Γιώργος Θέμελης

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

II

Γιατί τα ρόδα να ’ναι εφήμερα,
Καθώς τα χείλη μας, τα μάτια μας.

Έκπληκτα μάτια, έκθαμβα ρόδα σιωπηλά.

Δεν ξέρουμε τίποτα, ψυχή μου,
Αν θα χαθούμε για πάντα, αν θα βρεθούμε.

Αν θα ’μαστε κάποτε δέντρα ή Άγγελοι.

Αισθάνεσαι, ακούς, βλέπεις,
Είναι ένα θαύμα που αισθάνεσαι.

Ακούς τον ήχο, την άλλη μουσική
Την παντοδύναμη, πίσω απ’ την όψη τη στιλπνή.

Δεν κελαηδεί τ’ αηδόνι, δε γαβγίζει το σκυλί.

Πίσω από τούτο το είδωλο άλλο είδωλο,
Πίσω απ’ το σκοτάδι σκοτάδι.

Είναι τάχα τα μάτια που μας γελούν,
Είναι το φως που παίζει με την ψυχή μας.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

III

Φως και σκιά, θέαμα, νύχτωμα.

Ως να μας βλέπει κάποιος από μακριά,
Ως να μας βλέπει από μακριά και βλέπουμε.

Είναι ένας ήλιος στο πρόσωπό μας.

Έρχεται μέσα μας το απέραντο,
Το ανάκουστο έρχεται, το αόρατο.
Μας παίρνει το φως σα μια νεφέλη,
Από ’ναν ήλιο σ’ άλλον ήλιο.

Αγάπη απέραντη μες στην αγάπη.
Αγάπη απέραντη, θλίψη απέραντη.

Γινόμαστε άστρα μες στη νύχτα.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

IV

Ποιος ν’ αρνηθεί αυτό π’ ακούγεται
Σαν πίσω από μια πέτρινη σιωπή.

Αντιλαλούνε τα βουνά, τ’ άλλα βουνά.

Κάθε στιγμή χτυπάει το τύμπανο,
Κάθε στιγμή χανόμαστε μέσα στον ύπνο.

Εικόνες του ήλιου, σώματα, σχήματα.

Πριν μας μπερδέψει ο μέγας άνεμος,
Πριν μας ξεπλύνει μια βροχή, χαμογελάει
Η μια ψυχή στην άλλη, τη χαιρετάει από μακριά.

Η μια αστραπή καλεί την άλλη αστραπή.

Ερχόμαστε μέσ’ απ’ το σκότος σαν τους νεκρούς.
Βλεπόμαστε μες σε μια λάμψη,
Μες σ’ ένα αιφνίδιο φως, χέρια και πρόσωπα.

Είναι μεγάλα ζώα ανάμεσά μας, είναι
Βαθιά ποτάμια, δεν μπορούμε να πλησιάσουμε.

Δεν πρέπει ν’ αργοπορήσουμε, χτυπάει το τύμπανο.

Ο έρωτας είναι βιαστικός, όπως η φωτιά,
Όπως ο γλήγορος ίσκιος του θανάτου.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

V

Μιλούμε για μια στιγμή: σωπαίνουμε.
Η μια στιγμή περνά μέσα στην άλλη.

Η αγάπη μας είναι μια έκπληξη.
Βιαζόμαστε να φανούμε: βιαζόμαστε να πεθάνουμε.

Τα λόγια μας είναι σκληρά και πέφτουν
Σαν τα πετράδια ή τα σπέρματα,
Τα λόγια μας τα όνειρά μας.
Γυρεύουν χώμα να σταθούν, γυρεύουν φως,
Όπως τα δέντρα και τα όνειρα, όπως τα βουνά.

Ω γη, βαθιά γυναίκα, μάνα, απέραντη σύλληψη.

Λόγια και όνειρα κυλούν και πέφτουν,
Γίνονται σώματα, κατοικίες,
Να ντύνονται οι ψυχές, να ευφραίνονται
Τη σάρκα και το αίμα, το υμέναιο∙
Σκαμμένοι αγροί, παράθυρα και τάφοι,
Να μπαινοβγαίνουν τα πουλιά, να χαίρονται οι νεκροί.

