Αγγλισμοί στην ελληνική γλώσσα

[Elias71]

Χθες το βράδυ έβλεπα τηλεόραση με τους γονείς μου, και κάτι άκουσα στο πρόγραμμα «Σαββατοκύριακο Στη ΝΕΤ». Ένας που παρουσίαζε τις ειδήσεις άρχισε να λέει κάθε πέντε λεπτά «everything», σαν να μην υπήρχε καμία ελληνική λέξη να χρησιμοποιήσει. Είδα και μία τρελή σε ένα άλλο πρόγραμμα που ήθελε να μας πείσει ότι πήγε στην Αγγλία (ή στην Ιρλανδία... ξέχασα τι είπε ακριβώς) και ότι άρχισε να μιλάει τόσο ωραία αγγλικά που οι ντόπιοι δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι ήταν ξένη... και όταν άρχισε να μιλάει αγγλικά εκεί στο πρόγραμμα, ακουγόταν σαν να ήταν χασάπης που έσφαζε κότες... Και εγώ, γεννημένος στον Καναδά και μιλώντας αγγλικά όλη την ζωή μου, δεν θα μπορούσα να πείσω κανέναν Άγγλο ή Ιρλανδό ότι δεν ήμουν ξένος στην χώρα τους. Η προφορά δεν μαθαίνεται... πρέπει να ζήσεις στον τόπο τους για να είναι αυθεντικό.

Και όχι μόνο βλέπω ότι τόσοι τρελαίνονται με τις αγγλικές λέξεις (υπάρχουν τόσες πολλές που χρησιμοποιούνται αντί για τις αντίστοιχες ελληνικές που δεν θα μπορούσα να τις αναφέρω όλες)... αλλά μέχρι και τα εισαγωγικά μας αλλάζουμε! Τι έπαθαν τα « »; Αρρώστησαν; Βγήκαν στην σύνταξη; Τόσο αναγκαίο είναι να χρησιμοποιούμε τα " "; Οι Σλάβοι χαζοί είναι που ακόμα τα χρησιμοποιούνε; Τώρα στις ειδήσεις βλέπεις μόνο τα " " και σπάνια (εάν καθόλου) τα « ».

Μου την σπάει πολύ... μέχρι τώρα είχαμε τους Ιαπωνέζους που τους κορόιδευαν επειδή έχουν χαζέψει με τα αγγλικά, τώρα πάμε εμείς να γίνουμε χειρότεροι.

Συγνώμη εάν προσέβαλα κανέναν... αλλά αυτό με πειράζει πολύ και χρειαζόταν να ξεσπάσω κάπου...

Ακούω τις απόψεις σας, ακόμα και εάν δεν συμφωνείτε μαζί μου (επειδή ξέρω ότι μερικοί μάλλον θα νομίζουν ότι έχω τρελαθεί). :P

[banned8]

Για να μη νομίζεις ότι το ξεχάσαμε τούτο, μια γρήγορη απάντηση:

Μη φοβάσαι, δεν υπάρχει κανένας εξαγγλισμός της ελληνικής γλώσσας, ούτε εκτουρκισμό έχει πάθει που τόσα χρόνια κουβαλάει ένα σωρό ωραιότατες τουρκικές λέξεις. Ούτε άκουσα ποτέ κανέναν Άγγλο να παραπονιέται που όλο προσθέτουν λέξεις με ελληνικές και λατινικές ρίζες στο επιστημονικό λεξιλόγιό του.

Άσε τις γλώσσες να έχουν τέντα τις πόρτες και τα παράθυρα να μπαινοβγαίνει το αεράκι. Είναι ο πιο ζωντανός οργανισμός που υπάρχει και θέλει να αναπνέει συνεχώς οξυγόνο. Και ό,τι δεν είναι καλό, υπάρχει το λαϊκό φίλτρο που το ξεπαστρεύει.

