Εισαγωγή στο SDL-Trados Suite 2007

[spiros]

Το παρακάτω κείμενο το έδινα σε μαθητές σεμιναρίων για το SDL-Trados Suite 2007 αλλά αποφάσισα να το διαθέτω δωρεάν μέσω του Διαδικτύου. Συνημμένο θα βρείτε σε pdf το πλήρες κείμενο με τα στιγμιότυπα οθόνης.

Εισαγωγή στο SDL-Trados Suite 2007

Το SDL-Trados περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία:

— Trados Translator’s Workbench. Η διασύνδεση με τη μεταφραστική μνήμη.
— TagEditor. Πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου για μορφές αρχείων με ετικέτες (tags) html και xml (στις πιο πρόσφατες εκδόσεις μπορείτε να εισαγάγετε σε αυτό ακόμη και αρχεία του Office έτσι ώστε να αποφύγετε προβλήματα μορφοποίησης).
— MultiTerm. Διαχείριση ορολογίας
— WinAlign. Δημιουργία μεταφραστικής μνήμης από παλιές μεταφράσεις. (Παραλληλοποίηση κειμένων)
— Synergy. Ένα νέο στοιχείο του Trados για διαχείριση έργων.
— Filters. Φίλτρα για τη μετατροπή αρχείων FrameMaker και άλλων προγραμμάτων DTP για μετάφραση στο Trados
— Trados Glue. «Κολλάει» πολλαπλά αρχεία σε ένα αρχείο του Trados TagEditor
— T-Window for Clipboard. Μετάφραση περιεχομένου προχείρου
— SDLX. Πρόγραμμα μεταφραστικής μνήμης που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αντί για το Trados.

Πρώτα βήματα

1. Ταξινόμηση στοιχείων στην επιφάνεια εργασίας
Ανοίξτε το Trados Translator's Workbench, Έναρξη (Start)-Προγράμματα (Programs)-SDL-International SDL-Trados 2007-Trados-Translator's workbench. και το Word. Το Trados Translator's Workbench θα πρέπει να είναι στο κάτω μέρος, καλύπτοντας περίπου το 1/3 της οθόνης και το Word πρέπει να καλύπτει επίσης 1/3. Στο πάνω μέρος αφήνουμε ελεύθερο 1/3 για να εμφανίζεται η λειτουργία Συμφραστικού πίνακα (Concordance). Αν ο χώρος στο Word, δεν επαρκεί μπορείτε να πραγματοποιήσετε απόκρυψη των γραμμών εργαλείων του Word κάνοντας δεξί κλικ στην περιοχή των γραμμών εργαλείων.
Μια εναλλακτική ταξινόμηση είναι με το Workbench στο άνω 1/3 της οθόνης και το Word στα κάτω 2/3 της οθόνης.
Παράδειγμα ταξινόμησης


 
2. Προετοιμασία του Word
Ανοίξτε το έγγραφό σας στο Word. Επιλέξτε κανονική διάταξη, Προβολή→Κανονική (View→Normal). Αποθηκεύστε το έγγραφο μ' ένα νέο όνομα.

3. Δημιουργία/Άνοιγμα μεταφραστικής μνήμης
Για να δημιουργήσετε μια νέα μνήμη, από το Trados Translator's Workbench πατάτε File→ New. Την πρώτη φορά που θα το κάνετε θα εμφανιστεί ένα παράθυρο User ID στο οποίο γράφετε το μικρό σας όνομα.
Στη συνέχεια επιλέγετε γλώσσα προέλευσης και προορισμού (source/target) και πατάτε Create. Δώστε ένα όνομα στη μνήμη και αποθηκεύστε τη σε ένα κατάλογο που έχετε δημιουργήσει (κατά προτίμηση στον φάκελο που περιέχει τις μεταφράσεις σας) με το όνομα TMs ή Trados-TMs.