Όρη, βουνά και χτίσματα, ωραία κορμιά,
Όπως στημένα αγάλματα στους κήπους,
Στέκουν στολίζουν το φως, λυγούν.

Ήλιοι και ήλιοι, ανατέλλουν και δύουν, αστερισμοί.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

VI

Είναι ο μέγας χρόνος, μας σηκώνει,
Είναι ένας κήπος, ένας ποταμός.
Μας γεμίζει σιωπή και θύμηση, τον γεμίζουμε
Μ’ άλλη σιωπή και μ’ άλλη θύμηση.

Η θύμησή μας είναι σα μια μουσική.

Βήματα ακούγονται, τα βήματά μας,
Γεμίζουν τη γη, αντηχούν στον θάνατο,
Τ’ ακούν νεκροί και ζωντανοί.

Τ’ αφουγκράζονται οι ψυχές που θα ’ρθουν.

–Σαν τους αγίνωτους καρπούς που βιάζονται
Να ωριμάσουν και να πέσουν
Στο μέλλον – όπως γυναίκες που περιμένουν
Τον εραστή: ποιος έρχεται μέσα στη νύχτα–

Πότε θα τις καλέσει ο έρωτας
Μες σε μια γέννηση, ενσωμάτωση,

Να πάρουν τη σάρκα τους και να φανούν.

Να γευτούν τον ύπνο και τον θάνατο,
Να σηκώσουν την εξορία τους.

Πόση βροχή από αίμα, πόσος τοκετός.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

VII

Θέλω να πω στην ψυχή μου,
Πως είμαι, υπάρχω, αντανακλώ.

Είμαι ένα ρόδο ή ένα σύμβολο.

Θέλω ν’ ανοίξουνε τα πέταλά μου,
Τ’ αόρατα φτερά μου τα κλειστά.

(Δεν έχω μύρο και άνεμο, δεν έχω διαστήματα.)

Θέλουν τα μάτια να σε δουν,
Να σε χορτάσουν, Θεέ μου, θέλουν
Δίχως καθρέφτισμα και συγνεφιά.

Θέλουν τα μάτια να σε δουν,
Τα χέρια μου να σε κρατήσουν.

Κατάματα, κατάσαρκα.

(Βλέπουν τα μάτια και δε βλέπουν,
Τρέμουν τα χείλη και σφαλούν.)

Αν είσαι αγέρας, σήκωσέ με,
Αν είσαι φως, πυρπόλησέ με.
Αν είσαι θάνατος, θανάτωσέ με.

(Μιλώ καθώς μιλούν οι ερωτευμένοι.)

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

VIII

Λέω λόγια, λόγια, χειρονομώ,
Χειρονομίες φανταστικές στην άκρη μιας θάλασσας,
Στην παραλία ή στο χείλος ενός απέραντου καθρέφτη.

(Από ποια αντανάκλαση φωτίζεται το πρόσωπό μου.)

Σκιές διαβαίνουν, θαυμαστά φαντάσματα,
Η ομορφιά μιας δύσης που πνίγεται στο αίμα της.

(Δε φαίνεται ο Ήλιος της Δικαιοσύνης.)

Κάνω να μιλήσω και σωπαίνω.
Αυτό που θέλω να πω δε λέγεται,
Δεν έχει μιλιά, δεν έχει αντίλαλο.
Όπως τ’ αμίλητο νερό και τ’ άφωνα φυτά,
Τ’ άχρηστα όργανα, που μοναχά στενάζουν.

(Στενάζουν τα όργανα και τα φυτά,
Στενάζουν οι ψυχές μες στην αγάπη,
Μες την επιθυμία την ανεκλάλητη.)

Δεν μπορούμε, Θεέ μου, να μιλήσουμε.

Κάνω να κινηθώ, να κάμω κάτι,
Να μετακινηθώ ή να πετάξω,
Δε γίνεται, γλιστράει μες απ’ τα δάχτυλα,
Όπως το αγίνωτο όνειρο ή τ’ άπατο πιθάρι.

Τι σημαίνει, τι αντηχώ, τι περιμένω.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

IX

Όταν μας πάρει το αιώνιο φως, πού θα βρεθούμε.

Ω γύμνια απ’ όλα τα πανέμορφα φορέματα,
Τ’ ατίμητα στιλπνά στολίδια του ήλιου.

