Ο κανόνας χρήσης του τελικού ν (νι) ισχύει και σε περιπτώσεις όπου τα «την» / «στην» είναι πριν από ρήμα

spiros · 10 · 5522

spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854562
    • Gender:Male
  • point d’amour
Ο κανόνας χρήσης του τελικού ν (νι) ισχύει και σε περιπτώσεις όπου τα «την» / «στην»  είναι πριν από ρήμα

Όπως λέμε:

τη βέρα, τη δύση, τη θημωνιά, τη μηλιά, τη σουπιά, τη χρυσαυγή

έτσι λέμε και:

τη συγχώρεσε, τη λέω, την κλάδεψε, τη λάβωσε, τη μαλάκωσε, στη Λάρνακα

Για περισσότερα βλέπε:
https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=3439.0
« Last Edit: 26 Jun, 2011, 12:29:42 by spiros »


crystal

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 8985
    • Gender:Female
Ομολογουμένως μου είχε διαφύγει το σημείο αυτό:


Το τελικό (ν) φυλάγεται πάντα στην προσωπική αντωνυμία του τρίτου προσώπου αυτόν,τον:

τον θέλω, αυτόν ζήτησα, ζάλισε τον, τον νίκησα, μίλησα μ' αυτόν.

Η προσωπική αντωνυμία αυτήν, την όμως ακολουθεί τον κανόνα του άρθρου την, δηλαδή κρατάει το τελικό (ν) όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν, από στιγμιαίο σύμφωνο, από δίψηφο σύμφωνο και από διπλό:

αυτήν αγάπησα, σ' αυτήν υποκλίθηκα, την κρατάω, την παγίδεψα, την τράβηξα, την μπέρδεψα, την ντρέπομαι, την γκρέμισα, την τσαλαπάτησα, γι' αυτήν ξενιτεύτηκα, την ψέκασα.

Το χάνει όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από σύμφωνο εξακολουθητικό:

τη βοηθάω, μ' αυτή γειτονεύω, αυτή ζήτησα, τη θαυμάζω, τη ρώτησα, αυτή σήκωσα, τη φώναξα, αυτή χώρισα.





escut

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 2890
    • Gender:Male
  • Theophilos Vamvakos
crystal,
Quote
την μπέρδεψα, την ντρέπομαι, την γκρέμισα
Σύμφωνα με το σκεπτικό σας τα παραπάνω άρθρα δέν θέλουν "ν"....
Κατα την γνώμη όμως, που την έχω εκφράσει και παλιότερα, πρέπει να βάζουμε πάντα  "ν" σε όλα τα "τον, την , στον, στην", που δέν σημαίνει βέβαια οτι οπωσδήποτε αυτό το "ν" εκφέρεται κιόλας.
Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου


valeon

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 13958
    • Gender:Male
  • Κώστας Βαλεοντής <Φυσική, Tηλ/νίες, ΙΤ, Ορολογία>
Θεόφιλε, δεν εννοούν αυτό που λές. Σύμφωνα με την Γραμματική αυτό το την (που δεν είναι άρθρο αλλά ο αδύνατος τύπος της προσωπικής αντωνυμίας αυτήν ) ακολουθεί τον κανόνα του άρθρου την. Επομένως, σ' αυτά που έγραψες θα γραφτεί -ν- σύμφωνα με τον κανόνα (όπως δηλ. την μπάλα, την ντομάτα, την γκίνια). Φυσικά, εγώ συμφωνώ μαζί σου ότι πρέπει σε όλα ανεξαιρέτως τα τον και τα την να γράφεται το -ν-.

Σπύρο, τι θα πει "το την και το στην πριν από ρήμα"; Εδώ πρόκειται για την προσωπική αντωνυμία και όχι για το άρθρο, όπως ακριβώς παρέθεσε η crystal από δική σου ανάρτηση, είτε αυτή συναντιέται πριν από ρήμα είτε μετά. Για παράδειγμα, η πρόταση (σύμφωνα με τον κανόνα της Γραμματικής):

Παρ' τη στο τηλέφωνο να τη συγχίσεις!   έχει ένα τη(ν) μετά από ρήμα και ένα τη(ν) πριν από ρήμα.

Εμείς (ο Θεόφιλος και εγώ, τουλάχιστον) λέμε: Πάρ' την στο τηλέφωνο να την συγχίσεις! (κανένα -ν- δεν φεύγει, κι ας το προφέρει ή ας μην το προφέρει ο ομιλητής)



spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854562
    • Gender:Male
  • point d’amour
«Την» πριν από ρήμα:

τη συγχώρεσε

«Την» πριν από ουσιαστικό:

τη στιγμή

Σε πολλούς υπάρχει η εντύπωση ότι ο κανόνας του τελικού νι ισχύει μόνο για τη δεύτερη περίπτωση.
« Last Edit: 26 Jun, 2011, 21:04:22 by spiros »


crystal

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 8985
    • Gender:Female
Παρ' τη στο τηλέφωνο να τη συγχίσεις!   έχει ένα τη(ν) μετά από ρήμα και ένα τη(ν) πριν από ρήμα.

