Παγκόσμια ημέρα της ποίησης (21 Μαρτίου 2009) στο Translatum: Παραμερίζουμε, ποιητές, για να περάσετε!

[wings]

Παγκόσμια ημέρα της ποίησης (21 Μαρτίου 2009) στο Translatum: Παραμερίζουμε, ποιητές, για να περάσετε!

Λεξικό της κοινής νεοελληνικής
ισημερία η [isimería] O25 : (αστρον.) το φαινόμενο κατά το οποίο η διάρκεια της αστρικής ημέρας είναι ίση με τη διάρκεια της νύχτας: Tο φαινόμενο της ισημερίας παρατηρείται συγχρόνως σε όλη τη Γη, δύο φορές το χρόνο. Eαρινή ~, στις 21 Mαρτίου. Φθινοπωρινή ~, στις 22 Σεπτεμβρίου.  [λόγ. < αρχ. ἰσημερία]

Σήμερα, ο πλανήτης κρατά ίσες αποστάσεις απέναντι στη μέρα και στη νύχτα. Έτσι κάνει κάθε χρόνο την 21η τού Μάρτη. Η μέρα αναμετριέται επί ίσοις όροις με τη νύχτα, όπως και το σκοτάδι με το φως, κι η γη γιορτάζει την αναγέννηση της φύσης και της ζωής με τη λαμπρή εαρινή της ισημερία. Από αύριο και για έξι μήνες η μέρα θα 'ναι πιο φωτεινή κι ο ήλιος τού δικού μας γαλαξία θα διαλύει καθημερινά όλο και περισσότερο τη σκοτεινιά και τη θλίψη τού χειμώνα.



Εαρινή ισημερία και παγκόσμια ημέρα τής ποίησης - διπλή γιορτή. Η συνοδεία των ποιητών τής Ζωής Καρέλλη που δημοσίευσα πριν από λίγα λεπτά έρχεται να μας θυμίσει τι σημαίνει αυτή η μέρα και τι ακριβώς κάνουν οι ποιητές:

Βέβαια να τυραννιστούν αυτοί πρέπει,
για να πιστέψουμ' εμείς,
για να μας πείσουν. Έχουμ' άλλες
απασχολήσεις εμείς, αυτοί
απασχολούνται με τα μάταια λόγια.
Θέλουν να τα συγκρατήσουν,
να μας τα χαρίσουν λεν,
για να τους δεχτούμε στην τελετή
της ζωής. Τούτοι των λόγων
οι άνθρωποι για να μας κερδίσουν,
λεν, πως θα μας ονομάσουν εμάς
και τη σημασία της ζωής μας.

Βρέχει σήμερα στη Θεσσαλονίκη. Ίσως γιατί η πόλη θυμάται και όψιμα θρηνεί τη συνοδεία των ποιητών που δεν ζουν πια. Και είναι πολλοί - 28:

• Μανόλης Αναγνωστάκης (1925-2005)
• Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου (1931-1996)
• Στέργιος Βαλιούλης (1916-1986)
• Γ. Θ. Βαφόπουλος (1903-1996)
• Ανέστης Ευαγγέλου (1937-1994)
• Χρυσάνθη Ζιτσαία (1902-1995)
• Πάνος Θασίτης (1923-2008)
• Γιώργος Θέμελης (1900-1976)
• Γιώργος Ιωάννου (1927-1985)
• Ζωή Καρέλλη (1901-1998)
• Θεόκλητος Καριπίδης (1926-1975)
• Γιώργος Καφταντζής (1920-1998)
• Κλείτος Κύρου (1921-2006)
• Κωστής Μοσκώφ (1939-1998)
• Βάγιος Μπαγλάνης (1929-1971)
• Χρήστος Ντάλιας (1907-1998)
• Σαράντος Παυλέας (1917-2005)
• Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993)
• Φαίδων ο Πολίτης (1928-1986)
• Άνθος Πωγωνίτης (1910-1977)
• Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου (1909-1935)
• Γ. Ξ. Στογιαννίδης (1912-1994)
• Στέλλα Τιμωνίδου (1946-2007)
• Αλέξης Τραϊανός (1944-1980)
• Άνθος Φιλητάς (1920-1997)
• Θανάσης Φωτιάδης (1921-1989)
• Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους (1937-2007)
• Μάτση Χατζηλαζάρου (1914-1987)

Από τώρα και ως τα μεσάνυχτα στην ανθολογία τής ποίησης της Θεσσαλονίκης θα δημοσιεύσω μόνο ποιήματα αυτών των 28 ποιητών. Η αρχή έγινε με το ποίημα της Ζωής Καρέλλη. Πέρυσι αφιερώσαμε τη μέρα αυτή στον Γιώργο Θέμελη. Φέτος ας θυμηθούμε τον σπουδαίο Σαμιώτη και άλλους 27 επιφανείς συνοδοιπόρους του τον 20ό αιώνα. Κάθε ποίημα θα είναι ένα κερί στη μνήμη τους - στη μνήμη των 28 ποιητών που μας άφησαν φτωχότερους αφού δεν έπαψαν ποτέ να μας λείπουν, μα και πλουσιότερους με το έργο που μας κληροδότησαν.