Γύμνια του έρωτα και του θανάτου.

Αίμα παγωμένο για πάντα, αίμα κρυστάλλινο,
Εύθραυστο αίμα αγγελικό,
Γαλάζιο αίμα, ατάραχο, άμωμο,
Επάνω απ’ όλες τις ερημίες,
Όπου πλανιέται το φως,
Απάνω απ’ όλες τις πληγές,
Ψηλά προς το απόλυτο ψύχος.
Ω άχραντη ομορφιά και χιονισμένη,
Όπως τ’ απάτητα βουνά που περπατάει ο ήλιος.
Επάνω από τον έρωτα, επάνω από τον θάνατο,
Εκεί που πάνε τα όνειρά μας,
Τα έκπληκτα μάτια, τα μεγάλα μυστικά.

Απόλυτη σιωπή...

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

XI

Εγώ αγαπώ τη θλίψη,
Την άγια θλίψη.
Δε θέλω
Να ’μαι χωρίς όψη, δίχως έρωτα.

Δε θέλω να ’μαι χωρίς έρωτα και θλίψη του θανάτου.

Εγώ αγαπώ το αίμα,
Το τίμιον αίμα.
Δε θέλω
Να ’μαι χωρίς πληγή και δίχως κάρβουνο.

Δε θέλω να ’μαι δίχως πληγή και τύψη της πληγής.

Εγώ αγαπώ τη γη,
Τη μάταιη γη.
Είμαι από γη,
Σηκώνω το χώμα της και τον καημό της.

Δε θέλω να ’μαι δίχως καημό και πάθος του καημού.

Εμένα η αγιότητά μου είναι η φωτεινή ματαιότητα,
Αγγελικότητά μου η έκπαγλη πλάνη.
Δε θέλω
Να ’μαι σαν τα σκουλήκια ή τα ποτάμια.

Δε θέλω να ’μαι ένας γυμνός νεκρός ή ένας Άγγελος.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

XII

Είμαι από νερό και χώμα σαν τα βουνά,
Τ’ ανήσυχα δάση που περιμένουν
Μια έξαφνη λάμψη να τα κάψει.

(Μπορεί να ’ναι μια λάμψη ο Θεός,
Την περιμένουμε, την καρτερούμε.
Μια πυρκαγιά μέσα στα δάση.)

Επλάστηκαν τα χέρια μου, ζυμώθηκαν
Με χώμα και όνειρο, όπως ζυμώνονται
Τ’ ανώνυμα ρόδα και τα δέντρα.

Κρύβω την άφωνη πίκρα του φυτού.

Όταν θα πέσει η τελευταία νύχτα,
Σκιά τεράστια σκεπάζοντας το φως,
Μη με θρηνήστε, μη με κλάψτε,
Βάλτε ψηλή φωτιά και κάψτε με.

Να πάρει η σάρκα πύρινα φτερά και να πετάξει.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

XIII

Αν είμαι από λάσπη και σιωπή,
Από σκιά και φως, από θάλασσα,
Μαύρος καπνός ή ένα σύγνεφο,
Πέτρινο άγαλμα, πέτρινος ήχος,
Θα με φάει το φως, θα με πάρει η μουσική.

Αν είμαι κάποιου ανέμου στεναγμός.

(Κάποιου μοναχικού Θεού το ανείπωτο,
το μέγα πάθος, το χαμένο μυστικό.)

Η αγάπη μου είναι σα μια κραυγή
Μες στα μεσάνυχτα, κανείς δεν ξέρει
Ποιος στέναξε κι αντιλαλούνε τα βουνά.
Μονάχα η σάρκα μου ξυπνά
Μες απ’ τον ύπνο της, μες απ’ τον θάνατο.

Όπως μια πόρτα που τη δέρνει ο άνεμος.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

XIV

Κάθε νύχτα έρχεται ο θάνατος,
Είναι σκοτάδι μες στο σκοτάδι.
Κάθε πρωί σημαίνει ανάσταση,
Ανασηκώνονται τα σώματα των νεκρών,
Πρόσωπα από πάχνη της νυκτός,
Μέσα σ’ αυτή τη σκόνη, αυτό τον άνεμο.

Μπορεί σε κάποιον ύπνο ν’ ανταμωθούμε.

