Η ελληνική γλώσσα έχει (20 ή 40 ή 70 ή 100 ή 200) εκατομμύρια λέξεις

[spiros]

Συχνά-πυκνά, ακούμε να λένε για την ελληνική γλώσσα (την αρχαία, συνήθως) ότι είναι η πλουσιότερη απ' όλες τις γλώσσες του κόσμου -και ως μέτρο του πλούτου αναφέρεται ο αριθμός των λέξεων της γλώσσας μας. Πόσες λέξεις έχει η αρχαία ελληνική; Αν πιστέψουμε διάφορους εθνικιστές ή απλώς τερατολόγους, έχει εκατομμύρια.

Έτσι, ο θεωρητικός της χούντας Γ. Γεωργαλάς, στο βιβλίο του "Ινδοευρωπαίοι ή Αιγαίοι;" (εκδ. Τότε, 1996, σελ. 70) γράφει:

"To πανεπιστήμιο Irving [διάβαζε: Irvine -σημ. Ν.Σ.] της Καλιφόρνιας επιμελήθηκε την κατασκευή του υπολογιστού Ιβυκος όπου περιέχονται 6.000.000 λέξεις και 71.000.000 λεκτικοί τύποι της Ελληνικής. Για σύγκρισι, η Αγγλική έχει 490.000 λέξεις και 300.000 τεχνικούς όρους."

Την ίδια χρονιά, σε άρθρο του στον Δαυλό με τον μετριόφρονα τίτλο "Aστρονομική απόδειξη ότι η Ελληνική Γλώσσα εχρησιμοποιείτο πριν 28.000 χρόνια", ("Δαυλός", τ. 176-177, Αυγ.-Σεπτ. 1996, σελ. 10745-10755) ο Κων. Κουτρουβέλης επικαλείται τα ίδια νούμερα για να "αποδείξει" ότι αποκλείεται η πλουσιότατη ελληνική να κατάγεται από την φτωχή ινδοευρωπαϊκή.

Ο μύθος διαδίδεται στα περιοδικά του "ελληνοκεντρικού" χώρου. Έτσι, στο περιοδικό Ελληνική Αγωγή (Ιούν. 2001) διάβασα πρόσφατα για μια διάλεξη της κ. Βάγιας Καραντινίδη, η οποία συστήνεται ως "κλινική ψυχολόγος, παιδοψυχολόγος και διεθνής επιστήμων της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας" (όχι, παίζουμε!) και η οποία υποστήριξε ότι η ελληνική είναι "η πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου με 5.000.000 λέξεις και 70.000.000 λεξικούς τύπους, όπως καταγράφτηκε στο βιβλίο Γκίνες (!) ενώ η αγγλική έχει μόνον 490.000 λέξεις."

Το κακό είναι ότι τα "70 εκατ. λεκτικών τύπων" και τα "6 εκατ. λέξεων" επαναλαμβάνονται όχι μόνο στα έντυπα του εθνικιστικού περιθωρίου αλλά και στα πιο ευυπόληπτα και κοντεύουν να καθιερωθούν ως αλήθεια. Έτσι, ένα άρθρο της κ. Εύας-Χριστίνας Γεωργαλά (αναρωτιέμαι αν είναι συγγενής του χουντοδιανοούμενου) με τον ενδεικτικό τίτλο "Ελληνική - γλώσσα άνευ ορίων" αναδημοσιεύτηκε ευρύτατα (και, δυστυχώς, άκριτα) σε πολλά σοβαρά έντυπα, ας πούμε στην εφημερίδα Μεσόγειο του Ηρακλείου, τη μεγαλύτερη της Κρήτης, στις 25.2.2000.

Το εν λόγω άρθρο περιέχει αρκετά τερατολογήματα περί ελληνικής γλώσσας, που ίσως σχολιάσω σε επόμενο, αλλά για το θέμα μας αναφέρει:

"Ετσι, η Ελληνική αποθησαυρίστηκε από το Πανεπιστήμιο Ιρβάιν της Καλιφόρνιας.Δηλαδή αποθησαυρίστηκαν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή έξι (αριθμός 6!) εκατομμύρια λέξεις και 78 εκατομμύρια λεκτικοί τύποι της ελληνικής γλώσσας, έναντι μερικών εκατοντάδων χιλιάδων της αγγλικής."

Πιο πρόσφατα, στις ιστοσελίδες του έγκυρου in.gr, διαβάσαμε σε άρθρο που υπογράφεται με τα αρχικά Ν.Β., ότι οι αρχαίοι έλληνες είχαν "λεξιλόγιο που αγγίζει τα 70 εκατομμύρια τύπους" Το ίδιο παραμύθι, δηλαδή.

