Κούλα Αδαλόγλου

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Τανάλιες

[Ενότητα αρμοί. (1979-1981)]

Αναφορές τη γενέθλια πόλη

3η έκφραση

Τανάλιες

Δεν είναι –οπωσδήποτε– καιρός για ψευδαισθήσεις.
Κι όμως κάθε βράδυ
σε ταξιδεύω σε τόπους που αγάπησα.
Σου φορώ το χαμόγελό σου
και σε κοιτάζω.
Ρυθμίζω στα μάτια σου το βλέμμα που πόθησα
και το χαίρομαι.
Στα όνειρά μου πάντα καλοκαίρι.
–Το πρωί η ζωή κι η πόλη
με σφίγγουν σαν τανάλια.–
Βήχω κι η καρδιά μου άρρυθμη.
Η φίλη μου γερνάει, μέσα
σε ακριβά εσώρουχα,
που δεν τα βλέπει κανείς.
Δεν είναι καιρός για ψευδαισθήσεις.
Κι όμως στην επαρχία που γεννήθηκα
η ζωή θα συνεχίζεται.
Μεσημεράκι για καφέ
στης Μαίρης. Την άλλη
θα τη λένε Λένα
ή –οπωσδήποτε– Πόπη.
Ανίδεες κι ήρεμες
θα πλήττουν διακριτικά
θα συζητούν για πράγματα αδιάφορα
ίσως για μένα
και για το πόσο τραβήχτηκε το πρόσωπό μου.
Απεχθάνομαι και ζηλεύω
που δεν έχω πια ούτε μια στιγμή
να πλήξω –μα ούτε και να ρεμβάσω.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Δρομολόγιο

[Ενότητα οι κόμποι και το χτένι. (1976-1979)]

Κι ο γέρος με το ’να μάτι του όλο να τρέχει...
Πάλι τα ίδια και τα ίδια, θα μου πεις, φίλε.
Όμως όλες οι αίθουσες αναμονής στα πρακτορεία λεωφορείων μοιάζουν:
οι ίδιοι παγωμένοι χώροι, τα λιγοστά τραπέζια, ο πάγκος
με τα φτηνά παιχνίδια μπροστά μπροστά.
Κι ύστερα αυτή η αίσθηση του πρόσκαιρου, του προσωρινού.
Κανείς δεν μένει. Όλοι βιάζονται να φύγουν.
Κοιτάζουν συχνά τα ρολόγια, ρίχνουν ανυπόμονες ματιές έξω.
Κι εγώ καιρό τώρα στο ίδιο δρομολόγιο καθημερινά.
Στην ίδια απρόσωπη αίθουσα αναμονής τα πρόσωπα αλλάζουν.
Κυρίες που λουσαρίστηκαν κακόγουστα να πάνε στην πρωτεύουσα.
Βρόμικα μωρά σε αγκαλιές που μυρίζουν φτηνό άρωμα.
Χωρικοί με τις γυναίκες τους με σκαμμένα πρόσωπα
που έχουν ξεχάσει από καιρό τον εαυτό τους.
Η γριά με τα πρησμένα πόδια. Ο νέος με τα μπλουτζίν
και τα βρόμικα νύχια.
Κι αυτός ο γέρος με το ένα μάτι του όλο να τρέχει.
–Μιζέρια–
Θα πρέπει ίσως να σταματήσω να τα σκέφτομαι όλα αυτά.
Θα περιμένω ήσυχα σε μια γωνιά το λεωφορείο
κι ύστερα θα κοιτάζω απ’ το τζάμι την πρασινάδα του την άνοιξη
ή τα ωραία χρώματα του φθινοπώρου.
Κάποτε ίσως. Όμως τώρα σκέφτομαι.
Ψάχνω για ευθύνες και προοπτικές.
Και οι αισθήσεις ζωντανές δέχονται τα ερεθίσματα από τριγύρω
καθώς απανωτές οι εικόνες στριμώχνονται μες στο μυαλό μου∙
το μυρμηγκιάζουν.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Αντίδραση

