παρακαταθήκη για το μέλλον → legacy for the future

[Nefelaki]

Καλημέρα σε όλους. Θυμάστε που την προηγούμενη βδομάδα είχα ζητήσει κάτι για το πώς προσφωνούμε μητροπολίτη, για έναν χαιρετισμό σε Διεθνή Διαγωνισμό Πιάνου που μου είχαν ζητήσει να μεταφράσω; (Παρεμπιπτόντως, κύριε Νίκο, έχετε απόλυτο δίκιο για τους βαθμούς των ιερωμένων, και φυσικά η ακρίβεια ως προς τη διαβάθμιση των αξιωματούχων είναι πολύ σημαντική, αλλά αυτός που μου έδωσε το κείμενο δεν μου είπε απολύτως τίποτα άλλο και το άφησε υπερβολικά "φλου" για να εφαρμόσω ακριβέστερη μεταφραστική μεθοδολογία, δυστυχώς.) Τώρα έχω να κάνω τον χαιρετισμό για τη λήξη του Διαγωνισμού, που θα είναι σε λίγες μέρες. Θέλουν να πουν στο κείμενο ότι ο Διαγωνισμός αυτός αποτελεί πολιτιστική παρακαταθήκη για την πόλη του Ρεθύμνου (εκεί γίνεται). Με προβληματίζει αυτό το "παρακαταθήκη", διότι έχω σημειώσει μερικές πρόχειρες λύσεις αλλά δεν μου αρέσει καμία. Μήπως έχετε καμιά ιδέα καλή; Ευχαριστώ a priori

[NadiaF]

Legacy, είναι η λέξη που ζητάς.

Καλή σου μέρα!

[Nefelaki]

Νάντια, καλημέρα και σε σένα, κι ευχαριστώ!

[F_idάνι]

Just wondering, ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο ''legacy'' και στο ''heritage'';

[NadiaF]

Δεν μπορώ να σου εξηγήσω τη διαφορά (κοίτα ένα καλό αγγλο-αγγλικό λεξικό και θα την καταλάβεις μόνη σου). Αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση το ζητούμενο είναι το "legacy".

Αν ψάξεις και τα δύο στο Google (cultural legacy / cultural inheritance) θα δείς ότι χρησιμοποιείται περισσότερο το legacy.

Μία από τις ετυμολογίες του ΜΕΛ για τη λέξη "παρακαταθήκη" είναι: ό,τι διατηρείται και φυλάγεται ως πολύτιμη κληρονομιά των προγόνων, θρησκεία, έθιμα, παραδόσεις κτλ.

[wings]

Νάντια μου, καλημέρα. Θα διαφωνήσω οριζοντίως και καθέτως για το θέμα αγγλοαγγλικού λεξικού.:-))))

Ένα καλό ελληνικό λεξικό μάς χρειάζεται για τις λέξεις κληρονομιά και παρακαταθήκη. Λέει, λοιπόν, το ΛΚΝ:

παρακαταθήκη η [parakataθí<k>i] O30 : 1. (νομ.) σύμβαση που γίνεται ανάμεσα σε δύο πρόσωπα (τον καταθέτη και το θεματοφύλακα) και αφορά την κατάθεση κινητών αξιών (χρημάτων κτλ.) από τον πρώτο και τη φύλαξή τους από το δεύτερο: Tαμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, δημόσια υπηρεσία όπου κατατίθενται οφειλές σε χρήματα, αντικείμενα, αξίες, τίτλους κτλ. αντί της απευθείας εξόφλησης στο δανειστή. || αυτό που δίνεται για φύλαξη. 2. (λογιστ.) ποσότητα διαθέσιμων εμπορευμάτων που βρίσκονται στην αποθήκη καταστημάτων ή επιχειρήσεων· απόθεμα: ~ υφασμάτων / τροφίμων / ειδών υγιεινής. Διαρκής ~. || (μτφ.) απόθεμα: H ~ της μνήμης. 3. (μτφ.) α. αγαθό (πνευματικό, υλικό κτλ.), συνήθ. κληρονομημένο, που διατηρείται, φυλάγεται ως πολύτιμο, ιερό: Iερή ~. Oι παρακαταθήκες που μας άφησαν οι γονείς μας. β. (ηθικοί) κανόνες, επιταγές που απαιτούν τήρηση, εφαρμογή. [λόγ. < αρχ. παρακαταθήκη (2: σημδ. γαλλ. consignation)]

Επομένως, αφού το κείμενο της Νεφέλης μιλά για «παρακαταθήκη», δεν βλέπω γιατί πρέπει να το μετατρέψουμε σε «κληρονομιά» και να μιλήσουμε για heritage, γιατί ένας διαγωνισμός δεν νομίζω ότι αποτελεί «πολιτιστική κληρονομιά» του τόπου όπου διεξάγεται. Μάλλον «πολιτιστική παράδοση» θα τον έλεγα και, βέβαια, η λέξη «παρακαταθήκη» είναι μάλλον πομπώδης στο κείμενο αυτό (κατά την ταπεινή μου άποψη). Συμφωνώ με το legacy, υπό την έννοια ότι είναι ένας θεσμός που πρέπει να διατηρηθεί.