Οι περισσότεροι μύθοι έχουν μέσα τους έναν κόκκο αλήθειας, το ίδιο και ο προκείμενος. Αλλά πρώτα να ξεκαθαρίσουμε τι εννοούμε λέγοντας λέξεις και λεκτικούς τύπους. Λέξεις εν προκειμένω είναι τα λήμματα του λεξικού.

Παράδειγμα η λέξη "άνθρωπος". Σε κάθε λέξη αντιστοιχούν ένας ή (συνήθως) περισσότεροι λεκτικοί τύποι. Έτσι, η λέξη άνθρωπος (ένα λήμμα) έχει στην αρχαία γλώσσα κάπου δώδεκα λεκτικούς τύπους (πέντε πτώσεις στον ενικό, πέντε στον πληθυντικό, ο δυικός αριθμός συν κάποιοι εναλλακτικοί τύποι της δοτικής). Αν η λέξη είναι ρήμα έχει εκατοντάδες λεκτικούς τύπους, αν είναι επίρρημα ή άλλη άκλιτη λέξη θα έχει μόνο έναν.

Το πανεπιστήμιο Ιρβάιν (Irvine) της Καλιφόρνιας πράγματι έχει αποθησαυρίσει όλα (σχεδόν) τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής (και ορισμένα μεταγενέστερα, έως την Άλωση) και τα διαθέτει στον ψηφιακό δίσκο TLG (Thesaurus Linguae Graecae)  -ο Ίβυκος τον οποίο αναφέρει ο Γεωργαλάς είναι παλαιότερη ονομασία του ίδιου προγράμματος. Όλα αυτά τα κείμενα δεν είναι και πάρα πολλά, κάπου 615 megabyte για τους τεχνολογικά ενήμερους, χωράνε δηλαδή ίσα-ίσα σε έναν ψηφιακό δίσκο (CD-ROM). Λέω ότι δεν είναι και πάρα πολλά, όσα έχουν διασωθεί εννοείται, διότι το ετήσιο σώμα μιας σημερινής καθημερινής εφημερίδας περιέχει μεγαλύτερον όγκο κειμένων (πράγμα που αποδεικνύει ότι ουκ εν τω πολλώ το ευ!).

Όλα αυτά λοιπόν τα κείμενα έχουν συνολικό αριθμό επαναλαμβανόμενων λέξεων κάπου 78 εκατομμύρια, με τον ίδιο τρόπο που το κειμενάκι που διαβάζετε τώρα έχει συνολικά κάπου 900 λέξεις. Για παράδειγμα, στα κείμενα του TLG, το λήμμα άνθρωπος, υπό τους διάφορους λεκτικούς τύπους του απαντά περίπου 135.000 φορές.

Ο αριθμός των επαναλαμβανόμενων λέξεων της αρχαίας γραμματείας (αυτό που στα αγγλικά λέγεται word count) είναι λοιπόν 78 εκατομμύρια. Εδώ ο Γεωργαλάς και οι συν αυτώ κάνουν μια ελαφρώς χοντροκομμένη λαθροχειρία: συνδέουν τον αριθμό "78 εκατομμύρια" με τον αριθμό των λεκτικών τύπων της ελληνικής -και επειδή σε κάθε λέξη-λήμμα αντιστοιχούν κατά μέσο όρο περίπου 12-15 λεκτικοί τύποι, με μια απλή μπακάλικη διαίρεση προκύπτει ότι ο αριθμός λέξεων (λημμάτων) της αρχαίας είναι πέντε-έξι εκατομμύρια, πολύ μεγαλύτερος απ' ό,τι της πτωχής αγγλικής.
 
Φυσικά, υπάρχει τεράστια διαφορά ανάμεσα σε συνολικό αριθμό εμφανίσεων λέξεων και σε συνολικό αριθμό λημμάτων. Πόσες είναι οι λέξεις/λήμματα της αρχαίας; Αν πάρουμε υπόψη ότι το λεξικό Liddell-Scott περιλαμβάνει στην τελευταία του ηλεκτρονική έκδοση 136.292 λήμματα, θα καταλήξουμε σε περίπου 150.000 λέξεις, πολύ λιγότερες από τις λέξεις της αγγλικής και κατά πάσα πιθανότητα και από τις λέξεις της νέας ελληνικής. (Και είναι βεβαίως άδικο να συγκρίνουμε μια αρχαία γλώσσα, έστω και ικανοποιητικά παραδομένη, όπως η ελληνική, με μια νέα που εμπλουτίζεται διαρκώς από την ακένωτη δεξαμενή των νεολογισμών και των δανείων). Πάντως καμιά σχέση με τα 5 ή τα 78 εκατομμύρια.