[Ενότητα οι κόμποι και το χτένι. (1976-1979)]

Εκείνη τη νύχτα
που καρφώθηκε στα μάτια σου η απορία
φυλάκισες πεισματικά
ένα λυγμό στο στήθος∙
ξενύχτισες μαζί μου σε μια ολονυχτία
χωρίς ελπίδα.
Το πρωί μ’ έθαψες βουβά μέσα σ’ ένα
άλμπουμ με παιδικά σχέδια∙
πίσω από μια λουλουδιαστή ταπετσαρία∙
πάνω σ’ έναν πίνακα μ’ ανάγλυφα ζωάκια.
Έφυγες με το ντοσιέ στη μασχάλη
να συνεχίσεις την επιστημονική σου έρευνα.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Τοπίο

[Ενότητα οι κόμποι και το χτένι. (1976-1979)]

Κι εσύ απόμεινες με το κορμί σου ένα μωσαϊκό
από βότσαλα, ψάρια και φύκια
να κοιτάζεις έναν ουρανό πορτοκαλί σύννεφα
και να μιλάς με τη φωνή της γκάιντας.
Τ’ άσπρα σπιτάκια στην πλαγιά
χάνονται ένα-ένα.
Τα δέντρα πέθαναν κι αυτά με θάνατο βίαιο.
Κι η θάλασσα σιχάθηκε το νερό της
σα γυναίκα πόρνη που
μόλεψε το κορμί της
μέχρι τον ύστατο εξευτελισμό.
Ένα τοπίο πληγιασμένο
κι οι γλάροι κοιτάζουν με βλέμμα λύκου.
Μια κίτρινη ψιλή σκόνη σου γεμίζει τα πνευμόνια
καθώς απόμεινες μ’ ένα κορμί μωσαϊκό
από βότσαλα, ψάρια και φύκια
να κλαις με τη φωνή της γκάιντας.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Μόνον προθέσεις

[Ενότητα αρμοί. (1979-1981)]

Τα μάτια σου –κι ο Ευριπίδης–
(γλυκές σταλαξιές από ξανθόμαυρο μελίσσι)
κι όσα ήθελα να σου ομολογήσω «μεταφορικά»
μείναν προθέσεις.
Τώρα στο τηγάνι τσιγαρίζω κρεμμυδάκι∙
γεμίζει το σπίτι μυρωδιά από λάχανο
για σαρμάδες.
Τώρα χορεύω όπως μου βαράνε
όσοι από παλιά με βαφτίσαν
άμεμπτη και συνετή.
Μετανιωμένη από τώρα
για όσα τυλίγω μέσα μου κουβάρι
για όποια ανατριχίλα έπνιξα
πριν προφτάσει να φτάσει στ’ ακροδάχτυλα
να τα μουδιάσει.
Μετανιωμένη από τώρα
για ό,τι αργότερα θα βρίσκω μες στις αναμνήσεις
μόνο σαν πρόθεση.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Τήνος

[Ενότητα αρμοί. (1979-1981)]

Χτες όλη νύχτα μια επιβεβαίωση
απ’ το δυνατό μας αγκάλιασμα
απ’ τους χυμούς που ανάβλυζαν απ’ το κορμί μας.
Μια επιβεβαίωση ότι είμαστε ζεστοί, ζωντανοί και νέοι.
Σηκώθηκε ένα χάραμα κουρασμένο.
Τότε πρόβαλε η Μεγαλόχαρη
πασχίζοντας με κόπο να δείξει το πρόσωπό της
μέσα από τόσα στολίδια.
Κατηφόρισε την πλατιά λεωφόρο της
κι ακούμπησε σ’ ένα πεζούλι αμίλητη.
Ήθελε να φωνάξει πως νοστάλγησε τον άλλο της εαυτό
εκεί σ’ ένα λευκό ξωκλήσι πάνω στον βράχο
ευωδιασμένο από θυμάρι κι αιγαιοπελαγίτικο κύμα
με την εικόνα της ν’ ακουμπά χωρίς στολίδια
πάνω σε λευκό λινό μ’ ασπροκέντημα.

