Ανέστης Ευαγγέλου

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Η κατάληξη

[Ενότητα Το κακό παιχνίδι]

Είναι μια διαδικασία σταδιακής εξαπατήσεως.
Σ’ τα δίνουν πρώτα όλα: νεότητα, σφρίγος, γονείς, φίλους, αγάπη,
και πριν προλάβεις καν να καταλάβεις τι σημαίνουν όλ’ αυτά,
αρχίζουν να σου τα παίρνουν μέσ’ από τα χέρια, να σε κοροϊδεύουν.

Χάνουμε, χάνουμε ολοένα: σαν να μας κλέβουν στα χαρτιά.

Είναι μια, βασανιστικά αργή, διεξοδική ιστορία πτωχεύσεως.
Ένα ένα πέφτουν τα λογής περιβλήματά μας,
πέφτουν τα ωραία, απατηλά στηρίγματα της νιότης,
γίνεται άγριο, ανελέητο κοσκίνισμα.

Τέλος,
μένουν ελάχιστα, δυο τρία πράγματα, σε μιαν ολάκερη ζωή,
αληθινά δικά μας.

Από τη συλλογή Αφαίμαξη ’66-’70 (1971)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Απολογισμός

[Ενότητα Το κακό παιχνίδι]

Τι αίμα, Θεέ μου, πόσος πόνος,
τι δάκρυα καυτά,
πόσο
ν’ αναλωθώ έπρεπε,
πόσο, σαν τους ερωτευμένους,
όλος λαχτάρα,
με κρυφή προσμονή,
να σπεύδω κάθε φορά προς τη βέβαιη καταστροφή μου,
να πέφτω γυμνός, δίχως προφύλαξη, σ’ όλες τις φωτιές.

Πόσο έπρεπε, λοιπόν, η φτωχή σάρκα να ταπεινωθεί,
να γίνει άθυρμα και ανώνυμος κονιορτός,
ετούτα τα γυμνά, τα ελάχιστα,
τα πιο δικά μου οστά για να κερδίσω.

Από τη συλλογή Αφαίμαξη ’66-’70 (1971)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Ανάβαση

[Ενότητα Ανάβαση]
 
Σπίτι μου πατρογονικό, σ’ αφήνω πια.
Όχι που σε ξεχνώ, που σε ξεγράφω,
— φέγγουν εντός μου τα ερείπιά σου και με ζεσταίνουν,
θησαυρισμένα με καημό και υπομονή,
λάμπουν μέσα στο αίμα μου — όμως τώρα
σ’ αφήνω πια.

Φόβοι μου σκοτεινοί για τη ζωή,
φθορά των ημερών μου ανεπαίσθητη,
τρόμε του καθημερινού θανάτου,
όχι που δεν υπάρχετε, που σας αρνούμαι —
το μαρτυράει κάθε πρωί το σώμα μου,
φέρνει τα ίχνη ματωμένα η ψυχή μου — μα τώρα
σας αφήνω πια.

Ήδη εννοώ: τα ερείπιά μου
τμήμα απειροελάχιστο των ερειπίων, κι ο θάνατος
τμήμα καθολικότερου θανάτου.

Με τι φωνή να πω για σένα, σπίτι μου
όταν γύρω γκρεμίζονται χιλιάδες σπίτια,
και πώς για τους καθημερινούς μικρούς θανάτους μου
και τους μικρούς μου τρόμους να μιλάω ακόμα,
τώρα που ένα ένα σκοτώνονται τ’ αδέρφια μου,
πέφτουνε δολοφονημένα απ’ τους Ενόχους;

Από τη συλλογή Αφαίμαξη, ’66-’70 (1971)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Σιγά σιγά θ’ ανάψει η φωτιά

[Ενότητα Ανάβαση]
 
Σιγά σιγά θ’ ανάψει η φωτιά —
μεμιάς μην περιμένεις, φίλε, να φουντώσει.
Να δεις τον ουρανό μια νύχτα να φωτίζεται,
σαν μέρα να γίνεται, παράξενα, εκπληκτικά —
μην περιμένεις.