Λοιπόν, ο συνολικός αριθμός των λημμάτων της αρχαίας ελληνικής είναι γύρω στις 150.000 (αντί των 5.000.000 της εθνικιστικής ονείρωξης), ενώ οι λεκτικοί τύποι, σύμφωνα με πληροφορία που μου έδωσε ο Νίκος Νικολάου, ερευνητής γλωσσολόγος στο πανεπιστήμιο Irvine, σε 1.200.000 (αντί των 70 εκατομμυρίων του Γεωργαλά και σία). Αλλά είπαμε, ουκ εν τω πολλώ το ευ. 
http://www.sarantakos.com/language/ekatom.htm (Νίκος Σαραντάκος)

Συνδέσεις
Το Λεξικό του Σκεπτικιστή
The Skeptic's Dictionary

[banned8]

Δεν αντέχω, νιώθω την ανάγκη να παραθέσω το καταγέλαστο αυτό κείμενο, το οποίο, όταν άρχισε να διαδίδεται στο διαδίκτυο, με ανάγκασε να ρίξω μπόλικους καβγάδες. Μια φίλη μας μάλιστα ανέφερε ότι το είδε τοιχοκολλημένο σε κτίριο της Νομαρχίας! Εκείνο τον καιρό υπήρχε σε πάρα πολλές σελίδες. Τώρα φαίνεται να το έχουν μαζέψει οι πιο πολλοί. Απολαύστε σοβινιστικό κουφιοκεφαλισμό!

«Hellenic Quest» λέγεται ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικής εκμαθήσεως της Ελληνικής που το CNN άρχισε να διανέμει παγκοσμίως και προορίζεται σε πρώτο στάδιο για τους αγγλόφωνους και τους ισπανόφωνους. Η μέθοδος διδασκαλίας συνίσταται στην προβολή πληροφοριών στην οθόνη του Η/Υ με ταυτόχρονη μετάδοση ήχου και κινούμενης εικόνας. Το πρόγραμμα παράγεται από την μεγάλη εταιρεία Η/Υ «APPLE», της οποίας ο πρόεδρος Τζον Σκάλι είπε σχετικώς: «Αποφασίσαμε να προωθήσουμε το πρόγραμμα εκμαθήσεως της Ελληνικής, επειδή η κοινωνία μας χρειάζεται ένα εργαλείο που θα της επιτρέψει να αναπτύξει την δημιουργικότητά της, να εισάγει νέες ιδέες και θα της προσφέρει γνώσεις περισσότερες από όσες ο άνθρωπος μπορούσε ως τώρα να ανακαλύψει».

Με άλλα λόγια πρόκειται για μία εκδήλωση της τάσεως για επιστροφή στις ρίζες του παγκοσμίου πολιτισμού που είναι το πνεύμα και η γλώσσα των Ελλήνων.

Αλλη συναφής εκδήλωση: Οι Αγγλοι επιχειρηματίες προτρέπουν τα ανώτερα στελέχη τους να μάθουν αρχαία Ελληνικά, επειδή αυτά «εμπεριέχουν μία φιλοσοφία με ξεχωριστή σημασία για τους τομείς οργανώσεως και διαχειρίσεως επιχειρήσεων». Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγήθηκαν μετά από διαπιστώσεις Βρετανών ειδικών ότι «Η Ελληνική Γλώσσα ενισχύει την λογική και τονώνει τις ηγετικές ικανότητες. Γι αυτό, έχει μεγάλη αξία, όχι μόνο στην πληροφορική και στην υψηλή τεχνολογία, αλλά και στον τομέα της οργανώσεως και διοικήσεως».