Πίστευα πως σαν ταξίδευα σ’ αυτά τα νερά
θα ’χα την έμπνευση να τραγουδήσω
με λόγια πρωτάκουστα.
Τώρα η γλώσσα μου σκαλώνει σε ήχους τραχιούς.
Δεν μπορώ να τραγουδήσω.
Ίσως γιατί ένα κομμάτι απ’ την ψυχή μου
έμεινε στον θάλαμο ενός μουντού νοσοκομείου
σε μια πρωτεύουσα αλλόφρονη
σ’ ένα κορμί που έλιωσε πριν πεθάνει.

Ω ανθρώπινο σώμα. Γιατί θα πρέπει να πονέσουμε τόσο πολύ
πεθαίνοντας μ’ ένα θάνατο που δεν διαλέξαμε...

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Σαντορίνη

[Ενότητα αρμοί. (1979-1981)]

Ήρθες μαυρισμένη από έναν άλλο ήλιο
με πάνω σου το αλάτι από μια θάλασσα όχι μακρινή
μα τόσο αλλιώτικη.
Εκεί που όλα έχουν το χρώμα της τέφρας
κι ανασαίνουν το προσωρινό μαζί με την αιωνιότητα.
Οι βράχοι κόκκινοι.
Κι οι πέτρες τραχιές
κάτω απ’ το πέλμα σου.
Ο ήλιος ζεστός, ανελέητος πάνω στο κορμί σου.
Παιδιά του νησιού με κοντά παντελόνια
φαρδιά γύρω από λιανά-μαυριδερά πόδια
χάσκουν μπροστά σε γυμνόστηθες αμφίβολης καλλονής
κρεμασμένα απ’ το το χέρι γριάς νησιώτισσας
με ξεδοντιασμένο χαμόγελο
και μαντίλα κατεβασμένη στο μέτωπο.
Κι ο δρόμος με τα εξακόσια σκαλοπάτια
με «υποζύγια» για ξένους και ντόπιους τουρίστες.
Με αγωγιάτες-υποζύγια να τσακώνονται
μπροστά σε ξένους που γελούν ηλίθια
και κοροϊδεύουν στις γλώσσες τους.
Οι θαλασσινές σπηλιές που σου εξάπταν τη φαντασία
τώρα γεμάτες σκουπίδια.
Η ομορφιά του τοπίου μια πληγή μέσα σου
κάτι τέτοιες στιγμές.
Ο τόπος αρρώστησε κι εγχείρηση δεν γίνεται –
μια πληγή μέσα σου.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Διάλογος

[Ενότητα αρμοί. (1979-1981)]

Α'

Πονάς. Πόσο πονάς.
Κι αυτή θα φεύγει.
Τα καλοκαίρια θα σεργιανάει την ομορφιά της
στα νησιά.
Όλη τη μέρα θα φοράει ήλιους και χαμόγελα.
Μόνο το βράδυ
την ώρα που χάνεται ο ήλιος
και φυσάει ένα αεράκι ήσυχο
όταν σηκώνεται η μυρωδιά της θάλασσας
και σκαλώνει στα πυρωμένα κορμιά
όταν σεργιανούν στην παραλία
πολύχρωμες φούστες, κολλητά τζιν
και μαυρισμένα ντεκολτέ
τότε θα χάνεται.
Θα γυρνάει στην κάμαρά σου
στη σκόνη της πόλης που σε πνίγει
στα όσα δεν χάρηκες
στα όσα της πρόσφερες και δεν τα πήρε.
Τότε θα βλέπει τα πρώτα φώτα
μέσα στη θάλασσα
και πνιχτά θα πλαταγίζει στα χείλη
τη γεύση του μάταιου.
Μη ρωτάς γιατί.
Δεν έχει γιατί. Είν’ η ζωή.
Η καρδιά σου είν’ όμορφη∙
άφησέ την να πει το τραγούδι της.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, Διάλογος