Όσο για τα χαριτωμένα μας εισαγωγικά, επίσης μην ανησυχείς, δεν έχουν ξεχαστεί, και στα βιβλία τυπώνονται με συνέπεια. Και στο Word, αναλαμβάνει το Autocorrect και μας τα γυρνάει από " " σε « ». Αλλά όταν γράφουμε εδώ, πρέπει να κάνουμε πολλές κινήσεις για το καθένα, οπότε το θεωρούμε επουσιώδες. (Βεβαίως, αν οι κομπιούτερ και η φωτοσύνθεση είχαν φροντίσει να τα χάσουμε, ε δε θα βάζαμε και τα κλάματα... Όχι εγώ τουλάχιστον.)

[Elias71]

Να πω κάτι όμως... διαφωνώ με την σύγκρισή σου με τις τούρκικες λέξεις διότι τις πήραμε και τις κάναμε ελληνικές, και δεν τα χρησιμοποιούμε αποκλειστικά... δεν συναντάμε τους φίλους μας λέγοντας «Merhaba, φίλε, buyrun?» ούτε αρχίζουνε οι ειδήσεις με «Iyi aksamlar!». Γιατί όμως ακούμε αγγλικά παντού στην ελληνική τηλεόραση; Γιατί ακούμε «everything» εδώ, «by the way» εκεί, και ένα ωραίο «f*** you» ανάμεσα τα δύο; Αυτό με πειράζει. Δεν με νοιάζει όταν χρησιμοποιούμε λέξεις όπως το hard drive (αλλά θα προτιμούσα «σκληρός δίσκος»), ή το ADSL, ή ότι άλλο χρειαζόμαστε που δεν το έχουμε εμείς... αλλά γιατί να λέμε κομπιούτερ όταν έχουμε «ηλεκτρονικός υπολογιστής» ή πιο απλά «υπολογιστής»; Γιατί να λέμε «by the way» αντί για «μια και τό 'φερε η κουβέντα» ή ότι άλλο θέλεις;

Και τώρα που είπες «Ούτε άκουσα ποτέ κανέναν Άγγλο να παραπονιέται που όλο προσθέτουν λέξεις με ελληνικές και λατινικές ρίζες στο επιστημονικό λεξιλόγιό του», αυτό είναι εντελώς διαφορετικό. Η αγγλική γλώσσα είναι βασισμένη σε άλλες (την ελληνική, την λατινική, και τόσες άλλες) και είναι συγκριτικά αινούρια, η ελληνική όμως δεν είναι.

Και εγώ πάντως, εάν χάσουμε τα « » μία μέρα, δεν θα κλάψω, αλλά θα με πειράξει πάρα πολύ.

[spiros]

Έχεις πάει ποτέ Κύπρο; Εάν νομίζεις ότι στην Ελλάδα είναι ενοχλητικό, εκεί να δεις...

[banned8]

Τι χαμπάρια;

Η αγγλική γλώσσα είναι βασισμένη σε άλλες (την ελληνική, τη λατινική και τόσες άλλες) και είναι συγκριτικά καινούρια, η ελληνική όμως δεν είναι.

Η ελληνική είναι παλιότερη από την αγγλική. Από 'κεί και πέρα, η ελληνική είναι μια παλιά γλώσσα που από κάπου δημιουργήθηκε (δεν μας την έδωσε κανένας Μωυσής σε "ταμπλέτες"), με τσόντες (προσμίξεις) από άλλες σε όλη την πορεία της. Και με τον ίδιο τρόπο θα συνεχίσει, ανάλογα με τις επιρροές που δέχεται.

Τα ακραία φαινόμενα που επισημαίνεις ανήκουν σε κάποιους ανοηταίνοντες που κάνουν επίδειξη τα φτωχά τους αγγλικά για να μην αφήσουν να φανεί η φτώχεια των ελληνικών τους. Μη σε τρομάζουν, απλώς να σε αποτροπιάζουν.

Το κομπιούτερ δεν ενοχλεί να υπάρχει δίπλα στον δίσημο υπολογιστή, ούτε το μόντεμ θα το πούμε ποτέ στην κουβέντα μας "διαμορφωτή-αποδιαμορφωτή".