Αυτές οι ιδιότητες της Ελληνικής ώθησαν το πανεπιστήμιο Ιρβάιν της Καλιφόρνια να αναλάβει την αποθησαύριση του πλούτου τους. Επί κεφαλής του έργου τοποθετήθηκαν η γλωσσολόγος-Ελληνίστρια Μακ Ντόναλντ και οι καθηγητές της ηλεκτρονικής Μπρούνερ και Πάκαρντ. Στον Η/Υ «Ίβυκο» αποθησαυρίσθηκαν 6 εκατομμύρια λέξεις και 78 εκατομμύρια λεκτικοί τύποι της γλώσσας μας, όταν η Αγγλική έχει συνολικώς 490.000 λέξεις και 300.000 τεχνικούς όρους, δηλαδή ως γλώσσα είναι μόλις το 1/100 της δικής μας. Στον «Ίβυκο» ταξινομήθηκαν 8.000 συγγράμματα 4.000 αρχαίων Ελλήνων και το έργο συνεχίζεται. Μιλώντας γι αυτό ο καθηγητής Μπρούνερ είπε: «Σ όποιον απορεί γιατί τόσα εκατομμύρια δολάρια για την αποθησαύριση των λέξεων της Ελληνικής, απαντούμε: Μα πρόκειται για την γλώσσα των προγόνων μας. Και η επαφή μας μ αυτούς θα βελτιώσει τον πολιτισμό μας». Οι υπεύθυνοι του προγράμματος υπολογίζουν ότι οι ελληνικοί λεκτικοί τύποι θα φτάσουν στα 90 εκατομμύρια, έναντι 9 εκατομμυρίων της λατινικής.

Το ενδιαφέρον για την Ελληνική προέκυψε από την διαπίστωση των επιστημόνων πληροφορικής και υπολογιστών ότι οι Η/Υ προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως «νοηματική» γλώσσα μόνον την Ελληνική. Όλες τις άλλες γλώσσες τις χαρακτήρισαν «σημειολογικές». «Νοηματική» είναι η γλώσσα στην οποία το «σημαίνον», δηλαδή η λέξη και το «σημαινόμενον» δηλαδή αυτό που η λέξη εκφράζει (πράγμα, ιδέα, κατάσταση), έχουν μεταξύ τους πραγματική πρωτογενή σχέση. Ενώ «σημειολογική» είναι η γλώσσα όπου αυθαιρέτως ορίζεται ότι το ά πράγμα (σημαινόμενον) εννοείται με το ά «σημείον» (σημαίνον). Με άλλα λόγια, η Ελληνική είναι η μόνη γλώσσα της οποίας οι λέξεις έχουν πρωτογένεια, ενώ σε όλες τις άλλες είναι συμβατικές, σημαίνουν κάτι απλώς επειδή έτσι συμφωνήθηκε μεταξύ εκείνων που την χρησιμοποιούν. Π.χ. στην Ελληνική ενθουσιασμός= εν Θεώ, γεωμετρία= γη + μετρών, προφητεία= προ + φάω, άνθρωπος= ο αναρθρών οπωπάς (= ο αρθρώνων λόγο). Έχουμε δηλαδή αιτιώδη σχέση μεταξύ λέξεως πράγματος, πράγμα ανύπαρκτο στις άλλες γλώσσες.

Τα πιο τέλεια προγράμματα Η/Υ «Ίβυκος», «Γνώσις» και «Νεύτων» αναπαριστούν τους λεκτικούς τύπους της Ελληνικής σε ολοκληρώματα και σε τέλεια σχήματα παραστατικής, πράγμα που αδυνατούν να κάνουν για τις άλλες γλώσσες. Και τούτο διότι η Ελληνική έχει μαθηματική δομή που επιτρέπει την αρμονική γεωμετρική της απεικόνιση. Ιδιαιτέρως χρήσιμα στους Η/Υ είναι τα Ελληνικά προσφύματα τηλε-, λάνδη-, μικρο-, μεγ-, σκοπώ-, -ισμός, συν- κ.τ.λ. Οι Η/Υ θεωρούν την Ελληνική μη «οριακή γλώσσα», δηλαδή ότι μόνο σ’ αυτήν δεν υπάρχουν όρια και γι αυτό είναι αναγκαία στις νέες επιστήμες όπως η πληροφορική, η ηλεκτρονική, η κυβερνητική κ.ά. Αυτές μόνο στην Ελληνική βρίσκουν τις νοητικές εκφράσεις που χρειάζονται και χωρίς τις οποίες η επιστημονική σκέψη αδυνατεί να προχωρήσει.

Γι’ αυτούς τους λόγους οι Ισπανοί ευρωβουλευτές ζήτησαν να καθιερωθεί η Ελληνική ως επίσημη της Ε.Ε. διότι «το να μιλά κανείς για Ε.Ε. χωρίς την Ελληνική, είναι σα να μιλά σ ένα τυφλό για χρώματα».

Note: (Αναδημοσίευση από το περιοδικό «Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ» μηνιαία κοινή έκδοση της ΠΕΔΜΕΔΕ και ΠΕΔΜΗΕΔΕ αρ. τεύχους 12 Φεβρουαρίου , σελ.36).
Δημοσιεύτηκε επίσης στη Μεσόγειο και στο επίσημο όργανο του ΤΕΕ.

