Attila József (1905-1937)
Ο μοιραίος ήρωας της Ουγγρικής ποίησης, που γενικώς θεωρείται ως ο μεγαλύτερος μοντέρνος Ούγγρος ποιητής, και για μερικούς σπουδαιότερος από τον ΄Εντρε Όντυ (Endre Ady, 1877-1919), τον πραγματικό πατέρα του Ουγγρικού λογοτεχνικού μοντερνισμού, είναι ο Αττίλα Γιόζεφ (Attila József, 1905-37). Γεννήθηκε στη Βουδαπέστη στις 11 Απριλίου, 1905, βαπτίσθηκε ΄Ελλην Ορθόδοξος, την θρησκεία του πατέρα του, και μεγάλωσε μέσα σε αξιοθρήνητη φτώχεια. Δίκαια τον αποκαλούν προλετάριο ποιητή αλλά, έχοντας επηρεασθεί από τον Όντυ, ξεπέρασε τον πρεσβύτερο ποιητή με το να συνειδητοποιεί τις ξένες επιρροές και να τις αφομοιώνει σ’ ένα εκπληκτικά πρωτότυπο, αν και άκρως Ουγγαρέζικο, στυλ.
Η δοκιμασίες της ζωής, και η χρόνια φτώχεια, εν τέλει τον εξάντλησαν. Αρρώστησε ψυχικά (κατάντησε μανιοκαταθλιπτικός) και αυτοκτόνησε πέφτοντας κάτω από τους τροχούς ενός φορτηγού τρένου. Με το να αφομοιώσει την λαϊκή ποιητική παράδοση και να την μετατρέψει σε κάτι πρωτότυπο και προσωπικό, δίκαια τον σύγκριναν μ’ αυτό που ο Μπέλα Μπαρτόκ (Bela Bartok, 1881-1945) έκανε με την λαϊκή μουσική.
[..]
Πάντως η ποίηση που έγραφε είχει ξεχωριστή οντότητα. Με υπερρεαλιστικές επιδράσεις μεν, αλλά όσο υπερρεαλιστική ήταν κι η ποίηση του Λόρκα, ο άνθρωπος που κατά καιρούς τον έχουν συγκρίνει, όχι για τις μουσικές του ιδιότητες, αλλά για την ιδιότυπη φύση του ποιητικού του κόσμου. Η δύναμή του είναι ότι κατάφερε να δημιουργήσει έναν άκρως αυτάρκη ποιητικό κόσμο: μια τέλεια έκφραση της εσωτερικής του κατάστασης, που η ίδια αντανακλά την αθλιότητα της χώρας του την περίοδο 1920-25. Η ποίησή του συγγενεύει με την Μαγιάρικη λαϊκή ποίηση από πλευράς μορφής και ρυθμού, αλλά το περιεχόμενό της συχνά φανερώνει το διάβασμα του Μαρξ και του Φρόιντ (το ενδιαφέρον του για τον τελευταίο είχε επισύρει την αποδοκιμασία πολλών συντρόφων του).
Οι μεταφράσεις των ποιημάτων του Γιόζεφ, τουλάχιστον στα αγγλικά, είναι ανεπαρκείς, διότι δεν δίνουν την πραγματική εικόνα του λεκτικού μεγαλείου της δουλειάς του. Έχει λεχθεί ότι δεν μεταφράζεται. Εν κατακλείδι, ο συναρπαστικός, μοντέρνος ποιητικός λόγος του Αττίλα Γιόζεφ ανατέμνει την κρίση του ανθρώπινου μυαλού και της ανθρώπινης κοινωνίας. Η ποίησή του είναι η εκπλήρωση μιας βασανισμένης ζωής που άρχισε με τόση αισιοδοξία και ζωντάνια, μόνο να καταλήξει σε καταστροφική φτώχεια και ψυχοπάθεια. Ο Γιόζεφ απεικονίζει μια αναδυόμενη κοινωνία, αν και σκοτεινά, με την παράξενη λεκτική του μουσικότητα. Ο σοσιαλιστικός ουμανισμός που υιοθέτησε και ο οίστρος της ποιητικής φωνής του είχαν ανυπολόγιστη επίδραση στα Ουγγρικά γράμματα.
Πηγή: Επιθεώρηση Ποιητικής Τέχνης ΠοιείνΠοιήματα δημοσιευμένα στο Translatum:
Index of world poetry | World poetry translated into Greek
« Last Edit: 26 Oct, 2011, 13:33:35 by spiros »
