Γιάννης Υφαντής

[banned]

Όταν ξαφνικά είδα κατάφατσα το φοβερό γατούδι, ξέσπασα σε κραυγές και γέλια. Μπράβο, Γιάννη. Γουστάρω τις «καλντεριμτζούδες» αλλά εγώ μεγάλωσα με άλλες αλανιάρες, τις κεραμιδόγατες στη γειτονιά της Αγνώστου Στρατιώτου και Μητσαίων. Είκοσι με τριάντα κάθε μεσημέρι στη στέγη μιας αποθήκης κάτω απ' το πίσω μας μπαλκόνι, νωχελικές, χαριτωμένες, ερωτικές, πειναλέες και αρπακτικές.

Τότε όλα τα σπίτια είχαν γάτα. Όχι μόνο για την αρμονία των κινήσεών της και τα παιχνίδια αλλά και για πολύ πρακτικούς λόγους. Μια από τις πιο αγαπημένες εικόνες της παιδικής μου ηλικίας είναι να μπουμπουνίζει η σόμπα με τα καυσόξυλα, δίπλα της η γιαγιά να πλέκει, και στα πόδια της κουλουριασμένη η γάτα μας να ρονρονίζει.

Να 'ταν ο κόσμος Άνω Πόλη και η ζωή μας Σαββατόβραδο!

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Το άλας της γης

[Ενότητα Α]

Κάτω απ’ την αρχαία φωνή του κόρακα
η θάλασσα γυμνώθηκε απ’ τη γη. Η αμμουδιά
είναι η στερνή δορά της θάλασσας.
Η θάλασσα γυμνή απ’ την άμμο
η θάλασσα γυμνή απ’ όλα κυματίζει προσπαθεί
να γυμνωθεί απ’ τον εαυτό της.
Το αλάτι είναι η σοφία της θάλασσας.
Το είδα στα τραχιά χέρια των βράχων.
Το αλάτι είναι η θάλασσα γυμνή
κι από τη θάλασσα την ίδια.
Το αλάτι είναι η σοφία της θάλασσας.
Να είστε το αλάτι αυτού του κόσμου.
Όμως όταν τα πάντα έχουν γίνει
όμως όταν τα πάντα πια είναι πίσω σου
πού θα μπορούσες να κοιτάξεις και να μη
γίνεις αλάτι;

Από τη συλλογή Ο καθρέφτης του Πρωτέα (1986)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Πώς θα μπορούσα

Πώς θα μπορούσα να τους πω; Πώς θα μπορούσα
να πιάσω τις πωλήτριες, τις εργάτριες, τους φαντάρους, τα παιδιά μωσαϊκών, τα χωριατάκια, τις μοδίστρες,
να τους πω πως όλοι αυτοί
με τα λεφτά και με τους τίτλους, τ’ αξιώματα, όλοι αυτοί
οι επιστήμονες, οι σταρ, οι φοιτητές, όλοι αυτοί
με τα φανταχτερά και με τη λάμψη τους, όλοι αυτοί
οι τάχατες σπουδαίοι είναι σκατά, και πώς το ξέρω
πώς είμαι βέβαιος γι’ αυτό. Πώς να τους πω;
Δόξα στον άσημο, στον άσκημο,
στον που δεν ξέρει πώς πατούνε το κουμπί του ασανσέρ,
στον με την άγνοια και το φόβο, με τα κόμπλεξ∙
δόξα στις γυναικούλες που τις λένε του λαού
και που δεν ξέρουν πώς να πιάσουν το τηλέφωνο.
Δόξα σε σας σκυλιά, έκπτωτοι άγγελοι.

1976

Από τη συλλογή Ποιήματα Κεντήματα στο Δέρμα του Διαβόλου (1988)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Τίποτε ταπεινό

Τόση ελευθερία τόση γνώση άλλο δεν άντεχε κι εντέλει
κλείστηκε μες στο σώμα ενός τρελού.
Τίποτε ταπεινό.
Είναι πολίτης πια του σύμπαντος.
Μήτε αστός μήτε χωριάτης.
Είναι πολίτης πια του σύμπαντος
σαν τα σκαθάρια και τους ήλιους. Απαλλάχτηκε.
Νοίκι, ΔΕΗ και δόξα τα ανάλαβαν οι ατσίδες.

1980

Από τη συλλογή Ποιήματα Κεντήματα στο Δέρμα του Διαβόλου (1988)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Οι καημένοι οι φίλοι

[Ενότητα Β]

οι φίλοι∙
δε φτάνει μόνο να εκτιμώ αυτούς τους ίδιους
θέλουν να εκτιμώ και τις γυναίκες τους
θέλουν να κάνω και με τις γυναίκες τους παρέα
δηλαδή
καλά και σώνει θέλουν
συνένοχους.

Από τη συλλογή Μανθρασπέντα (1977)

[mavrodon]

Δηλαδή, συνενόχους σε τι; Στο ότι λένε ψέματα ότι τις εκτιμούν; Μήπως θα έπρεπε να βάλει ο ποιητής «συμπάσχοντες»;

[wings]

Πιστεύω πως ναι, Θωμά μου. Το έχω διαπιστώσει κι εγώ. Κατά βάθος δεν τις εκτιμούν.

[mavrodon]

Εκτός από τη μάνα τους, βεβαίως! Μια από τις καλύτερες διαφημίσεις που είδα πρόσφατα είναι αυτή της μαμάς που ξεπετάγεται από την τούρτα με «ελαφρά ενδυμασία» και ο γιος της την κοιτά αποσβολωμένος.