Ανάβω, λοιπόν, τα 28 αυτά κεριά για να διαλύσουμε τη σκοτεινιά τής βροχερής φετινής γιορτής και κάνω μιαν ευχή: «οι μελλούμενοι ποιητές» να συνεχίσουν το έργο των 28 και να πατάξουν τα σκοτάδια τού νου και της ψυχής όλων μας με κάθε νέο τους στίχο, κάθε νέο τους ποίημα, κάθε νέα τους συλλογή.

Δίπλα στους 28 αυτούς ποιητές, οφείλουμε τιμή και σέβας και εκτίμηση σε κάθε Έλληνα και ξένο ποιητή που δεν ζει πια, κι ας έγραψε τον πιο μικρό ή ασήμαντο στίχο. Γιατί όλοι μαζί αυτοί οι μακρινοί και κοντινοί μας πρόγονοι δίδαξαν την πνευματικά και ψυχικά αναλφάβητη ανθρωπότητα πώς να διαβάζει, να γράφει και να αισθάνεται. Και μην ξεχνάμε κάτι ουσιώδες: είμαστε ΚΑΙ αυτό που διαβάζουμε - κοινώς, δείξε μου τι διαβάζεις να σου πω ποιος είσαι.

Έτος Γιάννη Ρίτσου φέτος. Ας κάνουμε σήμερα ένα σιωπηρό μνημόσυνο για τον Γιάννη Ρίτσο κι όλους τους «χαμένους» ποιητές τής υφηλίου. Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να ξαναδιαβάσουμε από ένα ποίημά τους. Τολμώ και παραφράζω τον Κωστή Παλαμά για να πω με πολλή συγκίνηση κι ακόμη περισσότερη αγάπη στον ίδιο αλλά και σε όλους τους μεγάλους απόντες ομοτέχνους του:

Παραμερίζουμε, ποιητές, για να περάσετε!

[wings]

Τα 28 ποιήματα που δημοσίευσα σήμερα:

• Μανόλης Αναγνωστάκης - Ποιητική
• Νίκος-Αλέξης Ασλάνογλου - Υστεροφημία
• Στέργιος Βαλιούλης - Αντίσταση (14, απόσπασμα)
• Γ. Θ. Βαφόπουλος - Τα εβδομήντα τρία σκαλοπάτια
• Ανέστης Ευαγγέλου - Ars poetica
• Χρυσάνθη Ζιτσαία - Τραγουδώ
• Πάνος Θασίτης - Ο νεκρός ποιητής
• Γιώργος Θέμελης - Ars Poetica (1)
• Γιώργος Ιωάννου - Αυτά τα άσπρα χέρια
• Ζωή Καρέλλη - Η συνοδεία των ποιητών
• Θεόκλητος Καριπίδης - Η αγάπη
• Γιώργος Καφταντζής - Ποιητική
• Κλείτος Κύρου - Σ' είδα να γελάς
• Κωστής Μοσκώφ - «Ο έρωτας», είπες...
• Βάγιος Μπαγλάνης - Αγαπώ την ποίηση...
• Χρήστος Ντάλιας - Οι συνήθειες
• Σαράντος Παυλέας - Το τραγούδι τής νύχτας (VI)
• Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης - Θάρρεψα
• Φαίδων ο Πολίτης - Όταν απλώνεται η νύχτα
• Άνθος Πωγωνίτης - Ταξίδια
• Ανθούλα Σταθοπούλου-Βαφοπούλου - Ανατολίτικο
• Γ. Ξ. Στογιαννίδης - Η ποίηση
• Στέλλα Τιμωνίδου - Οι λέξεις και η γλώσσα
• Αλέξης Τραϊανός - Διάσταση
• Άνθος Φιλητάς - Αγάπη
• Θανάσης Φωτιάδης - Ήθελε να γνωρίσει ποιητή!
• Μάριος Μαρίνος Χαραλάμπους - Τριαντάφυλλο στο στήθος
• Μάτση Χατζηλαζάρου - Ετούτες τις λαχτάρες του Μαγιού πώς να τις σβήσω;

[mavrodon]

Να είσαι καλά Βίκυ που τη σημερινή βροχερή ημέρα που εορτάζει η ποίηση μας καταιώνισες με έξοχα ποιήματα.

[wings]

Ναι, Θωμά. Και τα 28 ποιήματα είναι όντως έξοχα.

Είναι ήδη μεσάνυχτα.

Με το ποίημα Ars Poetica (1) του Γιώργου Θέμελη τελείωσε το σημερινό μας αφιέρωμα στη μνήμη των 28 ποιητών τής ανθολογίας μας, αλλά και όλων των ποιητών τής γης που δεν ζουν πια.