4. Έναρξη μετάφρασης
Τοποθετήστε τον δρομέα στην πρώτη πρόταση που θέλετε να μεταφράσετε. Πατήστε Alt+Home. Πληκτρολογήστε τη μετάφραση στο κίτρινο πεδίο.
Μόλις ολοκληρώσετε τη μετάφραση πατήστε Alt+Num+ (κρατάτε πατημένο το αριστερό Alt και πατάτε μια φορά το σύμβολο + του αριθμητικού πληκτρολογίου στα δεξιά) για να μεταβείτε στην επόμενη μεταφραστική μονάδα. Μπορείτε επίσης να πατήσετε Alt+ Num* το οποίο θα συνεχίσει να μεταφράζει μέχρι να βρεθεί η επόμενη μονάδα η οποία δεν έχει 100% αντιστοιχία στη μεταφραστική μνήμη.
Αν θέλετε να σταματήσετε τη μετάφραση, πρέπει να κλείσετε τη μεταφραστική μονάδα πατώντας Alt+End. Για να μεταβείτε στην προηγούμενη μεταφραστική μονάδα πρέπει να κλείσετε αυτή που έχετε ανοιχτή με το Alt+End, να μεταβείτε με το δρομέα στην προηγούμενη και να πατήσετε Alt+Home.
Σημείωση για φορητούς υπολογιστές: Ενδέχεται να μη λειτουργούν οι τυποποιημένες συντομεύσεις, όποτε αντί για Alt+Num+ χρησιμοποιείτε Alt+Ctrl+N (N από το Next) και αντί για Alt+ Num* χρησιμοποιείτε Alt+Ctrl+Z (Z από το Fuzzy). Μπορείτε επίσης να προσαρμόσετε τις συντομεύσεις σας.

Προσέξτε να μη διαγράψετε ή αλλοιώσετε τους κρυφούς οριοθέτες (delimiters) οι οποίοι περιβάλλουν τα τμήματα της μεταφραστικής μονάδας. Για να τους δείτε (καθώς επίσης και το τμήμα προέλευσης που έχετε ήδη μεταφράσει) πατάτε τα πλήκτρα Ctrl+Shift+8 ή το εικονίδιο ¶ από τη γραμμή εργαλείων.

Σε περίπτωση που διαγράψετε καταλάθος κάποιο οριοθέτη πατήστε το Ctrl+Z. Αν αυτό δεν λύσει το πρόβλημα δοκιμάστε την εντολή Trados→Fix Document από το μενού του Word (ή πατήστε Alt+Ctrl+U). Αν και σε αυτήν την περίπτωση δεν διορθωθεί, διαγράψτε τη σχετική μεταφραστική μονάδα και επικολλήστε την εκ νέου από το αρχικό κείμενο. Για να μπορέσετε να τη διαγράψετε πρέπει να απενεργοποιήσετε την προστασία ετικετών, από το μενού του Word, Trados→Toggle Tag Protection (Alt+Ctrl+P). Μια ακόμη λύση είναι να ανοίξετε ένα άλλο αντίγραφο του αρχικού αρχείου και να το μεταφράσετε πατώντας πρώτα Alt+Home και στη συνέχεια Alt+ Num*.

5. Χρήση Concordance
Ανά πάσα στιγμή μπορείτε να επιλέξετε μια λέξη ή φράση και να πατήσετε Alt+Άνω βέλος. Αυτή η ενέργεια θα εκτελέσει μια αναζήτηση στον Συμφραστικό πίνακα και θα εμφανίσει σχετικά αποτελέσματα. Αν κάποιο από αυτά σας ικανοποιεί, μπορείτε να το αντιγράψετε και να το επικολλήσετε στη μετάφρασή σας.
Σημείωση: Η αναζήτηση εκτελείται στη γλώσσα προέλευσης. Π.χ. αν μεταφράζετε από αγγλικά προς ελληνικά, μπορείτε να εκτελέσετε αναζήτηση μόνο σε αγγλικές φράσεις.

6. Επεξεργασία μεταφρασμένου κειμένου
Μπορείτε να επεξεργαστείτε το μεταφρασμένο κείμενο απευθείας στο Word χωρίς το Trados. Ωστόσο, αν χρησιμοποιήσετε το Trados, θυμηθείτε να κλείσετε την ανοιχτή μονάδα πριν ανοίξετε την επόμενη. Αν το επεξεργαστείτε απευθείας στο Word φροντίστε να φαίνονται οι κρυφοί χαρακτήρες (Ctrl+Shift+8) έτσι ώστε να μη διαγράψετε καταλάθος κείμενο προέλευσης ή οριοθέτες.

6. Καθαρισμός αρχείου
Η διαδικασία καθαρισμού (Clean Up) αφαιρεί όλους τους κρυφούς χαρακτήρες, ενημερώνει τη μνήμη και δημιουργεί ένα ακαθάριστο αρχείο αντιγράφου ασφαλείας (*.bak). Μπορείτε να το ανοίξετε με Word ή απλά να αλλάξετε την επέκταση σε .doc και να ανοίξει αυτόματα σε Word.

Κλείστε τη μεταφραστική μονάδα αν είναι ανοιχτή (Alt+End), αποθηκεύστε και κλείστε [πολύ σημαντικό!] το μεταφρασμένο αρχείο στο Word.
Από το Workbench, επιλέξτε Tools→Clean Up→Add και προσθέστε τα αρχεία που θέλετε να καθαρίσετε. Στη συνέχεια πατήστε Clean Up.
Βλέπε και: How to analyze, pretranslate, clean files in multiple folders and subfolders in Trados.