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Το εμείς και το εγώ

Να ’σαι με το «εμείς» αλλ’ όμως πρόσεξε
από το ψεύτικο αγοραίο «εμείς» προτίμησε
ένα αληθινό προκλητικό «εγώ». Μη ζητιανεύεις
τη συγκατάθεσή τους∙ άρπαξε
αυτό που είναι δικό σου κι όσοι έχουν
μάτια κι αυτιά και νου θα εννοήσουν.
Να ’σαι με το «εμείς» αλλ’ όμως πρόσεξε
μέσα στα τόσα σκουριασμένα «εμείς», αδίσταχτα
δείξε το αστραφτερό σου «εγώ». Μην περιμένεις
τη συγκατάθεσή τους∙ το γνωρίζεις
(εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια το γνωρίζεις) ότι τίποτε
να δώσουν δεν μπορούν όσοι δεν έχουν.

1980

Από τη συλλογή Ποιήματα Κεντήματα στο Δέρμα του Διαβόλου (1988)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Λόγος σε συμπόσιο διανοουμένων

Α κύριοι κύριοι της «κουλτούρας», γένος
της Ματαιοδοξίας και δολοφόνοι
πάνω από κάθε υποψία.
Α κύριοι κύριοι της «κουλτούρας», έχετε, δε λέω
τα περιοδικά σας, τις
εφημερίδες σας
την τηλεόρασή σας, τους
προαγωγούς σας, έχετε
τις γκομενοπαγίδες σας, τα θερμοκήπιά σας,
τη στρατευμένη σας συνείδηση, έχετε
τα άγχη σας (α πόσο όμορφα υποφέρετε)
τις εκλεκτές σας αμαρτίες, τον αγώνα σας, μα έχετε προπάντων
τις μαϊμούδες σας ψυχές∙ γουστάρω απόψε
οι μαϊμούδες σας ψυχές γουστάρω απόψε
να μου χορέψουν την
ανησυχία σας
για τον άνθρωπο
την υστερία σας με την τέχνη, την αγάπη σας
προς την ελευθερία, τη ροπή σας
στο φαρισαϊσμό.
Α κύριοι κύριοι της «κουλτούρας», γένος
της Ματαιοδοξίας και δολοφόνοι
πάνω από κάθε υποψία.

1976

Από τη συλλογή Ποιήματα Κεντήματα στο Δέρμα του Διαβόλου (1988)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Παραμύθι

[Ενότητα Γ]

Είχες μες στον καθρέφτη τ’ ουρανού τον ήλιο σώμα σου∙
βράδιασε πια και κομματιάστηκες σε άστρα.

«Κι όμως ο ουρανός είναι αυλή και τ’ άστρα σπόροι
που εγώ θα τους μαζέψω την αυγή»
Είπε ο κόκορας κι ανέβηκε στη ράχη της δρακόντειας ρίζας να κουρνιάσει.

Από τη συλλογή Ο καθρέφτης του Πρωτέα (1986)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Λένε πως δεν σου άξιζε η τόση μου η λύπη

[Ενότητα Του έρωτα και της αθωότητας]

Λένε πως δεν σου άξιζε η τόση μου η λύπη
όμως εγώ που έχασα ολόκληρο τον κόσμο
εγώ μονάχα ξέρω τι μου λείπει.

Από τη συλλογή Έρως ανίκατε μάχαν (2004)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Φωτισμός

[Ενότητα Γ]

Το φως χωρίζει τα πράγματα.
Το σκοτάδι ενώνει τα πράγματα.
Αυτή η πρώτη παρουσία των πραγμάτων
αυτός
ο θάνατος. Όμως
στη δεύτερη παρουσία τους

τα πράγματα
είναι
το φως.

Από τη συλλογή Μανθρασπέντα (1977)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Θα πει

[Ενότητα Α]

Τώρα ανοίγω πόρτες που ’ναι μόνο δικές μου
Καθένας τώρ’ ανοίγει τις δικές του πόρτες
Καθένας τώρα βλέπει τα
δικά του πράγματα.
Κι αν τύχει να βρεθούμε μπρος στα ίδια πράγματα
τα βλέπουμε
με χρώματα και σχήματα ο καθένας
διαφορετικά.
Κι αν τύχει να τα ιδούμε με
τα ίδια χρώματα
και με τα ίδια σχήματα τα βλέπουμε
όχι στην ίδια θέση
όχι απ’ την ίδια θέση
όχι στον ίδιο χρόνο.
Κι αν δούμε ακριβώς τα ίδια πράγματα
στην ίδια θέση από
την ίδια θέση
στο ίδιο χρώμα και
στο ίδιο σχήμα
στον ίδιο χρόνο ακριβώς
θα πει
θα πει πως ανοίξαμε την
τελευταία
πόρτα.

Από τη συλλογή Μανθρασπέντα (1977)

[wings]

Γιάννης Υφαντής, Για να τελειώνουμε με τα ψέματα

Ήταν ειλικρινής
συγκρατημένος
εύθυμος
αυτάρκης
δυνατός
γαλήνιος
θαυμάσιος.
Αυτός;
Δε λύγιζε ποτέ του όπως όλοι μας
στους 3 ή και στους 4 βαθμούς.
Όμως κι αυτός
λύγιζε στους 7 ή στους 8 ή έστω
στους 100.
Λύγιζε πάντως διάβολε κι αυτός.

1985

Από τη συλλογή Ποιήματα Κεντήματα στο Δέρμα του Διαβόλου (1988)