[wings]

5.000.000

Του Ευθ. Φοίβου Παναγιωτίδη*

Ακούγεται κάθε τόσο, ακόμα και από σοβαρούς ανθρώπους, ότι η ελληνική γλώσσα είναι η πλουσιότερη του κόσμου, διότι διαθέτει λεξιλόγιο τουλάχιστον 5.000.000 λέξεων. Αυτή την τερατολογία την έχει καταρρίψει μεθοδικά κι εμπεριστατωμένα ο Νίκος Σαραντάκος και στο βιβλίο του «Γλώσσα μετ’ εμποδίων» και στον ιστότοπό του (www.sarantakos.com), οπότε δεν κρίνω σκόπιμο να παραθέσω όσα γράφει εκεί. Εδώ απλώς θα σκιαγραφήσω πόσο εξωπραγματικός είναι ο ισχυρισμός, ιδίως στο στόμα ανθρώπων με μόρφωση.

Πρώτα πρώτα, όταν λέμε «λέξη», εννοούμε το λήμμα, όχι το δείγμα (token). Ετσι, όσα δείγματα της λέξης «και» κι αν περιέχει αυτό το κείμενο, για σκοπούς λεξιλογίου εμείς θα μετρήσουμε ένα μόνο δείγμα: μία λέξη. Επίσης, όταν το λήμμα κλίνεται, πάλι θα μετρήσουμε μία λέξη: λ.χ. δεν θα μετρήσουμε τους τέσσερις τύπους του λήμματος «γάτα» (γάτα, γάτας, γάτες, γατών) ως τέσσερις λέξεις. Με άλλα λόγια, όταν μετράμε το μέγεθος λεξιλογίων, μετράμε λήμματα, όχι τύπους. Αλλιώς, γλώσσες όπως η τουρκική, με την ευελιξία κι ευχέρειά της να κατασκευάζει τύπους, θα είχε δεκάδες εκατομμύρια λέξεις.

Μένουμε λοιπόν στα λήμματα και προχωρούμε στο ότι ένας αναλφάβητος ενήλικος, είτε προέρχεται από κοινωνία τροφοσυλλεκτών είτε από μεταβιομηχανική κοινωνία, ξέρει περί τις 40.000 λέξεις. Οπωσδήποτε, το λεξιλόγιο του τροφοσυλλέκτη περιέχει διαφορετικού είδους λέξεις από αυτό του μεταβιομηχανικού ανθρώπου: λ.χ. εκεί όπου ο τροφοσυλλέκτης έχει ονόματα για κοινωνικές δραστηριότητες της ομάδας που ανήκει, ο μεταβιομηχανικός αναλφάβητος θα έχει τις λέξεις «Βουλή», «εφάπαξ», «αστυνομία», «απεργία» κ.ο.κ. Σε κάθε περίπτωση, η σούμα βγαίνει εκεί κάπου στα 40.000 λήμματα.

Αναπόφευκτα, ο αλφαβητισμός και η εκπαίδευση αυξάνουν το ενδιάθετο λεξιλόγιο μέχρι και τρεις φορές, αφού προσφέρουν πρόσβαση στον γραπτό λόγο και, άρα, σε πλήθος λέξεων. Αν το σκεφτεί κανείς, 120.000 λήμματα είναι πολλά: άλλωστε, ολόκληρο το έργο του Σαίξπηρ περιέχει περί τα 35.000 λήμματα. Ακόμα πιο κοντά μας, η ελληνική γλώσσα από τον Ομηρο έως την Αλωση, μία περίοδο περίπου 24 αιώνων, αριθμεί περίπου 160.000 λήμματα στον Thesaurus Linguae Graecae. Τέλος πάντων, αντιλαμβάνεται κανείς ότι η απόσταση από το 160.000 μέχρι τα όποια εκατομμύρια είναι αγεφύρωτη.

