Πάνος Θασίτης

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=vEb9lLuL8pY

Γιάννης Ρίτσος & Μίκης Θεοδωράκης, Ήσουν καλός ήσουν γλυκός (από το έργο Επιτάφιος)
(τραγούδι: Σοφία Μιχαηλίδου υπό τη διεύθυνση του Μίκη Θεοδωράκη σε συναυλία στο Ανατολικό Βερολίνο το 1987)

Πάνος Θασίτης: In memoriam, II

Ν.Δ.

Ήταν ένα μικρό κυπαρίσσι αυτό το παιδί
Κανένας δε θυμάται το γέλιο του
Κανείς δεν άκουσε τ’ ασήμια του να κουδουνούν σε γάργαρην αυλή
Βούλιαζε στο χώμα και το κέρδιζεν ο ουρανός με τα δειλινά του.

*

Έχω δει παντέρημες πέτρες ν’ αφανίζουν τα κύτταρά τους
Χωρίς κανείς ποτέ να τις νιώσει
Μάντεψα καταστροφές πίσω από πρόσωπα ουδέτερα
Σε κοιτάζουν όμοια μ’ ένα διάστημα απουσίας αιώνων
Μέσα σε θεόκλειστες βιβλιοθήκες άκουσα να κατρακυλάει ο κόσμος
Μ’ όλη τη γνώση του τη θλίψη του όλη
Και κείνο το μικρό κυπαρίσσι πάντα θα σημαδεύει έναν τρικυμισμένο κύκλο
Που κάποτε θα κλειστεί μέσα στο ξύλο του
Και θα σωπάσει

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)

[wings]

Πάνος Θασίτης: In memoriam, III

Ν.Δ.

Μαύρο κι άσπρο: βήμα του κόσμου και τ’ ουρανού
Δέρμα της νιότης: του μαχαιριού και του φιλιού αλώνι,
Χίλιοι κύκλοι σκοτεινοί κερδίζουνε το φέγγος της καρδιάς σου
Τρικυμισμένο μου είδωλο, μνήμη μου
Καθώς ορθή ακόμα μετράς τα δάχτυλά σου
Όλους τους τόνους της πίκρας
Ένα-ένα τα ρίγη του ιλίγγου που ιριδίζει και σ’ αδειάζει.

Αχ, φέρτε μου εδώ μια στέρια καμπύλη από φίλντισι
Να μάχεται την αιχμή και τη φθορά
Δώστε τον ουρανό στ’ αηδόνια
Και στην ιτιά ένα πράσινο κουδούνι
Να σημαίνει       Απρίλη      Απρίλη      Απρίλη...

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)

[wings]

Πάνος Θασίτης: In memoriam, IV

Ν.Δ.

Αυτά τα δάση φυλάγουνται κάτω απ’ τις αμασκάλες της
Δίχως ύπνο πουλιού δίχως ειδύλλια στα χαμομήλια
Μόν’ ο αγέρας της αυγής σκαλίζει στο ξύλο τους τη λευτεριά του.

Έχω ένα μάτι από παλιό βουνό κι ένα κορμί αμάλαγη νύχτα
Όταν        Εκείνη απλώνει το χέρι της
Οι θάμνοι του κεραυνού χιονισμένοι γαλάζιο μάνα
Προχωρούν στην καρδιά μου.

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)

[wings]

Πάνος Θασίτης: In memoriam, V

Ν.Δ.

Δε θα γυρίσουμε πια, σ’ αυτούς τους σπασμένους διάδρομους
Με το πρόσωπο στα χέρια νικημένοι
Δίχως ελπίδα.
Σώματα αποκαθηλωμένα
Όρθια νεύρα πια κάτω από κάθε καμπάνα
Σημαίνουμε όρθρους σ’ έρημους πλανήτες
Όπου γαλάζιο χιόνι κάτω απ’ το νίκελ μιας τέλειας χαραυγής
Όπου τόποι δίχως ορίζοντα – αντηχεία των αιώνων
Όπου ψυχρά τοπία του νερού, κόψη της πέτρας
Αειπάρθενοι κύκλοι δίχως γεύση
Τα βήματά μας, τα βήματά μας από κιμωλία.