Ένα καλό σχετικό κείμενο που βλέπω τώρα στο διαδίκτυο:

Boston is a city rich in history. While some of its corporate institutions have moved out, and some of its department stores have closed, it still has the greatest historical treasures in North America.

Boston contains the cultural legacy of more than four centuries of American history, from the remnants of Native-American fishing weirs and shell middenson the harbor islands, to the Blake House in Dorchester and the Paul Revere House in the North End,to Roxbury's elegant Shirley-Eustis House and Dorchester's Clapp House, to Castle Island and Dorchester Heights in South Boston, to Bunker Hill and the USS Constitution in Charlestown, to the African Meeting House and the Vilna Shul on Beacon Hill. If many cities had even one of these places, they would make it the focus of civic attention. This is why Chicago wanted to buy and move the Old State House there in 1881. No other American city has so many stories to tell, or so many surviving places in which to tell them.
http://www.boston.com/news/globe/editorial_opinion/oped/articles/2006/08/30/bostons_cultural_legacy/

[NadiaF]

Βίκυ μου, καλημέρα!

Μα εγώ πουθενά δεν μιλάω για "heritage", αναφέρω ξεκάθαρα ότι η ζητούμεν λέξη σ' αυτή την περίπτωση είναι "legacy".

Το άνοιξα κι εγώ το ΛΚΝ, αλλά δεν έχω χρόνο να παραθέτω τα λήμματα.

Και, last but not least, όσον αφορά το "heritage" και τη διαφορά του από το "legacy" ήταν ως απάντηση στην ερώτηση της Idavi.

Furthermore, ένας διαγωνισμός συνήθως χρηματοδοτείται από κάποια δωρεά, και δεν αποτελεί "παράδοση" αλλά "κληρονομιά" που αφήνει ο δωρητής στις επερχόμενες γενεές.

[wings]

Αυτό έρχομαι να συμπληρώσω και λέω ότι η διαφορά είναι η ίδια που υπάρχει μεταξύ «κληρονομιάς» και «παρακαταθήκης» στα ελληνικά. :-))))

[NadiaF]

Αυτό έρχομαι να συμπληρώσω και λέω ότι η διαφορά είναι η ίδια που υπάρχει μεταξύ «κληρονομιάς» και «παρακαταθήκης» στα ελληνικά. :-))))

Οπότε, συμφωνούμε. Συγνώμη, αλλά δεν είχα δει την προσθήκη σου πριν απαντήσω. Φτιάξε και το γλωσσάρι όταν βρεις χρόνο.

Καλή συνέχεια σε όλους.

[banned8]

Πολύ σωστά το βαρύ αυτό "παρακαταθήκη" το αποδίδει η Νάντια με το legacy. Θυμίζω και την κομπιουτερική χρήση της λέξης (of a computer system that has been in service for many years and that a business still relies upon, even though it is becoming expensive to maintain).

Και πολύ σωστά λέει και η Βίκη ότι καλύτερα θα ήταν να έλεγε το ελληνικό "μια πολιτιστική παράδοση" (a cultural tradition).

Περισσότερο ενδιαφέρον έχει η ερώτηση της Έφης για τη διαφορά ανάμεσα σε legacy και heritage. Αντιγράφω από το Cassell Guide to Related Words:

At their strictest, legacy and heritage contrast, since legacy refers like bequest to a willed gift of money or personal property, while heritage refers, more like inheritance, to real property that goes by right to an heir. More significantly, however, both nouns are similar in referring generally to anything that has come down from the past. In this use, legacy is likely to refer to abstract things such as qualities, attitudes, principles, or rights: the legacy of race hatred left us by the institution of slavery; a new openness about sexual matters, the legacy οf Freud, Ellis, and others. Heritage has a particular pertinence to enduring concrete things such as monuments, buildings, or natural resources: our squandered heritage of unpolluted streams and virgin countryside; the cathedrals that are part of Britain's invaluable heritage.

Και καλημέρα σας, βέβαια.

[Nefelaki]

Σας ευχαριστώ όλους. Όχι, το heritage δεν θα το έβαζα, είναι τωόντι διαφορετική έννοια, πιο γενική ας το πούμε, όπως λένε και οι αγγλικές αναφορές που παραθέτει και ο κύριος Νϊκος. Γι' αυτό τουλάχιστον ήμουν βέβαιη από την αρχή, αφού είχα κάνει τη διπλωματική εργασία του μεταπτυχιακού πάνω στο θέμα (το δικό μου είχε να κάνει με αρχαιολογικά-πολιτισμικά, πράγμα που είναι σαφές και από την τελευταία αναφορά στο heritage που έστειλε ο κύριος Νίκος). Αλλά κόλλησα στην παρακαταθήκη, καθ' ότι τυγχάνει μεταφορικής χρήσης κάπως. Κυρία Βίκυ, όντως αυτό που θέλουν να κάνουν με τον διαγωνισμό αυτό είναι να δημιουργήσει παράδοση στην Κρήτη, να τον κάνουν θεσμό ας πούμε, αλλά θέλουν το "παρακαταθήκη", αφού κάτι τέτοιο γίνεται εκεί πρώτη φορά και "αποθηκεύεται" ως παρακαταθήκη, για να λειτουργήσει ίσως μετά ως "παράδοση". Αλλά οπωσδήποτε το legacy είναι η ιδανική λέξη για την περίσταση.