[Elias71]

Συμφωνώ μαζί σου με λέξεις όπως το μόντεμ (και το είπα στο τελευταίο μήνυμά μου) και με όλες τις άλλες λέξεις που δεν έχουμε κατάλληλες αντίστοιχες στα ελληνικά. Αυτό δεν με πειράζει καθόλου.

Τα ακραία φαινόμενα που επισημαίνεις ανήκουν σε κάποιους ανοηταίνοντες που κάνουν επίδειξη τα φτωχά τους αγγλικά για να μην αφήσουν να φανεί η φτώχεια των ελληνικών τους. Μη σε τρομάζουν, απλώς να σε αποτροπιάζουν.

Τότε καλύτερα να ρωτήσω... γιατί τόσοι αναγκάζονται να «επιδείξουν τα φτωχά τους αγγλικά»; Δεν μαθαίνουν ελληνικά στο σχολείο;

[banned8]

Δεν μαθαίνουν ελληνικά στο σχολείο;

Δεν έχεις καταλάβει ακόμα ότι ένας πόνος που μας βγαίνει και που καταθέτουμε στάλα-στάλα εδώ μέσα είναι που πιστεύουμε ότι δεν τα μαθαίνουμε όσο καλά θα 'πρεπε τα ελληνικά στο σχολείο;

[Elias71]

Δεν νόμιζα ότι το πρόβλημα ήταν τόσο μεγάλο· νόμιζα ότι μόνο υπήρχαν προβλήματα στις λεπτομέρειες, και όχι σε τέτοιο επίπεδο που μου εξηγείς τώρα.

[banned8]

Είναι ανάλογα με το πού βάζει ο καθένας μας τον πήχη για κάποια πράγματα.

[zephyrous]

Και αν δεις τι ελληνικά μαθαίναμε όσοι ακολουθούσαμε "τεχνολογικό" τομέα, θα φρίξεις! Εκεί που κατέληξα, πάντως, και δεν ξέρω αν συμφωνεί και ο Νίκος, είναι ότι τη μεγαλύτερη δουλειά σ' ένα παιδί την κάνει ο δάσκαλος που έχει στο δημοτικό (αν έχει σταθερό δάσκαλο για 2-3 χρόνια). Αλλιώς, την έχει "βάψει", ειδικά όταν προέρχεται από οικογένεια που αναγκάστηκε να παρατήσει νωρίς το σχολείο για βιοποριστικούς λόγους (όπως συνέβη, πιστεύω, με τους γονείς πολλών από μας).

[frem]

Σωστά, πάντως, επισημαίνει ο Ηλίας την άλλοτε δυνατότητα και νυν αδυναμία γραμματικής προσαρμογής των λεξιδανείων στα ελληνικά: Δυσκολεύομαι να σκεφτώ έστω και λίγες αγγλικές λέξεις που να "εξελληνίστηκαν" με αυτόν τον τρόπο.

Αλλά και η προσπάθεια πλέον απόδοσης ξένων λέξεων και όρων στα ελληνικά πολύ πενιχρά αποτελέσματα έχει να επιδείξει. Μάλιστα, αποδοκιμάζεται κιόλας από μερικούς. Ένα ψωρο-"διαδίκτυο" π.χ. που τολμήσαμε να μεταφράσουμε (όχι πως σε επίπεδο καθημερινής ομιλίας δεν λέμε συνήθως "ίντερνετ") αποτελεί για κάποιους προσπάθεια των "καθαρολόγων" να συγκαλύψουν τον λεκτικό δανεισμό "κάτω από την επίφαση ελληνικότητας που προσφέρουν τα μεταφραστικά δάνεια". Το ότι το "διαδίκτυο" δίνει και το χρησιμότατο "διαδικτυακός" (εκτός αν κάποιοι προτιμούν να λένε π.χ. "ιντερνετική επικοινωνία") μάλλον θεωρείται γεγονός μικρής σημασίας από τους "αντικαθαριστές" αυτού του είδους.