[Ενότητα αρμοί. (1979-1981)]

Β'

Κι είπε: Πονάω
η καρδιά μου ματώνει σαν τριαντάφυλλο
το κορμί μου αδειάζει σαν καλάμι.
Πώς να μη ρωτώ
που ’μεινα με μια φούχτα ερωτηματικά
να στοιχειώνουν στα δάχτυλα
στα χείλη στο μυαλό μου.
Έφυγε εκεί που την καλούσε η φαντασία της.
Ρουφάει σταγόνα σταγόνα το μέλι του καλοκαιριού.
Κλείνει τα μάτια ηδονικά
κι ονειρεύεται το αύριο
σε τόνους λαμπερούς.
Κι εμένα –
με πνίγει η σκόνη της πόλης.
Οι ορίζοντες κλείσαν.
Οι θάλασσες στέρεψαν
δεν μπορώ να ταξιδέψω.
Μπερδεύω τα βήματά μου
τόσο ψηλός ανάμεσα σε ανθρώπους
τόσο σκυφτούς.
Τα λόγια μου ξαναγυρνούν
χωρίς αντίκρισμα
ανάμεσα σ’ ανθρώπους τόσο μικρούς.
Τα βράδια ξενυχτώ.
Συνάζω τα σύνεργα.
Πρέπει να φτιάξω έναν κόσμο στα μέτρα μου.
Πρέπει να φτιάξω έναν κόσμο για τα όνειρά της.

Από τη συλλογή Καταγραφές (1982)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, ερωτικό

[Ενότητα Ποιήματα από το 1982 ως το 1984]

Θα ξανασυναντηθούμε, αγάπη,
όταν δε θα μετράμε την αγάπη μας στα γραμμάρια του μπιμπερό.

Είναι που
ήσουν ανεμοστρόβιλος
κι ήμουν ένα αφημένο στάχυ.
Ήσουν θύελλα
κι ήμουν σιγανός μπάτης,
ήσουν καταιγίδα
κι ήμουν δειλή αστραπή.

Θα ξανασυναντηθούμε, αγάπη,
κι η κούραση θα σεργιανάει στον φλεβίτη του ποδιού μου.

Εκεί στην άκρη της θλίψης
είναι ένα λιβάδι παπαρούνες.
Είναι φριχτές οι παπαρούνες σαν τις κοιτάς κατάματα.
Φυλλορροείς.

Θα ξανασυναντηθούμε, αγάπη,
κι εσύ θ’ αναρωτιέσαι για την ερημιά μας,
κι εγώ θα ξέρω.

Από τη συλλογή Στο μεταίχμιο (1992)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, ανταπόκριση

[Ενότητα Ποιήματα από το 1982 ως το 1984]

Φτάνει να γελάς
κι εγώ μπορεί να χορέψω
ένα τσιγγάνικο όλο πάθος
ή ένα θεότρελο μπάλο.
Μπορεί και να τολμήσω τον χορό της Σαλώμης.
Μετά τον τελευταίο πέπλο
η αγάπη μου ολόγυμνη θ’ αναδυθεί απ’ τους δρόμους,
θα μείνουν άναυδα τα κομπρεσέρ
φτυάρια μετέωρα.
Μια αύρα θ’ αγγίξει τον υπαίθριο πωλητή.
Κι η γριά που ζητιανεύει στα βρεγμένα σκαλοπάτια
θα πει: θάμα.