Ας αφήσουμε όμως κατά μέρος τη λογιστική περί λέξεων (λεξιλογιστική;), προχωρώντας σε ένα θέμα ουσίας: Άραγε είναι πλουσιότερη η αγγλική επειδή προσφέρει μονολεκτική έκφραση του frustration; Είναι η ελληνική πλουσιότερη επειδή προσφέρει μονολεκτική έκφραση του φιλότιμου; Όχι. Τελικά όταν μιλάμε για τον πλούτο μιας γλώσσας, μιλάμε για τον πλούτο των κειμένων που είναι γραμμένα σε αυτήν. Στο κάτω κάτω, το γλωσσικό σύστημα δεν είναι παρά γραμματικοί κανόνες και λέξεις. Έτσι, το μεγαλείο της αρχαίας ελληνικής δεν βρίσκεται ούτε στο μέγεθος του λεξιλογίου της, ούτε σε επιμέρους λέξεις όπως «αλετρίβανος» και «τοιγαρούν», ούτε καν σε λέξεις όπως «μένος», «εντελέχεια» ή «λόγος». Μεγαλείο, δύναμη και βάθος βρίσκονται σε κάποια κείμενα (και στα νοήματα, στις εντυπώσεις, στους κόσμους τους) που γράφτηκαν στα ελληνικά.

Παρότι δεν υπάρχουν μεγαλειώδεις γλώσσες, υπάρχουν όμως μεγαλειώδη κείμενα, κείμενα δουλεμένα από ευφυείς, ευρηματικούς -ή απλώς φιλόπονους- στοχαστές και εργάτες του λόγου. Αυτοί δουλεύουν μέσα στους περιορισμούς που επιβάλλουν η γραμματική και το (εκτενές ή μη) λεξιλόγιο της γλώσσας τους.

* Ο κ. Ευθ. Φοίβος Παναγιωτίδης είναι επ. καθηγητής γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.

Πηγή: εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (14 Ιουνίου 2009)

[wings]

Οι πιο δημοφιλείς, ανθεκτικοί «μύθοι»

Προϊόντα παρανοήσεων ή λαθροχειρίας, μεταφέρονται εδώ και χρόνια από στόμα σε στόμα και από email σε email

Της Λίνας Γιάνναρου

Έχετε ακούσει βέβαια ότι η ελληνική είναι η πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου, με περισσότερες από 6 εκατ. λέξεις και 78 εκατ. λεκτικούς τύπους. Οπως και ότι η Apple υλοποιεί πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών, αφού οι εξελιγμένοι υπολογιστές δέχονται ως «νοηματική» μόνον την ελληνική. Φανταστείτε πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν σε εκείνη την ψηφοφορία, που είχε πραγματοποιηθεί στις νεοσύστατες ΗΠΑ, τα ελληνικά γίνονταν η επίσημη γλώσσα τους...

Οι περισσότεροι έχετε ήδη αντιληφθεί ότι κάτι δεν πάει καλά με τα παραπάνω. Πράγματι, πρόκειται για μία συρραφή κάποιων εκ των πλέον δημοφιλών «μύθων» που εδώ και χρόνια κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα (και από email σε email) και έχοντας αναπαραχθεί από έντυπα αλλά και πολιτικούς, έχουν εδραιωθεί στο μυαλό των περισσοτέρων ως αληθείς και πραγματικοί.

Προϊόντα παρανοήσεων ή λαθροχειρίας, με ψήγματα αλήθειας ή τελείως εξωπραγματικοί, όσο και να διαψεύδονται, δεν φαίνεται να απαξιώνονται. Αντίθετα, όπως σχολιάζει στην «Κ» ο συγγραφέας και μεταφραστής κ. Νίκος Σαραντάκος (www. sarantakos. com), ο οποίος έχει αφιερώσει πολύ χρόνο στη μελέτη του «φαινομένου», θυμίζουν λερναία ύδρα! «Ο κόσμος μπερδεύει την επανάληψη με τη διασταύρωση». Η τάση μας δε προς την τρομοκράτηση και την εντυπωσιοθηρία αποτελούν το πλέον πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξή τους.

Το Hellenic Quest

Κυκλοφορεί εδώ και σχεδόν μία δεκαετία σε διάφορες παραλλαγές. Το βασικό κείμενο λέει: «Ηellenic Quest λέγεται ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικής εκμαθήσεως της ελληνικής που το CNN άρχισε να διανέμει παγκοσμίως... (...) Το πρόγραμμα παράγεται από την Αpple, ο πρόεδρος της οποίας Τζον Σκάλι είπε σχετικώς: “(...) Η κοινωνία μας χρειάζεται ένα εργαλείο που θα της επιτρέψει να αναπτύξει τη δημιουργικότητά της, να εισάγει νέες ιδέες και θα της προσφέρει γνώσεις περισσότερες από όσες ο άνθρωπος μπορούσε έως τώρα να ανακαλύψει”. (...) Το ενδιαφέρον για την ελληνική προέκυψε από τη διαπίστωση των επιστημόνων πληροφορικής ότι οι H/Y προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως “νοηματική” γλώσσα μόνον την ελληνική. Ολες τις άλλες γλώσσες τις χαρακτήρισαν “σημειολογικές”».

