Δημήτρης Λαμπρέλλης

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης



Γεννήθηκε το 1958 στην Αθήνα και κατάγεται από τη Μικρά Ασία και τη Λέσβο. Σπούδασε Φιλοσοφία στο ΑΠΘ και στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ (ΗΠΑ). Είναι Καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Τα ενδιαφέροντά του εστιάζονται στον χώρο της φιλοσοφικής ανθρωπολογίας, της κοινωνικής φιλοσοφίας και της αισθητικής. Ποιήματα και συνεργασίες του για τη μελέτη και την κριτική της λογοτεχνίας έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά, εφημερίδες και ανθολογίες. Ασχολείται επίσης με τη φωτογραφία επί μία εικοσαετία.

Ποιητικές συλλογές:
«Έσοπτρος», εκδ. Νέα Πορεία, 1982
«Ο δίσκος με τα στίγματα», εκδ. Νέα Πορεία, 1991
«Η αριθμητική της Περσεφόνης», εκδ. Νέα Πορεία, 1996
«Η ανεμώνη και ο ίλιγγος», εκδ. Νέα Πορεία, 2002
«Η μυστική αποβάθρα», εκδ. Ίκαρος, 2005
«Το αίμα των ονείρων», εκδ. Ίκαρος, 2010
«Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι», εκδ. Γκοβόστη, 2013
«Ο τυφλός κορυδαλλός», εκδ. κουκούτσι, 2015
«Δημήτρης Λαμπρέλλης: Ποιήματα (1982-2015)», εκδ. Ρώμη, 2016
«Το σκάκι τ’ ουρανού», εκδ. Μελάνι, 2018
«Σχετικά με την Εκάτη», εκδ. Ηριδανός, 2021
«Ο κύκλος της Αλκυόνης», εκδ. Επίμετρο, 2024

Δοκίμια:
«Χριστούγεννα στην ποίηση του Μίλτου Σαχτούρη. Η ανακλαστική διαλεκτική και τα ματωμένα της θραύσματα» (πρόλογος: Γιάννης Δάλλας), εκδ. Ίκαρος, Αθήνα, 2008

[Πηγή για τη φωτογραφία, το βιογραφικό και την εργογραφία: ο ιστότοπος του ποιητή]

Ανθολογημένα ποιήματα:

• Άνοδος / Έσοπτρος (1982)
• Αρκτούρος επιτέλλει / Έσοπτρος (1982)
• Η θήκη «clipper». Σκευή / Έσοπτρος (1982)
• Η μη ύπαρξη του Μήτρου Λίτζα / Έσοπτρος (1982)
• Η παλάμη των μύρτων / Έσοπτρος (1982)
• Κληδών / Έσοπτρος (1982)
• Ομιλία / Έσοπτρος (1982)
• Όμως / Έσοπτρος (1982)
• Πρόλογος σε μια ομιλία που δεν υπήρξε ποτέ / Έσοπτρος (1982)
• Ανάσπαση / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Διάλειμμα / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Ένα δωμάτιο χωρίζεται σε δύο τοπία / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Η διασπορά / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Η είσπραξη του μύθου / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Η επέτειος / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Η επίσκεψις / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Η κάθοδος / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Η (παιδική) χαρά / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Η πτώση / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Ιάσων / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Ο άρρωστος / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Ο φράχτης της Ανθήλης / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Ο χειμώνας του Αντίνοου / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Σημειώσεις για την ακινησία των φιδιών / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Στους μύλους τους φωσφορικούς / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Το δέσιμο / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Το κέλυφός της / Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)
• Για το στολισμένο καράβι της Πρωτοχρονιάς / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Η ανάληψη / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Η Άνοιξη / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Η αργία / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Η αριθμητική της Περσεφόνης / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Η παράσταση / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Ο περίπατος / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Παραμύθι / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Τα νησιά / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Το ποίημα / Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)
• Ένα πρωί ο κύκλος / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Η βελόνα / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Η γιορτή / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Η μαγική σκάλα / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Ιφιγένεια / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Οι λόγχες / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Σχόλια για μια εκδρομή / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Στο δωμάτιο / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Το Ταχυδρομείο / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Το χιόνι / Η ανεμώνη και ο ίλιγγος (2002)
• Η Ιωάννα / Η μυστική αποβάθρα (2005)
• Η Κίρκη / Η μυστική αποβάθρα (2005)
• Η κόκκινη κραυγή / Η μυστική αποβάθρα (2005)
• Ο αγώνας / Η μυστική αποβάθρα (2005)
• Τα ρόδια των ονείρων / Η μυστική αποβάθρα (2005)
• Το λαχείο / Η μυστική αποβάθρα (2005)
• Το φορτίο / Η μυστική αποβάθρα (2005)
• Η αργία / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Η γραμμή / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Η ελιά / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Η κερασιά / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Η λίμνη / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Ο Ενδυμίων / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Οι στιγμές / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Τα ρούχα της Άνοιξης / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Το τραύμα / Το αίμα των ονείρων (2010)
• Η ελπίδα / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Η ξυλοκόπος / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Η πρόσκληση / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Η Πρωτομαγιά / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Ο τροχός / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Οι ρωγμές / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Τα δάχτυλα / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Τα πέταλα των λουλουδιών / Στοιχηματίζοντας με το σκοτάδι (2013)
• Αρτεμίδωρος / Σχετικά με την Εκάτη (2021)
• Ο φωσφορικός μύλος / Ο κύκλος της Αλκυόνης (2024)