Όταν ένα πρωί, το πιο απόμακρο
ασήμαντο κλαδί του δέντρου σου πάρει φωτιά,
μην πεις: κλαδάκι είναι φτενό κι ας καίγεται,
μην πεις: είναι μακριά πολύ,
το δέντρο μου
δεν κινδυνεύει.

Σιγά σιγά θ’ ανάψει η φωτιά.
Το ’να φτενό κλαδί θα κάψει τ’ άλλο,
από τη μια κορφή στη διπλανή η φλόγα θα πηδήξει,
κι όταν το δέντρο σύγκορμο θα λαμπαδιάσει,
δεν θα ’ναι, φίλε μου, καιρός, δε θα ’ναι.

Από τη συλλογή Αφαίμαξη, ’66-’70 (1971)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου: Σ’ ό,τι έχω γράψει ως τώρα

[Ενότητα Ανάβαση]
 
Σ’ ό,τι έχω γράψει ως τώρα, ό,τι έχω κάνει, ό,τι έχω πει,
κι εκεί ακόμα όπου είναι δύσκολο να ξεχωρίσει,
όπου, αντίθετα, δείχνομαι τόσο διαφορετικός,
μοναχικός και άγριος μες στις κραυγές μου,
απρόσιτος με τις μεγάλες μου φωνές μέσα στη νύχτα —

όχι μονάχα τώρα αλλ’ από πάντοτε,
σ’ όλο το δρόμο που έκανα, δεν ήταν ούτε μια στιγμή
που να μην είχα επίμονα, καρτερικά απλωμένα
τα χέρια μου σε σένα, γείτονά μου και αδελφέ μου.

Από τη συλλογή Αφαίμαξη, ’66-’70 (1971)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Τώρα που βγάζω φτερά

[Ενότητα Στο καμίνι]
 
Τώρα που βγάζω φτερά
και ένα ένα μεταμορφώνονται τα κύτταρά μου
μη με κοιτάς έτσι έκπληκτη —
δεν ξέρεις

πάγωσα τόσα χρόνια στα σκοτεινά
έβγαλε αγκάθια το κορμί μου
αγρίεψαν τα μάτια μου μες στα θηρία

φοβάμαι σε τρομάζω
αλλά
μη με κοιτάς έτσι έκπληκτη
τώρα που ξέρεις
που βλέπεις να μεταμορφώνονται τα κύτταρά μου
και να φυτρώνουνε φτερά στους ώμους μου
και με φωνή πουλιού να σου μιλώ.

Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Μ’ ελαφρά βήματα

[Ενότητα Στο καμίνι]
 
Μ’ ελαφρά βήματα έρχεται η αγαπημένη μου,
χαράματα, όταν ξυπνάνε τα πουλιά.
Την παίρνει
αγιάζει τρυφερό, το εύθραυστο σώμα,
κι έρχεται να συνάξει τ’ άνθη
κι ανάμεσα στη χλόη να πλανηθεί
κι απ’ την πηγή
γαλάζιο, αμόλυντο, να πιει νερό.

Μ’ ελαφρά βήματα έρχεται η αγαπημένη μου
κι εγώ,
το πιο τρελό από τα πουλιά, την τραγουδώ.

Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Σαν το παλιό δαδί

[Ενότητα Στο καμίνι]
 
Αν ήθελες να μ’ αγγίξεις λίγο
και τα χέρια να φέρεις απαλά επάνω στις πληγές
θα ’βλεπες πόσο εύκολα θα πετούσα
κλαδιά και φύλλα.

Πόσο,
σαν ελατήριο συσπειρωμένος, τόσα χρόνια,
είμαι έτοιμος να τιναχτώ·

και προπαντός,
σαν το παλιό δαδί, το στεγνωμένο,
ή σαν τα δάση τα ξερά στον κατακόρυφο
ήλιο του Αυγούστου,
φωτιά ν’ αρπάξω μ’ ένα τίποτα
και να καώ.

Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Έξοδος

[Ενότητα Στο καμίνι]
 
Αχ, σκοτεινό λαγούμι μου, σ’ αφήνω πια.
Περάσαμε πολύν καιρό μαζί
σ’ αγάπησα.

Όστρακα απόκρημνα, πονετικά
αιχμηρά γυαλιά κι εσείς, αγκάθια μου
αγαπημένα, καλά με προστατέψατε
ως εδώ, καλά με κρύψατε:
χέρια
και πόδια και στήθος και πλευρά,
και τα μάτια να λάμπουν, άγρυπνα πάντα,
πίσω απ’ τις πολεμίστρες.
Καλά ως εδώ. Γιατί ήρθε
με τα φτερά της τρέλας και καθώς μπόρα καλοκαιρινή,
αγάπη ήρθε αναπάντεχη, ιαματική, και με μαλάκωσε
λάδι γλυκό πότισε το κορμί μου.

Ένα ένα
πέφτουνε τώρα, ξεκολλούν άχρηστα πια τα όπλα μου.
Καιρός
να βγω στο φως. Γυμνός· ανθρώπινος πια· ημερωμένος.

Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Ψυχή και σώμα

[Ενότητα Μετά την καύση]
 
Ψυχή και σώμα διαρκώς έτοιμα, ανοιχτά,
και σ’ επιφυλακή κράτησα πάντα
(κι ας ήτανε για να καταστραφώ)
όλος εμπιστοσύνη μέσα μου για να δεχτώ,
και να ’μαι άξιος γι’ αυτό, την άγια,
την αναπάντεχη επίσκεψη της έκπληξης.
 
Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Η ζωή μας δεν πάει χαμένη

[Ενότητα Μετά την καύση]
 
Η ζωή μας δεν πάει χαμένη.

Τα δάκρυα
που ολημερίς χύνουν οι ζωντανοί, τώρα το βλέπεις
πως τα συνάζει στοργικά ο ουρανός
για να ξαναγυρίσουν δρόσος της αυγής
ή αγαθή βροχή που τα σπαρτά μεστώνει.

Ποιος είπε πως τα σώματα αφανίζονται
τελειωτικά, πώς δεν το πρόσεξες
πως στη ζεστή αγκαλιά της γης τρέφουν
το σκουληκάκι, συντηρούν τη χλόη και στους καρπούς
δίνουν τον πιο γλυκό χυμό;
Όχι,
η ζωή μας δεν πάει ποτέ χαμένη.
 
Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Η πληγή

[Ενότητα Μετά την καύση]
 
Εδώ
λίγο πιο κάτω απ’ το λαιμό
στο στήθος
παίζοντας σχεδόν
ανύποπτη
ανέμελη
άφησες το βαθύ σου σημάδι
με χάραξες παντοτινά.

Πέρασαν τόσα χρόνια, βέβαια, από τότε
αλλά
φεγγρίζει, ξέρεις, κάτω από τα ρούχα ακόμα
παράξενα
δεν μπορώ να κρυφτώ, με βλέπουν
να ο σημαδεμένος λεν και με το δάχτυλο
με δείχνουν.

Τα βράδια, ωστόσο,
βγάζω τα ρούχα μου ένα ένα και στο φως
της λάμπας, γυμνός,
χαϊδεύω τρυφερά την πληγή
την προσκυνώ
και με κρυφή περηφάνια τη φροντίζω.
 
Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Το μαύρο χέρι

[Ενότητα Μετά την καύση]
 
Γύρισε πάλι.
Κάθε βράδυ
ένα χέρι κακό μπαίνει στο σπίτι μου,
αναποδογυρίζει τα έπιπλα, βάφει
μαύρους τους τοίχους, ξηλώνει τα σανίδια
από το δάπεδο, ξεσχίζει τις κουρτίνες,
σπάνει τις λάμπες μία μία, θολώνει
τους καθρέφτες, ρίχνει φαρμάκι στο νερό,
ανοίγει το ψυγείο και μαγαρίζει
όλα τα τρόφιμα, καίει τα χαρτιά μου.