Ο εν λόγω μύθος είναι εύκολο να αντικρουστεί. Κατ’ αρχήν, το κείμενο άρχισε να κυκλοφορεί το 2000, χρονιά που ο Τζον Σκάλι «έκλεινε»... 7 χρόνια εκτός Apple. Πέραν τούτου, η αναζήτηση στο Διαδίκτυο στοιχείων για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, δεν «βγάζει» αποτελέσματα, πέραν του επίμαχου ελληνικού κειμένου (καμία αναφορά στην Apple, φυσικά). «Επιπλέον», εξηγεί ο κ. Σαραντάκος, «στη γλωσσολογία “νοηματική” είναι η γλώσσα των κωφών. Είναι προφανές ότι μπερδεύεται η ετυμολογία με τη σημειολογία».

Πάντως, ο μύθος αυτός αναδημοσιεύθηκε από πληθώρα εντύπων – από το περιοδικό Κατασκευή μέχρι το ενημερωτικό δελτίο του ΤΕΕ και από δικτυακές πύλες μέχρι το περιοδικό που εκδίδει η πρεσβεία μας στην Ουάσιγκτον! Πέρυσι, μάλιστα, ο τότε υπουργός Παιδείας κ. Ευριπίδης Στυλιανίδης αναφέρθηκε στο ανύπαρκτο Hellenic Quest σε δημόσια ομιλία του.

Η πλουσιότερη γλώσσα

Εδώ ο μύθος θέλει την ελληνική να είναι «η πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου με 6 εκατ. λέξεις και 78 εκατ. λεκτικούς τύπους, ενώ η αγγλική έχει μόλις 490.000 λέξεις». Υποτίθεται ότι οι αριθμοί προέρχονται από την αποθησαύριση αρχαίων συγγραμμάτων από το Πανεπιστήμιο Ιρβάιν της Καλιφόρνιας. Η έρευνα του κ. Σαραντάκου για την «πηγή» του κειμένου οδήγησε στον θεωρητικό της δικτατορίας Γεώργιο Γεωργαλά και στο βιβλίο του «Ινδοευρωπαίοι ή Αιγαίοι;» (εκδ. Πελασγός, σελ. 125). Όπως εξηγεί, οι περισσότεροι μύθοι έχουν μέσα τους κάποιον κόκκο αλήθειας, το ίδιο και αυτός. Το Irvine έχει πράγματι αποθησαυρίσει όλα (σχεδόν) τα κείμενα της αρχαίας ελληνικής στο γνωστό πρόγραμμα TLG. «Τα κείμενα που είχαν συγκεντρωθεί τότε είχαν συνολικό αριθμό λέξεων κάπου 78 εκατομμύρια. Ο Γεωργαλάς και οι συν αυτώ έκαναν μία ελαφρώς χοντροκομμένη λαθροχειρία: συνέδεσαν κακώς τον αριθμό αυτόν με τον αριθμό των λεκτικών τύπων της ελληνικής και επειδή σε κάθε λέξη–λήμμα αντιστοιχούν περίπου 12 - 15 λεκτικοί τύποι, υπολόγισαν ότι ο αριθμός λέξεων της αρχαίας είναι 5 - 6 εκατ., πολύ μεγαλύτερος απ’ ό, τι της... πτωχής αγγλικής».

Η φράση Κίσινγκερ

Σύμφωνα με τον... μύθο, ο Κίσινγκερ έχει πει: «Ο ελληνικός λαός είναι δυσκολοκυβέρνητος και γι’ αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτισμικές του ρίζες. (...) Εννοώ, δηλαδή, να πλήξουμε τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να αναπτυχθεί, να διακριθεί, να επικρατήσει...»

Η δήλωση πρωτοδημοσιεύθηκε σε ρεπορτάζ του περιοδικού «Νέμεσις» τον Φεβρουάριο του 1997 και φέρεται να είχε διατυπωθεί το 1994 σε εκδήλωση προς τιμήν του στη Ουάσιγκτον. Ως πηγή, αναφερόταν η εφημερίδα Turkish Daily News της 17/2/97. Όπως αποκάλυψε ωστόσο ο Ιός της «Ελευθεροτυπίας», η δήλωση, σε συντομότερη έκδοση, είχε πρωτοδημοσιευθεί σε άρθρο του δικηγόρου Θ. Γ. Σταυρόπουλου στην «Ε» στις 26/1/1987. Σύμφωνα με εκείνο το κείμενο, ο Κίσινγκερ είχε κάνει τη δήλωση τον Νοέμβριο του 1973!