Εμείς (ο Θεόφιλος και εγώ, τουλάχιστον) λέμε: Πάρ' την στο τηλέφωνο να την συγχίσεις! (κανένα -ν- δεν φεύγει, κι ας το προφέρει ή ας μην το προφέρει ο ομιλητής)

Με τόσες αναφορές και συζητήσεις στο θέμα έχει νομίζω (ξανά;) διογκωθεί το θέμα. Κι εδώ, όπως και στο ζήτημα του τύπου με μικρό ή κεφαλαίο, είχα βρεθεί στο εξής δίλημμα
την λέω σε κάποιονbite someone's head off, snap someone's  head off, be in top form, you got someone there, you've got someone there, you corner someone
όπου προτίμησα είναι η αλήθεια να διορθώσω (κατά τη γνώμη μου) το λήμμα τη λέω από το λεξικό slang.gr σε την λέω αναλογιζόμενη (και επηρεασμένη από τον οδηγό της Ιορδανίδου που ακολουθούσα παλαιότερα στον εκδοτικό οίκο που δούλευα) ακριβώς ότι πρόκειται για τον αδύνατο τύπο της αντωνυμίας. Μετά είδα, όμως, ότι και η ανωτέρω άποψη του Σπύρου έχει βάση.

Τελικά, είναι θέμα προτίμησης (είτε προσωπικής είτε επαγγελματικής) ποια εκδοχή θα επιλέξει να ακολουθεί κανείς; Καταπώς φαίνεται από τις τόσες διαφορετικές γραμματικές που υπάρχουν, η απάντηση είναι μάλλον ναι.


escut

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 2890
    • Gender:Male
  • Theophilos Vamvakos
Quote
Θεόφιλε, δεν εννοούν αυτό που λές

Nαί, Κώστα. Έχεις δίκιο. Παρασύρθηκα.
Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου


valeon

  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 13958
    • Gender:Male
  • Κώστας Βαλεοντής <Φυσική, Tηλ/νίες, ΙΤ, Ορολογία>
«Την» πριν από ρήμα:
τη συγχώρεσε
«Την» πριν από ουσιαστικό:
τη στιγμή
Σε πολλούς υπάρχει η εντύπωση ότι ο κανόνας του τελικού νι ισχύει μόνο για τη δεύτερη περίπτωση.

Δεν με κατάλαβες Σπύρο :-) Ο κανόνας (έστω και αν δεν συμφωνώ μαζί του) δεν μιλάει για κάποια "λεξίδια" τον ,  την,   έναν, ..., αλλά για τα άρθρα τον, την, για την προσωπική αντωνυμία τον, την, για το αόριστο άρθρο έναν κτλ.

Στο παράδειγμά σου, δεν πρόκειται για "περιπτώσεις" του ίδιου πράγματος. Το πρώτο την είναι προσωπική αντωνυμία και μπορεί να γραφτεί μπροστά ή πίσω από το ρήμα (την συγχώρεσε ή συγχώρεσέ την!), ενώ στη δεύτερη περίπτωση είναι άρθρο.

Πάντως, για να είναι ακριβής ο τίτλος, προτείνω:

Ο κανόνας χρήσης του τελικού ν (νι) ισχύει και σε περιπτώσεις όπου τα «την» / «στην»  είναι πριν από ρήμα, γιατί τότε πρόκειται για την προσωπική αντωνυμία για την οποία προβλέπεται ρητά η εφαρμογή του κανόνα





evdoxia

  • Translator | Reviewer | Merenda |
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 2315
    • Gender:Female
Καλησπέρα,

Μήπως μπορεί να μαζέψει κανείς τι ισχύει για τον κανόνα του τελικού "ν" σε ένα νήμα περιληπτικά γιατί έχω τρελαθεί να διαβάζω εδώ κι εκεί άλλα νήματα.
Και, επίσης, ας αναφερθεί ποιος (γλωσσολόγος εννοώ) συμφωνεί με αυτόν τον κανόνα και ποιος όχι.

Ευχαριστώ πολύ.
Translation is the art of failure – Umberto Eco


spiros

  • Administrator
  • Hero Member
  • *****
    • Posts: 854562
    • Gender:Male
  • point d’amour
Η κατάσταση ως έχει επί του παρόντος, σε συνοπτική μορφή, στην αρχή του σχετικού θέματος.
https://www.translatum.gr/forum/index.php?topic=3439.0

Δεν με κατάλαβες Σπύρο :-) Ο κανόνας (έστω και αν δεν συμφωνώ μαζί του) δεν μιλάει για κάποια "λεξίδια" τον ,  την,   έναν, ..., αλλά για τα άρθρα τον, την, για την προσωπική αντωνυμία τον, την, για το αόριστο άρθρο έναν κτλ.

Σωστά. Σκόπιμα δεν αναφέρθηκα στη γραμματικοσυντακτική ταυτότητα των λεξιδίων για να είναι απλό, ευνόητο και ευκολομνημόνευτο στον πολύ κόσμο.
« Last Edit: 26 Nov, 2011, 16:57:53 by spiros »


 

Search Tools