Μάνος Ελευθερίου

[wings]

Μάνος Ελευθερίου

Ποιήματα δημοσιευμένα στο Translatum:

• Ν' αλλάξουμε κόλαση - Αναμνήσεις από την όπερα (1987)
• Αλληλεγγύη - Αναμνήσεις από την όπερα (1987)
• Επανάληψη ήχων αισθημάτων και αναμνήσεων - Το νεκρό καφενείο (1997)
• Ζούμε αλλού - Το νεκρό καφενείο (1997)
• Σώμα και ψυχή - Το νεκρό καφενείο (1997)
• Τα θαύματα - Το νεκρό καφενείο (1997)
• Η πόρτα της Πηνελόπης - Η πόρτα της Πηνελόπης (2004)

[wings]

Μάνος Ελευθερίου, Ν' αλλάξουμε κόλαση

Όταν αποφάσισα να πολεμήσω με την Άνοιξη
(έτσι κι αλλιώς δεν ήταν πια της φαντασίας μου)
οι κάλπηδες κριτές μού πρόσφεραν μια θέση δίπλα στην αγχόνη.

Θέλω ν' αλλάξω δέρμα. Πρέπει ν' αλλάξω κόλαση.
Ν' αλλάξουμε αέρα. Πρέπει ν' αλλάξουμε κόλαση.

[wings]

Μάνος Ελευθερίου, Ζούμε αλλού

Ζούμε αλλού και κάπου αλλού υπάρχουμε
αλλού κι αλλιώτικα μιλάμε κι αγαπάμε
αλλού είναι η σκέψη μας κι ολόκληρη η ζωή μας

κι όμως εδώ σ' αυτό τον τόπο σέρνουμε τα πόδια μας
σαν τους κατάδικους που ζουν μ' άλλους κατάδικους
σ' αυτές εδώ τις ερημιές με πρόσωπα που ανήκουν σ' άλλους
ή και σε κάτι που υποδύεται τους άλλους.


Ζούμε αλλού κι άραγε πώς να ήμαστε
με ποια λαλιά και ποιες αισθήσεις


με δέρμα κι αίμα υποταγμένα στο μυστήριο
και ασφαλώς περήφανοι στην τακτική ζωή μας.

Α βέβαια, βέβαια ζούμε αλλού και κάπου αλλού υπάρχουμε.

Από τη συλλογή Το νεκρό καφενείο (1997)

[wings]

Μάνος Ελευθερίου, Σώμα και ψυχή

Όχι μονάχα εκείνο που είμαστε κι ό,τι απόμεινε από μάς
ή ό,τι αγωνιζόμαστε να φαίνεται

αλλά μαζί μας σέρνουμε και τις μορφές των άλλων
που με τα χρόνια γίνονται ίσκιος ανάμνησης

μαζί μας σέρνουμε σημάδια και κομμάτια τους
το αίμα, την αγάπη τους, την περιφρόνησή τους
τα πάθη και τα μίση τους και την εκδίκησή τους
αυτά που χάσαμε σε τρόμους και κινδύνους-

όσα κερδίσαμε σε μάχες βιαστικές, τυραννικές
κι όσες μας έδωσαν χαρές περαστικές οι αθάνατοι.


Έτσι σιγά σιγά χτίζεται σώμα και ψυχή.
Έτσι σιγά σιγά το πρόσωπό μας.

Από τη συλλογή Το νεκρό καφενείο (1997)

[lionpsyche]

με δέρμα κι αίμα υποταγμένα στο μυστήριο

Πόσο αληθινός είναι εδώ ο ποιητής μας. Θα ήθελα, όμως, να προσθέσω πως δεν είναι μόνο το σώμα υποταγμένο στο μυστήριο, μα πάνω απ όλα η ψυχή. Και, όντως, ζούμε ανάμεσα στα πλήθη, μα ο καθένας στο δικό του κόσμο, στα δικά του πάθη. Μόνο όταν βγούμε από αυτά τα πάθη, θα μπορέσουμε να συνυπάρξουμε με τους άλλους ή μόνο όταν συμβιβαστούμε με αυτά, ακόμη και πολεμώντας τα για κάποιο διάστημα...

[lionpsyche]

Έτσι σιγά σιγά χτίζεται σώμα και ψυχή.
Έτσι σιγά σιγά το πρόσωπό μας.

Και, όντως το πρόσωπο, όσο βασανισμένο κι αν είναι πάντα θα αντιπροσωπεύει και την υλική μα και την ψυχική μας υπόσταση. Ακόμη, όμως, κι αν δεν κερδίσαμε κάποιες μάχες, μάθαμε από αυτές. Κι όταν κανείς μαθαίνει, πάντα βγαίνει νικητής!