[banned8]

Με αυτή την έννοια, Νεφέλη, φοβάμαι ότι μιλούν για cultural investment.

[Nefelaki]

Δεν αποκλείεται, κύριε Νίκο. Αλλά είναι μάλλον βαριά λέξη για έναν χαιρετισμό που θα εκφωνήσει κάποιος απλώς για να κλείσει τον διαγωνισμό. Έχω επίγνωση της κατάστασης (όπως, άλλωστε, και με τους παπάδες, που είχαμε αναπτύξει σε άλλο νήμα) αλλά εξαρχής δεν ήθελαν να εισχωρήσουν σε λεπτομέρειες, επειδή, δυστυχώς, είναι πολύ πιθανό να μην ξέρουν πώς χρησιμοποιείται η έννοια investment ως cultural. Το κείμενο είναι μικρό, γύρω στα 3/4 της Α4 σελίδας, ένας απλός χαιρετισμός: ευχαριστούμε κ.λπ. και δυο-τρεις ατάκες βασικά. Πιστεύω ότι αν ήταν ένας μεγάλος χαιρετισμός, που θα είχε και πιο πολλά στοιχεία για το ζητούμενο, δηλαδή για τον ρόλο του διαγωνισμού ως παρακαταθήκη, θα έβαζα κι εγώ αυτή τη λέξη, γιατί θα υπήρχε χώρος για επεξηγήσεις σε ένα ενδεχομένως μεγαλύτερο κείμενο. Αλλά προφανώς δεν θα αφιερώσουν πολύ χρόνο στην ομιλία στη λήξη (δεν ξέρω ποιος θα την εκφωνήσει από όλους τους διοργανωτές τελικά), γι' αυτό ετοίμασαν και μικρό κείμενο. Αυτό το investment, που κατά πάσα πιθανότητα ανταποκρίνεται πολύ καλύτερα σε αυτό που θέλουν να πουν εδώ, είναι λέξη που λόγω του υλικού, ας το πούμε, εννοιολογικού της περιεχομένου σηκώνει μια ψιλο-ανάπτυξη, όταν την ακούει ή τη διαβάζει κανείς θέλει να ακούσει ή να διαβάσει, αντίστοιχα, αμέσως μετά και τι παίζει να εννοεί αυτός που τι χρησιμοποιεί. Και εγώ συμφωνώ μαζί σας αλλά εδώ στο κείμενο δεν βλέπω να αναπτύσσουν την ιδέα του πώς θα λειτουργήσει κάτι τέτοιο (πιθανώς επειδή δεν έχει σκεφτεί κάποιος από τους διοργανωτές τι θέλουν να κάνουν ώστε να φανεί "απόδοση" σε αυτήν την "επένδυση"), οπότε φοβάμαι ότι θα πρέπει να το αποφύγω τώρα.

[banned8]

Είπαμε όμως ότι λέξεις όπως legacy και tradition αναφέρομαι σε παρακαταθήκη (κατάθεση) που έγινε πριν από πολύ καιρό και αποτελεί πλέον κληρονομιά και παράδοση και θεσμό. Εδώ κάνουν μια κατάθεση για να δημιουργήσουν legacy και tradition και institution στο μέλλον, αλλά δεν έχει δημιουργηθεί ακόμα για να χρησιμοποιήσουν αυτούς τους όρους. Έτσι που το δίνεις ("ο Διαγωνισμός αυτός αποτελεί πολιτιστική παρακαταθήκη για την πόλη του Ρεθύμνου"), με την εξήγηση που δίνεις, η μοναδική άλλη πρόταση που μπορώ να κάνω, εκτός από το investment, είναι "a cultural commitment" (δέσμευση). Αγγλόφωνοι δεν θα έχουν πρόβλημα να καταλάβουν αυτούς τους όρους και δεν πρόκειται καθόλου να τους παρεξηγήσουν.

[Nefelaki]

Για τους Αγγλόφωνους το ξέρω, κύριε Νίκο, πράγματι αποκλείεται να τους παρεξηγήσουν! Αλλά αυτούς που θέλουν να εκφωνήσουν το κείμενο σκέφτομαι. Εγώ θα τις δώσω και τις δύο λύσεις, δηλ. και το legacy και το investment και θα δούμε τι θα επιλέξουν στο τέλος.