Σε όσους είχε τύχει να δώσουν κείμενά τους προς έκδοση, είναι ιδιαίτερα πιθανό να έχουν προσέξει μια σειρά προβλημάτων που ανακύπτουν από τη στιγμή που το κείμενό τους περνάει από το Word στο εκάστοτε σελιδοποιητικό πρόγραμμα (συνήθως στην Ελλάδα QuarkExpress).
Ένα από αυτά τα φαινόμενα, τα οποία πλήττουν όχι μόνο τους ερασιτέχνες αλλά και τους επαγγελματίες του χώρου, είναι το φαινόμενο των διπλών διαστημάτων και της απώλειας των χαρακτήρων άνω τελείας.
Ξεκινώντας με τα διπλά διαστήματα, ένας απλός τρόπος να γλυτώσουμε από δαύτα είναι από το Word να κάνουμε Εύρεση/Αντικατάσταση (Ctrl+H) πατώντας δύο φορές το διάστημα στην Εύρεση και μια στην Αντικατάσταση και να επαναλάβουμε τη διαδικασία μέχρι να μη γίνεται καμία αντικατάσταση.
Στη συνέχεια περνάμε το αρχείο στο σελιδοποιητικό πρόγραμμα και λογικά δεν πρέπει να έχει άλλα διπλά διαστήματα. Μερικές φορές όμως, ως δια μαγείας, όχι μόνο έχει διπλά διαστήματα, αλλά φαίνεται σαν να λείπουν κόμματα, τελείες, κάπως να μην υπάρχει ειρμός.
Τι συμβαίνει; Τα σελιδοποιητικά προγράμματα αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα με την εισαγωγή κάποιων (παλιο)χαρακτήρων. Σε αυτούς συγκαταλέγονται οι χαρακτήρες που χρησιμοποιούνται συνήθως ως άνω τελεία.
Και γιατί λέω χαρακτήρες; Διότι ως άνω τελεία χρησιμοποιούνται τουλάχιστον τρεις χαρακτήρες. Ο πρώτος είναι η επίσημη άνω τελεία, ο δεύτερος η αγγλική μεσαία τελεία (middle dot), η οποία εμφανίζεται εάν πατήσουμε και κρατήσουμε πατημένο στο Word το Alt και στη συνέχεια το 0183, και ο τρίτος το dot above. Εδώ βλέπετε τη διαφορά... ύψους (και... πάχους). Το πρώτο είναι μεσαία τελεία, το δεύτερο άνω τελεία και το τρίτο dot above (•·˙): «μεσαία τελεία•» «άνω τελεία·» «dot above˙». Για να βγει η «πραγματική» άνω τελεία πατάμε 0387 και μετά Alt+X. (Δηλαδή πατάμε [μηδέν τρία οκτώ επτά] και στη συνέχεια Alt+X [κρατώντας πατημένο το Alt ενώ πατάμε το X]).
Ένας άλλος τρόπος είναι να εγκαταστήσουμε το πολυτονικό πληκτρολόγιο και να χρησιμοποιήσουμε τον συνδυασμό πλήκτρων Alt (δεξί)+Shift+]. Πρέπει βέβαια να την υποστηρίζει και η γραμματοσειρά. Π.χ. η Times New Roman την υποστηρίζει.
Ένας ακόμη τρόπος είναι πηγαίνοντας στο Insert → Symbol και επιλέγοντας το αντίστοιχο σύμβολο. Σε αυτό το επίπεδο μπορούμε επίσης να κάνουμε αντιστοίχιση μιας συντόμευσης πληκτρολογίου.
Και ένας επιπλέον τρόπος είναι με τη δυνατότητα Αυτόματης διόρθωσης (Autocorrect). Π.χ. πηγαίνουμε Tools → Autocorrect options και στο Replace γράφουμε ,. και στο With κάνουμε επικόλληση την άνω τελεία.
Τώρα, εάν θέλουμε οι χαρακτήρες που έχουν χρησιμοποιηθεί ως άνω τελείες να περάσουν σωστά στο σελιδοποιητικό πρόγραμμα, έχουμε να κάνουμε μια σειρά από διαδικασίες.
Πρώτον, να εξασφαλίσουμε ότι όλα τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται εν είδει άνω τελείας έχουν μετατραπεί σε σύμβολο άνω τελείας. Για να γίνει αυτό πρέπει να κάνουμε Εύρεση (Chtl+H) όλων των περιπτώσεων μεσαίας τελείας και Αντικατάσταση με άνω τελεία.
Το πρόβλημα βέβαια εδώ είναι ότι εάν απλά επιλέξουμε τη μεσαία τελεία και την κάνουμε επικόλληση στο πεδίο εύρεσης, το Word απλά δεν θα τη βρίσκει. Για να μπορέσει να τη βρει πρέπει στο πεδίο εύρεσης να γράψουμε χρησιμοποιώντας τον κωδικό χαρακτήρα (character code) σε αυτή τη μορφή ^0183 έχοντας επιλεγμένο το πλαίσιο Use Wildcards και στην Αντικατάσταση κάνουμε επικόλληση την ελληνική άνω τελεία.
Αφού εκτελέσουμε αυτή την αλλαγή και βεβαιωθούμε ότι όλοι οι χαρακτήρες που χρησιμοποιούνται ως άνω τελείες είναι άνω τελείες, κάνουμε μια επιπλέον αλλαγή και μετατρέπουμε όλες τις άνω τέλειες σε ένα σύμβολο που δεν χρησιμοποιείται στο κείμενό μας. Εγώ π.χ. χρησιμοποιώ συνήθως το καγκελάκι (#). Κάνουμε επομένως εύρεση της άνω τελείας και αντικατάσταση με το καγκελάκι.
Στη συνέχεια, αφού γίνει εισαγωγή στο σελιδοποιητικό πρόγραμμα, κάνουμε αντικατάσταση του χαρακτήρα για το καγκελάκι, με την άνω τελεία.