Σε περίπτωση που εμφανιστούν μηνύματα σφαλμάτων, αναζητήστε το στοιχείο ένδειξης σφάλματος (ένα πράσινο διπλό βέλος « ή/και ») στο μεταφρασμένο κείμενο.

Διορθώστε τους με αντιγραφή/επικόλληση ή πληκτρολόγηση και στη συνέχεια διαγράψτε τους και καθαρίστε ξανά το αρχείο.
Για να διαγράψετε οριοθέτες πρέπει να απενεργοποιήσετε την προστασία ετικετών. Από το Word, Trados→Toggle Tag Protection (Alt+Ctrl+P).

7. Ανάλυση αρχείων και τιμολόγηση
Πηγαίνετε στο Tools→Analyse και προσθέστε τα αρχεία που θέλετε να αναλύσετε. Στη συνέχεια πατήστε Analyse. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα αποτελέσματα για τιμολόγηση. Π.χ. έχετε μια βασική τιμή και για ομοιότητες κάτω από 75% χρεώνετε το 100% της βασικής τιμής. Για επαναλήψεις και 100% ομοιότητες χρεώνετε το 30%. Για ομοιότητες 95-99% χρεώνετε το 60%. Για ομοιότητες 85-94% χρεώνετε το 90%. Για ομοιότητες μικρότερες του 85% χρεώνετε τη βασική τιμή (base rate).
Για περισσότερα βλέπε: TRADOS rates - how to charge for fuzzy matches.

8. Τι παραδίδω στον πελάτη;
Οι περισσότεροι πελάτες αρκούνται με το καθαρισμένο κείμενο. Ωστόσο άλλοι μπορεί να σας ζητήσουν α) τα ακαθάριστα αρχεία β) τη μνήμη.

Τα ακαθάριστα αρχεία είναι τα αρχεία .bak που δημιουργούνται στον ίδιο φάκελο μετά τον καθαρισμό. Τη μνήμη μπορείτε να τη στείλετε κάνοντας εξαγωγή από το Translator's Workbench. File→Export→OK στο Save as type επιλέξτε tmx 1.4 και μετά πατήστε Save. Τα αρχεία μνήμης βρίσκονται στον φάκελο που επιλέξατε κατά τη δημιουργία της μεταφραστικής μνήμης. Κάθε μνήμη Trados περιέχει πέντε διαφορετικά αρχεία (*.tmw, *.mdf, *.mtf, *.mwf, *.iix) τα οποία χρειάζονται όλα για τη σωστή λειτουργία της μνήμης. Για να ανοίξει η μνήμη πατάτε το *.tmw. Όταν κάνετε εξαγωγή δημιουργείται μόνο ένα αρχείο (tmx ή txt). Τα αρχεία tmx μπορούν να γίνουν εισαγωγή σε οποιοδήποτε πρόγραμμα μεταφραστικής μνήμης ενώ τα αρχεία txt κατά κύριο λόγο μόνο στην ίδια έκδοση του SDL-Trados (π.χ. δεν είναι δυνατή η εισαγωγή αρχείου αυτής της μορφής στις μεταγενέστερες εκδόσεις SDL-Studio 2009 και SDL-Studio 2011).

9. Άλλες ρυθμίσεις
Για να γίνεται αυτόματη αντιγραφή του κειμένου προέλευσης όταν δεν υπάρχει ομοιότητα επιλέγετε: Options→Translation Memory Options→Copy source on no match.
Για να ρυθμίσετε την ευαισθησία της μνήμης Options→Translation Memory Options→Copy source on no match και βάζετε το Minimum match value στο 50% ή και περισσότερο.
Για να ρυθμίσετε την ευαισθησία του Concordance, πηγαίνετε στο Options→Translation Memory Options→Concordance και βάζετε το Minimum match value στο 50% ή και περισσότερο.

Πηγές αναφοράς και βοήθειας
FAQ and useful topics for SDL Trados Translators Workbench, TagEditor, Multiterm, WinAlign


Μενού Trados από το Word


Παράθυρο με Trados Translators WorkBench, Word, Concordance


Παράθυρο με Trados Translators WorkBench, Word, Concordance και επεξήγηση των στοιχείων

[athenakr]

Σε ευχαριστούμε πολύ Σπύρο για την ευγενική προσφορά!

Αθηνά Κορωνάκη

[spiros]

Παρακαλώ, ελπίζω κάπου να φανεί χρήσιμο -:)

[hellias]

είμαι νέος στο translatum. ευχαριστώ πολύ για τη δημοσιεύση. είναι πολύ χρήσιμη. γεια σας λοιπόν.

[spiros]

Καλώς όρισες, ελπίζω να σου φανεί χρήσιμη.