Περίμενέ με, ψυχή μου, θα σε κράξω,
Θα σε φωνάξω και θ’ αποκριθείς.

Μην αστοχήσεις τ’ ωραίο σου πρόσωπο.

Θα σου δώσω πίσω τ’ ακριβά σου μάτια,
Τ’ άχραντα χέρια σου θα σου χαρίσω.
Τη γήινη σάρκα σου, τα όνειρά σου.

Γιατ’ είναι ο έρωτας μια μουσική, ο θάνατος
Παύση: μια τελειωμένη επιθυμία.

Ο χρόνος όλος μια στιγμή σιωπής, ένας αντίλαλος.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

XV

Πώς να σε πω και να σε μάθω,
Μέσα σ’ αυτό τον ύπνο τον ατέλειωτο.
Πώς να σ’ αγγίξω, αγαπημένη μου ψυχή,
Παντοτινή, ανέγγιχτη ερωμένη,
Του έρωτα ακριβή και του θανάτου.

Πιάνω το χέρι, χάνεται το χέρι μου,
Αγγίζω το πρόσωπο, σβήνει το πρόσωπό μου.

Δεν είσαι δέντρο ή ζώο, δεν είσαι πράγμα.
Κρύβεσαι μέσα μου, στη σκοτεινιά,
Το μεγάλο Πράγμα, που τ’ ονειρεύονται
Όλα τα πράγματα της γης, όλα τα όντα,
Τα ορατά και τ’ αόρατα, τα μυστικά
Και το στερούνται και τ’ αναζητούν,
Γιατί δεν έχουν έρωτα, δεν έχουν θάνατο.
Το μόνο Πράγμα, το χαμένο φως,
Ο άγνωστος ξένος που περνά στα όνειρά μου,
Τα ξεσηκώνει, όπως τ’ ανύποπτα πουλιά ο διαβάτης
Και μου τα δείχνει σαν σε καθρέφτη.

Ανοίγει τα μάτια μου, κινεί τα χείλη.

Ποιος έχει μάτια και χείλη, ποιο πράγμα,
Ποιος άστρο ή δέντρο, ποιος Θεός.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

XVI

Μάτια και χείλη, σάρκα, αέρινο ένδυμα.

Είναι ένας ίσκιος, γυρεύει τη γέννησή του,
Μια άλλη μάνα, έναν άλλο τοκετό.

Είναι γυμνός και κρυώνει, γίνεται άφαντος.

Εκεί, που πέφτει το σώμα, κείτεται το σχήμα του,
Σώμα στο σώμα, σώμα του σώματός μου.

(Μας γεννούν, Θεέ μου, μας ανατρέφουν
Μας κλείνουν τα βλέφαρα και μας θρηνούν.)

Μια ακοίμητη, μια σιγανή φωτιά.
Μας καίει και μας ανάβει: σάρκα, οστά.

Δεν μπορούμε ν’ ανταμωθούμε,
Να δούμε φως, να υπάρξουμε,
Έξω απ’ τον ύπνο, έξω απ’ τον θάνατο.

Έξω απ’ τη φλόγα που μας καίει.

Μες στην πυρά μονάχα υπάρχουμε.
Καπνίζουν τα όνειρα μέσα στη νύχτα.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)

[wings]

Γιώργος Θέμελης, Φωτοσκιάσεις

[Ενότητα Φωτοσκιάσεις]

XVII

Τα μάτια μου έγιναν άπληστα,
Σαν λιμασμένα πουλιά.
Τα χείλη μου όλο διψούν.
Τα χέρια μου δεν έχουν κορεσμό.

Πεινώ και διψώ: αγκαλιάζω τον άνεμο.
Διψώ και πίνω και δε χορταίνω.

Ο ύπνος μου μέσα γέμισε ρωγμές,
Σαν τ’ άδεια σπίτια τα ετοιμόρροπα.

Τι να τα κάμω τούτα τα στεγνά καψαλιασμένα χέρια,
Τούτη τη σάρκα που μύρισε στάχτη και καπνιά.

Να πιάσω απ’ την αρχή να ξαναγίνω,
Να με γεννήσει η μάνα μου ξανά.

Από τη συλλογή Φωτοσκιάσεις (1961)