Συνεντεύξεις του Δημήτρη Λαμπρέλλη:

• Δημήτρης Λαμπρέλλης (συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη / diastixo.gr)

[ Επιστροφή στο ευρετήριο της ανθολογίας «Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα και ως σήμερα» ]

[wings]

[Πηγή: Arcturus compared to the Sun.]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Αρκτούρος επιτέλλει

Τρεις
Την Εποχή της Ανταλλάξιμης πέτρας
Την Εποχή των ωνημένων Δεήσεων
οι τελευταίοι
των σπερματικών μονολόγων καταβάλλονται.
Επί των παρασκηνίων το αίμα τους περιφέρουν λίθινες πλάκες με υποτυπώδη την επιγραφή:
«Η κατάληξη κάθε νεκρολογίας είναι το στοιχείο του έρωτα των πτωμάτων»
Ή, όχι
Τα μνημεία είναι πολύτροπα
γι' αυτό
οι ερμηνείες αγνοούνται
(Μυστικοί εμβολιασμοί δεν έλυσαν το πρόβλημα
Οι μύγες αποκαθίστανται πριν υποχωρήσουν)
Καθώς
το αιμάτινο νήμα μιας επαφής
ίπταται, ίπταται, ίπταται
Οι Φιάλες βυθίζουν τις νύχτες των αμαράντων
όπως
οι σεμνοί την Αυγή.
Στα μαλλιά της ωχρής μνήμης αναπτύσσεται η λέξη reciprocum.
Εντός της
Η Βεστόνιτσε αποσύρεται
Ο βέμβιξ       ανθίζει
ΜΟΝΟ
οι μεθύοντες αυτοπυρπολούνται.
Την ημέρα της αναχώρησης συνέβησαν άλλα αντ' άλλων.
ΤΟΤΕ
Οι λέξεις με τα πήλινα στήθη ακούμπησαν στους κύνες της πόλης
Οι πρωινοί περιπατητές έθαψαν ανθρώπους ως το σημείο που το ποδήλατο
με τους μονότονους καρπούς
ίδρυσε τη βροχή
Ξέφυγε

(Εμπαίδωσις εις ανάμνησιν του σκισμένου τοπίου)

Οι πληροφορίες επέμεναν
τρία καρφιά στις τσέπες μας, τρία καρφιά στις τσέπες μας
Τίποτε άλλο.
Έπειτα εξεδόθη κατατοπιστική ανακοίνωση με την
ένδειξη:
Ανάνιψις ή Λογαριασμοί.

Το νόμισμα έπρεπε

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

ΚΟΥΜΙΩΤΗ Koumioti " Η ΑΓΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ " 1973 - YouTube

Μίμης Πλέσσας & Κώστας Βίρβος, Η Άγια Κυριακή
(τραγούδι: Ρένα Κουμιώτη / δίσκος: Θάλασσα πικροθάλασσα (1973))

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Διάλειμμα

Περίλυπα πρόβαλαν τα ερπετά
στο θέατρο που έστησε η Τισιφόνη.