[wings]

Μάνος Ελευθερίου, Επανάληψη ήχων αισθημάτων και αναμνήσεων

Μυρίζει απόψε κόκκινο κι αγάπη.
Άσπρα κατάμαυρα γάντια και πανάκριβες ώρες χωρίς επιστροφή
με τα ερείπια αισθήματα και τους τρόμους της αστυνομίας.
Τα καφενεία της συμφοράς του μέλλοντός μου
καμιάν ωδή δεν αξιώθηκαν μέσα σε τόση βασανισμένη στιχουργική.

Μυρίζει απόψε κόκκινο και μυρωδιές ξενοδοχείων
όταν ανοίγεις τις ντουλάπες και ζωντανεύουν οι σκιές
μαστιγωμένες απ' τις αρρώστιες και τους θανάτους
σκιές μιας δόξας και μιας ταπείνωσης
εμπορικών αντιπροσώπων και παγωμένων δικαστικών
πλασιέ, χαρτοπαικτών, ηθοποιών και ταχυδρόμων
πρωταθλητών μιας άνοιξης που ξέπεσαν ή κάποιοι σαν αυτούς που είχαν τα χρόνια τους απόχη


και ψάχνουν να βρουν στους καθρέφτες εκείνο που ήδη κρατούν
πρόσωπα τόσο αλλοιωμένα από τα φάρμακα και το αλκοόλ
τα μυστικά, τις αναμνήσεις, τις καθημερινές συναλλαγές,
μυρίζει ναφθαλίνη, λάβδανο και λησμονιά,
γυναίκες δίχως όνειρα και όνειρα που μεταμορφώθηκαν σε γυναίκες.

Σε τι ανάξια χέρια ξεπέφτει κάποτε η αγάπη.

Από τη συλλογή Το νεκρό καφενείο (1997)

[lionpsyche]

Η αλήθεια είναι πως η αγάπη ξεπέφτει πολλάκις σε χέρια ανάξια. Στο χέρι μας είναι να φύγουμε από αυτά. Κι αν βρούμε τα κατάλληλα χέρια, τότε τα πρόσωπα όσο και να αλλοιωθούν, παραμένει το μέσα τους και το μέσα μας που αν είναι αληθινό πάντα θα έχει αξία.

[wings]

Μάνος Ελευθερίου, Τα θαύματα

Δίπλα μας γίνονται τα θαύματα.
Δίπλα μας γίνονται ως μέσα στα ερείπια
των παλαιών σπιτιών με τις εξαίσιες σκάλες
που οδηγούν στον ουρανό-

πόσοι τις κατεβήκανε για τελευταία φορά
κοιτάζοντας προς τα ταβάνια

(προς τη ζωή του φοβερού νοήματος κοιτάζοντας)

ελπίζοντας πως από κει θα 'ρθεί μια σωτηρία.

Από τη συλλογή Το νεκρό καφενείο (1997)

[wings]

Μάνος Ελευθερίου, Η πόρτα της Πηνελόπης

Μοιάζει μαρμάρινη στήλη με τα εγχάρακτα
ονόματα ανθρώπων που έπεσαν για την πατρίδα.
Κάθεται χρόνια μπροστά στην πόρτα της.

Ποτέ στη ζωή της δε σηκώθηκε από 'κει.
Ίσως εκεί γεννήθηκε στα πένθη της και γέρασε.
Νερό των πεθαμένων πίνει, της Σελήνης.
Φοράει μαύρα και πενθεί.
Και για πολλούς πενθεί κι ίσως για μένα.

Ποτέ κανείς δεν πέρασε απ' την πόρτα της.
Ποτέ κανείς να τη ρωτήσει πώς και τι.
Μονάχα εγώ ψωμάκι και τυράκι της πηγαίνω
και το χαρίζει στους αγίους.

Μια πόρτα στο χρώμα ακριβώς της στάχτης.
Ξύλο ναυαγίου, σκεβρωμένη, γριά πόρτα.
Μ' ανοιγμένες φλέβες ξερές απ' τον ήλιο
ίδιες με πλοκάμια χταποδιού
και τη χυμένη σκουριά της σάπιας κλειδαριάς.

Χρώμα σαν τα φτερά πολλών πουλιών
και των αγγέλων.

Από τη συλλογή Η πόρτα της Πηνελόπης (2004)

[wings]

Μάνος Ελευθερίου, Αλληλεγγύη

Φυσούσε θάνατο αισχρό μες στις πλατείες.
Της ερημιάς το δέρμα κίτρινο απ' το φόβο.
Εγώ σκαμμένος σαν βουνό.

Πόλεμος κηρύχτηκε; με ρώτησε ένας άγνωστος.
Όχι, του είπα, κύριε. Τη σκοτωμένη μας ζωή
ψάχνει να βρει η αστυνομία.

Από τη συλλογή Αναμνήσεις από την όπερα (1987)