Τα φώτα τής γιορτής χαμηλώνουν ένα ένα, τα 28 κεράκια μας τα 'σβησε η βροχή που δεν σταμάτησε να πέφτει όλο το 24ωρο, αλλά τίποτα δεν είναι σε θέση να θαμπώσει τη λάμψη τής ποίησης, μιας από τις αρχαιότερες τέχνες τού πλανήτη και της χώρας μας. Γιατί, όπως μας είπε ο Γιώργος Θέμελης:

Είναι κατάφωτο το Ποίημα

Αδιάρρηκτο, καθρεφτικό,
Σαν το αγλαό φεγγάρι
Όταν γεμίζει το δίσκο του

Το Ποίημα δεν είναι πράγμα σου,
το πράγμα είσαι συ

Σε βγάζει στο φως,
                          Σε φανερώνει
Μην το παραβιάζεις.

Οι ποιητές τής Θεσσαλονίκης, το Translatum κι εγώ σας ευχόμαστε μια καλή νέα ποιητική χρονιά. Και του χρόνου!

[mavrodon]

Τα φώτα της γιορτής χαμηλώνουν ένα ένα, τα 28 κεράκια μας τα 'σβησε η βροχή που δεν σταμάτησε να πέφτει όλο το 24ωρο, αλλά τίποτα δεν είναι σε θέση να θαμπώσει τη λάμψη τής ποίησης, μιας από τις αρχαιότερες τέχνες τού πλανήτη και της χώρας μας.

Θα έλεγα, Βίκυ, ότι η ποίηση δεν είναι προνόμιο μόνο του ανθρώπου. Αν το κύριο χαρακτηριστικό της ποίησης είναι ο ρυθμός, θα έλεγα ότι η ποίηση είναι τόσο αρχαία όσο το σύμπαν το οποίο είναι θεϊκό δημιούργημα. Στη Γη μας, από της δημιουργία της, όλα έχουν ρυθμική λειτουργία. Οι κιρκαδικοί ρυθμοί είναι χαρακτηριστικό όλων των έμβιων οργανισμών.
Όσοι μπορούν, ας παρακολουθήσουν στη ΝΕΤ το αφιέρωμα στην ποίηση της εκπομπής "στην υγειά μας".

[wings]

Μόνο που η φύση, Θωμά, δεν έχει ανάγκη από ενισχύσεις. Είναι αυτάρκης σε φως και γνώση. Ο άνθρωπος είναι που ζει στα μαύρα σκοτάδια και, δυστυχώς, συχνά αρνείται πεισματικά μια στάλα φως που είναι σε θέση να του δώσουν η ποίηση, η μουσική και όλες οι άλλες τέχνες.

[and33]

Νομίζω δίκαια σε ονόμασε ο Θανάσης Γεωργιάδης «Μούσα του διαδικτύου». Η αγάπη σου για την ποίηση σε πάει πολύ μπροστά απ' όλους.

Να είσαι καλά, Βίκυ, για να συνεχίσεις με το ίδιο πάθος το μοναδικό αυτό ταξίδι σου μέσα στην ποίηση.
  

[wings]

Feel free to follow me or rather follow your heart! :-)

Και κάτι ακόμα: όταν μιλάμε για ποίηση δεν υπάρχουν μπροστάρηδες, πρώτοι και ύστατοι. Είμαστε όλοι ένα - πολύ μικροί, πολύ ανήλιαγοι, ανίσχυροι κι αδύναμοι. Μπορούμε, όμως, κάλλιστα ν' αντλήσουμε φως και δύναμη απ' την τέχνη και, προπαντός, να γκρεμίσουμε τα ντουβάρια που στήνουμε καθημερινά γύρω από την ψυχή μας, πιστεύοντας ότι έτσι την κάνουμε αλώβητη. Θέλει ανοιχτή καρδιά η ποίηση, τόσο από τους δημιουργούς όσο κι από τους αναγνώστες.

[and33]

Ανάμεσα στον ποιητή και τον αναγνώστη υπάρχει αυτός που θα φέρει το ποίημα στον αναγνώστη.

Και στον αναγνώστη πρέπει να φτάσει με περίσσια αγάπη για να το δεχτεί. Κι αυτό το κάνεις εσύ.

Και είσαι μπροστάρισσα. Και το κάνεις με αγάπη. Και με το πάθος σου στη ποίηση, είσαι καταδικασμένη να γκρεμίζεις τα ντουβάρια που θα σου υψώνουν οι διάφοροι, κρύβοντας στο βάθος της ψυχής σου κάθε πίκρα υψωμένων ντουβαριών.   

[wings]

Τότε, να πάω να φέρω τη βαριοπούλα. Χρήσιμη είναι και για τα ντουβάρια και για τα κεφάλια των αψυχολόγητων τύπων που ανέφερες.

[and33]

Μια βαριοπούλα πάντα είναι χρήσιμη