[banned8]

Αχ πια μ' αυτό το διαδίκτυο! Αν εξαιρέσουμε το ταχυφαγείο της Κανέλλη, είναι ίσως ο μοναδικός όρος με γνωστή ανά το πανελλήνιο πατρότητα. Χιλιάδες ξένες λέξεις έχουν ελληνικά αντίστοιχα επειδή τα σκαρφίστηκαν κάποιοι καλοί άνθρωποι στην εφημερίδα ή το περιοδικό, το βιβλίο τους, την έδρα τους, την επιτροπή τους, αλλά κανένας δεν γνωρίζει αυτούς τους αφανείς ήρωες. Τι κρίμα που άκουσα Internet και είπα αμέσως διαδίκτυο αλλά δεν είχα δίπλα μου το Βήμα ή το φακό της τηλεόρασης να με ακούσουν και να το καταγράψουν!

Φυσικά είναι ωραιότατο το διαδίκτυο, αλλά αν κάτσω κάτω μπορώ να αναφέρω δεκάδες όρους που πραγματικά με εντυπωσίασαν, π.χ. η αειφορία για το sustainability. Και δεν ξέρω κανέναν που να έχει αντίρρηση για πετυχημένους ελληνικούς όρους. Ούτε πιστεύω ότι δυσκολεύεται σήμερα η γλώσσα να πλάσει νέους όρους και ευκολυνόταν στο παρελθόν. Απλώς μερικές φορές η προσπάθεια γίνεται από ακατάλληλους ανθρώπους ή με ακατάλληλο τρόπο.

[user3]

Πολύ σωστά αυτά για το διαδίκτυο και το διαδικτυακός, αλλά σε επίπεδο καθημερινής ομιλίας
γιατί λέτε ίντερνετ; Αν μιλάτε ελληνικά, τότε ιντερνέτ. Αν αγγλικά, ίντερνετ. Παρόμοια, αν
μιλάτε ή γράφετε ελληνικά, τότε Γκράχαμ. Αν μιλάτε αγγλικά, Γκρέιαμ ή όπως αλλιώς
προφέρεται.

Κατά τα άλλα, η γλώσσα δεν δυσκολεύεται περισσότερο σήμερα να πλάσει νέους όρους,
είναι όμως τεράστιο το πλήθος των λέξεων που συνωθούνται στο τελωνείο με αποτέλεσμα
να περνάνε τελικά οι περισσότερες ατελώνιστες. Καλώς ή κακώς, η ελληνική γλώσσα
έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό, ήδη μετά τη βυζαντινή εποχή, την ικανότητα να δανείζεται
(με λόγιο δανεισμό, όχι με λαϊκό δανεισμό) λέξεις λατινικής προέλευσης. Κι έτσι, εκεί που ο άγγλος λέει
transfection και όλοι οι άλλοι απλώς αλλάζουν την κατάληξη (transfektion, transfezione,
transfeccion, transfektie) και καθαρίζουν, εμείς και κάτι φιλανδοί και ούγγροι, είμαστε
καταδικασμένοι να ψάχνουμε αν είναι διαλοίμωξη -και όχι τρανσφεκτίωση.

ν.

[banned8]

Εκτός αν είναι τρανζίστορ και τρανσφεράση :-}

[metafrastis]

Σχετικά με την προφορά στο αρχικό ποστ, να αναφέρω πως κάποια ξαδέλφια μου που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Αμερική μέχρι και τα έντεκά τους χρόνια πριν επιστρέψουν στην Ελλάδα οικογενειακώς, μιλούν Αγγλικά με αμερικανική προφορά και είναι αδύνατο να μην τους περάσει κανείς για Αμερικανούς. Στην αρχή μάλιστα υπήρχε πρόβλημα κατανόησης και τους κοροιδεύανε κιόλας οι συνομήλικοι τους όποτε μιλούσαν Αγγλικά. Τα παιδιά είναι αδύνατο να μιλήσουν με οποιαδήποτε άλλη προφορά και απλά ξαναλένε κάποιες λέξεις με την "ελληνική" προφορά όποτε υπάρχει πρόβλημα κατανόησης.