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)

[wings]

https://www.youtube.com/watch?v=rJf53sSHYCE

Μίκης Θεοδωράκης & Κώστας Τριπολίτης, Επιβάτης
(τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη / έργο: Ο επιβάτης (1981))

Πάνος Θασίτης, Η εκδίκηση του προσώπου μου

Μάτια και χέρια αναπαμένα πάνω σ’ αυτό το ήμερο λιβάδι
Πάνω σ’ αυτό το πρόσωπο.
Αισθήματα κι απάτες που αμέριμνα το σημαδεύουν
Φιλίες παλιές και μίση σίγουρα για τη γνώση τους και τη ζωή τους.
Η συνήθεια του καθρέφτη
Κι η πανάρχαιη δύναμη της μέρας
Η μνήμη
παντοδύναμη σοφία των μικροαστών.
Ατέλειωτος ύπνος βολεμένος πάνω στο πρόσωπό μου.

*

Μάτια που αναποδογυρίζουν και πέφτουνε μες στα κρανία τους
Χέρι που σπαράζει κάτω απ’ το καρφί.
Μέρα ντροπιασμένη
Γνώση που κλαίει για την αφέλειά της
Μνήμη που δε μπορεί τίποτα να θυμάται
Σύγχυση, τρόμος στους καθρέφτες και στα ειδύλλια
Επιδημία και θάνατος
Απέραντος εφιάλτης πάνω στο πρόσωπό μου
Τώρα που σκίζεται
Κι από μέσα του πηδά
Εβένινο
Απελπισμένο
Αμολόγητον έρημο τ’ αληθινό μου πρόσωπο
Καθώς το φως σφυρίζει και καταστρέφεται πάνω του
Σ’ εκατομμύρια λυσσασμένα βεγγαλικά.

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)

[wings]

Πάνος Θασίτης, Ο άνεμος που ξέρατε

Είν’ ένας συντριμμένος κύριος
Έχει χάσει το καπέλο του
Πεινασμένος άυπνος χαμένος
Δεν κουβαλά αναμνήσεις μήτε φωνές μήτε μηνύματα
Έχει να μας φέρει.
Μόνο ένα παιχνίδι μ’ άνεργα δάχτυλα
Όσο να γραφτεί μια απέραντη απουσία.

Κάποτε είχε τέσσερις δρόμους
Τέσσερις εποχές
Τρυφερός αν ήθελε
Άγγιζε όλα τα κρύσταλλα και τα φύλλα
Τα λιβάδια γονάτιζαν στο χώμα να περάσει αυτός
Κι εκείνο τ’ αρχαίο θαλασσινό κορμί
Πλαθότανε μέσα στα δάχτυλά του.

*

Κάποτε είχε τέσσερις δρόμους ανοιχτούς σ’ όλους τους μετανάστες
Τέσσερις εποχές, άπειρα πρόσωπα
Δυνατός αν ήθελε και μόνος
σφύριζε γυμνός στους παγωμένους δρόμους
πίσω από παλτά και τρομαγμένα πόδια.
Χτένι αλύπητο πάνω από ξερά δάση, σκόρπια νεύρα
και δυστυχίες ανυπεράσπιστες.
Θε μου, πόσες ατέλειωτες νύχτες
χτυπούσε την πόρτα μου να μπει και να καταστρέψει.
Συμμαζωμένος μες στο πικρό σακούλι της μοναξιάς μου
Έκλεινα τ’ αυτιά μου να μην τον ακούω.
Με πολύ κόπο άναβα γύρω μου κάτι παλιές ζεστές συντροφιές
Έσκαβα τη μνήμη μου, ξέθαβα πρόσωπα, βήματα, φωνές
Να σαλεύουν γύρω μου να ιστορούνε.

— Αυταπάτες στημένες με προχειρότητα κι απελπισία
να μην τον ακούω να μην ακούω...
Τώρα
Είναι
Ένας
Συντριμμένος
Κύριος
Έχει χάσει το καπέλο του.
Δεν ψάχνει να το βρει.
Είν’ άστεγος ας τον λυπηθούμε.
Είν’ ο άνεμος που ξέρατε...