Στο διάλειμμα
Ένας θεατής
θυμήθηκε τα μάτια του.

Δύο ξεχασμένα πλοία.
Γεμάτο νάρκες το λιμάνι.

Από τη συλλογή Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)

[wings]

ΟΙ ΦΩΝΕΣ ΤΩΝ ΛΟΥΛΟΥΔΙΩΝ ~ ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΚΟΥΛΑΣ - YouTube

Νικηφόρος Βρεττάκος & Παναγιώτης Κωνσταντακόπουλος, Οι φωνές των λουλουδιών
(τραγούδι: Βασίλης Σκουλάς / δίσκος: Πικραμένος αναχωρητής (1992))

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Ο περίπατος

Είναι Άνοιξη.
Κι από το στόμα των παιδιών κόβω λουλούδια
Κρατώ την κάθε στιγμή
με ένα στίγμα
Με το δικό μου ρήμα

Παίζω
Περιπαίζω
Παραπαίω
Λέγω
Σιωπώ.

Από τη συλλογή Η αριθμητική της Περσεφόνης (1996)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Πρόλογος σε μια ομιλία που δεν υπήρξε ποτέ

[Ενότητα Το χρώμα «Axis»]

Η φωτογραφία τς διάσημης Renata Tebaldi («Αΐντα») μας βοηθούσε να ξεπεράσουμε τις αναμνήσεις από την ταφή του σ’ ένα δωμάτιο του χώρου. Γεγονός που οφειλόταν στις μικρές δονήσεις ενός αυτοδιαφημιζόμενου υλικού. (Ο άνεμος άφησε ελάχιστες θερμικές αλλαγές.)

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Η μη ύπαρξη του Μήτρου Λίτζα

[Ενότητα Το χρώμα «Axis»]

— Θα ήθελα να πείτε...

Κύριε, ποιος εμποδίζει τη στάχτη του πόθου μας να την προσφέρουμε, σε χρυσοποίκιλτους κρατήρες, στο σκίτσο της πόλης∙ παραφράζοντας σε κάθε κρατήρα τα τρομαγμένα ποιήματα του απειράριθμου ποιητή

Καθώς
Η ομήγυρις των εκλεπτυσμένων χαρταετών
υπέμενε ικανοποιητικά το σήμα κινδύνου
ενός ανελκυστήρος

Καθώς
Η δόξα μιας εφήμερης περούκας

Καθώς
Οι υποσχέσεις των ποιητών.

Ίσως έτσι
εγώ και η ατμόσφαιρα
προωθούμε το αδιέξοδο
των απολεσθέντων σχεδίων
μιας ελπίδας
ως τα όρια μιας ομφαλικής ευγένειας.

— Θα ήθελα να πείτε...
Κύκλος οπτικά ανεπαίσθητος, φυσιολογικά νοητός όπως και πρέπει στους ιδιώτες
(ίσως γιατί δεν θυμίζει το σύντομο τρυπάνι μιας άλλης εποχής).

Προμετωπίδα-παρωπίδα-προσωπίδα.

Μια ανάμνηση ασθματική γονάτισε στο λαιμό της, στο κολιέ της επετείου για το λάθος

Η στάχτη, η στάχτη, η στάχτη της

Στον ύπνο μας κάθε βράδυ νεκροί με δωδεκάχορδες κεφαλές τραγουδούν:

Οι ύπεροι μιας εικόνας ξεχασμένης, τα παθητικά δοξάρια
μιας βροχής, σχιζοθυμούν την μονόχρωμη ηδονή.

(Μια σημαντική τάση χαρακτηρίζει από τότε τον αιώνα: Η τάση για μεγαλύτερους εγκεφάλους.)