Το '97, πάντως, η είδηση διαδόθηκε ταχύτατα. Μεταξύ άλλων, αναπαράχθηκε και από τον κ. Γ. Μαρίνο στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» (14/8/97), ο οποίος ωστόσο, αργότερα, έγραψε στον ίδιο τον Κίσινγκερ ζητώντας του να την επαληθεύσει. Ο τελευταίος τού απάντησε ότι πρόκειται για ψέμα, ενώ ποτέ δεν βρέθηκε σχετική αναφορά στην τουρκική εφημερίδα. Ενώ όμως, ο «Οικονομικός Ταχυδρόμος» προχώρησε σε διορθωτικό κείμενο, η φράση–μύθος συνεχίζει μέχρι σήμερα να αναμεταδίδεται. Πέρυσι μάλιστα την είχε επαναλάβει και ο Λάκης Λαζόπουλος στο Αλ Τσαντίρι Νιούζ!

Ο Ντε Γκωλ και η FYROM

Έτερος δημοφιλής μύθος θέλει τον Ντε Γκωλ να θέτει βέτο στην είσοδο της Μ. Βρετανίας στην ΕΟΚ λόγω του ότι το όνομά της συμπίπτει με το όνομα της Γαλλικής Βρετάνης. Εξαιτίας μάλιστα εκείνου του βέτο-λέει ο μύθος-η Μεγάλη Βρετανία «μετονομάστηκε» σε Ηνωμένο Βασίλειο.

Ευρέως διαδεδομένος, ο μύθος αυτός έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον και από πολιτικούς. Ο Γιώργος Καρατζαφέρης, μεταξύ άλλων, τον είχε αναφέρει σε δηλώσεις του, προσθέτοντας με νόημα «εάν έχεις δίκιο επιμένεις».

Ως γνωστόν, βέβαια, η Μεγάλη Βρετανία είναι μέρος της χώρας που ονομάζεται «Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Βορείου Ιρλανδίας», όνομα που υπάρχει από το 1801. Βέτο του Στρατηγού Ντε Γκωλ υπήρξε, το 1963, ωστόσο σύμφωνα με όλες τις πηγές, οφειλόταν σε άλλους λόγους.

Η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ

Αστικός μύθος από τους πλέον διαδεδομένους είναι και ότι η ελληνική δεν έγινε επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ για μία ψήφο. Όπως αναφέρεται πια και στη Βικιπαιδεία, «στην επικρατέστερη εκδοχή του ο μύθος αναφέρει ότι τα ελληνικά παραλίγο να γίνουν η επίσημη γλώσσα των ΗΠΑ και πως έχασαν σε σχετική ψηφοφορία για μία ψήφο. Η ψηφοφορία αυτή υποτίθεται ότι έλαβε χώρα μετά την απελευθέρωση της Αμερικής από τους Άγγλους». Τη συγκεκριμένη ιστορία, πάντως, αναφέρει και ο κ. Κ. Πλεύρης στο βιβλίο του «Ας μιλήσουμε για τους Εβραίους», προσθέτοντας μάλιστα και μια σημαντική λεπτομέρεια: η αρνητική αυτή ψήφος προήλθε από την εβραϊκή αντιπροσωπεία!

Στην πραγματικότητα, βέβαια, ποτέ δεν έγινε τέτοια ψηφοφορία στις ΗΠΑ...

Πηγή: http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_29/11/2009_381299

[menmech]

Οι πιο δημοφιλείς, ανθεκτικοί «μύθοι»

Προϊόντα παρανοήσεων ή λαθροχειρίας, μεταφέρονται εδώ και χρόνια από στόμα σε στόμα και από email σε email

Νομίζω ότι ο τίτλος πρέπει να αλλάξει διότι μύθοι υπάρχουν πολλοί που κυκλοφορούν αλλά αυτοί οι συγκεκριμένοι αναφέρονται στο πατριωτικό συναίσθημα των Ελλήνων, όπως το πάλαι ποτέ (και ακόμα ίσως) για το μαρμαρωμένο βασιλιά και για τις 99 πύλες της εκατονταπυλιανής που αναφέρονται στην ανάκτηση της Κωνσταντινουπόλεως. Αν μιλάμε γενικά για μύθους που κυκλοφορούν μπορούν να προστεθούν αρκετοί ακόμα θα έλεγα.
αναφέρομαι στους από στόμα σε στόμα μύθους γιατί όσον αφορά τους από e-mail σε e-mail το θέμα δεν τελειώνει...