Μαύρο χέρι.
Τα ξημερώματα, αποκαμωμένο,
έρχεται στο λαιμό μου να κουλουριαστεί,
με πνίγει.
Μην αργείς άλλο, λοιπόν.
Βλέπεις;
Δεν έχω περιθώριο, εξάντλησα
και το πιο ελάχιστο, το τελευταίο
απόθεμα της αντοχής μου: γύρισε πάλι.
 
Από τη συλλογή Το διάλειμμα (1976)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου, Νεκροί του Νοέμβρη

[Ενότητα Νεκροί του Νοέμβρη]

1

Ωραία που λάμπουν
ματωμένα τα στήθη
των αδελφών μου.

2

Αχ, το αίμα, το αίμα
αδέρφια μου, που εχύθη
πού να το κρύψω.

3

Ω, να προσπέσω
στα κάγκελά σου, Πόρτα,
τα στρεβλωμένα.

4
Κ.Ρ.
Τα πόδια ετούτα
να προσκυνήσω, κόρη,
που σ’ τα ετσακίσαν.

5

Το χώμα τούτο
Έλληνες κλείνει εφήβους.
Διαβάτη στάσου.

6

Ε, μαυροπούλι!
Πες τους πως στην καρδιά μου
τους έχω κλείσει.

7

Απ’ τους νεκρούς πιο
αμείλικτο δικαστή
ξέρεις κανέναν;

8

Χάδι μητέρας
αττικό χώμα γίνου
για τον Διομήδη.

9

Λάμψαν τα ουράνια —
ψηλά ανεβαίνει ωραίος
ο Διομήδης.

10

Αυτοί ’ναι οι άγιοι
που πίστεψα, παιδί μου.
Μην το ξεχάσεις.

11

Μάταια φωνάζεις —
οι νεκροί δεν ακούνε,
δεν ζωντανεύουν.

Από τη συλλογή Τα Χάι-Κάι (1978)

[wings]

Ανέστης Ευαγγέλου: Άρρωστα χρόνια (1-12)

[Ενότητα Άρρωστα χρόνια]

1
Μπουμπουλίνας 18
Σ’ εκκλησιές, άλλοι.
Εγώ σ’ εσένα θά ’ρθω
άγια Ταράτσα.

2

Παιδί της Κύπρου
μη με κοιτάς στα μάτια,
μη με ανακρίνεις.

3
Μέρες του ’76.
Αχ, πώς γελάνε
και στα κρυφά για σφαγείο
μας ετοιμάζουν.

4

Βρες μου έναν τόπο
όπου να μη ματώνουν
τους ποιητές του.

5

Το σπίτι πήρε
φωτιά, της οικουμένης,
κι εσύ κοιμάσαι;

6
Α.Π.
Πώς ευωδιάζει
το χώμα που σε σκέπει
Αλέξανδρέ μου.

7

Στόμα αδηφάγο
θηρίου, τούτος ο τόπος
τρώει τα παιδιά του.

8

Σπίτι, καλύβι,
εδώ μη χτίσεις, ξένε —
βουλιάζει ο τόπος.

9

Αυτός εκεί είν’
επικίνδυνος· κάνει
όνειρα ακόμα.

10

... κι οι ποιητές να εκ-
λείψουν, πάση θυσία —
μας ξεσκεπάζουν.

11

Εδώ μιλάνε
όλοι· για το καλό σου
λέγε τι ξέρεις.

12

Σκοτάδι πέφτει
βαρύ, στον κόσμο πάλι.
Προσευχηθείτε.

Από τη συλλογή Τα Χάι-Κάι (1978)