Από τη συλλογή Στο μεταίχμιο (1992)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, για ένα απεριτίφ

[Ενότητα Ποιήματα από το 1982 ως το 1984]

Οι ώρες μαζί σου
δεν έχουν τον βραχνά ενός δελτίου ειδήσεων.
Οι ώρες μαζί σου
είναι πολύχρωμο φουστάνι
καλοσιδερωμένο λινό τραπεζομάντιλο
απεριτίφ στη βεράντα.
Οι ώρες μαζί σου
έχουν την τρέλα του φετινού μακιγιάζ
τη νοστιμιά σπιτικής λιχουδιάς.
Σαν να κατέβηκε ο νους
να ποτίσει κάτι γουστόζικα λουλούδια,
μέχρι να σημάνουν ξυπνητήρια και σειρήνες
και να γυρίσει πάλι στις «συνηθισμένες του ασχολίες».

Από τη συλλογή Στο μεταίχμιο (1992)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, εν υπαίθρω

[Ενότητα Ποιήματα από το 1982 ως το 1984]

Οι καιρικές συνθήκες
ήταν ιδανικές
για έναν περίπατο στην ακροθαλασσιά.
Και μπάτης
και φλοίσβος
και ψάθινες καρέκλες στο λαϊκό καφενείο.
Τι ήταν να σκύψει να τη φιλήσει
έτσι σε υπαίθριο χώρο;
Ο ήλιος ο προδότης
του αποκάλυψε φθαρμένα δομικά υλικά
και τι μαδέρια σπασμένα και δοκάρια ετοιμόρροπα,
ενώ τη σκέψη του ήρθε και κυρίεψε ολοκληρωτικά
ο Σεφέρης.

Από τη συλλογή Στο μεταίχμιο (1992)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, γράμμα απ’ τη Μυρτώ

[Ενότητα Ποιήματα από το 1982 ως το 1984]

Καλή μου φίλη,
τον τελευταίο καιρό κατέχομαι
από έντονο σύνδρομο κατακρημνίσεως.
Φταίει η κατεδάφιση του τελευταίου νεοκλασικού, του γωνιακού,
και ειδικά το ξερίζωμα της περγολιάς.
Οι εξελίξεις στον εξωτερικό χώρο.
Οι αλλεπάλληλες εκπλήξεις σε σύντομο χρόνο,
όταν τραβώντας το καπάκι της σοφίας τους
τους έβρισκα ανεγκέφαλους.
Κάτι εφιάλτες με κατολισθήσεις.
Κι ενώ είμαι στο τσαφ να με παρασύρει
η κατιούσα φορά
με κρατάει σαν κλωστή η φωνή του φίλου,
που έρχεται πότε σαν τον Θεόφιλο με φουστανέλα,
σαν τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου
ή σαν το κομμένο κεφάλι του Βελουχιώτη
προφέροντας:
«Για να δεχτούν τις φωνές απ’ το μέλλον
θα ωριμάσουν, ωριμάζουν οι καιροί.»

Από τη συλλογή Στο μεταίχμιο (1992)

[wings]

Κούλα Αδαλόγλου, [Τώρα που θα φύγεις...]

[Ενότητα Στον Νίκο της ετήσιας μοναξιάς | Edinburgh 1985-1986]

Τώρα που θα φύγεις...
εξαρτάται πάντα
τι αφήνεις πίσω.
— Τότε που την είδα καθισμένη στα ράφια
ανάμεσα στις κινέζικες πορσελάνες
βεβαιώθηκα
πως το έγκλημα συντελέστηκε μεθοδικά.
Ακίνητη. Μέσα στα μάτια της
ένας χάρτης.
Σε μεγέθυνση μια πόλη.
Εδώ, στους δρόμους
χυμένα
τα μάτια της Ασίας.
Έλπισα στη στροφή
το γέλιο του Νίκου
χάθηκε κι αυτή η πιθανότητα
για μια ηλιόλουστη μέρα.

Από τη συλλογή Στο μεταίχμιο (1992)