτες σε παλιά όνειρα
Χρήστες εθισμένοι της ιστορίας

Ανεπίστρεπτα ανακυκλώνουμε το μέλλον.

Από τη συλλογή Ονείρων κοινοκτημοσύνη (2002)