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Όμως

[Ενότητα Το χρώμα «Axis»]

Εμείς, επαίτες μαρμάρων, δόξης απογονικής γονιδίων καταστάσεως ευνοϊκής, γευόμαστε τραίνα με βοές από γεύσεις παρελθόντων γεγονότων.
Ευχαριστούμε πάντας τους οπωσδήποτε συμμετασχόντας εις το βαρύτατον πένθος διά την απώλειαν του προσφιλούς μας σκύλου, χρώματος σταχτί, με την επιγραφή: «Κίνδυνος. Εξαφανιστείτε.»
Η τρύπα στο κρανίο του ήταν αχανής. Στην είσοδό της στεκόταν βέβαια ο ίδιος, επιστατώντας το χύσιμο της τρέλας του στα καλούπια της σιωπής (μνημειακή, αποθησαύριση των γενεών).
Μας προσκάλεσε να τον επισκεφθούμε. Το αναβάλαμε για άλλη φορά.

— Θα ήθελα να πείτε...
Ίσως να ήταν ανοιγμένη από τα κέρατα των ζώων της εποχής του.
Ίσως να ήταν ανοιγμένη από ένα περίστροφο.
Ίσως πάλι να ήταν ανοιγμένη στα πλαίσια μιας προσπάθειας για εξυγίανση.
Πάντως η μεταμόρφωση σταμάτησε. Ηώλιθοι. Ηωλίθου.

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης: Η θήκη «clipper». Σκευή

[Ενότητα Τα μάτια των φυκιών]

Στα μπαλκόνια των δρόμων τέσσερα περσικά τοπία καταργούνται.
Μετά τις συγκεντρώσεις των παιδιών οι αμαλγαματοποιοί συνωθούνται
Εις μάτην τα κύπελλα των επάλξεων μέμφονται την καταιγίδα.

Από τα φρέατα προβάλλουν ψάρια με επείγοντα χείλη.
Ενώπιόν τους τα καρούλια της νυκτερινής πληγής αποφεύγουν την ερμηνεία τους

Η κυρία πεθαίνει όρθια, πριν τα κίτρινα πουλιά των στίξεων
αναλογισθούν τα πικρά σφυριά των παρενθέσεών της.
Ο ορμαθός αυτός δεν τελειώνει ποτέ. Μόνο η σημασία του συνοψίζεται εις ό,τι τους θερινούς μήνες ονομάζεται

Εποχούμενος.

Και να, μέσα από τα λείψανα των εγκλείστων ψιθυρίζεται η σκηνή του λύχνου που ανελίσσεται
Ρυθμικό κουτί του Έλληνα Ιωάννη Morgue

Χαίρετε

Εκεί∙ στη σκιά των τεκτονικών σημάτων εντυπώνονται οι ρίζες
ενδεικτικών μυστικών. Κάτω από τα ψάθινα καπέλα τους το όνομα
της ακαταλλήλου προτομής παραμένει άγνωστο.
Κι όμως, εδώ, ο αριθμός των χορικών παίζεται με ξένα δόντια.

Μανώλη Κομνηνέ υπάρχει αυτή η μουσική;

Υπάρχει μια ραπτομηχανή από τον Κιθαιρώνα
που περιέχει τον αυτόν (ίδιον όλων μας) σκοπό

Στο βάθος της οι στάσεις γίνονται αιολικές.

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Η παλάμη των μύρτων

[Ενότητα Kumelos]

Μέσα στις κουρτίνες των σταθμών μία μικρή μετάλλινη σφαίρα συγκροτείται
Σε δέντρα
Πέρα από Βυζαντινούς κοιτώνες
τα φορέματα τηρούνται άθικτα. Όπως η παράστασις των πελταστών
Τύφος ή έλευσις.

Επάνω στις πλατείες σχηματίζονται οι βλεφαρίδες της θάλασσας
Ανάμεσά τους κλείνονται τα χάλκινα κιβώτια
(να μη τα δει κανείς).

Το καλοκαίρι που τα κλειδιά γυρίζουν
Οι ιππείς συνοδεύονται δε συνοδεύουν
Ο μανδαρίνος καρπούται τις μονωμένες των υδριών
Στη θέση τους τοποθετείται φάσμα τυμπάνων και η περόνη.
Κοιλάδα με ελάσματα κλείνει τη διαφάνεια των νεκρών
Μία διαπασών
στις γούνες
υποβλέπει το νέο

Δύο επίμονα μέλη βάφουνε τις σαύρες (η οπή των θαλασσινών).
Εις αυτό το σημείον, της σκάλας, η πικρία των επαύλεων τελειούται.