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)

[wings]

Πάνος Θασίτης, Χωρίς όνομα

Εδώ, στα χαμηλά, τελειώνουν τ’ άστρα
Εδώ και τ’ απόσταγμα κάθε χαρούμενης ώρας σου
Εδώ τραβιέται και μαυρίζει το πρόσωπο του Μάη
Ψάξε
Θα το βρεις μες στα κουφά νερά.

Αν θυμηθείς, έλα στις στέρφες όχθες τους που δε σε περιμένουν∙
Εδώ, κάτω απ’ τις φυλλωσιές της λάσπης με κάτι κατάστιχτα
Σκισμένα λείψανα
Θα στήσεις πάλι τον πιο παλιό ουρανό σου
Τον πιο γλυκό.

Άλλα ποτάμια τυλιγμένα σ’ ασημένιες γούνες
Κλέβουν τα όνειρά σου
Άλλα ποτάμια κλέβουν τα όνειρά σου
Κι εδώ καθίζει το αίμα σου αχρηστεμένο
Δίχως καμιά περιττή φωνή.

*

Ακάθαρτο νεύρο!
Πότε βουερό πότε παράλυτο
Αδιάφορο κερδίζεις τους αιώνες
Μαγνήτη άγγελε σε κάθε τέρμα.
Τώρα μ’ ένα πρόσωπο τόσο κάθετο
Τόσο γυμνό από έλεος και υποταγή
Ακούω τ’ ανάβρυσμά σου μέσα στο πιο διάφανο κρύσταλλο
Πάω να πιάσω τ’ άσπρο μήνυμα κάθ’ ελπίδας
Σ’ ακούω να ξυπνάς και να φτάνεις.

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)

[wings]

Πάνος Θασίτης, Λευκές νύχτες

Ποτέ μου δεν είχα τσεκ να μοιράζω
Μήτε ετοιμοπαράδοτη ευγένεια μήτε στιλέτα
Μήτε θέσεις στους αγαπητούς συγγενείς μου: αργομισθίες.

Ήμουν πάντα ένα τέλειο στίγμα
Ένας αδιόρθωτος, όπως έλεγαν, ένας αδέξιος που δεν ήξερε
Παρά να ονειρεύεται και να περιφρονεί
Χωρίς επάγγελμα χωρίς θεό.

Πρώτη φορά που κατάφερα κάτι
Ήταν για μια υπόθεση ξένη γεμάτη περιπέτεια και φαντασία
Κι ήταν για ένα πολύ άρρωστο κορίτσι – τα μάτια του άναβαν κι έσβηναν πολύ μακριά.

Οι φίλοι μου ευκίνητοι σαλταδόροι, Εβραίοι κι επαναστάτες
Αφανίζονταν να κλαιν και ν’ αγαπούν μέσα σε μια πόλη
Από τσιμέντο και σιωπή
Κάπνιζαν χωρίς ανάπαψη
Και κουδούνιζαν άστρα στις τσέπες τους
Μέσα σε τρώγλες ιστορικές που κάποτε θα πάω και θα τις προσκυνήσω.

Γυρίζω αυτούς τους μήνες μέσα σε μια αφιλόξενη πόλη
Και ματώνω με τον σκελετό μου το νυχτερινό της δέρμα που διασκεδάζει.
Στήνω το σχήμα μου παγίδα κάτω απ’ τον ύπνο
Κάτω απ’ αυτό το κλεμμένο βελούδο των προνομιούχων.
Είμ’ ένας εμπόλεμος τάφος που ανασαίνει και προχωρεί στα θεμέλια τους
Έτοιμος ν’ αλαλάξει και να σωπάσει μαζί τους
Παντοτινά.

*

Εκείνο που θα μείνει
Θα ’ν’ ένα μαδημένο στέρνο που ορκίζομαι ήθελε πολύ ν’ αγαπήσει
Κι αυτός εδώ ο εφιάλτης
Να θυμίζει.

Από τη συλλογή Δίχως κιβωτό (1951)