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Άνοδος

[Ενότητα Η εμμονή του ίχνους]

Τα παγοθραυστικά πλήττουν την επιείκεια των οδηγών
Οι επιβάτες δεν ομιλούν
θυμίζουν την ιστορία
του Ματθία από τη Wolf
με φθηνή κλωστή
στα μαξιλάρια του Αριστοφάνη.
Το παράθυρο ανοίγει χαμηλά χωρίς ενδείξεις
Μία σινδόνη με μεντεσέδες στα κόκκινη χείλη έρχεται
Στο παλαιοπωλείο.

Νύχτα στις πόρτες ο ταμίας
αγγίζει ψάρια ασκεί τη φαρμακεία.
Επάνω, αιωρούνται δύο μήλα

Στο όργανο εμπρός έμειναν ελάχιστα πλήκτρα
πλήκτρα πτηνόμορφα
που κρούει η Ηλέκτρα.
αρχή Ηλέκτρα αργή.                       

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Κληδών

[Ενότητα Ηλιόκρυπτος]

Στον Μίλτο Σαχτούρη

Τσέμπαλα κίβδηλα
Κι όμως δυο μάτια
ράβουνε πανιά μαύρα.

Η νυκτερινή ομπρέλα
Όταν αναπτύσσεται
Οι παραστάτες της χειρονομούν με τα σπαθιά
Δεν είναι ομπρέλα είναι ρύγχος
Όχι πετεινός αλλ’ αγκίστρι που βασανίζει
γονυπετώς.
Κόρδακας και Κόρακας.           

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Ομιλία

[Ενότητα Ο καταναγκασμός των εμβατών]

Ένα σκυθρωπό παλτό με τους Παλαιολόγους
στον λαιμό του.
Δίπλα μία θήκη
Περίσσευαν τα σπλάχνα
που έσκισαν οι αμνοί
του πανδοχείου.

Από τη συλλογή Έσοπτρος (1982)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Το δέσιμο

(Χθες)
Στη μεθόριο
το φεγγάρι
ήταν ένας άνθρωπος κλειστός
και κάρφωνε μια μέλισσα.

(Σήμερα)
Στην προκυμαία
δεν θα καταλάβουν τίποτα.
Εκ νέου ένα φορτίο με σταφίδες θα αποπλεύσει.

(Κι όμως)
Κάτι παράξενο είχαν οι διαφημίσεις.
Πάλι ο δίσκος ήτανε κενός
Πάλι γεμάτα στίγματα τα ψάρια.

Από τη συλλογή Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Στους μύλους τους φωσφορικούς

Αυτοί.
Αυτοί δεν έφεραν μηνύματα.
Της πόλης μας τα κτίσματα
έζωσαν με σύρματα λεπτά/ηλεκτρισμένα.
ΜΟΝΟ
εξαίρεσαν
τους μύλους τους φωσφορικούς
που κάτωθέ τους διάβαινε
—εμέσσων νεαρός—
ο ποταμός Αχέρων.

Από τη συλλογή Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)

[wings]

Δημήτρης Λαμπρέλλης, Ένα δωμάτιο χωρίζεται σε δύο τοπία

Δύο εισιτήρια το χιόνι.
Τα εισιτήρια σκούπιζε ο σπόγγος
κι ο αεροπόρος / στην πρόβα της εξόδου / πρόσεχε πολύ.

Σε μια παράσταση
μάταια
άλλαζε ο γιος του σκύλου φορεσιές —
Η Έμιλι για ποιητές είχε τον Κητς.
Σε μια παράσταση
Εκεί που τέλειωνε η σκηνή / άρχιζε μια δίνη
Από μέσα της φεύγοντας μια πέτρα
πήδησε στην καρδιά μας / κι έπειτα έπεσα στη θάλασσα.

Της παραλίας τα κρύσταλλα / ακόμη ήτανε τυφλά
και τα έλεγαν
συμπτώματα.

Από τη συλλογή Ο δίσκος με τα στίγματα (1991)